Ζέφη Δημαδάμα* : Παγκόσμια Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Κλίμα (COP25) – Ώρα να σοβαρευτούμε!

Ξεκίνησε στις 2 Δεκεμβρίου, η οποία θα διαρκέσει μέχρι και τις 12 του ίδιου μήνα, μία ακόμη Παγκόσμια Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών (ΗΕ) για την αλλαγή του  Κλίματος. Η Διάσκεψη αυτή είναι η 25η στη σειρά (COP25) των συναντήσεων που πραγματοποιούνται στο πλαίσιο της Σύμβασης των ΗΕ για τις κλιματικές μεταβολές (UNFCCC). 
Η πρώτη Διάσκεψη του ΟΗΕ για την αλλαγή του κλίματος COP1 πραγματοποιήθηκε το 1995 στο Βερολίνο και είχε στόχο την ανάδειξη του ζητήματος της κλιματικής αλλαγής και την ανάγκη συνεργασιών μεταξύ των κρατών για την αντιμετώπισή της.
Δεκαετίες αργότερα και εν μέσω των επιδεινούμενων κλιματικών αλλαγών και των ορατών επιπτώσεων τους, οι ηγέτες και οι 25.000 συμμετέχοντες από  200 χώρες, προσέρχονται αυτές τις μέρες στη Μαδρίτη να αξιολογήσουν την κατάσταση, να λάβουν μέτρα αλλά και κατά τη γνώμη πολλών να “σοβαρευτούν”! 
Περισσότερο παρά ποτέ χρειάζεται η μετάβαση από τη θεωρία στην πράξη, άρα στην έμπρακτη εφαρμογή!  Οι εκκρεμότητες, οι οποίες παραμένουν από την προηγούμενη συνάντηση στην Πολωνία (COP24) αφορούν σε βελτιώσεις της Συμφωνίας του Παρισιού για το Κλίμα του 2015, που προβλέπει τον περιορισμό της αύξησης της παγκόσμιας θερμοκρασίας μέχρι το 2100 κατά 2 βαθμούς Κελσίου ή ακόμη καλύτερα κατά 1,5 βαθμό Κελσίου. 
Μεγάλη δυσκολία συνεννόησης, όμως, σημειώνεται στους κανόνες για τις εθελοντικές αγορές εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Ακόμη και για την ΕΕ και τα κράτη μέλη της, η μείωση των εκπομπών αερίων για την οποία έχουν δεσμευθεί ότι θα εφαρμόσουν μέχρι το 2030, αποτελεί πρόκληση με αμφίβολη κατάληξη. 
Οι πρώτες ενδείξεις, σχετικά με την τήρηση των παραπάνω, χαρακτηρίζονται από επιφυλακτικότητα και διστακτικότητα από αρκετές χώρες στο να εφαρμόσουν δραστικά μέτρα, ενώ υπενθυμίζεται ότι οι ΗΠΑ  έχουν αποσυρθεί από την Συμφωνία του Παρισιού, μετά την απόφαση του ίδιου του Ντόναλντ Τραμπ…
Κομβική όπως φαίνεται θα είναι η παρέμβαση της ΕΕ, η οποία έχει ήδη σχεδιάσει ένα εξαιρετικά φιλόδοξο και απαιτητικό σχέδιο για την κλιματική κρίση. Η “Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία” (“European Green Deal”) της νέας Κομισιόν θα αποτελέσει μια εξαιρετικά σημαντική συμβολή στην COP25, αν τελικά προταθεί, παρουσιαστεί και γίνει αποδεκτή σε όλο το εύρος της.
Η συγκυρία ευνοεί την Κομισιόν, η οποία θέλει να κάνει ένα δυνατό “ντεμπούτο”, να παρουσιάσει δηλαδή κάτι “ανατρεπτικό” καθώς και η ίδια η Ούρσουλα φον ντερ Λάϊεν υπογράμμισε την πρόθεσή της, «να γίνει η Ευρώπη η πρώτη στον κόσμο ουδέτερη ήπειρος για το κλίμα». 
Όμως ο παραπάνω φιλόδοξος στόχος, προϋποθέτει την υλοποίηση εξαιρετικά απαιτητικών δράσεων, καθώς και τη συνεννόηση και τη συνεργασία των κρατών μελών μέσω μίας μέσο-μακροπρόθεσμης δεσμευτικής στρατηγικής (Climate strategy).
Ταυτόχρονα όμως, με την κλιματική στρατηγική, απαραίτητη είναι και η συμφωνία για τη χρηματοδότηση του Κλίματος (Climate budget) και των δράσεων, με στόχο την επένδυση  στην καινοτομία και στην έρευνα, στον  επανασχεδιασμό της οικονομίας, στη δίκαιη ενεργειακή μετάβαση,  στην ενίσχυση της κυκλικής οικονομίας αλλά και στη διαφύλαξη της βιοποικιλότητας. 
Υπενθυμίζεται ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο μεταξύ του 2019 και του 2020 αποφάσισε την αύξηση των δαπανών κατά 900 εκατ. ευρώ για υποδομές σχετικές με το κλίμα, την έρευνα και την καινοτομία.
Ωστόσο, η  συμφωνία για τη χρηματική στήριξη των παραπάνω, αλλά και την ανάλογη και δίκαιη ενίσχυση των αναπτυσσόμενων χωρών για την κλιματική κρίση δεν είναι καθόλου  αυτονόητη  καθώς είναι πολλοί αυτοί που  αντιτίθενται με σφοδρότητα.
Η γενναιότητα των αποφάσεών μας σε αυτή τη χρονική συγκυρία για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής θα αποτελέσει ορόσημο για την ποιότητα ζωής στον πλανήτη τις επόμενες δεκαετίες, για το οικοσύστημα αλλά και για την ίδια την ζωή μας.  
Ελπίζουμε συνεπώς, οι ηγέτες που θα παρευρεθούν στην 25η Διάσκεψη  των Ηνωμένων Εθνών (ΗΕ) για την αλλαγή του  Κλίματος, να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και η Κοινωνία Πολιτών αφενός να ενισχύσει με αποφασιστικότητα τον σχεδιασμό σημαντικών δράσεων και πρωτοβουλιών, αφετέρου να αποτελέσει μοχλό πίεσης για την αποτελεσματική και άμεση τήρησή τους.

* Η Ζέφη Δημαδάμα είναι Διδάσκουσα στο Τμήμα Διεθνών, Ευρωπαϊκών & Περιφερειακών Σπουδών στο Πάντειο Πανεπιστήμιο και Αντιπρόεδρος Γυναικών Ευρωπαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος

Δείτε τα 2 προηγούμενα άρθρα της Ζέφης Δημαδάμα