Έντονη κινητικότητα καταγράφεται στις τάξεις των τραπεζοϋπαλλήλων, καθώς εργαζόμενοι όλων των βαθμίδων προσπαθούν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα της αγοράς.
Ο εξορθολογισμός των τραπεζικών δικτύων που είχαν επεκταθεί υπέρμετρα την εποχή της έκρηξης του τραπεζικού δανεισμού, οι online υπηρεσίες που κρατούν τους πελάτες μακριά από τα τραπεζικά καταστήματα, οι νέες τεχνολογίες που οδηγούν στην ψηφιακή τραπεζική (digital banking) και η επιτακτική ανάγκη για ταχεία μείωση των «κόκκινων» δανείων, ώστε οι τράπεζες να ανακτήσουν το ρόλο τους στη χρηματοδότηση της οικονομίας, διαμορφώνουν το νέο τοπίο του τραπεζικού κλάδου που φέρνει ανατροπές και δημιουργεί ευκαιρίες στις εργασιακές σχέσεις και στις θέσεις απασχόλησης.
Πρόκειται για μια διαδικασία που έχει ξεκινήσει την τελευταία δεκαετία και θα συνεχιστεί τα επόμενα χρόνια. Ο αριθμός των τραπεζοϋπαλλήλων από περίπου 68.000 στο τέλος του 2008, μειώθηκε σε περίπου 40.000 στο τέλος του 2018, ακολουθώντας κυρίως τη μείωση των τραπεζών από 21 σε εννέα, εκ των οποίων οι τέσσερις συστημικές συν την Τράπεζα Αττικής ελέγχουν το 98% της αγοράς. Το αντίστοιχο ποσοστό για τις πέντε μεγαλύτερες τράπεζες το 2008 ήταν περί το 65%.
Αλλά και το αντικείμενο των τραπεζικών εργασιών περιορίστηκε την ίδια δεκαετία, καθώς δάνεια και καταθέσεις από τα επίπεδα των 280 δισ. ευρώ έχουν μειωθεί σε 165 δισ. ευρώ και 140 δισ. ευρώ, αντιστοίχως.
Και ο μετασχηματισμός του τραπεζικού συστήματος συνεχίζεται με ταχείς ρυθμούς. Περίπου 2.000 εργαζόμενοι αναμένεται να φύγουν άμεσα από τα προγράμματα εθελουσίας εξόδου που «τρέχουν» Εθνική Τράπεζα και Eurobank. Πολλοί από αυτούς εκμεταλλεύονται τα «πακέτα» των προγραμμάτων για να μεταπηδήσουν στην νέα, «παράλληλη» αγορά που στήνεται στον τραπεζικό κλάδο, την αγορά διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων.
Το «παράλληλο» τραπεζικό σύστημα
Ήδη 17 εταιρείες έχουν πάρει άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος, διεκδικώντας τα χαρτοφυλάκια των προβληματικών δανείων που πωλούν οι τράπεζες για να εξυγιάνουν τους ισολογισμούς τους. Σύμφωνα με εκτιμήσεις παραγόντων της αγοράς ο αριθμός αυτός αναμένεται να περιοριστεί σημαντικά.
Τραπεζικά στελέχη χαρακτηρίζουν τις εταιρείες διαχείρισης το πιο «ζωντανό» κομμάτι στον χρηματοπιστωτικό κλάδο. Οι σχεδιαζόμενες μεταφορές «κόκκινων» δανείων εκτός των τραπεζών, τόσο με πώληση χαρτοφυλακίων όσο και με παραχώρηση μόνο της διαχείρισής τους από τις εξειδικευμένες εταιρείες ώστε οι τράπεζες να επικεντρωθούν στις κλασικές τραπεζικές εργασίες της προσέλκυσης καταθέσεων και της χορήγησης δανείων, θα ενισχύσει περαιτέρω τη συγκεκριμένη, νεοσύστατη αγορά.
Αυτό άλλωστε δείχνει και η διεθνής εμπειρία σε χώρες που έχουν προηγηθεί στην διαχείριση προβληματικών δανείων, όπως η Ισπανία και η Ιταλία. Είναι ενδεικτικό ότι η Ισπανία που βαρύνονταν με τεράστιο όγκο κόκκινων δανείων ύψους 200 δισ. ευρώ το 2013, μέσα σε έξι χρόνια πέτυχε να τα μειώσει κατά 55% με τη συνδρομή των μεγαλύτερων ευρωπαϊκών εταιρειών διαχείρισης.
Στην Ιταλία, μέσω ενός σχεδίου ανάλογου με αυτό που προωθεί το υπουργείο Οικονομικών για τη διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, μόνο το 2018 έγιναν περίπου 30 μεταβιβάσεις χαρτοφυλακίων, ενώ χαρακτηριστικό της ανάπτυξης της εν λόγω αγοράς είναι ότι φέτος οι μεταβιβάσεις εκτός από «κόκκινα» αφορούν και τα αμφίβολης είσπραξης δάνεια, δημιουργώντας έτσι νέο όγκο εργασιών για τις εταιρείες διαχείρισης.
