Χαρά Κεφαλίδου στην Υπουργό Παιδείας: Θέλετε μεταρρύθμιση; Ιδού, λοιπόν, η Ρόδος.

Στην Ολομέλεια της Βουλής μίλησε η Χαρά Κεφαλίδου, βουλευτής Δράμας και τομεάρχης Παιδείας και Θρησκευμάτων του Κινήματος Αλλαγής κατά τη  συζήτηση, επεξεργασία και εξέτασης επί των άρθρων του σχεδίου νόμου του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων: «Αναβάθμιση του Σχολείου και άλλες διατάξεις».

Αναλυτικά η ομιλία της κ. Κεφαλίδου
«Κυρία Υπουργέ, κύριε Υφυπουργέ,  κυρία Υφυπουργέ,
Θέλετε μεταρρύθμιση; Αυτή είναι η ερώτηση, που θέτω.
Αν θέλετε πραγματικά, εδώ είναι και μας κοιτάει από το 2010. Εδώ σ’ αυτήν τη Βουλή, όπου είχαμε την τύχη κάποιοι από εμάς να ψηφίσουμε ένα πολύ σημαντικό νομοσχέδιο, μια μεταρρύθμιση μοναδική για την Παιδεία με 256 συναδέλφους μαζί, το οποίο και το αγκαλιάσαμε, και το πιστέψαμε, και το ψηφίσαμε. Και εδώ μέσα πάλι ήμασταν, όταν άρχισε να ξηλώνεται σταδιακά σιγά – σιγά.
Ιδού, λοιπόν, η Ρόδος. Τολμάτε, κυρία Υπουργέ;
Η ελληνική κοινωνία περιμένει από εμάς να είμαστε συνεπείς με τις διακηρύξεις μας για δημόσια σχολεία, που θα είναι ανταγωνιστικά με αυτά που ονομάζουμε καλά ιδιωτικά. Αυτό δεν γίνεται, όμως, χωρίς όραμα, χωρίς σοβαρό σχεδιασμό, υλοποίηση των επιμέρους στόχων, ουσιαστική αξιολόγηση.
Επί χρόνια ασκούσατε κριτική για την εκπαίδευση και μάλιστα υπήρξαν και δεσμεύσεις σας προεκλογικά για σαρωτικές αλλαγές εκσυγχρονισμού, καινοτομίας και τώρα δυστυχώς μας καταθέτετε άνευρες διατάξεις επιμέρους θεμάτων, τα οποία μάλιστα, τα περισσότερα από αυτά, θα ρυθμιστούν και με υπουργικές αποφάσεις.
Εμείς, λοιπόν, ερχόμαστε σήμερα και λέμε ότι επιμένουμε στα βασικά σημεία και επιγραμματικά για την πρωτοβάθμια και τη δευτεροβάθμια θα σας πω ότι είναι η επαναφορά του ολοήμερου δημοτικού με αναμορφωμένο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, τα περίφημα ΕΑΕΠ, είναι η τράπεζα θεμάτων σε συνδυασμό με το εθνικό απολυτήριο, είναι η πιστοποίηση των αγγλικών και της πληροφορικής στην 3η γυμνασίου με την ολοκλήρωση της βασικής εκπαίδευσης, είναι η ανάπτυξη του ψηφιακού σχολείου. Να στηρίξουμε τη χρήση των ψηφιακών εργαλείων στην καθημερινή εκπαιδευτική πρακτική, παράλληλα με τη συνήθη πρακτική, ανεξάρτητα από την πανδημία, αξιοποιώντας την εμπειρία που έχει συσσωρευθεί όλο αυτό το διάστημα.

Έρχομαι στο Κεφάλαιο Α «Αλλαγές στο Σχολείο».
Μιλάμε για τα εργαστήρια δεξιοτήτων. Θα προσπαθήσω να είμαι όσο πιο μαζεμένη στην ομιλία μου, γιατί έχω πραγματικά να πω πολλά.
