Επιμέλεια: Τάσος Αποστολόπουλος
Σαν σήμερα, στις 29 Δεκεμβρίου 1940, άφησαν την τελευταία τους πνοή στο βυθό της θάλασσας οι Μεσσήνιοι υποπλοίαρχοι Θεόδωρος Κονίδης και Ανδρέας Τουρνάς, που τους βλέπουμε στη φωτογραφία, όταν βυθίστηκε αύτανδρο το υποβρύχιο «Πρωτεύς».
Ο Θεόδωρος Κονίδης του Αντωνίου είχε γεννηθεί το 1913 στο χωριό Κωνσταντίνους, ενώ ο Ανδρέας Τουρνάς του Κωνσταντίνου είχε γεννηθεί στην Τρίπολη όπου είχε εγκατασταθεί για λίγο η οικογένειά του από τη Μεσσηνία.
Ας δούμε, όμως, τα γεγονότα με τη σειρά:
Στις 26 Δεκεμβρίου 1940 το ΠΡΩΤΕΥΣ ξεκίνησε για μια ακόμη πολεμική του περιπολία, υπό τον πλωτάρχη Μ. Χατζηκωνσταντή, η οποία έμελλε να τελειώσει με την βύθισή του στις 29 Δεκεμβρίου 1940. Έχοντας φθάσει στην περιοχή περιπολίας του εντόπισε στις 29.12.40 στο στίγμα 40° 31´ Β / 19° 02´ Α εχθρική νηοπομπή, αποτελούμενη από τα ιταλικά μεταγωγικά πλοία SARDEGNA (11.452 ΚΟΧ), ITALIA (5.018 ΚΟΧ) και PIEMONTE (15.209 ΚΟΧ), τα οποία συνοδεύονταν από το ιταλικό τορπιλοβόλο ANTARES (κλάση Spica), 630 τόνων, κυβερνήτης υποπλοίαρχος Nicolo Nicolini), ερχόμενη από την Αυλώνα της Αλβανίας με τελικό προορισμό το Μπρίντιζι της Ιταλίας. Το υποβρύχιο επιτέθηκε με τορπίλες εναντίον της νηοπομπής καταφέρνοντας να βυθίσει το οπλιταγωγό SARDEGNA. Μετά την εξαπόλυση των τορπιλών το ΠΡΩΤΕΥΣ έχασε το καταδυτικό του βάθος με αποτέλεσμα να ανέλθει στην επιφάνεια, να γίνει αντιληπτό και να βυθιστεί αύτανδρο στην συνέχεια με εμβολισμό από το τορπιλοβόλο ANTARES. Η βύθιση του ΠΡΩΤΕΥΣ έγινε γνωστή στην Ελλάδα την 10η Ιανουαρίου 1941 από ανακοινωθέν του ιταλικού ραδιοφωνικού σταθμού.
Κατή την τελευταία πολεμική περιπολία του ΠΡΩΤΕΥΣ επέβαιναν στο σκάφος 48 άτομα:
Μιχαήλ Χατζηκωνσταντής(Πλωτάρχης – Κυβερνήτης)- Γεώργιος Μαριδάκης (Υποπλοίαρχος)
- Θεόδωρος Κονίδης (Υποπλοίαρχος)
- Ανδρέας Τουρνάς (Υποπλοίαρχος)
- Κυριάκος Νικολαράκος (Αρχικελευστής μηχανικός)
- Διονύσιος Τηλέμαχος (Αρχικελευστής μηχανικός)
- Αντώνιος Καφετζής (Κελευστής ηλεκτρολόγος)
- Ιωάννης Κυριαζής (Κελευστής μηχανικός)
- Θρασύβουλος Τσάτσας (Υποκελευστής Α΄ τηλεγραφητής)
- Αναστάσιος Ντόντος (Υποκελευστής Α΄ τορπιλητής)
- Βασίλης Γεωργίου (Υποκελευστής Α΄ μηχανικός)
- Αχιλλέας Τούλης (Υποκελευστής Α΄ μηχανικός)
- Θεόδωρος Σανούδος (Υποκελευστής Α΄ μηχανικός)
- Δημήτριος Γιανέλλης (Υποκελευστής Α΄ πυροβολητής)
- Αναστάσιος Αναστασόπουλος (Υποκελευστής Β΄ ηλεκτρολόγος)
- Γεώργιος Τσαλίκης (Υποκελευστής Β΄ ηλεκτρολόγος)
- Παναγιώτης Σκλάβος (Υποκελευστής Β΄ τορπιλητής)
- Ηλίας Κατσουράνης (Υποκελευστής Β΄ τορπιλητής)
- Ναπολέων Άνθης (Δίοπος ηλεκτρολόγος)
- Διονύσιος Άννινος (Δίοπος ηλεκτρολόγος)
- Νικόλαος Αρμένης (Ναύτης εθελοντής ηλεκτρολόγος)
- Σπυρίδων Βλάχος (Ναύτης μηχανικός)
- Παντελής Βουτσινάς (Ναύτης εθελοντής ηλεκτρολόγος)
- Σπυρίδων Γιαλυψός (Ναύτης εθελοντής εσχαρεύς)
- Σταμάτιος Γιατράκος (Δίοπος μηχανικός)
- Χαράλαμπος Δελής (Ναύτης εθελοντής πυροβολητής)
- Κωνσταντίνος Δημητρακόπουλος (Δίοπος σηματωρός)
- Χρήστος Ζαφείρης (Δίοπος μηχανικός)
- Παναγιώτης Θεοδώσης (Δίοπος τορπιλητής)
- Γεώργιος Κάψος (Ναύτης εθελοντής τηλεγραφητής)
- Εμμανουήλ Λεβαντής (Ναύτης εθελοντής ηλεκτρολόγος)
- Γεώργιος Λιάτσης (Ναύτης εθελοντής ηλεκτρολόγος)
- Παναγιώτης Μηνάς (Ναύτης εθελοντής μηχανικός)
- Γεώργιος Μοριανός (Ναύτης μηχανικός)
- Σταύρος Μουσούλης (Ναύτης εθελοντής σηματωρός)
- Δημήτριος Ορφανός (Ναύτης εθελοντής αρμενιστής)
- Ζαχαρίας Πανταλέων (Δίοπος αρμενιστής)
- Μιχαήλ Παπαπαναγής (Δίοπος μηχανικός)
- Παναγιώτης Παράσχης (Δίοπος σηματωρός)
- Ελευθέριος Περδικούρης (Δίοπος μηχανικός)
- Απόστολος Σκαράκης (Δίοπος τορπιλητής)
- Γεώργιος Τηλέμαχος (Ναύτης εθελοντής μηχανικός)
- Αριστείδης Τούσσας (Δίοπος μηχανικός)
- Παναγιώτης Φουρίκης (Δίοπος τορπιλητής)
- Πέτρος Χατζηδημητρίου (Ναύτης τορπιλητής)
- Κωνσταντίνος Χελιώτης (Δίοπος αρμενιστής)
- Γεώργιος Χρυσανθόπουλος (Ναύτης νοσοκόμος)
- Πέτρος Ψυλλάς (Δίοπος τηλεγραφητής)
