Τέλος καλό όλα καλά! Έτσι συνηθίζουμε να λέμε όταν τελειώνει κάποια περιπέτεια. Όμως! Στην περίπτωση του Βασίλη Δημάκη (Β.Δ.) θα πρέπει να εξετάσουμε τα πριν από το «τέλος καλό κ.λ.π.». Κι αυτό διότι αφορά στο ελληνικό σύστημα σωφρονισμού και στην αντιληπτική ικανότητα των λειτουργών αυτού του συστήματος…
Η περίπτωση ενός σχολιασμού, για τον κρατούμενο Βασίλη Δημάκη, δεν ήταν και δεν είναι εύκολη, μια που πρόκειται για έναν κρατούμενο, με ποινικού χαρακτήρα καταδίκες, ο οποίος όμως αποφάσισε να βρει απάγκιο κι απαντοχή στο δικαίωμα στη γνώση και αυτή ήταν η αιτία της αντιδικίας του με την Γ.Γ. Αντεγκληματικής Πολιτικής Σ. Νικολάου. Ο κρατούμενος Β.Δ. βρέθηκε στις φυλακές όταν, ανήλικος ακόμα, καταδικάστηκε για ένα έγκλημα τιμής που διέπραξε. Το σωφρονιστικό σύστημά μας δεν τον βοήθησε κι έτσι, πάλι σε νεαρή ηλικία, όταν αποφυλακίστηκε με υφ’ όρον απόλυση την παραβίασε, προέβη σε ληστείες, ευτυχώς δίχως ανθρώπινα θύματα, συνελήφθη και καταδικάστηκε με αποτέλεσμα ο ποινικός φάκελός του να είναι βαρύτατος, αν σκεφτεί κανείς πως οι ποινές, τού 41χρονου σήμερα, φτάνουν τα 45 χρόνια συνολικά.
Υπάρχουν αρκετοί άνθρωποι-συμπολίτες μας, οι οποίοι θεωρούν πως, τα βαριά αδικήματα για τα οποία έχει καταδικαστεί και πληρώνει με τη στέρηση της ελευθερίας του, θα πρέπει να είναι η αποστομωτική απάντηση προς εκείνους που έχουν αντίθετη άποψη και θεωρούν πως, ο εν λόγω κρατούμενος, είναι άριστο παράδειγμα σωφρονισμού και δικαιούται της ειδικής αδείας σπουδών λόγω και των υψηλών επιδόσεών του ως υπότροφος του Ιδρύματος Κρατικών Υποτροφιών, ικανότατο μέλος της φοιτητικής πανεπιστημιακής κοινότητας, αν και εντός των τειχών της φυλακής!
Ομολογώ πως συλλογίστηκα πολύ για να καταλήξω αν θα πάρω θέση υπέρ ή εναντίον του «ληστή με το καλάσνικοφ», ο οποίος δεν ήταν και το «καλύτερο παιδί» στα πρώτα νιάτα του, αφού είχε προστριβές με την αστυνομία και τη δικαιοσύνη.
Από την άλλη, ομολογώ πως έχω πάντα ενδοιασμούς σχετικά με πολλές από τις σοβαρές καταδίκες, που τόσο εύκολα αποφασίζονται για νέα παιδιά, τα οποία μπαίνουν σε παράνομες και ανόητες ενέργειες, λόγω ανωριμότητας και προβληματικών οικογενειών, οι οποίες θα πρέπει να τιμωρούνται, αλλά με τρόπο που θα επιτρέπει τον σωφρονισμό και την επανένταξή τους στην κοινωνία.