Εδώ έχουμε μία πιλοτική δράση, μια μετονομασία ουσιαστικά της ευέλικτης ζώνης δημιουργικών δραστηριοτήτων, που είναι θεσμοθετημένη από το 2004 για το δημοτικό. Πρόκειται για οργάνωση σε επίπεδο παρουσίασης, διότι η οργάνωση στο πεδίο απαιτεί συγκεκριμένο σχέδιο και αυτό δυστυχώς δεν υπάρχει. Επιπλέον όλα τα επιμέρους θέματα οργάνωσης και εφαρμογής παραπέμπονται σε υπουργικές αποφάσεις.
Το πρόβλημα εδώ είναι η εξασφάλιση χρόνου μέσα στο ωρολόγιο πρόγραμμα και φυσικά εσείς βρήκατε τη λύση και τι κάνατε; Απευθυνθήκαμε στο έργο του κ. Φίλη, στο σχολείο, το μίζερο και το ισοπεδωτικό, το ολοήμερο σχολείο του κ. Φίλη, μέσω του μειωμένου ωραρίου ευέλικτης ζώνης και στις μεγάλες τάξεις του δημοτικού δεν υπάρχει καμία ώρα που να μπορεί να διατεθεί. Και για μεν το ωρολόγιο πρόγραμμα του πιλοτικού, μας παραπέμπετε σε υπουργικές αποφάσεις, για δε το νέο ωρολόγιο πρόγραμμα δεν υπάρχει καμία αύξηση των διαθέσιμων ωρών.
Δραστηριότητες όλων των μορφών και των θεματικών, που αναφέρονται ότι γίνονται στα σχολεία, με εξαίρεση τη ρομποτική, το STEM και τις νέες τεχνολογίες, ξέρετε γίνονταν σε όλα τα ολοήμερα σχολεία. H εξαίρεση σε ότι αφορά αυτές τις συγκεκριμένες δραστηριότητες είναι ότι γίνονταν μόνο εκτός υποχρεωτικού προγράμματος, στα πλαίσια των ομίλων του ολοήμερου ή και με την πρωτοβουλία του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων, επειδή χρειάζονταν εξοπλισμό, αλλά είχαν και ένα σημαντικό κόστος.
Το άλλο που μας κάνει εντύπωση. Καμία σύνδεση με φορείς, όπως τα Κέντρα Εκπαίδευσης για την Αειφορία, πρώην Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. Αυτά ξέρετε είχαν λειτουργήσει και είχαν παράξει πολύ σπουδαίο έργο και είχαν βοηθήσει πάρα πολύ στην προώθηση τέτοιων προγραμμάτων. Και όταν ρωτηθήκατε για τις κατάλληλες δομές και τα στελέχη υποστήριξης και προώθησης όλων αυτών των πρωτοβουλιών, μάς παραπέμψατε σε προσεχή νομοθέτηση, πράγμα το οποίο το ακούω σε όλες τις παρατηρήσεις που σας κάνουμε, όταν σας λέμε ότι αυτό που φέρατε είναι ευρύτατο, αλλά δεν έχει όλες αυτές τις λεπτομέρειες που θα έδειχναν ένα ολοκληρωμένο σχεδιασμό.
