Κλασική συνταγή. Όταν δεν μπορείς να αναφερθείς στο «είναι», κινείσαι στο «φαίνεσθαι» των πραγμάτων. Μόνο που η ουσία γρήγορα θα σε «εκδικηθεί».
Τα αναφέρω αυτά γιατί ο πρόεδρος του ΙΕΠ εξέδωσε ένα δελτίο τύπου – για τη συνάντησή του με τον Τομέα Παιδείας του Κινήματος Αλλαγής – στο οποίο αναφέρει τα εξής. «Στη συνάντηση παρουσιάστηκε το σχέδιο του ΙΕΠ για τα Νέα Προγράμματα Σπουδών, την επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών και την πιλοτική Εισαγωγή των Νέων Θεματικών στο Νηπιαγωγείο, το Δημοτικό και το Γυμνάσιο. Επίσης, έγινε γόνιμη συζήτηση και αντηλλάγησαν απόψεις για μια σειρά εκπαιδευτικά θέματα, ανάμεσα στα οποία η αναγκαιότητα της επιλογής και ο ρόλος των Στελεχών Εκπαίδευσης» (παραλείπω μόνο κάποια τυπικά, επουσιώδη στοιχεία).
Δηλαδή μια συζήτηση με τουλάχιστον κριτική προσέγγιση σχεδόν για όλα τα ζητήματα της εκπαίδευσης, καταλήγει να μιλάει για την «αναγκαιότητα της επιλογής των στελεχών της εκπαίδευσης». Δυστυχώς καταδείχτηκε ότι η κύρια αγωνία του ΙΕΠ και κατ’ επέκταση του Υπουργείου Παιδείας είναι το ζήτημα των στελεχών της εκπαίδευσης. Το στίγμα έχει δοθεί. Οι σχολικοί σύμβουλοι θα ενισχυθούν με νέες αρμοδιότητες ελέγχου – ουσιαστικά θα επωμιστούν το βάρος της αξιολόγησης και θα κάνουν «εφόδους» και στη σχολική αίθουσα. Είναι προφανές το ποιου είδους σχολικοί σύμβουλοι θα προκριθούν.
Αλλά ας δούμε τι προκύπτει από τη συνάντηση.
- Η επόμενη χρονιά δεν έχει κανένα νέο στοιχείο στο περιεχόμενο της εκπαίδευσης. Και όχι μόνο αυτό αλλά γίνεται και το εξής πρωτότυπο. Αντί να εισαχθούν νέα βιβλία, γίνονται αλλαγές – συρραφές ανακατεύοντας τα υπάρχοντα βιβλία. Και το ακόμα πιο παράδοξο αυτές οι αλλαγές γίνονται χωρίς να έχουν αλλάξει πριν τα αναλυτικά και τα ωρολόγια προγράμματα, τα οποία θα αλλάξουν εκ των υστέρων!
- Η Α΄ τάξη του Γενικού Λυκείου της επόμενης χρονιάς δεν θα έχει καμιά διαφορά με τη σημερινή, και έτσι ο όποιος σχεδιασμός για το Εθνικό Απολυτήριο δεν θα περιλαμβάνει την Α΄ τάξη!
- Για την επαγγελματική εκπαίδευση δεν υπάρχει απολύτως τίποτα νέο. Εδώ η κυβέρνηση της Ν.Δ. είναι συνεπής με τον εαυτό της. Η παραμέληση του ΕΠ.ΑΛ. είναι σταθερό στοιχείο της διαχρονικής πολιτικής της.
- Η επιμόρφωση έχει έναν σχεδιασμό για έναν μικρό αριθμό εκπαιδευτικών – κυρίως ενδοσχολική των 40 ωρών. Με βάση το ρυθμό της επιμόρφωσης (με τις σχεδιαζόμενες συμπράξεις με τα πανεπιστήμια) και λαμβάνοντας υπόψη τις 150.000 των εκπαιδευτικών, η επιμόρφωση των εκπαιδευτικών δεν πρόκειται να ολοκληρωθεί ούτε σε μια δεκαετία.
