Η Τουρκία σχεδιάζει να στείλει ερευνητικό σκάφος στην περιοχή που έχει συμφωνήσει με τη Λιβύη, δηλαδή στα νοτιοανατολικά της Κρήτης, σε μια πρώτη προσπάθεια να επιβάλει νέα τετελεσμένα, αλλά και για να ανιχνεύσει τις αντιδράσεις και αντοχές της Ελλάδας.
Όπως αναφέρει η ηλεκτρονική έκδοση της κυπριακής εφημερίδας Φιλελεύθερος «philenews», η βιασύνη που υπήρξε από τουρκικής πλευράς να υπογραφεί η συμφωνία με το καθεστώς της Τρίπολης, να γίνει αμέσως μετά η επικύρωσή της από τη Μεγάλη Τουρκική Εθνοσυνέλευση, όπως και η κατάθεσή της στη συνέχεια στα Ηνωμένα Έθνη, πράγμα που έγινε όπως ανακοίνωσε το Σάββατο ο Ρετζέτ Ταγίπ Ερντογάν, επιβεβαιώνουν πως θα κινηθούν γρήγορα.
Πρώτο βήμα, συνεπώς, είναι η αποστολή ενός ερευνητικού σκάφους και αργότερα, μετά το τέλος των σεισμικών ερευνών, γεωτρύπανου. Η δεύτερη φάση δεν αναμένεται ότι θα γίνει αμέσως.
Παράλληλα, θα συνεχίζονται οι παράνομες ενέργειες στην κυπριακή ΑΟΖ, στην οποία βρίσκονται τα δυο γεωτρύπανα και τα δυο ερευνητικά σκάφη. Η Άγκυρα, εκτός από τον πολιτικό χαρακτήρα που έχουν οι κινήσεις της αυτές, προφανώς και επενδύει στην ανακάλυψη φυσικού αερίου. Εάν επιτευχθεί αυτός ο στόχος, να εντοπίσει δηλαδή φυσικό αέριο στα σημεία που διενεργεί γεωτρήσεις, τότε θα υπάρχουν ανατροπές και θα αντιμετωπίζει τις όποιες πολιτικές συζητήσεις από άλλη οπτική γωνία. Όπως εξήγησε διπλωματική πηγή, σε μια τέτοια περίπτωση ούτε προσχηματικά δεν θα συζητά το Κυπριακό. Θα αξιοποιήσει το αέριο χωρίς κανείς να την εμποδίσει. Όταν, μάλιστα, δεν θα επηρεάζει θαλασσοτεμάχια που έχουν αδειοδοτηθεί. Αλλά και να μην εντοπίσει φυσικό αέριο, ο στόχος παραμένει όπως έχει διαμορφωθεί εξαρχής: Θα πιέσει για να αρχίσει ένας διάλογος-πακέτο για όλες τις «εκκρεμότητες», περιλαμβανομένου και του φυσικού αερίου. Η Αθήνα, σε ό,τι αφορά την περιοχή της Κρήτης, έχει μεν ανησυχήσει για τις τουρκικές ενέργειες, θεωρεί ωστόσο ότι μπορεί να αποβεί κρίσιμο και να παρουσιασθεί ως σωσίβιο το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει αδειοδοτήσει την αμερικανική ExxonMobil για τα θαλασσοτεμάχιά της. Κι αυτό ενισχύεται, σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους στην Αθήνα και από το γεγονός ότι στην κυπριακή ΑΟΖ οι Τούρκοι παρενοχλούν τεμάχια όπου δραστηριοποιούνται άλλες εταιρείες, όχι όμως της αμερικανικής ExxonMobil.
Το επόμενο βήμα της Τουρκίας
Είναι, πάντως, προφανές πως η Τουρκία με την κίνησή της με τη συμφωνία με τη Λιβύη προετοιμάζει το έδαφος για το επόμενο βήμα που θα είναι η στρατιωτικοποίηση της έντασης. Θα επιδιώξει δε να σύρει την Ελλάδα σε αυτό το πεδίο. Είναι σαφές πως η Άγκυρα διαμορφώνει έναν ευρύτερο σχεδιασμό, τον οποίο υλοποιεί βαθμηδόν. Ο σχεδιασμός αυτός συνδέεται με το όραμα για τη «Μεγάλη Τουρκία», που έχει ως χρονικό ορίζοντα το 2023, όταν δηλαδή θα συμπληρωθούν 100 χρόνια τουρκικού κράτους. Ο στόχος είναι, μέχρι τότε, να επεκταθεί η Τουρκία, να μεγαλώσει με νέα εδάφη και να αυξήσει την επιρροή της. Να καταστεί περιφερειακή δύναμη, η οποία δεν θα έχει εξάρτηση από άλλες δυνάμεις, όπως οι ΗΠΑ και η Ρωσία. Με βάση τα σημερινά δεδομένα, η κατοχική Τουρκία έχει στρατιωτικές βάσεις στο Σουδάν και το Κατάρ. Στην Αιθιοπία έχουν στείλει αξιωματικούς και εκπαιδεύουν τον τοπικό στρατό. Στην Κύπρο έχει κατοχικό στρατό ενώ έχει στρατιωτική παρουσία στη Συρία. Στους σχεδιασμούς είναι να εγκαταστήσουν στρατιωτική βάση στη Λιβύη. Είναι σαφές πως βόρεια δεν μπορεί να επεκταθεί λόγω Ρωσίας, δυτικά είναι η Ευρώπη, δραστηριοποιείται όμως στα Βαλκάνια αυξάνοντας την επιρροή της.