Άρα, για ποιο ολοήμερο δημοτικό με αναμορφωμένο πρόγραμμα 8.00’  – 14.00’  και 14.00΄- 16.00΄ που κατήργησε ο ΣΥΡΙΖΑ μιλάτε, τι ετοιμάζεστε να επαναφέρετε; Ποια είναι η τρομερή αλλαγή στη νομοθέτηση σας; Μία ώρα αγγλικών επιπλέον στην πρώτη και στη δευτέρα δημοτικού, που την κλέβετε από τη μελέτη περιβάλλοντος;

Άρθρο 2. «Δραστηριότητες αγγλικής γλώσσας στο Νηπιαγωγείο». Έχει ανοίξει μια ολόκληρη συζήτηση για το θέμα αυτό και προσωπικά θέλω να είμαι ειλικρινής το παρακολουθώ με ενδιαφέρον. Με προβληματίζει, όμως, ο κίνδυνος που επισημαίνουν όλοι οι ακαδημαϊκοί της εκπαίδευσης, όπως και το ότι, αν εισαχθεί ως διακριτό γνωστικό αντικείμενο στο νηπιαγωγείο, θα οδηγήσει στην καταστρατήγηση της φιλοσοφίας του. Αυτό πρακτικά θα σήμαινε ότι ανοίγει ο δρόμος για την είσοδο και άλλων ειδικοτήτων και ουσιαστικά στην γυμνασιοποίηση του νηπιαγωγείου, που παιδαγωγικά δεν μπορεί να τεκμηριωθεί με τίποτα.
Υπάρχει βέβαια και το θέμα του κόστους, το οποίο δεν πρέπει να το ξεχνούμε και η ανάγκη τεκμηρίωσης αυτής της επιλογής. Εγώ θα σας έλεγα κάτι πιο αιρετικό. Γιατί να μην έχουμε εισαγωγή νέων τεχνολογιών, coating και φυσικής αγωγής;. Και αν αποφασίσετε να αυξήσετε το κόστος λειτουργίας, γιατί ξεκινάτε από εκεί; Γιατί όχι μια γενικότερη μελέτη δεδομένων των τεράστιων προβλημάτων που υπάρχουν, έτσι κι αλλιώς, στην προσχολική αγωγή, που θα απαντούσε με έναν τρόπο και στην κριτική περί συντεχνιακής ρύθμισης;

Άρθρο 3, κατανομή χρόνου ανά διδακτικό αντικείμενο στα δημοτικά σχολεία.
 Με βάση τις προεκλογικές δεσμεύσεις της κυβέρνησης και της Υπουργού περιμέναμε να δούμε την επαναφορά ολοήμερου σχολείου, το οποίο έχει λειτουργία 35 ωρών την εβδομάδα με έμφαση στα Αγγλικά, την Πληροφορική, τις Τέχνες, τη Φυσική Αγωγή.
Είναι γνωστό ότι το ολοήμερο σχολείο ήταν πιο ακριβός τύπος σχολείου από αυτό που πρότεινε ο κ. Φίλης, το οποίο εσείς διατηρείτε, αλλά πέρα από το κόστος εμείς το σχεδιάσαμε και το στηρίξαμε, γιατί έδινε απαντήσεις στις πραγματικές ανάγκες τόσο των μαθητών όσο και των οικογενειών τους. Αντί για το ΕΑΕΠ που είναι το σχολείο με το αναμορφωμένο πρόγραμμα έχουμε μία ώρα  Αγγλικών περισσότερο.
Αυτό πείτε μου τι άλλο είναι, αν δεν είναι πρόχειρη και επιφανειακή πρόταση;
Στην περίοδο της πανδημίας με την εξ αποστάσεως εκπαίδευση αναδείχθηκε η αξία της τεχνολογίας στη μετάδοση της γνώσης, οπότε νομίζουμε ότι αυτό που πριν από δέκα χρόνια έχουμε με τόσο μεγάλη πρωτοβουλία και μεταρρύθμιση φέρει και είναι το ψηφιακό σχολείο, καθίσταται, πλέον, αναγκαιότητα και όχι πολυτέλεια. Δυστυχώς, όμως, αυτό δεν φαίνεται να το ενστερνίζεστε, γι΄ αυτό και δεν υπάρχει καμία απολύτως αλλαγή στις ώρες Πληροφορικής και στον τρόπο διδασκαλίας και αυτό είναι, δυστυχώς, πολύ μεγάλο κρίμα, κυρία Υπουργέ.

Διδασκόμενα μαθήματα, άρθρο 4.
