Η αλήθεια είναι πως, τουλάχιστον ετούτες τις μέρες, εκκρεμούν συσσωρευμένα κοινωνικά και οικονομικά προβλήματα που δημιούργησε η πανδημία στην ελληνική κοινωνία. Ένας χώρος που βρέθηκε πραγματικά μετέωρος και του οποίου τα αιτήματα και οι εκκλήσεις για βοήθεια έχουν πέσει προς το παρόν στο κενό, είναι εκείνος του πολιτισμού. Τα σοβαρά προβλήματα που αντιμετωπίζει ένας τόσο ανοιχτός, πολυπληθής και ευρύτατος επαγγελματικός κλάδος, όπως εκείνος των καλλιτεχνών κάθε ειδικότητας, σίγουρα δεν λύνονται από την αδιαφορία, τη σιωπή και την απουσία του αρμόδιου υπουργείου. Για σκεφτείτε παρακαλώ, πόσοι τομείς τεχνών συνδημιουργούν και συμπεριλαμβάνονται στην έννοια πολιτισμός;
Ε, λοιπόν, είναι πάρα πολλοί, διότι ο πολιτισμός είναι ένας ζωντανός και δημιουργικός οργανισμός και βεβαίως όχι μονοσήμαντος. Εξάλλου, έχουν αναφερθεί συχνά τα σχετικά επαγγέλματα και πραγματικά, η σκέψη μου πηγαίνει σε όλους όσοι έμειναν ξαφνικά χωρίς εργασία με τον ερχομό του κορονοϊού και τις συνέπειες του «μένουμε σπίτι», τις οποίες δεν είχαμε φανταστεί, ούτε φυσικά το μέγεθος των παράπλευρων απωλειών που θα προκαλούσε…
Όλες οι γενιές σήμερα βιώνουν για πρώτη φορά την παγκόσμια πανδημία. Όλοι οι επιστήμονες, ανά την υφήλιο, έχουν κινητοποιηθεί, για να απαντηθεί το τεράστιο ερώτημα: πώς και πότε θα βρεθεί το εμβόλιο που θα θωρακίσει την ανθρωπότητα απέναντι στον ιό, όπως και το φάρμακο που θα θεραπεύσει τους συνανθρώπους μας και θα μας γλυτώσει από τον θάνατο…
Μέσα σ’ αυτό το πλαίσιο αγωνίας, η πολιτεία, ως όφειλε πήρε κάποιες αποφάσεις και προσπάθησε, κυρίως με αστυνομικά μέτρα, να περιορίσει τους πολίτες ώστε να αποφεύγονται, στο μέτρο που είναι εφικτό, οι επαφές μεταξύ των ανθρώπων, για να εμποδιστεί η μετάδοση του ιού. Ο επικεφαλής πρωθυπουργός καλείται να παίξει ρόλο σημαντικό, χωρίς περιστροφές. Θα τα καταφέρει;
Προλόγισα εν συντομία την κατάσταση, γιατί μέσα σε αυτό το δυσχερές τοπίο του βομβαρδισμού (στην κυριολεξία) των αιτημάτων κάθε κλάδου να αποζημιωθεί, μια που σταμάτησε αναγκαστικά η εργασία, το κράτος, μετά από τα… αιματοβαμμένα μνημόνια, που ταλαιπώρησαν, μετά την πτώχευσή της τη χώρα και, κυρίως, τους πολίτες της, τώρα είναι υποχρεωμένη να μεριμνήσει και να προστατεύσει τον κόσμο της. Δεν μπορεί μια κυβέρνηση να ξοδεύεται μόνο σε λόγια, αλλά πρέπει να προχωρήσει σε π ρ ά ξ ε ι ς, ώστε να αποδεικνύει συνεχώς πως το κράτος μπορεί να είναι οντότητα μέριμνας και πρόνοιας που προστατεύει την κοινωνία.
