Αναρωτιέμαι· όσοι δεν έχουν δει από κοντά το… στρατόπεδο, που ονομάζεται «Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης της Μόριας» στη Μυτιλήνη, δικαιούνται να εκφέρουν γνώμη, άποψη, παράπονο, οργή, θυμό, διαμαρτυρία, ή έστω να γράψουν το δικό τους… αφήγημα πάνω σε μια ωμή και σκληρή αλήθεια; Διότι θεωρώ πως το υλικό τόσων χρόνων (φωτογραφίες, ντοκιμαντέρ, ρεπορτάζ, καταγγελίες, δηλώσεις, διαμαρτυρίες, αναλύσεις, αναμείξεις ευρωπαϊκών χωρών, ακατάπαυστη ειδησεογραφία ελληνική και ξένη κλπ) από όλα τα Μέσα Ενημέρωσης, έντυπα-ηλεκτρονικά, είναι ικανό να μας δώσει στοιχεία για να διαμορφώσουμε απόψεις, γνώμες και σκέψεις, δίχως την άμεση εμπειρία της επαφής με το ντροπιαστικό αυτό θέαμα του πιο παράλογου θεάτρου που διασύρει τη χώρα μας, η οποία έχει αποδείξει πως δεν μπορεί να αντιμετωπίσει με ευαισθησία μια κατάσταση που έχει οδηγήσει σε τόση ταπείνωση συνανθρώπους μας…
Το «Κέντρο Υποδοχής» της Μόριας, δικαίως έχει χαρακτηρισθεί σαν Καταυλισμός-Στρατόπεδο-Φυλακή-Τόπος μαρτυρίου-Κελιά-Κολαστήριο-Γολγοθάς-Νταχάου-Γκουαντάναμο-Γκούλαγκ και άλλα πολλά ονόματα, τα οποία φανερώνουν τη φρίκη και την ταλαιπωρία που βιώνουν τόσες στοιβαγμένες ψυχές σε λίγα τετραγωνικά μέτρα!
Ίσως, ο πολίτης του μέλλοντος να μην πιστέψει πως αυτό που συνέβη και συμβαίνει στη Μόρια, από το 2015 έως τώρα (2020) και άγνωστο αυτή τη στιγμή πόσο ακόμα θα διαρκέσει, διαδραματίστηκε σε μια περιοχή τής πολιτισμένης Ευρωπαϊκής Ένωσης, στην επίσης… πολιτισμένη χώρα μας.
Όλοι γνωρίζουμε τις συνθήκες που επικρατούν σε διεθνές επίπεδο και δεν είναι ο χώρος του κειμένου μου ο καταλληλότερος, για να απλώσω τον… τραχανά των αιτίων που προκάλεσαν αυτή τη θλιβερή και πολύχρονη ιστορία προσφυγιάς και μετανάστευσης, με τα τόσα τραγικά κι απανωτά γεγονότα που συνέβαλαν στην οδύσσεια και στα μύρια τόσα βάσανα που υπέστησαν γυναικόπαιδα και άντρες που έχασαν πατρίδες, όνειρα, βίους και εστίες και έφθασαν ως εδώ, ανέστιοι ικέτες, θαλασσοδαρμένοι από τα νερά του Αιγαίου, αναζητώντας νέους τόπους για μια καλύτερη ζωή…
Αυτονόητο πως δεν μπορώ να δώσω λύσεις και δεν θα διατυπώσω διορθωτικές προτάσεις, διότι, απλώς, δεν διαθέτω· ο πιο… εύκολος τρόπος είναι να στιγματίζω το πρόβλημα, το οποίο είναι όντως πολυσύνθετο και δεν πιστεύω πως κάποια από τις κυβερνήσεις που χειρίστηκαν το θέμα της Μόριας και του προσφυγικού-μεταναστευτικού, είχαν συνειδητά σχέδιο εξόντωσης των προσφύγων! Μακριά από μένα τέτοιες θέσεις, οι οποίες είναι κατάπτυστες και προκαλούν τον ανθρωπισμό μας κάθε φορά που η πολιτική αντιπαλότητα δημιουργεί σχετικά ζητήματα. Το θέμα είναι πως η Μόρια έχει χαρακτηριστεί σαν ωρολογιακή βόμβα που ανά πάσα στιγμή μπορεί να… σκάσει.