Περνάω κατευθείαν στην πρότασή μας. Είναι θετικός ο τρόπος με τον οποίο το αντιμετωπίζετε. Διατηρείτε στο Γυμνάσιο, όμως, το πλαίσιο των τετραμήνων και η ανατροφοδότηση ανά τρίμηνο είναι απαραίτητη, τουλάχιστον, για το Γυμνάσιο.
Εισάγονται εξετάσεις στην Αγγλική, αλλά είναι αυτό που σας είπα, χωρίς να συνδέονται με πιστοποιητικό γνώσης στην Γ΄ Γυμνασίου και όσο για την πιστοποίηση της Πληροφορικής αυτή διατηρείται μόνο ως επιλογή.
Μου λέγατε χθες, ότι το έχετε νομοθετήσει. Αυτή είναι η διαφορά μας. Το νομοθετήσατε ως επιλογή.
Η απουσία πιστοποίησης Αγγλικής Γλώσσας και Πληροφορικής με την ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης είναι – και λυπάμαι που δεν το καταλαβαίνετε – μια διαφορετική αντίληψη σε ό,τι αφορά την ολοκλήρωση της υποχρεωτικής εκπαίδευσης.
Δεν αρκούν η συμπερίληψη της γραπτής εξέτασης στα Αγγλικά ούτε η κατάταξη της Πληροφορικής στην 3η ομάδα του κύκλου των μαθημάτων.

Άρθρο 5, διαγωγή και τίτλοι σπουδών.
Επαναφορά της διαγωγής στους τίτλους σπουδών, τι να πει κανείς;
Πραγματικά απορούμε. Σε λίγο θα επαναφέρετε και την ποδιά και το πηλήκιο και το κούρεμα με την ψιλή.
Η θέση μας είναι καθαρή, ότι η αυστηροποίηση του πλαισίου προαγωγής, αλλά και η αξιολόγηση της διαγωγής δεν συνδέονται από θέσπιση αντισταθμιστικών θεσμών στήριξης των αδύναμων μαθητών και των μαθητών με προβλήματα διαγωγής και, δυστυχώς, αυτό δεν το κάνει ούτε και ο εκπαιδευτικός εμπιστοσύνης, που  σε όλη αυτή την ιστορία δείχνει να  έχει πολύ μικρή συμβολή.

 Άρθρο 6, προφορική βαθμολογία τετραμήνων Λυκείου.
Εξαγγείλατε Εθνικό Απολυτήριο.
Στην ουσία, λοιπόν, τι κάνετε;
Διατηρείτε το Λύκειο και το σύστημα εισαγωγής του κυρίου Γαβρόγλου με ελάχιστες βελτιωτικές παρεμβάσεις.
Γιατί ένας μαθητής πραγματικά να προτιμήσει το Ημερήσιο Γενικό Λύκειο και όχι το Εσπερινό που έχει 10 ώρες λιγότερο πρόγραμμα;
Ξέρετε, ότι τα Εσπερινά είναι, ήδη, υπερφορτωμένα.
Παλαιότερα η διαφορά καλυπτόταν με ένα επιπλέον έτος σπουδών.
Κάνετε αναφορά σε νέα προγράμματα σπουδών, όταν η προσπάθεια αφορά επικαιροποίηση αυτών του 2011 που ξέρετε πολύ καλά ότι έμειναν στα συρτάρια και για τα οποία υπάρχει εμπειρία και αποτελέσματα από την πιλοτική και από την άτυπη εφαρμογή τους.
Γιατί δεν επισπεύδετε αξιοποιώντας τη σκληρή δουλειά που έχει γίνει από εμάς και ξεκινάτε φτου και από την αρχή 10 χρόνια μετά;
Γιατί εξαγγέλλετε νέα βιβλία, όταν, ήδη, υπάρχει εμπειρία εκπόνησης πολλών σεναρίων διδακτικής προσέγγισης που αξιοποιούν νέες μεθοδολογίες;
Το βιβλίο ξέρετε πολύ καλά ότι λειτουργεί ως παράγοντας μιας νέας γενιάς μετωπικής διδασκαλίας. Τα πράγματα όμως τρέχουν εξελίσσονται.
