Δεν θα επαναλάβω όλα όσα γράφτηκαν αυτές τις δύσκολες και για πολλούς δύστυχες μέρες της επιδημίας, περί της παντοτινής πλέον απουσίας του Μανώλη Γλέζου (9/9/1922-30/3/2020). Νιώθω πως μια μικρή αναφορά σ’ αυτόν τον 98χρονο έφηβο, ο οποίος αφιέρωσε όλη τη ζωή του στην υπεράσπιση του Καλού και στον αγώνα εναντίον οποιασδήποτε μορφής Κακού, είναι το λιγότερο που μπορεί να κάνει κανείς.
Το γράφω απλά και με σαφήνεια. Η παρουσία του εκλιπόντος, κατάφερε μέσα από την πολυεπίπεδη δράση του να σωματοποιήσει, όχι μόνο την σύγχρονη ελληνική ιστορία των τελευταίων 80 χρόνων, αλλά και την πολυσχιδή παρέμβαση μιας ακμαίας προσωπικότητας σε όλες τις διαστάσεις τής ζωής. Ο Γλέζος κατάφερε, από αγωνιστής της αριστεράς, να αναδειχθεί όχι μόνο σε εθνικό σύμβολο ελευθερίας κι αντίστασης, αλλά συγχρόνως και σύμβολο μιας πατρίδας που ονειρεύτηκε και συνεχίζει να ονειρεύεται καλύτερες ημέρες, μέσα από την σύνθεση προοδευτικών απόψεων και την υπεράσπιση των δημοκρατικών διαδικασιών.
Αυτή είναι κατά την γνώμη μου η μεγάλη παρακαταθήκη που μας αφήνει. Εξ’ άλλου, η συγκεκριμένη διάσταση της παρουσίας του είναι που κατήργησε τα στενά όρια μεταξύ Αριστεράς και υπόλοιπου δημοκρατικού κόσμου. Βάδισε διαχρονικά ως ένας περήφανος κι ενεργός πολίτης, ο οποίος θεωρούσε πως η ανθρώπινη ύπαρξη θα πρέπει να βασίζεται, να ορίζεται και να χαρακτηρίζεται από έναν βαθύτατο ο υ μ α ν ι σ μ ό. Διότι ο ουμανισμός διέπεται από την ενσυναίσθηση για τον άλλον, την υπεράσπιση του δίκιου, αντιμαχόμενος διαρκώς το άδικο.
Ο ουμανιστής, κατανοεί βαθιά μέσα του τις πραγματικές ανθρώπινες ανάγκες, τα ιδανικά, ακόμα και τις ο υ τ ο π ί ε ς, τα όνειρα για ένα καλύτερο Παρόν και Μέλλον, χωρίς το γνωστό κυνήγι μαγισσών που αλλοιώνουν σκέψεις και οράματα. Μια πνευματική δύναμη που την ρίζα της, συναντάμε, στον Αναγεννησιακό Ουμανισμό…
Ο αεικίνητος αυτός άνθρωπος, λοιπόν, ήταν πάντα, από την νεότητά του πνεύμα θαρραλέο κι άφοβο· θεωρώ πως, την παράτολμη κι ακραία ηρωική πράξη, που πραγματοποίησε μαζί με τον Λάκη Σάντα, δεν την εμπνεύστηκε σώνει και καλά από τις κομμουνιστικές του ιδέες, αλλά από την απέχθεια που ένιωθε πάντα προς την βία, καθώς και τα αντιστασιακά-αντιφασιστικά του πιστεύω· στην Ακρόπολη ανέβηκε, μαζί με τον σύντροφό του, προκειμένου να ταπεινώσει τις δυνάμεις τού Άξονα και το μισητό σύμβολο του ναζισμού. Μια γενναία πράξη βαθύτατης αντιστασιακής, δημοκρατικής και πατριωτικής συνείδησης ενός παλληκαριού που συνέχισε να αγωνίζεται σε όλη την πορεία του.
