Όταν μια μικρή αγέλη αγριογούρουνων εντοπίσθηκε να κόβει βόλτες στο Πανόραμα της Θεσσαλονίκης τότε το γεγονός αντιμετωπίσθηκε ως παράδοξο αλλά δεν προβλημάτισε κανέναν ιδιαίτερα. Λίγο αργότερα, μια άλλη αγέλη εμφανίσθηκε να σουλατσάρει στην Εκάλη και αυτό προκάλεσε μεν έκπληξη στους κατοίκους, αλλά δεν ανησύχησαν, γιατί δεν γνώριζαν ότι στις αγροτικές και ημιαστικές περιοχές οι αγρότες μετρούσαν μεγάλες καταστροφές στις καλλιέργειές τους.
Πλέον, τα προβλήματα από την πληθυσμιακή έκρηξη των αγριογούρουνων καταγράφονται καθημερινά τόσο στην αγροτική παραγωγή, όσο και στις αστικές περιοχές, αφού -για παράδειγμα- συχνά αγριογούρουνα προκαλούν τροχαία– όπως έγινε το περασμένο Σάββατο στη Φθιώτιδα, προχθές στη Μεσσηνία και προ ημερών στα Τρίκαλα, όπου λίγο έλειψε να χάσει τη ζωή της μια γυναίκα. Κι όμως, η πληθυσμιακή έκρηξη των αγριογούρουνων είναι αποτέλεσμα της στεβλής εφαρμογής προγράμματος βιολογικής κτηνοτροφίας που μάλιστα επιδοτήθηκε αδρά.
«Μιλάμε για αύξηση του πληθυσμού των αγριογούρουνων, αλλά κυρίως της αύξησης του υβριδισμού», εξηγεί ο δασολόγος – περιβαλλοντολόγος Κυριάκος Σκορδάς. «Μιλάμε για τη διασταύρωση των αγριόχοιρων που ζουν στα δάση με τα ήμερα γουρούνια τα οποία εκτρέφονταν σε μη φυλασσόμενες εγκαταστάσεις. Πρόκειται για κακή εφαρμογή προγράμματος βιολογικής κτηνοτροφίας που έγινε στη χώρα μας. Σύμφωνα με το πρόγραμμα», συνεχίζει ο κ.Σκορδάς «επιδοτήθηκε η ελεύθερη βόσκηση των γουρουνιών με υποχρεωτική επίβλεψη, που ωστόσο δεν υπήρχε, με αποτέλεσμα τα ελεύθερα αυτά γουρούνια να έρθουν σε επαφή στη φύση με τα αγριογούρουνα και να υπάρξει υβριδισμός».
Σύμφωνα με τον κ. Σκορδά, μάλιστα, αυτό το υβρίδιο σε αντίθεση με το αγριογούρουνο που γεννά 4-6 μικρά, γεννά από 8 έως και 15 και 18. Επίσης έχει παρατηρηθεί ότι λόγω της αφθονίας της τροφής έχουμε δύο γέννες το χρόνο αντί για μία. «Αυτό δημιουργεί επιθετική αύξηση στον πληθυσμό. Όχι απλά πολλαπλασιασμό. Με απλό υπολογισμό, έχουμε χιλιάδες γουρούνια μέσα σε μια διετία σε μια περιοχή από μόλις ένα αρχικό ζευγάρι. Τα νούμερα είναι τρελά, είναι ιλιγγιώδη», είπε ο κ.Σκορδάς στον ΘΕΜΑ 104,6.
Η εφιαλτική αύξηση του πληθυσμού των αγριογούρουνων έχει γίνει αντιληπτή από την Πολιτεία. Όσον αφορά το κομμάτι του κυνηγιού, μάλιστα, ενώ αρχικά είχε αυξηθεί το λεγόμενο «όριο κάρπωσης», πόσα μπορούσε να χτυπήσει κάθε κυνηγός, από φέτος είναι ελεύθερο, δεν υπάρχει όριο, όσα μπορέσει κάθε κηνυγός. «Και πλέον είναι εθνική επιλογή της χώρας η μείωση του πληθυσμού των αγριογούρουνων και με τον κίνδυνο της αφρικανικής πανώλης που έχει έρθει ήδη στη Βουλγαρία, άρα υπάρχει εθνική επιλογή να μειωθούν», λέει ο κ.Σκορδάς που επισημαίνει όμως και άλλες παραμέτρους του προβλήματος: «Δυσάρεστα περιστατικά, τροχαία, και πολλές ζημιές στις καλλιέργειες δεν αποζημιώνονται, ολόκληρες καλλιέργειες καταστρέφονται από επελάσεις γουρουνιών. Και ναι μεν αποτελεί επιλογή η μείωση του πληθυσμού, αλλά αυτό γίνεται μόνο μέσω του κυνηγιού, που όμως έχει μικρή επίδραση. Από το κυνήγι και μόνο έχουμε μια επίδραση στον πληθυσμό στο 3-5% δηλαδή όσο και η φυσική θνησιμότητα», επισημαίνει.
Την ίδια ώρα όμως, και ενώ δόθηκαν μεγάλα κονδύλια για τη βιολογική κτηνοτροφία χοίρων (μόνο λίγα δασαρχεία αντιλήφθηκαν σχετικά νωρίς το πρόβλημα και σταμάτησαν να δίνουν άδειες) έχουμε και κατ’ ευφημισμό αγριογούρουνα: «Είναι παρδαλά, έχουν άλλα χρώματα, έχουν πλησιάσει τις αστικές περιοχές, βρίσκουν τροφή στα σκουπίδια -οι δήμοι πρέπει να φροντίζουν- αλλά και οι κάτοικοι δεν πρέπει να τα ταϊζουν όπως συνέβαινε για παράδειγμα στο Πανόραμα στη Θεσσαλονίκη. Χρειάζεται ευαισθητοποίηση όλων, ο κυνηγετικός κόσμος στη Βόρεια Ελλάδα και στην Ηπειρο με συνεργασία των περιφερειακών ενοτήτων προχωρά στη συγκρότηση συνεργείων δίωξης μακριά από τις αστικές περιοχές, τόσο για τον περιορισμό του πληθυσμού, όσο και για τον έλεγχο για αφρικανική πανώλη», καταλήγει ο δασολόγος.
