Είναι φορές που μια συγκυρία, ένα γεγονός, προκαλεί παράλληλες σκέψεις, πολλές φορές φωτεινές, άλλες, σκοτεινές. Αίφνης, όταν γνωρίζω γέροντες υπερήλικες, ενενήντα-εκατό και βάλε, των οποίων η υγεία και το μυαλό λειτουργεί με ζηλευτή σοφία, τους μακαρίζω σκεπτόμενος πως, τέτοιο λαμπρό παράδειγμα βιολογικής διαδρομής πολλοί θα ήθελαν, κι εγώ μαζί τους, να βιώσουν…
Είναι γεγονός: ζηλεύουμε —επιθυμούμε σφόδρα, λιμπιζόμαστε, λαχταρούμε— κάθε καλό που συναντάμε, ενώ προσπαθούμε να κρατήσουμε αποστάσεις από κάθε τι κακό, δυσάρεστο και βλαβερό. Οτιδήποτε θα οδηγούσε σε κακοτοπιές, ατοπήματα και σφάλματα. Αυτά τα τελευταία, τα στραβά και μαύρα, μάς στοιχειώνουν κάποιες φορές και μετατρέπονται σε… νυχτερινούς εφιάλτες. Αυτή την αίσθηση έχω όταν βγαίνω από το σπίτι αυτές τις μέρες και κάνω μια βόλτα γύρω από ένα-δυο τετράγωνα, για να ξεμουδιάσουν τα πόδια από την ακινησία της κάθε μέρας.
Το τοπίο στους δρόμους, το βλέπετε όλοι, είναι ασυνήθιστο και αποκρουστικό! Ερημιά που μπορεί να μετατραπεί σε ερημία ψυχής. Στο μήκος όλου του δρόμου δεν υπάρχει ανθρώπου δείγμα, δεν κυκλοφορεί ούτε ένα αυτοκίνητο, άντε, το πολύ, να συναντήσεις ένα ποδηλατάκι με ένα παιδάκι και τον μπαμπά αντάμα. Οι πολυκατοικίες, δίχως την συνηθισμένη ζωντάνια των κατοίκων που ζουν μέσα, αναδεικνύουν τη μελαγχολία της… Άνοιξης. Διαβάσατε συμπολίτες; Αντί να νιώθουμε τη χαρά και αισιοδοξία της Άνοιξης, μετατράπηκε εντός μας, αυτή την εποχή της απειλής του Κορωναιού, σε μελαγχολία!
Από ό,τι αντιλαμβάνομαι, κατά την διάρκεια της πορείας μου στους δρόμους, όλο και περισσότεροι πολίτες συνετίζονται με τις καθημερινές συστάσεις τού… αγίου Τσιόδρα και μένουν σπίτι, συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στην, όσο γίνεται, μικρότερη διασπορά τού ιού, αλλά και επιβάλλοντας την απόλυτη σιωπή των πόλεων… Ακινησία, στασιμότητα, θαρρείς αγκύλωση, αναγκαστικός εγκλεισμός, λες και οι πόλεις αποφάσισαν να… κοιμηθούν, να κουρνιάσουν και να γίνουν ανενεργές, φαινόμενο ασυνήθιστο για τις θορυβώδεις ελληνικές πόλεις.
Κάποιες φορές, ενστικτωδώς, μέσα σ’ αυτό το σιωπηλό τοπίο μού έρχεται κατά νου η εικόνα της Χούντας του ’67, τις πρώτες μέρες των απαγορεύσεων κυκλοφορίας, όταν η πόλη ερήμωνε και έμοιαζε με φάντασμα!
Συγχωρείστε μου τον, ίσως υπερβολικό κι αυθόρμητο παραλληλισμό, ο οποίος όμως δεν είναι αυθαίρετος, ούτε ουρανοκατέβατος. Η μνήμη μου έχει κλειδώσει τέτοιες εικόνες του παρελθόντος χρόνου. Έχουν σφηνωθεί στο νου και θα συνοδεύουν τη γενιά μου σε όλη της τη ζωή.
Να ξεκαθαρίσω πως δεν εναντιώνομαι βεβαίως στα μέτρα, όποια κι αν είναι αυτά, για την αντιμετώπιση της ανώμαλης κι επικίνδυνης αυτής κατάστασης· κι αυτό το κάνω, μήπως και το μέλλον εμφανιστεί εκ νέου ως νορμάλ συνθήκη και μας επιστρέψει σε κάποια κανονικότητα.
Όμως, ο κόσμος αυτός, ο «μέγας», δεν είναι εύκολο να κατανοήσει τις λεπτομέρειες μιας τέτοιας πρωτοεμφανιζόμενης αρρώστιας που απειλεί με μαζικό θανατικό. Σε παρόμοιες περιπτώσεις, οι όποιες δημοκρατικές μου απόψεις, λυγίζουν, προσαρμόζονται και συναινούν στις έκτακτες αυστηροποιήσεις, αυταρχισμούς και επιβολές εκ μέρους των Αρχών και της πολιτείας…
Απλώς, νιώθω πως το αποκρουστικό τοπίο χωριών και πόλεων, δρόμων και κλειστών επιχειρήσεων, σφραγισμένων Σχολείων και παιδικών χαρών, πάρκων και γηπέδων και, και, και…, βαραίνει στον ψυχισμό και την σκέψη μας. Δεν είναι ωραίο συναίσθημα ο φόβος. Δεν συμφωνείτε?
Χάσαμε το δικό μας συνηθισμένο θέαμα και το μάτι πλέον δεν αντέχει την γενική εικόνα της πόλης, έτσι όπως εμφανίζεται σήμερα. Για να μην αναφέρω ειδήσεις και εικόνες από τη γειτονική κι αγαπημένη Ιταλία ή την Ισπανία….
Νιώθω πως βιώνουμε μια άτυπη… αναστολή των ατομικών ελευθεριών, ιογενούς επιβολής, μέσα στο δημοκρατικό μας σύστημα.
Ναι, είναι σχήμα αντιφατικό, οξύμωρο, ονόμασέ το όπως θέλεις, αλλά η πανδημία, θα επαναλάβω, μάς επιβάλει τους δικούς της νόμους, τις δικές της αναγκαιότητες και συνήθειες. Ίσως και να μας προκύψει, τώρα που θα ζεστάνει ο καιρός, να δούμε στις άδειες τώρα βεράντες (λέτε να δούμε και στους δρόμους;) τον γείτονα να βγάζει το ράντζο του για να κοιμηθεί το βράδυ στο ύπαιθρο…
Ούτως ή άλλως, μετά την πανδημία, ο κόσμος θα είναι διαφορετικός εξ’ ανάγκης. Εννοώ, μια παγκόσμια επανατοποθέτηση ως προς την δημόσια υγεία, την οικονομία, το κοινωνικό κράτος, την δημόσια εκπαίδευση, τον πολιτισμό.
Αν κοιτάξουμε τις ειδήσεις θα διαπιστώσουμε ότι ο κόσμος ήδη αλλάζει ραγδαία, την ώρα που γίνονται πλήθος κινήσεων αλληλοβοήθειας αλλά και αντιθέσεων σε υψηλό επίπεδο, ανάμεσα σε κράτη και ηγέτες, που δεν τις φανταζόμασταν!
Στις επάλξεις λοιπόν με σύνεση και αισιοδοξία…
* Ο Νότης Μαυρουδής είναι κιθαριστής – συνθέτης