Ναι, αγαπητοί/ές μου. Και μένα, όλα αυτά μου φαίνονται αυτονόητα σε μια δημοκρατία, έστω και αν είναι βαρύ το οικονομικό τίμημα, που θα πρέπει να πληρώσει το κράτος, το οποίο δεν έχει άλλη οδό διαφυγής, αν θέλει να αποφύγει την εξέγερση των πεινασμένων αθλίων, τους οποίου θα αφήσει πίσω της η ανεργία και η βίαιη φτωχοποίηση …
Ακούω και διαβάζω πως τα καλλιτεχνικά σωματεία ψάχνουν προς μάτην την ΥΠΠΟΑ κα Μενδώνη, τόσο, που, αρχίσαμε να ανησυχούμε για την απουσία της σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή που ταρακουνιέται συθέμελα το καλλιτεχνικό δυναμικό της χώρας. Θεωρώ πως οι εργασιακές ιδιομορφίες των ανθρώπων της τέχνης είναι πολύ διαφορετικές από των άλλων επαγγελματικών κλάδων, αφού, ως επί τω πλείστον, είναι πολίτες οι οποίοι ετοιμάζουν τις δουλειές τους στο σπίτι, στο εργαστήριο και λέγονται ελεύθεροι επαγγελματίες. Είναι η φύση της δουλειάς τους.
Οι μουσικοί μελετάνε διαρκώς, για να διδάξουν σε Ωδεία, να παίξουν σε συναυλίες, να ασχοληθούν με την δισκογραφία, να πάνε περιοδείες με ορχήστρες, να παίξουν σε μπαράκια, καφετέριες, γιορτές, πανηγύρια, ανιχνεύοντας κι αγωνιώντας κάθε φορά για την επόμενη περίοδο.
Οι ηθοποιοί, σε πρόβες, παραστάσεις, για όσο διαρκεί η κάθε παράσταση, ψάχνοντας, τουλάχιστον τρεις φορές τον χρόνο, εναγωνίως την επόμενη δουλειά… Οι ποιητές, συγγραφείς, λογοτέχνες, διορθωτές, επιμελητές; Πώς θα καταγραφεί το καλλιτεχνικό προσωπικό που υπάρχει σε μια από παλιά ανοργάνωτη κι αδιάφορη πολιτεία, η οποία δεν γνωρίζει, δεν έχει καταγεγραμμένους καν τους εργαζόμενους σε ετούτον τον πολύμορφο και ιδιόμορφο χώρο;
Το πρόβλημα είναι βαθύτατο και νιώθω πως δεν υπάρχουν άλλοι δρόμοι παρά μόνο η άμεση και γενναία συνδρομή τής πολιτείας με πραγματικό χρήμα, φορολογικές απαλλαγές για κάποια περίοδο και άλλους άμεσους τρόπους, ώστε να συντηρηθούν οι άνθρωποι του πολιτισμού και να αντέξουν για όσο διάστημα διαρκέσει η δοκιμασία αυτή.
Οι οικονομικές και θεσμικές υπηρεσίες οφείλουν π α ρ ά λ λ η λ α να δράσουν.
- Να επισπεύσει ο πρωθυπουργός για να μιλήσει αποκλειστικά για το θέμα ανακοινώνοντας ουσιαστικές-άμεσες αποφάσεις.
- Να εμφανιστεί επιτέλους η υπουργός, για να αποδείξει πως παίζει κι αυτή κάποιον ρόλο βρε αδερφέ! Να σπρώξει τα βαλτωμένα νερά της ΚΥΑ (Κοινή Υπουργική Απόφαση) για την ΕΔΕΜ των συνθετών-στιχουργών, η οποία έχει κολλήσει την ακατανίκητη γραφειοκρατία-τυπολατρία των, εννιά έχει ο μήνας, υπευθύνων και υπαλλήλων του κρατικού μηχανισμού.
Ουφ, λυπάμαι και πάλι για την γκρίνια μου, αλλά η πραγματικότητα είναι πολύ σκληρή και κάθε ολιγωρία που αφορά στον χώρο των τεχνών (και όχι μόνο), μάς πάει πίσω τόσο, ώστε το μέλλον να γίνεται πιο σκοτεινό.
Το αντέχουμε;
* Ο Νότης Μαυρουδής είναι κιθαριστής – συνθέτης
