Μπιλ Γκέιτς: Αν επενδύαμε στην έρευνα του εμβολίου για τον κορονοϊό θα ήταν έτοιμο σε ένα χρόνο

Σε μία από τις πιο ενδιαφέρουσες και ουσιαστικές συνεντεύξεις που έχει δώσει ποτέ, ο ιδρυτής της Microsoft και δεύτερος πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, Μπιλ Γκέιτς (Bill Gates), καταθέτει αναλυτικά τις απόψεις του για την πανδημία στον δημοσιογράφο Έζρα Κλάιν (Ezra Klein) και την ιστοσελίδα Vox.com.
O Γκέιτς είναι ίσως ο αρμοδιότερος να το κάνει, δεδομένου ότι επί χρόνια προειδοποιούσε ότι η ανθρωπότητα θα βρεθεί ανέτοιμη απέναντι σε μια μεταδοτική νόσο, όπως η Covid-19. Και επιπλέον, ο Γκέιτς δικαιούται να για το συγκεκριμένο θέμα, καθώς επενδύει δεκάδες εκατομμύρια δολάρια μέσω του φιλανθρωπικού οργανισμού Μπιλ και Μελίντα Γκέιτς, ειδικά για την πανδημία.
Όταν ο Κλάιν ρωτά για το πολυπόθητο εμβόλιο για τον κορονοϊό, ο Γκέιτς απαντά ότι «εάν τα προηγούμενα 5-10 χρόνια γίνονταν σοβαρές επενδύσεις στην παραγωγή αντιϊκών φαρμάκων, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι στην τρέχουσα πανδημία το εμβόλιο θα είχε ετοιμαστεί μέσα σε έναν χρόνο. Αλλά υπάρχουν πολλά ζητήματα, όπως το ποιος θα πάρει τις αποφάσεις για να γίνουν αυτές οι επενδύσεις; Από που θα εξασφαλιστούν αυτά τα χρήματα; Πώς οι υγειονομικοί θεσμοί θα εξισορροπήσουν την ταχεία κυκλοφορία του εμβολίου σε σχέση με το να είναι ασφαλές, βάσει εκτεταμένων δοκιμών; Υπάρχει το πολιτικό ένστικτο των ανθρώπων που θέλουν να φαίνονται καλοί -ή όχι κακοί, εν πάση περιπτώσει. Και μια κρίση όπως η τρέχουσα σε εμποδίζει να συνδυάσεις στο μυαλό σου όλα τα επιμέρους κομμάτια. Καλό είναι μην έχεις τον κορονοϊό πάνω από το κεφάλι σου όταν καλείσαι να πάρεις αποφάσεις ως επιστήμων για το εάν μια ουσία είναι ασφαλής και θα προστατεύσει τον κόσμο ή θα βλάψει την υγεία του».
Ο Έζρα Κλάιν επισημαίνει στη συνέχεια στον Γκέιτς πως γίνεται ευρύτατα λόγος ότι το εμβόλιο για τον κορονοϊό θα είναι έτοιμο εντός των επόμενων 18 μηνών το πολύ, παρ’  ότι δεν έχει βρεθεί ακόμη εμβόλιο για το AIDS, παρά τις δεκαετείς έρευνες που γίνονται. Απαντώντας ο Μπιλ Γκέιτς παρατηρεί ότι «κι όμως, είναι πάρα πολύ πιθανό να έχουν εμβολιαστεί τρία δισεκατομμύρια άνθρωποι μέσα στα επόμενα δύο χρόνια. Ο κορονοϊός δεν είναι AIDS, είναι πιο εύκολο. Κι αυτό διότι η πρωτεΐνη του δεν μεταλλάσσεται τόσο γρήγορα όσο εκείνη του HIV. Εξάλλου, για τον SARS βρέθηκε εμβόλιο. Όπως και για τον Ebola».