Ας δούμε την εμπειρία των άλλων χωρών. Το λέτε για τόσα πράγματα, στο βιβλίο δεν το έχετε δει;   Όπου οι διδακτικές προσεγγίσεις χτίζονται από εκπαιδευτικούς, δοκιμάζονται και τελικά διαχέονται σε όλη την εκπαίδευση.

Άρθρο 9. Τράπεζα Θεμάτων διαβαθμισμένης δυσκολίας. Θετικό το ότι μπορείτε και επαναφέρετε την Τράπεζα Θεμάτων, αλλά όλα αυτά όπως μας λέτε θα εξαρτηθούν από τον τρόπο εφαρμογής και ο τρόπος εφαρμογής θα προσδιοριστεί και αυτός με υπουργικές αποφάσεις.
Κοιτάξτε ένα οξύμωρο.
Έχουμε ένα νομοσχέδιο που στο τέλος της ημέρας τα περισσότερα, τα πιο σημαντικά, αυτά που κάνουν τη διαφορά θα εξαρτηθούν από υπουργικές αποφάσεις.
Άρα εμείς εδώ ξέρετε τι ψηφίζουμε, κυρία Υπουργέ;
Ένα κέλυφος. Όλο το υπόλοιπο ουσιαστικό κομμάτι θα το αποφασίσετε μόνοι σας.
Έρχεστε εδώ για ποιο λόγο;
Για να νομιμοποιήσουμε τις υπουργικές αποφάσεις που θα πάρετε ερήμην μας;
Ας συνεχίσω όμως.
Ξέρουμε, λοιπόν, ότι επειδή στην Τράπεζα Θεμάτων είχαμε προηγούμενη εμπειρία εφαρμογής πρέπει να αποφευχθούν τα λάθη που είχαν ανακύψει. Κρίνεται αναγκαίο να υπάρχει προσεκτική συγκρότηση της Τράπεζας Θεμάτων με θέματα ισότιμα ανά κατηγορία και μεγάλου αριθμού, προκειμένου να μη μπορούν να τύχουν αποστήθισης από μέρους των μαθητών και να μπορούν να αξιολογούν την αφομοίωση της διδακτικής ύλης.
Επειδή μάλιστα η μέθοδος της κλήρωσης διαφορετικών θεμάτων από κάθε σχολική μονάδα μπορεί να έχει ως αποτέλεσμα την εξέταση των μαθητών σε ανισότιμα θέματα θεωρούμε ότι είναι κρίσιμο και σκόπιμο να επιλέγονται, να κληρώνονται τα θέματα αυτά που θα μπουν στην Τράπεζα Θεμάτων από Κεντρική Επιτροπή Εξετάσεων και να αποστέλλονται ταυτοχρόνως σε όλα τα σχολεία.

Πάμε στο κεφάλαιο Β΄  «Πρότυπα και πειραματικά».
Σας το είπα και από την αρχή, 13 άρθρα για τη λειτουργία 62 Πειραματικών και Πρότυπων δημόσιων σχολείων. Όλα τα δημόσια σχολεία είναι 13.500 και σε αυτά έχετε αφιερώσει μόνο 9 άρθρα.
Θεωρούμε, λοιπόν, ότι ο θεσμός των Πρότυπων και Πειραματικών σχολείων τον οποίο ξεκινήσαμε εμείς, πραγματικά είναι μια καινοτομία που πρέπει να συνεχιστεί, πρέπει να την ξαναδούμε, αλλά τα που προβλήματα αρχίζουν και ανακύπτουν είναι τα εξής.
 Η προεπιλογή σχολείων, πρόβλημα.
Γιατί;
Γιατί καταστρατηγείτε τη λογική που έβαζε ο  ν. 3966 του 2011, όπου τα σχολεία υπέβαλαν φάκελο, άρα αξιολογούνταν.
