Είναι γεγονός ότι η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας βρήκε πολλά «ανοιχτά μέτωπα» από τον κ.Γαβρόγλου. Φυσικά και χρειάζονταν πολιτικές θεραπείας, όπως του προβλήματος της εισαγωγής στα ΑΕΙ, της βιωσιμότητας ανύπαρκτων τμημάτων των πανεπιστημιοποιημένων ΑΤΕΙ, το άσυλο και η ανομία, η έναρξη του σχολικού έτους κλπ.
Όμως ο χρόνος τρέχει στην εκπαίδευση και η σχολική χρονιά δεν γυρίζει πίσω για τους μαθητές.
Η σημερινή κυβέρνηση στις προγραμματικές δηλώσεις της, αλλά και όταν ήταν αντιπολίτευση είχε καταγγείλει τους νόμους των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, που υποβάθμιζαν την εκπαίδευση και ιδιαίτερα τον τελευταίο της νόμο, το ν.4547/18 για τις δομές, τη διοίκηση και τις επιλογές των στελεχών.
Γιατί αυτό δεν ήταν μόνο θέμα ουσίας, δηλαδή διαχείρισης και ελέγχου της διοίκησης, αλλά και ζήτημα πολιτικής και ιδεολογικής σηματοδότησης των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ ενάντια στην αξιοκρατία, την ποιότητα, την αξιολόγηση των στελεχών της εκπαίδευσης και του συστήματος διοίκησης και εποπτείας.
‘Ένα από τα βασικά θέματα της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης είναι η χαλάρωση της διοίκησης και η αδυναμία επίλυσης προβλημάτων των σχολείων. Η λαθεμένη αντίληψη και ερμηνεία της «αυτονομίας της σχολικής μονάδας» και η μη αξιολόγηση των παρόχων της μαθησιακής διαδικασίας, που επίσημα νομοθετήθηκε με τον 4547/18,σαφέστατα υποβαθμίζουν και αποδομούν τη δημόσια εκπαίδευση.
Σε ότι αφορά το περιεχόμενο της παρεχόμενης εκπαίδευσης και της αποκατάστασης προγραμμάτων (Ολοήμερο, Τράπεζα θεμάτων, ωρολογίων και αναλυτικών προγραμμάτων, Λύκεια, εισαγωγικό σύστημα, Πρότυπα – Πειραματικά, κλπ) τα θέματα αυτά χρειάζονται το χρόνο τους και σοβαρή προετοιμασία και συνέπεια εφαρμογής.
Όμως η διαχείριση της καθημερινότητας από τη διοίκηση της εκπαίδευσης δεν μπορεί να περιμένει. Και φυσικά τα αποτελέσματα είναι απτά, αφού παρά το ρεκόρ προσλήψεων αναπληρωτών εκπαιδευτικών, εξακολουθούν να υπάρχουν κενά και προβλήματα στη διαχείριση του προσωπικού. Η σημερινή διοίκηση της εκπαίδευσης, είτε δεν μπορεί, είτε δεν θέλει να επιλύσει θέματα καθημερινότητας της σχολικής ζωής.
Κατά γενική ομολογία τα σχολεία δεν μπορούν να διαχειριστούν θέματα κρίσεων, γιατί οι γραφειοκρατικές και συγκεντρωτικές δομές που φτιάχτηκαν με το νόμο Γαβρόγλου δεν μπορούν να λειτουργήσουν και να υποστηρίξουν τα σχολεία.
Πως μπορεί άλλωστε να υποστηριχθεί σχολείο στη Χαλκίδα, αφού η έδρα των Συντονιστών Εκπαιδευτικού Έργου είναι στην πρωτεύουσα της Περιφέρειας Εκπαίδευσης στη Λαμία; Πως μπορεί ένα μόνο πρόσωπο, ο Υπεύθυνος Εκπαιδευτικών Θεμάτων της κάθε Διεύθυνσης Εκπαίδευσης, να ελέγξει τη λειτουργική και παιδαγωγική ορθότητα των ωρολογίων προγραμμάτων του κάθε σχολείου;
Ήταν φανερή η εξ αρχής θνησιγενής κατάληξη των δομών ( ΠΕΚΕΣ –ΚΕΣΥ-ΚΕΑ) και των λειτουργιών τους στην εκπαίδευση. Όπως ήταν φανερό και το κενό από την κατάργηση των Σχολικών Συμβούλων, των Περιφερειακών Επιμορφωτικών Κέντρων, ή η δυσλειτουργία των ΚΕΣΥ από την ενοποίηση των διαγνωστικών και υποστηρικτικών δομών της Ειδικής Αγωγής ΚΕΔΔΥ με τον επαγγελματικό προσανατολισμό και τους υποστηρικτικούς σταθμούς νέων.