Διότι η υποστολή της σβάστικας, το 1941, υπήρξε η αρχή μιας διαδρομής γεμάτης πράξεις και όχι λόγων από εκείνους που αρέσκονται στα μπαλκόνια και στις υφαρπαγές ψήφων του πόπολο…
Αν κοιτάξει κανείς τον απολογισμό της ζωής του, μέσα από τις πολυποίκιλες ενέργειες, μέσα από τα βιβλία του, τις πολιτικές του δράσεις και πράξεις, τις αμέτρητες συμμετοχές του ως ομιλητής σε φόρα, συνέδρια, αλλά και σε πάμπολλα σχολεία για να συνομιλήσει με τα παιδιά, με τις πρωτοβουλίες που έπαιρνε, πάντα σε αγωνιστικό επίπεδο, με θάρρος, ζωντάνια και θέρμη, θα κατανοήσει γιατί όποιος τον γνώρισε τον χαρακτήριζε ως αιώνιο έφηβο…
Ο νέος των 98 χρόνων, που μας άφησε, ήταν ένα πνεύμα ανήσυχο και αεικίνητο, πάντα ενεργός σε κάθε πολιτικοκοινωνική κατάσταση και τοποθέτηση.
Βίωσε, όπως και άλλοι, τις μετεμφυλιακές διώξεις και φυλακίσεις, μέλος και βουλευτής (αν και φυλακισμένος) της Ενιαίας Δημοκρατικής Αριστεράς (ΕΔΑ), στη μεγάλη διάσπαση του 1968 απεχώρησε από το ΚΚΕ (φυσικό το βρίσκω), κατά την μεταπολίτευση συνέχισε την δράση του στη μεταδικτατορική ΕΔΑ, ενώ, μετά το 1981, εκλέχτηκε βουλευτής με το ΠΑΣΟΚ, με τον Συνασπισμό και τον ΣΥΡΙΖΑ, από τον οποίο απεχώρησε μετά την υπογραφή του τρίτου μνημονίου και μετά συνέχισε την πορεία του ως ενεργός πολίτης, αφιερωμένος ολοκληρωτικά στον αγώνα για τις γερμανικές αποζημιώσεις.
Πάντα σε δράση, χωρίς να φοβηθεί ποτέ την έκθεση. Ήταν φυσικό να εξέφραζε τις διαφωνίες του σε κάθε πολιτικό χώρο που δραστηριοποιήθηκε, καθώς είχε το θάρρος της γνώμης του και έβλεπε με τον «δικό του τρόπο» τις πολιτικές τοποθετήσεις. Η διαφοροποίησή του έκανε πάντα θόρυβο. Βεβαίως! Ένας παντοτινά ατίθασος «έφηβος» δεν είναι δυνατόν να… χάνει την ορμή του στον σύντομο χρόνο που διαθέτει. Έχει ανάγκη από το… διηνεκές!
Ψάξτε την ζωή και τις δράσεις του. Αυτός ο «παρτιζάνος του κόσμου», ήταν μοιραίο να μην βιώσει μια σύντομη ζωή. Η πορεία του αποτελείται από πολλά και σημαντικά σημεία μεγάλου βεληνεκούς, τόσα, ώστε να χαραχθεί στην Ιστορία του πολιτισμού και των αδιάκοπων αγώνων της πατρίδας μας, για ελευθερία, δημοκρατία, πρόοδο και παράδειγμα ξεχωριστού αριστερού ηθικού πλεονεκτήματος.
Η γνωστή άτεχνη ζωγραφιά του Πικάσο, μας προτρέπει να βάλουμε σαν poster (αφίσα) μια φωτογραφία, με τη μορφή του Γλέζου στο δωμάτιό μας. Δεν θα είμαστε έξω από το θέμα μιας ηρωικής μορφής της εποχής μας…
* Ο Νότης Μαυρουδής είναι κιθαριστής – συνθέτης