Η αξιολόγηση τώρα των Διευθυντών και των Υποδιευθυντών έχει αφεθεί όλη στις ρυθμίσεις Γαβρόγλου για την αξιολόγηση στελεχών με βάση το νόμο 4547 του 2010 τον οποίο, αν θυμάστε, καταψηφίσαμε όλοι.
Η αποσπασματική ρύθμιση χωρίς αλλαγές στις δομές και στο πλαίσιο εποπτείας, στο πλαίσιο στήριξης καθοδήγησης οδηγεί στην εμπλοκή, στην αξιολόγηση συντονιστών εκπαιδευτικού έργου που δεν έχουν τέτοια αρμοδιότητα και θα πρέπει να θεσμοθετηθεί.
 Επίσης στην εξωτερική αξιολόγηση δεν υπάρχει πουθενά αναφορά στην ΑΔΙΠ.
Πουθενά δεν προκύπτει η βούληση του Υπουργείου Παιδείας για μία οργανωμένη ενσωμάτωση και διάχυση της αριστείας και των καινοτομιών στο δημόσιο σχολείο όχι των εκλεκτών ή των απλά τυχερών κληρωθέντων, αλλά στο δημόσιο σχολείο του συνόλου των μαθητών.
Είναι περιττή ίσως η επανάληψη να πω πως αυτό δείχνει άλλη μια φορά την αδιαφορία της ηγεσίας του Υπουργείου και τις χαμηλές προσδοκίες από το ελληνικό δημόσιο σχολείο, κυρίως, όμως, δείχνει την παντελή έλλειψη οράματος.

Άρθρο 12. Τα συγκεκριμένα άρθρα θα τα ψηφίσουμε παρά το γεγονός ότι χρειάζεται διαφορετική προσέγγιση και στάθμιση των διαφορετικών παραμέτρων. Τουλάχιστον, θεωρούμε ότι είναι ένα βήμα απομάκρυνσης από την ισοπεδωτική πολιτική ΣΥΡΙΖΑ και την καλλιέργεια της μηδενικής προσπάθειας.
Ασφαλώς, όμως, – και αυτό μην το ξεχνάτε γιατί οι φορείς φώναξαν με την πιο βροντερή φωνή σήμερα – χρειάζεται ουσιαστικός θεσμικός διάλογος, ο οποίος απουσιάζει και δεν αντικαθίσταται από τον μονόλογο του Υπουργείου που παριστάνει πως ακούει τις παρατηρήσεις και τελικά τις πετάει στο καλάθι των αχρήστων.
Για τις ιδρύσεις, συγχωνεύσεις, διασυνδέσεις πρέπει να μας πείτε αν πρέπει να υπάρχει διασύνδεση, αν όχι, πάλι εσείς θα μας το πείτε και αν τις καταργείτε, με τι κριτήριο τις καταργείτε.  Εδώ ξέρετε έχει δημιουργηθεί ένα τεράστιο θέμα και τις προηγούμενες μέρες με το ποια θα είναι η πορεία των Πειραματικών σχολείων, ποια η πορεία των Πρότυπων.
Υπάρχουν οι γονείς που αγωνιούν και φυσικά οι μαθητές που σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να αιφνιδιάζονται.
Θα σας πω το πιο λυπηρό για μας. Για πολλοστή φορά, ξεχνάτε τα επαγγελματικά λύκεια και την ανάγκη η πολιτεία να δημιουργήσει δυνατότητες αριστείας και σε αυτά.
Κυρία Υπουργέ, υπάρχουν ξέρετε και αυτά τα σχολεία που φοιτούν μαθητές. Γι’ αυτό θα παρακαλούσα στη συγκεκριμένη διάταξη, εκτός από τα επαγγελματικά λύκεια, να περιλάβετε και τα καλλιτεχνικά και τα μουσικά σχολεία. Είναι έτσι και αλλιώς, σχολεία πειραματικά, σχολεία που έχουν διαφορετικότητα και σχολεία που έχουν ένα υψηλό επίπεδο εκπαιδευτικών και παιδιών.