Από την παραπάνω απάντηση συνάγουμε ότι ο Γκέιτς είναι αισιόδοξος, όμως υπό όρους: «Δεν πιστεύω ότι ο κορονοϊός θα αποδειχθεί ανώτερος των δυνατοτήτων της ανθρώπινης επιστήμης -αλλά δεν μπορώ να το εγγυηθώ κιόλας. Πάντως, ήδη βλέπουμε αποτελέσματα πειραμάτων σε ζώα. Και ως το τέλος του καλοκαιριού θα έχουμε μια ξεκάθαρη εικόνα για το πού πάμε, διότι υπάρχουν ελπιδοφόρα μηνύματα από δέκα υποψήφια φάρμακα».
Σχετικά με την απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ να διακόψει τη χρηματική ενίσχυση των ΗΠΑ στον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο Γκέιτς λέει χαρακτηριστικό: «Ξεσπά μια μεγάλη πυρκαγιά. Η πυροσβεστική αργεί να φτάσει 20 λεπτά. Τι θα πούμε; ‘Απολύστε όλο το πυροσβεστικό σώμα; Ναι, σίγουρα θα πρέπει να ερευνήσουμε εκ των υστέρων τι συνέβη. Αλλά είναι πολλοί αυτού που δεν αντιδρούν όπως πρέπει, δεν είναι τώρα η στιγμή να καταλογίζουμε ευθύνες. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας βοηθά όλες τις χώρες του κόσμου να κατανοήσουν τι συμβαίνει με τις επιδημίες. Λειτουργεί βάσει ενός πολύ μικρού προϋπολογισμού. Στις ταινίες δείχνουν διάφορους τύπους που πετάγονται από το ένα μέρος στο άλλο και εξουδετερώνουν βιο-τρομοκράτες, στην πραγματικότητα όμως ο ΠΟΥ δεν έχει λεφτά για να κάνει κάτι τέτοιο. Ο προϋπολογισμός του είναι λιγότερο από το ένα χιλιοστό όσων δαπανούν οι ΗΠΑ για τη δημόσια υγεία. Το λέω αυτό, γιατί πολλοί πιστεύουν ότι ο ΠΟΥ έπρεπε ήδη να έχει παραγάγει ένα εμβόλιο για τον κορονοϊό. Όμως, δεν είναι αυτός ο ρόλος του Οργανισμού. Ούτε χρηματοδοτείται για κάτι τέτοιο. Ο ΠΟΥ έχει κάνει πολλά καλά. Είναι απαραίτητος. Και στο τέλος δεν πιστεύω ότι οι ΗΠΑ θα σταματήσουν να τον ενισχύουν, προκαλώντας την απόλυση πάρα πολλών εργαζομένων, εν μέσω μιας κρίσης όπως αυτή που βιώνουμε. Το πράγμα θα ξεθυμάνει -ή, τουλάχιστον, αυτό ελπίζω».
Ως προς το απρόβλεπτο του κορωνοϊού και τις ανομοιογένειες που παρουσιάζουν η εξάπλωση και η έξαρσή του, ο Μπιλ Γκέιτς είναι της άποψης ότι «η γρίπη, για παράδειγμα, σκοτώνει 40.000 ανθρώπους κάθε χρόνο, κι όμως, θα εκπλαγείτε από το πόσα λίγα γνωρίζουμε γι’ αυτή την ασθένεια. Δεν καταλαβαίνουμε καν γιατί είναι εποχική. Αυτό έχει να κάνει με το γεγονός ότι δεν έχει δοθεί μεγάλη προσοχή στις επιδημίες, όσο πχ στον καρκίνο ή τις καρδιοπάθειες. Οι πιο πλούσιες χώρες δεν ασχολούνται με τις λοιμώδεις νόσους. Γι’ αυτό και το δικό μας Ίδρυμα επικεντρώνει το ενδιαφέρον και τις δωρεές σε εκείνα που σκοτώνουν τους περισσότερους ανθρώπους».
Υπενθυμίζουμε ότι ο Έζρα Κλάιν, είχε πάρει συνέντευξη από τον Γκέιτς το 2015. Τον είχε ρωτήσει τότε «τι είναι αυτό που φοβάσαι περισσότερο για το μέλλον της ανθρωπότητας;» Και ο Μπιλ Γκέιτς είχε απαντήσει, από τότε, «μια φονική πανδημία, ένας ιός που θα χτυπήσει το αναπνευστικό σύστημα του ανθρώπινου οργανισμού».
