Categories: ΆρθραΝίκος Τσούλιας

Νίκος Τσούλιας*: Της Παναγίας…

Η απόλυτη Γιορτή του Αυγούστου, το Πάσχα του καλοκαιριού, η επιτομή της λατρείας του πιο προσιτού στον άνθρωπο προσώπου. Της Παναγίας είναι οι περισσότερες εκκλησίες στην Ελλάδα, και φυσικά αυτό έχει την εξήγησή του.
Το Αιγαίο είναι διάσπαρτο με άσπρα, ταπεινά εκκλησάκια, για να νοιάζονται για τους ναυτικούς, για να αγναντεύουν την ομορφιά των θαλασσών και των πελάγων μας, για να συνδυάζουν τη γοητεία της αιγαιοπελαγίτικης φύσης με το θρησκευτικό συναίσθημα, την απορία και το θαυμασμό του ανθρώπου με την ανεξερεύνητη χώρα της πίστης.
Η Παναγία έχει τα περισσότερα επίθετα – ατέλειωτα, επινοητικά, συμβολικά, λογοτεχνικά. Κι άμα αντιμετωπίζουμε κάποιο σοβαρό κίνδυνο, αυτήν επικαλούμαστε. Και οι φίλοι μας οι Τούρκοι την σέβονται… Γεφυρώνει το θείο με το ανθρώπινο, το υπερβατικό με το φυσικό. Είναι πιο προσιτή στον ορθολογισμό μας στο μέγα ζήτημα της πίστης και της όποιας απόπειρας εκλογίκευσής της.
«Κάθεται σαν Παναγία», λέγαμε την ήσυχη, τη συνετή, την ταπεινή γυναίκα εκφράζοντας έτσι με συμβολικό τρόπο μια ηθική στάση – αν και αυτή η συμβολική εικόνα εμπεριείχε πολλή ανδροκρατική νοοτροπία -, αλλά σήμερα τείνει να ξεθωριάζει όλο και πιο έντονα και πιο πολύ από την σύγχρονη εκδοχή του τεχνολογικού μας πολιτισμού, που θέλει τον άνθρωπο να αυτοπροβάλλεται, να επιδεικνύεται, να κομπάζει και να μην ξέρεις ποτέ την ουσία του!
Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι μέσα από αυτή την υποκουλτούρα οι σχέσεις των ανθρώπων εκπίπτουν, οι κοινωνίες δεν έχουν ισχυρούς δεσμούς και το μέλλον δεν βρίσκει δρόμους πραγματικής προόδου…
Λίγες σκέψεις σχετικές με την αυριανή ημέρα κατέθεσα, γιατί κάθε γιορτή δεν είναι μόνο γιορτή αλλά και αφορμή για στοχασμό και προβληματισμό…