Διδακτικό προσωπικό. Η θητεία των εκπαιδευτικών στα πρότυπα και στα πειραματικά, είναι τετραετής και παράλληλα, ορίζεται, ότι οι εκπαιδευτικοί διατηρούν την οργανική τους θέση κατά τη διάρκεια της θητείας τους. Επίσης, προβλέπεται, ότι αν η αξιολόγηση είναι θετική, η θητεία ανανεώνεται με απόφαση του προϊσταμένου της Γενικής Διεύθυνσης Σπουδών Πρωτοβάθμιας και Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης του Υπουργείου Παιδείας, ενώ δεν τίθεται περιορισμός στον αριθμό των ανανεώσεων των θητειών. Πρακτικά λοιπόν, τι σημαίνει; Ότι υπάρχει περίπτωση, οι καλοί εκπαιδευτικοί μετά από αξιολόγηση – δεκτό – να συνταξιοδοτηθούν από αυτά τα σχολεία. Άρα, εάν η θητεία τους ανανεώνεται διαρκώς, πείτε μου σας παρακαλώ, πώς θα πραγματοποιηθεί η διάχυση της αριστείας στο ελληνικό σχολείο, όταν οι εκπαιδευτικοί που απέκτησαν την εμπειρία σε ένα πρότυπο ή πειραματικό δεν βγουν στα σχολεία της γειτονιάς; Πώς θα αντιμετωπίσετε το πρόβλημα της μαθησιακής κρίσης που σας το είπα και στην αρχή, υποσκάπτει αυτή τη στιγμή την Ελληνική κοινωνία και την ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναμικού της χώρας.
Επαναθέτοντας η πολιτεία, όλες τις ελπίδες της, αποκλειστικά και μόνο στην ελίτ των δύο και τριών χιλιάδων αρίστων ή στην ελίτ των δύο και τριών χιλιάδων απλών τυχερών παιδιών, δεν πρόκειται να βγάλουμε αποτέλεσμα. Οι εκπαιδευτικοί από την άλλη, που είναι τοποθετημένοι οριστικά σε σχολεία που τα μετονομάζετε σε πρότυπα και πειραματικά, παύουν να είναι οριστικά τοποθετημένοι σ’ αυτά. Και αρχίζει εκεί μια ολόκληρη συζήτηση. Με ποιο τρόπο, οι άνθρωποι αυτοί που χάνουν τις οργανικές τους θέσεις, θα παραμείνουν. Ο προβληματισμός είναι, ότι εφόσον ένα σχολείο χαρακτηρίζεται, αυτή τη στιγμή, αυθαίρετα, ως πειραματικό ή ως πρότυπο, με το συγκεκριμένο προσωπικό να υπηρετεί σε αυτά τα σχολεία και να κρίνεται εκ των πραγμάτων ικανό, θα υπηρετήσει μια ολόκληρη θητεία και όταν το σχολείο θα αξιολογηθεί για την επόμενη θητεία, αυτοί οι άνθρωποι θα έχουν σε σχέση με τους υπόλοιπους, χρόνο και να προσαρμοστούν και συνάμα να έχουν μια καλύτερη αίσθηση του τι σημαίνει αξιολόγηση. Δεν το λέω για ψόγο, βάζω όμως ένα ερώτημα.