Τώρα ο Εζρά αντιστρέφει το ερώτημα: «Σε τι ελπίζεις σήμερα και για τα επόμενα 3-5 χρόνια;» Και ο Γκέιτς απαντά «ελπίζω ότι ο κορονοϊός θα φέρει κοντά όλα τα κράτη του πλανήτη. Μετά από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο δημιουργήσαμε νέους θεσμούς και καταφέραμε να αποφύγουμε έναν ακόμη παγκόσμιο πόλεμο. Αυτό είναι κάτι σπουδαίο, καθώς αποφύγαμε το πυρηνικό όλεθρο μέσω διαφόρων διεθνών οργανισμών -στους οποίους συμπεριλαμβάνεται και ο ΠΟΥ».
Συνεχίζοντας αναφέρει: «Αυτό που συμβαίνει σήμερα με τον κορονοϊό, όμως, είναι μια τραγωδία. Όποιο και εάν είναι το θετικό αποτέλεσμα της επιδημίας, δεν θα ισοσκελίσει τα προβλήματα που προκάλεσε. Μας λέει κάτι, παρόλ’ αυτά: Ότι η επιστήμη είναι κάτι πολύ σημαντικό -οπότε ας τη χρησιμοποιήσουμε για να αποφεύγουμε επιδημίες. Η απαγόρευση των ταξιδιών δεν είναι στόχος, δεν θέλουμε να ζήσουμε έτσι, είναι ένα βάναυσο μέτρο, έστω και στην προσωρινή εφαρμογή του. Εγώ πάντα πίστευα στην παγκόσμια αλληλεγγύη. Είμαι της άποψης ότι ο παραλληλισμός της σημερινής πανδημίας με τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο μπορεί να αποδειχθεί χρήσιμος.
Στην περίπτωση του Β’ Π.Π. ξέρουμε ότι η Γερμανία και η Ιαπωνία, η καθεμία με το δικό της τρόπο, συνέβαλαν στο ξέσπασμα του πολέμου. Ήταν μια τραγωδία που δεν ξεκίνησε από κάποιον που έφαγε μια νυχτερίδα. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι θα βλέπαμε με μισό μάτι τους Γερμανούς και τους Ιάπωνες για πάντα. Και, όντως, συνέβησαν φοβερά πράγματα από εκδίκηση στη διάρκεια του πολέμου. Ωστόσο, ο πατέρας μου είχε υπηρετήσει στη δύναμη κατοχής της Ιαπωνίας και μου έλεγε πάντα πόσο είχε εκπλαγεί από την ευγένεια και τα φιλικά αισθήματα που έδειχναν οι Ιάπωνες προς τους Αμερικανούς στρατιώτες. Οι ΗΠΑ βοήθησαν την Ιαπωνία να σταθεί ξανά στα πόδια της μετά την καταστροφή του πολέμου και παρόλο που επρόκειτο για εχθρούς. Και οι Ιάπωνες ορθοπόδησαν -κάτι που αποδεικνύει ότι η αίσθηση του κοινού συμφέροντος ήταν πολύ ισχυρή.
Γι’ αυτό λέω ότι μετά τον Β’ Π.Π. οι άνθρωποι βρεθήκαμε ενώπιον μιας πολύ χειρότερης κατάστασης από τη σημερινή και παρ’ όλα αυτά ιδρύσαμε παγκόσμιους οργανισμούς, υπήρξε ανάπτυξη και καινοτομία. Ελπίζω ότι έτσι θα γίνει για άλλη μία φορά».

• Διαβάστε αναλυτικά τη συνέντευξη του Μπιλ Γκέιτς (Bill Gates) στον δημοσιογράφος Έζρα Κλάιν (Ezra Klein) της ιστοσελίδα Vox.com με θέμα «Bill Gates’s vision for life beyond the coronavirus», στα αγγλικά, πατώντας ΕΔΩ