- Η αξιολόγηση «πάει πίσω» για να γίνει πρώτα η επιμόρφωση. Εδώ ανακύπτουν απλά ερωτήματα. α) Θα ξεκινήσει, όταν θα έχει ολοκληρωθεί η επιμόρφωση (δηλαδή ποτέ), θα εφαρμόζεται ανεξάρτητα από την αξιολόγηση ή θα εφαρμόζεται μόνο σε όσους θα έχουν επιμορφωθεί; β) Είναι δυνατόν να γίνει αξιολόγηση με «εφόδους» των σχολικών συμβούλων στη σχολική αίθουσα; Μπορεί να επαναφερθεί ο σκληρός επιθεωρητισμός της προ του 1980 εποχής;
Στην αξιολόγηση των εκπαιδευτικών υπεισέρχονται και οι γονείς με τεχνικές της παρέμβασής των που θα διαμορφωθούν! Επιπλέον, από τον πρόεδρο του ΙΕΠ έχει διατυπωθεί δημόσια η άποψή του να συνδέεται η «μεγάλη απόσταση» μεταξύ προφορικής βαθμολογίας και πανελλαδικής βαθμολογίας με την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών!! Η εκτίμησή μου είναι απλή. Δεν πρόκειται να εφαρμοστεί αυτή η «αξιολόγηση – έκτρωμα», για πολλούς αντικειμενικούς λόγους αλλά και γιατί κανένας εκπαιδευτικός δεν θα δεχτεί την απαξίωσή του με το «να αξιολογείται στην τάξη την ώρα που αυτός διδάσκει ή αξιολογεί τους μαθητές του»! - Για την αντιμετώπιση του λειτουργικού αναλφαβητισμού δεν υπάρχει καμιά σκέψη. Το ίδιο και για την Ευρωπαϊκή διάσταση της εκπαίδευσης, παρά το γεγονός ότι είναι ιδιαίτερα σημαντική για τη χώρα μας. Η σεξουαλική αγωγή είναι κάπου καταχωνιασμένη στην Αγωγή Υγείας – και φυσικά που να αναπτυχθεί ένα τέτοιο κεφάλαιο… Για την εκπαίδευση των προσφύγων δεν προβλέπεται κανένα νέο μέτρο – αν και το προσφυγικό έχει ήδη γίνει εθνικό πρόβλημα.
- Προτείνεται όμως η έξωση των αιρετών εκπροσώπων των εκπαιδευτικών από τα Συμβούλια Επιλογής, για να πάμε ολοταχώς στις παλιές δεκαετίες της δεξιάς. Η απορρόφηση των ευρωπαϊκών πόρων στο ΕΣΠΑ είναι στο 4% δηλαδή τέλμα. Και ένας σχετικός γνώστης της υπόθεσης ξέρει ότι η εξέλιξη εδώ δεν πρόκειται να γίνει ως μαγείας ευνοϊκή.
Συμπερασματικά, ελλιπής και αποσπασματικός σχεδιασμός, παλιά δεξιά εκπαιδευτική συνταγή, καμιά νέα ιδέα, κανένα εκσυγχρονιστικό μέτρο, άγχος για τους κομματικά ημέτερους είναι τα συστατικά στοιχεία της προτεινόμενης εκπαιδευτικής πολιτικής του ΙΕΠ.
Η Ν.Δ. δεν έχει εθνικό σχέδιο για τη δημόσια εκπαίδευση. Δεν έχει ούτε στελέχη να διαμορφώσουν κάτι δημιουργικό για τις τόσες και τόσες προκλήσεις της εποχής. Το ότι έκανε κάποιες μεταγραφές κορυφής – για να δείξει φαινομενικά μετατόπιση προς το κέντρο (!) – δεν πρόκειται να αλλάξει τη βαθιά συντηρητική και αντιεκπαιδευτική πολιτική της.
* Νίκος Τσούλιας, πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ) και νυν Γραμματέας του Τομέα Παιδείας του Κινήματος Αλλαγής
