Νότης Μαυρουδής*: Δια στόματος Πάπα

Θα μου επιτρέψετε μια εκ βαθέων συναισθηματική δήλωση, σε σχέση με τον επικεφαλής της καθολικής εκκλησίας. Συμπαθώ και εκτιμώ τον Πάπα Φραγκίσκο, κι όποτε αποχωρήσει θα λυπηθώ πολύ· διότι, σε αντίθεση με άλλους θρησκευτικούς ηγέτες, διατηρεί ένα λαϊκό ύφος στον λόγο του και μια σοφία που αγγίζει κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο, είτε είναι θρησκευόμενος είτε όχι.
Όταν π.χ. ο Πάπας Φραγκίσκος αναφέρεται σήμερα στην «επαναστατικότητα του Ευαγγελίου» προφανώς αναφέρεται και μάλιστα δημόσια, στους βασικούς κανόνες που έχει διδάξει ο Χριστός— σύμφωνα με την συγκεκριμένη παράδοση— δηλαδή στην αλληλεγγύη, στην ταπεινότητα, στην αποδοχή τού διαφορετικού, ακόμα και… λεπρούς αγκάλιαζε ο Ναζωραίος, σύμφωνα με τους ευαγγελιστές· σε έναν κόσμο που παραπαίει και σπαράσσεται μέσα στις αντιθέσεις του, ο σημερινός Πάπας απλούστατα αντιλαμβάνεται και γνωρίζει την παραβίαση των… θρησκευτικών κανόνων περί αγάπης, δικαίου και πίστεως του ευρέως ποιμνίου και όχι μόνο. Των πιστών, με λίγα λόγια, η πλειοψηφία των οποίων, μαζί με τους ηγέτες τους (παντός χώρας ηγετών) δεν διστάζουν να προσεύχονται στον πολυεύσπλαχνο Θεό τους, επιδεικτικά βεβαίως, και την επόμενη ώρα διατάζουν φονικές επιθέσεις ή καταστρώνουν σχέδια εξόντωσης του εχθρού, αγνοώντας τις γνωστές παράλληλες και συνήθως τραγικές, απώλειες· ή, απ’ την άλλη, η οικονομική απληστία και βουλιμία κάποιων ολίγων —θρησκευόμενοι κι αυτοί— οδηγεί εκατομμύρια ανθρώπους στο περιθώριο και στην αβάσταχτη φτώχεια. Το κεράκι, που ανάβουν οι άθλιοι γονυπετείς, πριν καν λιώσει, φωτίζει… θύματα και καταστροφές.
Κάτι ξέρει ο σοφός γέροντας. Γι’ αυτό και αναφέρεται στην «επαναστατικότητα του Ευαγγελίου» διότι, εάν οι πιστοί ακολουθούσαν τα διδάγματα του ευαγγελίου στο οποίο δηλώνουν πίστη, η πραγματικότητα θα ήταν ίσως διαφορετική. Ιδιαίτερα με την εξέλιξη των πραγμάτων και των καταστάσεων, με την ισχύ των οπλικών συστημάτων να βρίσκεται στα χέρια απεχθών διαχειριστών της ανθρώπινης ζωής και επιβίωσης σε Δύση και Ανατολή, η αρετή, η ισότητα, η αλληλεγγύη και άλλες ηθικές θρησκευτικές θέσεις των ευαγγελίων (και όχι μόνο) έχει γίνει πλέον πολύ δύσκολο να τηρηθούν και να εισακουστούν. Είναι δύσκολο, τέτοιοι πιστοί και δήθεν θεοσεβούμενοι, να αντιδράσουν, στην πράξη, στις αποτρόπαιες πρακτικές, τα συμφέροντα και τα υπερκέρδη των ολίγων εις βάρος των πολλών.
Ο Πάπας, την κατάσταση αυτή την ανέδειξε εξαιρετικά και μάλιστα την προχώρησε πιο βαθιά αναφερόμενος δίχως περιστροφές σε πιο ορατά πράγματα. Μεταξύ άλλων, είπε:
“Τα άτομα που πάνε κάθε μέρα στην εκκλησία και μετά ζουν μισώντας τους άλλους και μιλούν άσχημα για τον κόσμο, αποτελούν σκάνδαλο. Καλύτερα να ζεις σαν άθεος παρά να δίνεις μια αντίθετη μαρτυρία από το χριστιανικό γίγνεσθαι”.