Μπορεί να μην έχω πρακτικές λύσεις, αλλά δεν θα ήθελα και να συμφιλιωθώ με μια τέτοια βάναυση πραγματικότητα. Μια καθημερινότητα, η οποία πληγώνει και στιγματίζει ψυχή και νόηση όσων τη βιώνουν, αλλά και προσβάλλει εκείνους που θυμούνται την ανθρώπινη υπόστασή τους και ανατριχιάζουν μπροστά στη βία που απλώνεται καθημερινά. Μια βία που κατατρώγει το γόητρο και την ανθρωπιά κάθε χώρας, ως προς το ουμανιστικό στοιχείο που προκύπτει κάθε φορά, αλλά και τη συνείδηση του πολίτη, που κινδυνεύει να συνηθίσει την ασκήμια και τον εκμαυλισμό, με αποτέλεσμα να κινδυνεύουμε ως έθνος και κοινωνία να μοιάσουμε, στο τέρας… Δηλαδή να «συμφιλιωθούμε» με το γεγονός πως, οι πρόσφυγες και οι μετανάστες, είναι κάτι διαφορετικό από τους… ανθρώπους και να συνηθίσουμε την τοποθέτησή τους εκεί που δεν θα φαίνονται, δεν θα ακούγονται, δεν θα ενοχλούν… Θα είναι ψυχές άφαντες! Ο χώρος τους θα πρέπει να είναι πάντα το άνυδρο χώμα της ερήμου, στις χαμένες, εξαιτίας των δυνατών κρατών, πατρίδες τους, που τις καίει ο ήλιος· εκεί, μέσα στις χαρακιές, στις σκισμές, στις χαραμάδες της στέρφας ξεραμένης γης, χωρίς παρόν και μέλλον!
Μια «συμφιλίωση» με ένα τέτοιο τοπίο ακραία περιθωριοποιημένου ανθρώπου, ο οποίος θα θεωρείται δια παντός «ξένος» κι όχι «δικός μας», θα είναι καταστροφική σκέψη, πολιτικοκοινωνικά και πολιτισμικά, για το άγνωστο και αβέβαιο μέλλον μας.
Με αυτή την έννοια, η Μόρια, ως τόπος, ως σύμβολο, ως γεγονός ύπαρξης, ως κατάσταση, ως πρόβλημα, ως χαίνουσα πληγή, διδάσκει και σημαδεύει την ευαισθησία τής κοινωνίας μας, μπροστά στην αδιαμφισβήτητα σκληρή πραγματικότητά της. Μέσα απ’ αυτή την κόλαση, ας προσπαθήσουμε να απαλύνουμε την ταλαιπωρία και τα βάσανα των ανθρώπων και να βρούμε οτιδήποτε μπορεί να συνθέσει μια συνείδηση σύγχρονου ουμανισμού.
Ο υπουργός Χρυσοχοΐδης δήλωσε πως «Αν δεν κάνουμε όσα πρέπει, οι ροές (των προσφύγων) θα περάσουν από πάνω μας»! Είναι μια εικόνα αυτή, που κάποιες φορές δεν απείχε και πολύ από την πραγματικότητα, αλλά άραγε τι «πρέπει»; Ποιος μπορεί να το πει και πώς δεν έχει γίνει αυτό που «πρέπει», μετά από τόσα χρόνια που διαρκεί το πρόβλημα; Η Μόρια είναι εδώ και στέλνει καθαρά σήματα προς όλες τις χώρες που εμπλέκονται στο άνισο αυτό παιχνίδι μικρών και μεγάλων-ισχυρών δυνάμεων, οι οποίες καθόρισαν κι έπαιξαν άμεσα ή έμμεσα στους βρώμικους πολέμους που ξεριζώνουν τους ανθρώπους από τις εστίες τους, αναποδογυρίζοντας τη μοίρα και τις συνθήκες ζωής…
Η Ευρώπη, στην οποία ανήκουμε κι εμείς ως χώρα, αναπτύσσεται καθημερινά και προσπαθεί να βρει τον βηματισμό της, σε μια στιγμή κατά την οποία συνειδητοποιεί πως είναι σχεδόν υποχρεωμένη να αφομοιώσει αυτές τις «ροές» που φοβάται ο υπουργός!
Θα κλείσω την σκέψη μου, για το θέμα των προσφύγων, σκεπτόμενος πως είναι ένα οξύ σύγχρονο πρόβλημα που δεν πρόκειται να λυθεί, όσο οι ισχυροί «παίκτες» και τα μεγάλα οικονομικά συμφέροντα εποφθαλμιούν, το πλούσιο σε ορυκτά υπέδαφός τους, αλλά και τα κέρδη των πολεμικών βιομηχανιών από την πώληση οπλικών συστημάτων σε εμφύλιους και μη πολέμους που οι ίδιοι ισχυροί προκαλούν.
Η γνωστή σχέση τού δυνατού και τού αδύναμου…
* Ο Νότης Μαυρουδής είναι κιθαριστής – συνθέτης
