Νότης Μαυρουδής*: Δυνάμεις καταστολής

Η καταστολή είναι σωτήρια όταν θα πρέπει να κατευναστούν οι πόνοι ανθρώπων που υποφέρουν από αρρώστιες. Η «καταστολή» της δασικής πυρκαγιάς, ή της καταστροφής από άλλα αίτια, είναι πάντα «ευλογία» όπως συνηθίζουν να λένε… Όμως εδώ, το θέμα μου δεν έχει να κάνει με ευλογίες και άλλα τέτοια, αλλά με τη σκληρότητα και τη βία που εκδηλώνεται μέσα στην ιστορία τού σύγχρονου ανθρώπου και μάλιστα από επίσημους μηχανισμούς. Επιπλέον, έχει ενδιαφέρον η προσπάθεια που γίνεται να συμμαζευτούν οι ακρότητες, η υπέρβαση καθήκοντος και νόμων, από τη «φιλοσοφία» των ονομαζόμενων «Σωμάτων ασφαλείας».
Ομολογώ πως αδυνατώ να αντιληφθώ τη μόνιμα παράλογη λογική δημοκρατικών κρατών να διατηρούν τέτοιες μονάδες-Σώματα καταστολής· μονάδες, οι οποίες γνωρίζουν κατά κύριο λόγο και ισχυρίζονται, πως το (άγριο και ανελέητο) ξύλο βγήκε απ’ τον Παράδεισο…
Δυστυχώς, υπάρχουν σχεδόν καθημερινά τέτοια ντροπιαστικά παραδείγματα σε όλα τα γεωγραφικά μήκη και πλάτη· με επιδιωκόμενες καταστολές οι οποίες, προκαλούν μεγαλύτερες αντιδράσεις και σε πολλές από αυτές, η χρήση βίας δεν είναι δυνατό να περιγραφεί…
Οι κατασταλτικές δυνάμεις είναι σε κάθε χώρα ένα μέγα και ίσως άλυτο πρόβλημα κρατικής βίας. Μάλλον είναι η… φύση της εξειδίκευσης του Σώματος, αφού είναι υποχρεωμένο να καταστέλλει με κάθε μέσο κι αυτή η δράση, σε μια έκρυθμη κατάσταση με διαδηλώσεις, πορείες με κάποιες συμμετέχοντες ομάδες να παρεκτρέπονται, καταλήψεις, φοιτητικές συγκεντρώσεις, φθορές και ζημιές δημόσιου και ιδιωτικού χώρου, αλλά και ληστείες, φόνοι κλπ δεν αντιμετωπίζονται με το ευαγγέλιο στο χέρι, ούτε με ανθοδέσμες, αλλά με τα ειδικά «εργαλεία» δουλειάς: κλομπ, κλωτσιές, μπουνιές, βρισιές, βυτιοφόρα νερού, καπνογόνα, ομάδες ιππικού σε κάποιες χώρες, πλαστικές σφαίρες, ξύλο αδιακρίτως, απειλές καταδίκης, κρατήσεις σε κελιά, φυλάκιση και ποιος ξέρει πόσα άλλα πιο… διακριτικά. Ο κατάλογος, το… μενού τής καταστολής, βασίζεται και σε… παραδόσεις από περιόδους εμπειρότερης αστυνομικής βίας, όπως της δικής μας μετεμφυλιακής αστυνόμευσης που στρίμωχναν κρατούμενους μέσα σε σακιά με γάτες και του κατασταλτικού κράτους της Χούντας με φάλαγγα στα πόδια, ή άλλων χωρών με ακόμα πιο σκληρά καθεστώτα που επέβαλαν την καταστολή ως απόλυτα τιμωρητική διαδικασία, με σπάσιμο-κόψιμο δακτύλων, βιασμούς και άλλα πολλά βασανιστήρια που λυγίζω ακόμα και να τα καταγράφω…
Πάντως, για να επιστρέψουμε στο σήμερα, ο μαύρος μουσικός παραγωγός, Μισέλ Ζεκλέρ, ο παρ’ ολίγο Τζον Φλόιντ της Γαλλίας, μάς άναψε ξανά το φυτίλι του αποτροπιασμού στις 21/11, για τις αποκρουστικές, απεχθείς πράξεις των Γαλλικών αστυνομικών δυνάμεων αυτή τη φορά, προσθέτοντας στο διεθνές κλίμα αποστροφή και ατμόσφαιρα φρίκης από τον ανελέητο ξυλοδαρμό του για ασήμαντη αφορμή…