Να υπενθυμίσουμε ότι από πέρσι ο τότε αρμόδιος υπουργός Σωκράτης Φάμελλος έχει υπογράψει απόφαση για την αντιμετώπιση των προβλημάτων που προκαλούν τα αγριογούρουνα στις καλλιέργειες, η οποία έχει δημοσιευτεί σε ΦΕΚ, αλλά δυστυχώς δεν έχει, απ’ όσο γνωρίζουμε, εφαρμοστεί. Είναι βλέπεις κι οι οικολογούντες (όχι οι οικολόγοι) που ξεσηκώνουν τον κόσμο, χωρίς να νιάζονται για τις συνέπειες.
Η απόφαση του κ. Φάμελου που υπογράφτηκε πέρσι προβλέπει:
«Την άμεση έκδοση αποφάσεων σύστασης συνεργείων από τους Συντονιστές των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων, με λοιπές απαραίτητες λεπτομέρειες ανά περιοχή, οπότε και θα είναι δυνατή η έναρξη λειτουργίας των συνεργείων.
Στα συνεργεία θα υπάρχουν ως υπεύθυνοι τουλάχιστον δύο δασικοί υπάλληλοι, εκ των οποίων ένας θα είναι δασοφύλακας, που δύνανται να υποβοηθούνται από ιδιωτικούς φύλακες θήρας της οικείας κυνηγετικής οργάνωσης, οι οποίοι και θα επιτηρούν τη δράση.
Στα συνεργεία θα συμμετέχουν έμπειροι κυνηγοί μέλη των συνεργαζόμενων με το ΥΠΕΝ κυνηγετικών συλλόγων, οι οποίοι θα είναι ασφαλισμένοι καθ’ όλη τη διάρκεια της δράσης.
Οι οικείες Δασικές Αρχές θα καθορίζουν με αποφάσεις τους τις ημέρες και ώρες που θα γίνεται η ενεργοποίηση των συνεργείων, οι οποίες θα είναι είτε εκτός κυνηγετικής περιόδου είτε εκτός επιτρεπόμενης μέρας για τον αγριόχοιρο εντός κυνηγετικής περιόδου.
Οι περιοχές ρύθμισης και το όριο κάρπωσης του πληθυσμού θα καθορίζονται με αιτιολογημένη απόφαση της οικείας Δασικής Αρχής, με βάση τα διαθέσιμα δεδομένα πληθυσμού και χωροκατανομής του είδους, δεδομένα προβλημάτων-παραπόνων, στοιχεία του ΕΛΓΑ, την άποψη των τοπικών κτηνιατρικών υπηρεσιών, ατυχήματα και λοιπά συμβάντα.
Η ενεργοποίηση θα γίνεται αφού έχει προηγηθεί ενημέρωση των πολιτών με κάθε πρόσφορο μέσο ώστε να είναι κατά το δυνατό αποκλεισμένη η περιοχή. Στον αποκλεισμό αυτό, καθώς και στην υποβοήθηση της δράσης, είναι δυνατό να συμμετέχουν η Αστυνομία, οι Δήμοι, οι Ενώσεις Αγροτών, οι Κυνηγετικές Οργανώσεις και οι Φορείς Διαχείρισης Προστατευόμενων Περιοχών.
Πρέπει να τονιστεί ότι η αντιμετώπιση του προβλήματος θα γίνει ιεραρχικά με δύο τρόπους:
Εκδίωξη με τη μέθοδο της «παγάνας»: Στη μέθοδο αυτή δεν χρησιμοποιείται κυνηγετικό όπλο, εντοπίζονται οι θέσεις των αγριόχοιρων από τα συνεργεία και γίνεται «παγάνα» με κυνηγετικούς σκύλους για την εκδίωξή τους.
Ελεγχόμενη κάρπωση: Εφόσον η προηγούμενη μέθοδος δεν αποδώσει ή κρίνεται ακατάλληλη για την περιοχή ρύθμισης, γίνεται, μόνο σε αυτή την περίπτωση, ελεγχόμενη κάρπωση ημίαιμων μη δεσποζόμενων χοίρων καθώς και αγριόχοιρων, κατά την οποία δύναται να χρησιμοποιηθούν κυνηγετικοί σκύλοι.
Το συλλεγόμενο κρέας θα αποδίδεται δωρεάν σε κοινωνικά παντοπωλεία και σε ιδρύματα της περιοχής με απόφαση του Συντονιστή Αποκεντρωμένης Διοίκησης, ύστερα από κατάρτιση καταλόγου τέτοιων ιδρυμάτων στην οικεία Δασική Αρχή.
Τέλος, τονίζεται ότι για πρώτη φορά απαγορεύεται, με πράξη κανονιστικού περιεχομένου, η παροχή τροφής στο είδος σε αστικές, ημιαστικές και περιαστικές περιοχές, καθώς και στις περιοχές που δραστηριοποιούνται συνεργεία δίωξης, διότι η ρίψη τροφής αποδεδειγμένα προκαλεί την προσέλκυση των ζώων και τη δημιουργία προβλημάτων.»
