Κώστας Ανθόπουλος* – Γρηγόρης Σαρίδης**: Η καινοτομία της επόμενης ημέρας – Πως να λειτουργήσουμε τα Σχολεία με Ασφάλεια

Η μετάβαση στη νέα εκπαιδευτική κανονικότητα σε τοπικό επίπεδο και ευρύτερα με βάση πάντα τα πορίσματα και το πλαίσιο που θα θέσουν οι  ειδικοί επιδημιολόγοι θέσουν πρέπει να διέπεται από τρεις βασικές συνθήκες, ώστε να είναι:

• ΑΣΦΑΛΗΣ για όλους, μαθητές, δασκάλους, καθηγητές, γονείς
• ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ
• ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΗ και στα δύο πεδία, εκπαιδευτικό και υγειονομικό

Οι παραπάνω συνθήκες συνιστούν ένα νέο μοντέλο εκπαιδευτικής διαδικασίας και λειτουργίας του σχολείου, με συγκεκριμένες προδιαγραφές, προαπαιτούμενα και προϋποθέσεις που προκύπτουν μετά από κατάλληλη προετοιμασία και ετοιμότητα κατά τόπους, με τη στήριξη όλων των επιπέδων της κρατικής υπόστασης (κυβέρνηση, περιφέρεια και κυρίως τοπική αυτοδιοίκηση)

Τέτοιες παράμετροι είναι:

Α) Οργανωμένο Σύστημα Σχολικής Υγιεινής
Καθαριότητα όλων των χώρων των σχολικών εγκαταστάσεων (σχολικές αίθουσες, χώροι υγιεινής, βιβλιοθήκες, εργαστήρια)  
καθ΄ όλη τη διάρκεια της εκπαιδευτικής διαδικασίας (μάθημα, διάλειμμα, αποχώρηση ) και της λειτουργίας του σχολείου (όχι απλά κατά την έναρξη και το τέλος, αλλά και κατά τη διάρκεια των μαθημάτων – διαλειμμάτων).

Β) Αναθεώρηση διαδικασίας  προσλήψεων καθαριστριών/-των  με απευθείας ανάθεση  ή ανάθεση έργου σε προσωπικό μέσω έκτακτων  προγραμμάτων του ΟΑΕΔ 9μηνης διάρκειας.
Ειδικότερα, απαιτείται:

• Έγκαιρη διαδικασία προσλήψεων και αύξηση του αριθμού  των εργαζομένων στον τομέα της καθαριότητας του σχολείου.
• Εξασφάλιση των απαραίτητων μέσα προστασίας και αύξηση της ποσότητας των υλικών καθαρισμού που θα χρησιμοποιούνται. Πρόβλεψη για έκτακτες επιχορηγήσεις για την προμήθεια αυτών των υλικών από το Υπουργείο Εσωτερικών προς τις σχολικές επιτροπές όλων των Δήμων της χώρα σε συνδυασμό με τον αναγκαίο προσδιορισμό των ποσοτικών αναγκών σε υλικά καθαριότητας που αναλογούν σε καθημερινή βάση, ώστε να καταγράφονται οι  εβδομαδιαίες, μηνιαίες, ετήσιες ανάγκες ανά σχολικό συγκρότημα και ομάδες σχολείων
• Οι εργαζόμενοι της καθαριότητας θα ακολουθούν το ειδικό πρωτόκολλο του ΕΟΔΥ με απόλυτη σχολαστικότητα.

Γ) Σύστημα Ελέγχου και Επιτήρησης της λειτουργίας και αποτελεσματικότητας του νέου μοντέλου.

Δ) Σύσταση Σχολιατρικής Υποστηρικτικής δομής (ανά δημοτική ενότητα) σε συνεργασία με τα Κέντρα Υγείας ή ξεχωριστά με εντεταλμένους γιατρούς με αρμοδιότητα να  παρεμβαίνουν άμεσα σε περιστατικά που μπορούν να εκδηλωθούν κατά περιοχή.

Με δεδομένο ότι οι καταστάσεις έκτακτης ανάγκης είναι πιθανό να συνεχιστούν για απροσδιόριστο χρονικό διάστημα, επιβάλλουν παράλληλα με το πλαίσιο καθαριότητας, ριζικές μεταβολές και αναδιαρθρώσεις της μαθησιακής διαδικασίας των σχολείων, όπως:

1. Συνολική Αλλαγή του Ωρολόγιου προγράμματος
   Ώρα έναρξης – Ώρα λήξης – Ώρα διαλείμματος
   Διαφορετικές ώρες έναρξης – λήξης και  διαφορετικές ώρες διαλλειμάτων
2. Βάρδιες λειτουργίας ανά τάξεις ( Α’, Β’, Γ’, Δ’, Ε΄, Στ΄ δημ.σχολείου και Α’, Β’, Γ’ Γυμνασίου) ανάλογα του αριθμού μαθητών και του μεγέθους των αιθουσών
3. Σύμπτυξη ή και μείωση της ύλης (του περιεχομένου των θεματικών ενοτήτων του σχολικού προγράμματος)
4. Αναπροσαρμογή της αναλογίας δασκάλων – μαθητών (1/12 ανά αίθουσα ή 1/15 ανάλογα με τα τετραγωνικά μέτρα της αίθουσας διδασκαλίας)) ώστε να διασφαλίζεται η κατάλληλη απόσταση ασφαλείας. Προσαρμογή ανά σχολείο με βάση τις ιδιαίτερες συνθήκες.
5. Αναθεώρηση ωραρίων εργασίας για την  εκπαιδευτική διαδικασία εντός του σχολείου
   15-11.30 (1η -2η ) κενό 30 λεπτών για αποχώρηση  (4ωρα για διδακτικές ώρες 45 λεπτών ή 6ωρα για διδακτικές ώρες 30 λεπτών)
   12.00-15.00 (3η -4η ) κενό
   15.30-19.00 (5η -6η )
   Στα αντικείμενα Μουσική, Εικαστικά, Πληροφορική, θεατρική και φυσική αγωγή μπορεί να γίνεται συνδιδασκαλία (π.χ. Γλώσσα-Μουσική ή θεατρική αγωγή, κ.α. ) προκειμένου να συμπληρώνουν το υποχρεωτικό τους ωράριό τους οι εκπαιδευτικοί  των παραπάνω αντικειμένων.
   Υπό αυτές τις συνθήκες διακόπτεται η λειτουργία  του ΟΛΟΗΜΕΡΟΥ και το δυναμικό του ενισχύει το υπόλοιπο δυναμικό του σχολείου στη διεκπεραίωση του προγράμματος.
6. Ενημέρωση Γονέων – Μαθητών – Εργαζομένων από ειδικούς για το ΝΕΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ και για τη σωστή τήρηση του.
   Οι Διευθύντριες/-ές – Δασκάλες/-οι  και Καθηγήτριες/- ές των σχολείων θεωρητικά πρέπει να προηγηθούν στην ενημέρωση με τηλεδιασκέψεις από ειδικούς.
7. Ψυχοκοινωνική υποστήριξη από ειδικούς ψυχολόγους σε παιδιά και γονείς για την αντιμετώπιση πιθανών επιπτώσεων του εγκλεισμού και τις παρενέργειές του σε συναισθηματικό και ψυχικό επίπεδο. Αυτό μπορεί να πραγματοποιηθεί την πρώτη εβδομάδα έναρξης λειτουργίας των σχολείων  εφόσον αποφασιστεί να ανοίξουν τα σχολεία αλλά και κατά τη διάρκεια της σχολικής χρονιάς.
8. Εφαρμογή νέου μοντέλου διδασκαλία κατά το πρότυπο άλλων ευρωπαϊκών χωρών, π.χ. της Δανίας στο πλαίσιο του οποίου η διδασκαλία μεταφέρεται σε χώρους ανοιχτού πεδίου εφόσον το επιτρέπουν οι καιρικές συνθήκες με αντικείμενο το Περιβάλλον, τον Αθλητισμό και τον Πολιτισμό.
9. Παρουσίαση του νέου μοντέλου  με ψηφιακά σποτάκια από το Υπουργείο Παιδείας και τον ΕΟΔΥ.
10. Να παρέχεται  Ατομικό Βαλιτσάκι Μαθητή (προσωπικό σαπούνι, μάσκα, αντισηπτικό και ό,τι άλλο προτείνουν ειδικοί) με πρωτοβουλία και υποστήριξη των Δήμων.

Όλα τα παραπάνω προϋποθέτουν ανοιχτό διάλογο και συνέργειες όλων των εμπλεκόμενων. Με αυτόν τον τρόπο μπορεί να διασφαλιστεί ένα ασφαλές, λειτουργικό και αποτελεσματικό πλαίσιο προστασίας των παιδιών, των εκπαιδευτικών, και των γονέων, καθώς και συνέχισης της εκπαιδευτικής διαδικασίας με όρους μιας νέας κανονικότητας χωρίς κινδύνους και εκπτώσεις. 

* Ο Κώστας Ανθόπουλος είναι μέλος Διοικητικού Συμβουλίου Α΄ Συλλόγου Εκπ/κών Α/θμιας Εκπ/σης Θες/νίκης και μέλος της Γραμματείας του Τομέα Παιδείας του ινήματος Αλλαγής

** Ο Γρηγόρης Σαρίδης, είναι ειδικός σύμβουλος του δημάρχου Δέλτα Ν. Θεσσαλονίκης και μέλος του Τομέα Αυτοδιοίκησης του Κινήματος Αλλαγής