Με συγχωρείται, αλλά βρίσκω πολύ δύσκολο να βελτιωθεί αυτή η κατάσταση, αφού εξαρτάται απόλυτα από την ποιότητα εκπαίδευσης και στελέχωσης των αστυνομικών εξειδικευμένων ομάδων· η… παράδοση λέει πως, ιδιαίτερα οι χώρες που υπέστησαν ή επέβαλλαν δικτατορικά καθεστώτα, άλλα με στρατιωτικές ηγεσίες, κάποια άλλα με δημοκρατικό μανδύα, άλλα με Σοβιετικού τύπου, άλλα με μορφή «λαϊκής» εξουσίας, διαμόρφωσαν και αντίστοιχα Σώματα Ασφαλείας και στρατούς, με σκληρές τακτικές και ωμές κατασταλτικές μεθόδους. Οι μισές χώρες της Ευρώπης υπήρξαν δικτατορικές και οι άλλες μισές αποικιοκρατικές. Επομένως, η υποδομή και η… παράδοση της νεότερης δημοκρατικής Ευρώπης, σχετικά με το ζήτημα της αστυνομικής βίας, είναι καταδικασμένη να λειτουργεί με παλαιά ανακλαστικά, όσο οι νεοφασιστικές παρουσίες μέσα στα σώματα καταστολής μπορούν να λειτουργούν ασύδοτα (θυμηθείτε τα «σταγονίδια») έχοντας εξασφαλίσει την εύνοια παρακρατικών μηχανισμών και ακροδεξιών πολιτικών στεγανών…
Στην εποχή μας τα δημοκρατικά πολιτεύματα αντιμάχονται την αστυνομική αυθαιρεσία κατά δήλωσή τους, αλλά η καθημερινότητα διαψεύδει πολλές φορές την προοδευτικότητα σχετικά με τη βία των ομάδων καταστολής, με πολλά-δυστυχώς-αρνητικά παραδείγματα. Ας μη μπούμε στη διαδικασία της ονοματολογίας θυμάτων και ξυλοδαρμών, γιατί θα πελαγώσουμε. 
Το ότι η ελληνική κοινωνία διανύει φάσεις καθημερινής βίας, σε διάφορα επίπεδα (κοινωνική και οικογενειακή βία, πατρο-μητροκτονίες, παιδοκτονίες, ληστείες, εγκληματική αύξηση δεικτών, κλοπές, κτλ) έρχονται να μας καλέσουν στην αναζήτηση δημοκρατικών επιλογών που θα στοχεύσουν σε έναν διαφορετικό πολιτισμό από εκείνον τον νοσηρό, τον οποίο βιώνουμε…
Η καταστολή, υποθέτω πως, πρωτίστως έχει ανάγκη εκπαίδευσης εκείνων που την υπηρετούν. Να ελπίζουμε στο μέλλον; Πολύ αμφιβάλλω.
Η σωματική βία που υπέστη ο Μισέλ Ζεκλέρ είναι από τις ίδιες αντιλήψεις κι από τα ίδια χέρια που έδρασαν στους Μ. Καλτεζά – Α. Γρηγορόπουλο – Ζακ Κωστόπουλο και άλλων πολλών που έτυχε να βρεθούν στο στόμα του λύκου.
Ποιος διαφεντεύει τα Σώματα καταστολής; Πώς μπορούμε να συμμαζέψουμε τα ρετάλια της ανθρωπιστικής μας θέσης και αντίφασης, ώστε να προσδοκούμε μια δημοκρατία χωρίς Σιδηρούν προσωπείο, την ώρα που συμβαίνουν παντού τέτοια βαριά κρούσματα; Πώς, επί τέλους, θα… ξεχωρίσουμε την ανθρωπιά μας από το… περί του πρακτέου, όταν τα συστήματα καταστολής μοιάζουν μεταξύ τους, σε Δύση και Ανατολή και διασκορπίζονται σε έναν στρόβιλο γεγονότων πάταξης του «εχθρού», που δεν είναι άλλος από εσένα και μένα.
Βεβαίως, η καταστολή περιέχει αναγκαστικά ένα μεγάλο ποσοστό βίας από τους «ειδικούς», αλλιώς δεν θα ονομαζόταν «καταστολή». Η ιστορία μάς διδάσκει πως ήταν πάγιο σύστημα όλων ανεξαιρέτως των καθεστώτων και των πολιτικών ιδεολογιών. Γι` αυτό, ομολογώ πως ακόμα ψάχνω να βρω τους τρόπους που θα επούλωναν αυτή την ανθρώπινη πληγή και πνίγομαι όταν αντιλαμβάνομαι τόσο τη δική μου αδυναμία, όσο και την πανανθρώπινη αποτυχία…

* Ο Νότης Μαυρουδής είναι κιθαριστής – συνθέτης

Δείτε τα 230 προηγούμενα άρθρα του Νότη Μαυρουδή