Εδώ τώρα, στο συγκεκριμένο θέμα που μας απασχολεί, έρχεται μια… λεπτομέρεια, η οποία δεν είναι καθόλου αμελητέα και συνηγορεί υπέρ ενός εκπαιδευτικού πλαισίου για τους φυλακισμένους, το οποίο η πολιτεία και οι θεσμοί, οφείλουν να λάβουν σοβαρά υπ’ όψη, να το στηρίξουν και απόδειξη γι αυτό είναι η περίπτωση του Β.Δ.· αυτή η λεπτομέρεια είναι το υψηλό βαθμολογικό επίπεδο του κατάδικου φοιτητή, ο οποίος έχει επιδείξει μια «πρωτοφανή» πρόοδο ως εκκολαπτόμενος επιστήμονας μέσα από το κελί της φυλακής, παρ’ όλο το αντιεκπαιδευτικό κλίμα σωφρονισμού που υπάρχει και που-μεταξύ μας- αν δεν αλλάξει ντροπιάζει την ίδια την έννοια τού σωφρονιστικού συστήματος…
Είναι παρά πάνω από σαφές πως η τιμωρία για τα όποια αδικήματα θα πρέπει να τηρηθεί αμετάκλητα· παράλληλα, ο Β.Δ., όπως και ο κάθε φυλακισμένος φοιτητής, θα πρέπει να έχει από την πολιτεία την κάθε ευκολία που χρειάζεται, καθώς και πως θα του παράσχει ευκαιρίες περισσότερης μάθησης!
Γίνεται λόγος για δ ι α κ ρ ί σ ε ι ς σε σχέση με τους άλλους κρατούμενους; Θα έλεγα, γιατί όχι; Το αντεπιχείρημα πως: «η εκπαίδευση δεν μπορεί να είναι το πρόσχημα για προνομιακή μεταχείριση στις φυλακές» είναι ξεπερασμένη και παραπλανητική. Πώς θα διαφοροποιηθεί η κατάσταση όταν δεν εκλαμβάνονται η εκπαίδευση και η παράλληλη γνώση ως «στόχοι» μέσα στο πλαίσιο και στο σκεπτικό τού σωφρονισμού; αυτό δεν υποτίθεται πως είναι η επιδίωξη;
Για να μην αδικήσω όμως κανένα, να πω πως το σωφρονιστικό σύστημα στη χώρα μας, έχει μεριμνήσει και παραχωρεί ειδικές άδειες και κάποιες άλλες ευκολίες στους κρατούμενους φοιτητές. Μπράβο, αλλά θα πρέπει να μην αρκούμαστε στα έως τώρα. Να συνεχιστεί το εκπαιδευτικό σύστημα στις φυλακές με νέα προγράμματα προς όσους το αξίζουν και ενδιαφέρονται έμπρακτα· θεωρείστε, εσείς οι υπεύθυνοι, πως οι προσπάθειες, για να γίνει ο σωφρονισμός πραγματικότητα, δεν τελειώνουν ποτέ.
Κύριοι, όταν οφείλετε (με έψιλον παρακαλώ) να σωφρονίσετε και όχι να φυλακίσετε, για να υποβαθμίσετε και να μετατρέψετε τους «κακούς» σε ανθρώπινα τέρατα, τότε δώστε βάρος στην εκπαίδευση και μεριμνήστε για όσους μπορούν να διαφοροποιηθούν μέσω της γνώσης, της παιδείας, των βιβλίων, της επιστήμης και τέλος, της προσπάθειας να γίνουν καλύτεροι άνθρωποι μέσα απ’ τα κελιά. Να αποδειχτούν χρήσιμοι στην κοινωνία και στον εαυτό τους, όταν θα βγουν από τη φυλακή και ξεπεράσουν τα αρρωστημένα κυκλώματα που είναι αμέτρητα και, τις περισσότερες φορές, α ξ ε π έ ρ α σ τ α…
Ο Β.Δ. είναι πεισματάρης, επίμονος και έχει στόχους σοβαρούς. Έκανε απεργία πείνας και νερού για να του επιτρέψουν να επιστρέψει στο κελί του στις φυλακές Κορυδαλλού, κάτι που τελικά το πέτυχε. Συγχρόνως, κατάφερε με την ακατανόητη και χρονοβόρα άρνηση της Γενικής Γραμματέως, να γίνει συμβολικό πρόσωπο, για όποιον βλέπει τον σωφρονισμό ως δεύτερη ευκαιρία στη ζωή!
* Ο Νότης Μαυρουδής είναι κιθαριστής – συνθέτης