Νομίζω πως ο λόγος αυτός είναι ξεχωριστός και λειτουργεί ως καταπέλτης! Δεν τον εκφώνησε ένας οποιοσδήποτε, αλλά ένας σεβάσμιος θρησκευτικός ηγέτης, αποδεκτός απ’ όλο τον κόσμο και όχι μόνο από την παγκόσμια καθολική κοινότητα. Καλύτερα ά θ ε ο ς, παρά μισαλλόδοξος, ρατσιστής, ομοφοβικός, υπερόπτης, άπονος και τόσες άλλες πνευματικές-κοινωνικές αρρώστιες, οι οποίες απλώνονται και κατακτούν εύκολα την ανθρώπινη υπόσταση και διάνοια, δημιουργώντας ένα νοσηρό κοινωνικό περιβάλλον. Όπου επικρατούν διαφθορά, οι συχνές ραδιουργίες και συνομωσίες, οι οποίες  γίνονται αποδεκτές από τους υπάκουους υπηκόους κάθε δόγματος και θρησκείας.
Ο Φραγκίσκος, είπε και άλλα που μπορείτε να αναγνώσετε από τον ιστότοπο του 3pointmagazine μόλις άρχισε ο πρώτος μήνας του πρώτου έτους της τρίτης δεκαετίας του 21ου αιώνα. Στις 3/1 λοιπόν ο Πάπας δεν κατήγγειλε μόνο τα σκοτεινά σημεία της πραγματικότητας, αλλά, θα έλεγα, σαν να… προέτρεψε τους πολίτες, αντί για φαρισαϊσμούς και κάλπικες πίστεις και μικρόνοες θρησκευτικές πλάνες, να προτιμήσουμε την… αθεΐα!
Νομίζω πως για πρώτη φορά ένας τόσο υψηλά ιστάμενος θρησκευτικός ηγέτης, γίνεται τόσο σαφής, εγκαταλείποντας τις γενικολογίες, τον θολό λόγο και τις ασάφειες γύρω από την πίστη και την υπακοή στο δόγμα. Συνήθως ο κάθε ηγέτης (θρησκείας ή πολιτικού κόμματος, είτε επιχειρησιακού ομίλου), αποφεύγει να εκφράζεται με σαφήνεια και με συγκεκριμένο λόγο, ώστε να μην δεσμεύεται και τόσο ως προς την κατανόηση των προθέσεών του…
Ίσως ένα από τα καίρια μεταφυσικά και φιλοσοφικά ερωτήματα, που τίθενται στον άνθρωπο, να είναι και εκείνο της μεταθανάτιας ζωής, η οποία θέτει τα ερωτήματα (αφελή κατά τη γνώμη μου) περί Παραδείσου ή Κολάσεως σε εμάς τους δυτικούς δυστυχείς ή άλλα ποικίλα ερωτήματα περί του ιδίου θέματος (επίσης αφελέστατα).
Το θέμα λοιπόν έχει να κάνει πρωτίστως με την πνευματικότητα, η οποία, όπως διατείνονται οι ειδικοί φιλόσοφοι και θεολόγοι, είναι αυτή που καθοδηγεί επί αιώνες τις θρησκευτικές πίστεις ως προς τον υπαρξιακό προσανατολισμό.
Δεν θα υποστήριζα ποτέ πως οι θρησκείες δεν καθορίζουν τον πολιτισμό, τις θεωρίες, τις φιλοσοφίες, την εξέλιξη των γλωσσών, των συμπεριφορών, της ηθογραφίας, της αρχιτεκτονικής, της πολιτικής, απασών των τεχνών, των παραδόσεων κλπ. Ίσα, ίσα· αν η θρησκεία σε κάνει καλό και χρήσιμο άνθρωπο για την κοινωνία, τότε καλώς έχει…
Ο Ποντίφικας, πάντως, μιλώντας για «επαναστατικότητα του Ευαγγελίου» αναφέρεται βεβαίως στην ανάγκη να τηρούνται οι προτροπές τού Χριστού εν προκειμένω, από τους πιστούς και όχι μόνο. Προτρέπει όμως και στην θρησκευτική ουδετερότητα, ιδίως όταν οι πιστοί… ξεχνάνε και πράττουν τα αντίθετα. Όμως, η τήρηση της καλής και αγαθής πράξης, συμπαθέστατε Άγιε, δεν είναι μόνο ίδιον των θρησκευόμενων αλλά και άλλων άδολων ανθρώπων, με συνείδηση και δίχως καμία θρησκευτική στέγη.
Εδώ, έρχεται ο Πολιτισμός και η Παιδεία. Οι δουλεμένες, επεξεργασμένες ευαισθησίες, ιδέες και στάσεις απέναντι στους συνανθρώπους μας, πέρα από φυλή και εθνότητα, ορίζουν τις συμπεριφορές μας, και όχι τα θρησκευτικά πιστεύω και τα στεγανά, που διατηρούν τη συντήρηση μέσα στον χρόνο.
Την βαθιά συντήρηση…

* Ο Νότης Μαυρουδής είναι κιθαριστής – συνθέτης

Δείτε τα προηγούμενα 157 άρθρα του Νότη Μαυρουδή