Η απάντηση στην Τουρκία από Ελλάδα και Κύπρο
Η οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος και Κύπρου φαντάζει μονόδρομος. Είναι σαφές πως μια τέτοια κίνηση δεν θέλει με τίποτε να γίνει η κατοχική δύναμη. Θα συνιστά ένα τετελεσμένο από ελλαδικής και κυπριακής πλευράς, που θα συνάδει πλήρως με το διεθνές δίκαιο. Μια κίνηση που δεν θα μπορεί να ανατραπεί. Ξένος διπλωμάτης, ο οποίος παρακολουθεί από κοντά την τουρκική πολιτική, εξέφρασε την πεποίθηση πως Αθήνα και Λευκωσία έχουν ένα όπλο στα χέρια τους, το οποίο θα ενοχλήσει την Άγκυρα, θα της ανατρέψει σχεδιασμούς και εξέφρασε απορία γιατί δεν προχωρεί τούτο. Επί της ουσίας, η Λευκωσία είναι έτοιμη εδώ και χρόνια και είναι η Αθήνα που δεν θέλει καν να συζητείται γιατί φοβάται την τουρκική αντίδραση. Σημειώνεται συναφώς πως η κυπριακή πλευρά έχει προετοιμαστεί με συντεταγμένες και χάρτες και αναμένει το πράσινο φως από την άλλη πλευρά. Παλαιότερα κυπριακή αποστολή σε τεχνοκρατικό επίπεδο είχε μεταβεί στην Αθήνα για να εξηγήσει τη θέση της Λευκωσίας επί του θέματος. Διαπιστώθηκε απροθυμία από ελλαδικής πλευράς για συζήτηση σε βάθος. Σήμερα δεδομένα έχουν διαφοροποιηθεί και ο καθορισμός ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδος και Κύπρου αποτελεί μια σημαντική επιλογή για τις δύο χώρες.
Δώρα από την Τουρκία στη Λιβύη μετά την υπογραφή
Η Τουρκία αμέσως μετά την υπογραφή της συμφωνίας με τη Λιβύη απέστειλε δώρα στο καθεστώς της Τρίπολης. Έστειλε πυραύλους και drones για στρατιωτική χρήση. Σημειώνεται συναφώς ότι ο Ερντογάν είχε προειδοποιήσει το καθεστώς πως σε περίπτωση που δεν θα υπέγραφε το κείμενο συνεργασίας, τότε θα διακοπτόταν κάθε βοήθεια από την Τουρκία. Εννοώντας οικονομική και στρατιωτική, που δίνει η Άγκυρα στηρίζοντας το καθεστώς.
Δυσκολίες στον καθορισμό ΑΟΖ Ελλάδας και Αιγύπτου
Ελλάδα και Αίγυπτος μπορεί να έχουν συμφωνήσει, κατά το πρόσφατο ταξίδι του Έλληνα υπουργού Εξωτερικών στο Κάιρο, να επιταχύνουν τις συζητήσεις για τον καθορισμό των μεταξύ τους ΑΟΖ, ωστόσο αυτό αντιμετωπίζει δυσκολίες. Για χρόνια η Αίγυπτος ήθελε τον καθορισμό ΑΟΖ και η Ελλάδα ήταν επιφυλακτική. Τώρα το επιδιώκει η Αθήνα, αλλά το Κάιρο εγείρει ζητήματα. Όπως, για παράδειγμα, ότι ζητά μεγαλύτερη ΑΟΖ επειδή διαθέτει μεγάλη ακτογραμμή. Το πώς θα προχωρήσουν οι συζητήσεις είναι επί του παρόντος άγνωστο. Το μόνο που φαίνεται να έχει συμφωνηθεί μεταξύ των δύο ΥΠΕΞ είναι να διατηρήσουν κανάλια επικοινωνίας και να συνεχισθούν σε τεχνοκρατικό επίπεδο οι συζητήσεις. Την ίδια ώρα, η Αθήνα ανησυχεί έντονα για το Μεταναστευτικό καθώς η Τουρκία στέλνει συνεχώς μετανάστες προς την Ελλάδα. Το θέμα συζητήθηκε κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συνάντησης Μητσοτάκη και Ερντογάν, αλλά φαίνεται πως στην πράξη η Άγκυρα δεν θα σταματήσει την τακτική της στο ζήτημα τούτο. Θα συνεχίσει να στέλνει μετανάστες και θα περιορίσει τους αριθμούς που θα δέχεται πίσω. Και τούτο, όπως εξήγησε, γίνεται από τη στιγμή που η ΕΕ έχει αποφασίσει κυρώσεις κατά της Τουρκίας. Δεν είναι τυχαίο που ο Ερντογάν παρέπεμψε τον κ. Μητσοτάκη στην Ένωση για τα περαιτέρω.