Πάμε λίγο, στο με ποιο τρόπο αξιολογούνται τα πρότυπα και πειραματικά σχολεία. Θεσμοθετείται από την ερχόμενη σχολική χρονιά 2020-2021, ένα νέο συνεκτικό πλαίσιο για την καλύτερη οργάνωση του ετήσιου προγραμματισμού του εκπαιδευτικού έργου που συνδυάζεται με τον σχεδιασμό συλλογικών και επιμορφωτικών δράσεων, για την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών, καθώς και για την διττή αξιολόγηση, σε επίπεδο σχολικής μονάδας. Αφενός, εσωτερική αυτοαξιολόγηση και αφετέρου εξωτερική αξιολόγηση, από το οικείο ΠΕ.Κ.Ε.Σ.. Η εξωτερική αξιολόγηση μάλιστα, προβλέπει ενεργό ρόλο του ΙΕΠ αλλά και της ΑΔΙΠΔΕ. Εδώ, ρυθμίζονται και θέματα των ομάδων σχολείων, για την επαγγελματική ανάπτυξη των εκπαιδευτικών και για την ενίσχυση της διασχολικής συνεργασίας και τη διάχυση βέλτιστων πρακτικών στο εκπαιδευτικό σύστημα. Έχουμε όμως, ορισμένα θέματα τα οποία μας προβληματίζουν.
Σαφώς είναι πιο αδύναμο το πλαίσιο σε σχέση με το πλαίσιο που είχε διαμορφωθεί και εφαρμοστεί πιλοτικά, εννοώ την αυτοαξιολόγηση εκπαιδευτικού έργου. Απουσιάζει η ενίσχυση της έμφασης στα σχολεία, – αν θυμάστε τα λέγαμε κοινότητες μάθησης – εκτός του αναστοχασμού πάνω σε εκπαιδευτικές πρακτικές και της διάδοσης γνώσεων και πρακτικών που μπορεί να καλυφθεί από τις ομάδες δράσεων επαγγελματικής ανάπτυξης.
Απουσιάζει επίσης, κάθε αναφορά σε συνεκτικό πλαίσιο και διαδικασίες που θα περιλαμβάνουν το κοινό όραμα που διαμορφώνεται από το σύνολο των μελών του σχολείου, κοινότητα – μάθησης, και αντανακλά· τι είναι σημαντικό για τα μέλη, αλλά και τι είναι σημαντικό για τον ίδιο τον οργανισμό και αποτελεί σημείο αναφοράς και γνώμονα για τις δράσεις του οργανισμού.
Δεν προσδιορίζονται σαφώς, οι υποστηρικτικές κυρίως, φυσικές συνθήκες. Δηλαδή, ο χρόνος των συναντήσεων, το μέγεθος του σχολείου, οι δομές που περιορίζουν την απομόνωση, η σχολική αυτονομία, η ενδυνάμωση των εκπαιδευτικών, η διαθεσιμότητα των πόρων και αυτά είναι απαραίτητοι όροι για την επιτυχία.
Δίνεται έμφαση στην επιλογή στελεχών που μπορούν να υπηρετήσουν. Ένα μοντέλο κατανεμημένης ηγεσίας όμως, δεν έχει δρομολογηθεί και οι δομές και οι επιλογές στελεχών δεν ρυθμίζονται στο παρόν νομοσχέδιο. Έτσι, οι υποστηρικτικές ανθρώπινες συνθήκες, δεν είναι ιδανικές. Η οικοδόμηση της κουλτούρας αυτής της κοινότητας μάθησης που επικεντρώνεται στη μάθηση των μαθητών, απαιτεί ύπαρξη και αξιοποίηση οργανωμένου συστήματος δεδομένων και τη συλλογή λεπτομερών πληροφοριών σχετικά με τις δεξιότητες και τις γνώσεις των μαθητών, αλλά και την αποτελεσματικότητα των παρεμβάσεων που επιλέγονται σε συνεχή βάση, κάτι το οποίο δεν έχει δυστυχώς, εξοικειωμένους τους εκπαιδευτικούς μας.
Κύριε Πρόεδρε, επειδή καταλαβαίνω, ότι ο χρόνος είναι πολύς, θα συνεχίσω στη β΄ Ανάγνωση με το κεφαλαίο Γ΄ και Δ΄, ώστε να μπορέσω να έχω μια ολοκληρωμένη συμβολή σ αυτόν το διάλογο.
Σας ευχαριστώ πολύ.»