Ο στόχος βέβαια του ΣΥΡΙΖΑ ήταν η αποδυνάμωση και κατάργηση κάθε συλλογικού θεσμού ή ατομικής υπευθυνότητας καθοδήγησης, ελέγχου και εποπτείας. Για αυτό το λόγο και η κατάργηση του θεσμού των Σχολικών Συμβούλων, των στελεχών που είχαν αξιολογηθεί με το 152 Π.Δ. και που αποτελούσαν τον εν δυνάμει επικίνδυνο (κατά ΣΥΡΙΖΑ) θεσμό αξιολόγησης των εκπαιδευτικών.
Το τραγικό της υπόθεσης είναι ότι, έξι μήνες μετά τις εκλογές η σημερινή ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας διαχειρίζεται τα θέματα διοίκησης και προσλήψεων προσωπικού με τους νόμους του κ.Γαβρόλγου, τους οποίους είχε καταγγείλει ως αντιπολίτευση.
Είναι βέβαιο πως χρειαζόμαστε ένα νέο νόμο προσλήψεων των εκπαιδευτικών, που να έχει ως προϋπόθεση την παιδαγωγική και διδακτική επάρκεια των μελλοντικών εκπαιδευτικών, που να σέβεται την προϋπηρεσία των αναπληρωτών που υπηρέτησαν στις εσχατιές της Ελλάδας, που να δίνει την ευκαιρία σε όλους τους αποφοίτους εκπαιδευτικούς με διαγωνισμό του ΑΣΕΠ να διεκδικήσουν την πρόσληψη τους.
Χρειαζόμαστε μια αποτελεσματική διοίκηση, μια παιδαγωγική υποστήριξη και εποπτεία με στελέχη που μπορούν, αλλά και που τους επιτρέπετε από το πλαίσιο καθηκόντων τους να υποστηρίζουν και να βοηθούν τους εκπαιδευτικούς, τους μαθητές, τα σχολεία.
Η σημερινή κυβέρνηση της Ν.Δ. εξακολουθεί, παρά την απόφαση του ΣτΕ να διατηρεί τους παράνομα και αντισυνταγματικά επιλεγέντες Διευθυντές Διεύθυνσης της Εκπαίδευσης, στους οποίους ο κ.Γαβρόγλου είχε δώσει ένα χρόνο παράταση θητείας και η κ. Κεραμέως ένα ακόμα.
Η σημερινή ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας είχε δεσμευτεί και στις προγραμματικές δηλώσεις για την επιστροφή στην κανονικότητα με την ψήφιση νέου αξιοκρατικού νόμου για τη Διοίκηση της Εκπαίδευσης και την επαναφορά του θεσμού των Σχολικών Συμβούλων. Όσοι ασχολούνται με τη διοίκηση της εκπαίδευσης γνωρίζουν ότι ο σχεδιασμός και ο προγραμματισμός της νέας σχολικής χρονιάς ξεκινά τον Φεβρουάριο και Μάρτιο.
Έτσι λοιπόν είναι πιθανόν, αφού μέχρι σήμερα δεν έχει δοθεί σχέδιο νόμου για τις δομές διοίκησης και εποπτείας της εκπαίδευσης, να «χαθεί» και η επόμενη σχολική χρονιά 2020-21,αφού δεν θα υπάρχει ο απαραίτητος χρόνος για επαναθεσμοθέτηση δομών και επιλογή των στελεχών διοίκησης και εποπτείας. Γεγονός με τεράστιες συνέπειες για την ποιότητα και την εύρυθμη λειτουργία της εκπαίδευσης της χώρας μας.
Την ώρα που το ευρωπαϊκό και διεθνές εκπαιδευτικό «γίγνεσθαι» τρέχει με ταχύτητα και τα εκπαιδευτικά συστήματα καταλαμβάνουν ζωτικούς χώρους, στην Ελλάδα δεν μπορούμε να επαναφέρουμε την εκπαιδευτική κανονικότητα.
Και φυσικά για να υπάρχει συνέχεια και συνέπεια σε ρυθμίσεις και νόμους, που αφορούν την εκπαίδευση και το μέλλον των παιδιών, για να μη υπάρχει το «ράβε-ξύλωνε» απαιτείται συναίνεση σε εθνική εκπαιδευτική στρατηγική. Χρειάζεται και η επανίδρυση του Εθνικού Συμβουλίου Παιδείας, για να υπάρχει σε « βάθος» διάλογος. Υπάρχει άραγε πολιτική βούληση και πολιτικό θάρρος για αυτό; Πάντως μέχρι σήμερα η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας ακολουθεί την τακτική του προκατόχου της. Αποσπασματικές παρεμβάσεις και επικοινωνιακού τύπου ρυθμίσεις.
Χρειάζεται άμεσα η επανεκκίνηση του «καρδιακού παλμού» της εκπαίδευσης, αλλά ο χρόνος της κλεψύδρας για το Υπουργείο Παιδείας τελειώνει.
* Ο Γιάννης Κουμέντος είναι Εκπαιδευτικός Π.Ε.70 και πρώην Σχολικός Σύμβουλος Π.Ε.