Γ. Παπανδρέου στο LSE: Έστω κι αργά, όλοι κατάλαβαν τι θα σήμαινε μια χρεοκοπία της Ελλάδας – Έπρεπε να είχα κάνει το δημοψήφισμα του 2011

Ασφυκτικά γεμάτη ήταν χθες η αίθουσα στο London School of Economics (LSE) όπου ο πρώην πρωθυπουργός και Πρόεδρος της Σοσιαλιστικής Διεθνούς Γιώργος Α. Παπανδρέου συνομίλησε με τον καθηγητή Κέβιν Φεδερστόουν (Kevin Featherstone).
Στη συζήτηση που είχε με τον καθηγητή, ανέλυσε πώς η κατάρρευση της Lehman Brothers και η παγκόσμια οικονομική κρίση που ακολούθησε έπληξε την Ελλάδα ως αδύναμο κρίκο της Ευρώπης, σε μια συγκυρία που η ΕΕ δεν ήταν προετοιμασμένη για την αντιμετώπιση μιας πρόκλησης αυτού του μεγέθους.
Ειδικότερα ο Γ. Παπανδρέου εκλήθη να απαντήσει για το τι συνέβη με το πρώτο Μνημόνιο, τη στάση των δανειστών, τις αντιδράσεις των Ελλήνων, την στρατηγική των σοσιαλδημοκρατικών και αριστερών κομμάτων και τι γίνεται σήμερα με τον ΣΥΡΙΖΑ και ποιες πρέπει να είναι οι προοδευτικές απαντήσεις στην κρίση και την άνοδο της ακροδεξιάς και των εθνικολαικιστών.
«Η πίεση των αγορών, τα παιχνίδια των κερδοσκόπων, η αδυναμία των Ευρωπαίων ηγετών της εποχής να αντιμετωπίσουν το ζήτημα με ψυχραιμία και αλληλεγγύη, οδήγησαν στο δίλημμα: χρεοκοπία, που θα σήμαινε έξοδο από το Ευρώ ή αποδοχή ενός προγράμματος στήριξης με σκληρούς όρους. Δεν υπήρχαν χρονικά περιθώρια για περαιτέρω διαπραγματεύσεις, ούτε οι αγορές επέτρεπαν εκβιασμούς ή μπλόφες. Αποφάσισα ότι το συμφέρον της χώρας ήταν να μείνουμε στην Ευρωζώνη. 
Χαίρομαι ιδιαίτερα, που έστω μετά από όλο αυτό τον καιρό, ο Αλέξης Τσίπρας από το Συνέδριο του SPD, παραδέχτηκε πως όταν το 2015 βρέθηκε αντιμέτωπος με το σενάριο της εξόδου από το Ευρώ και της επιστροφής στο εθνικό νόμισμα, αντιλήφθηκε τελικά πως θα ήταν μία επιλογή ολικής καταστροφής των λαϊκών στρωμάτων και της μεσαίας τάξης.»
Ο Γιώργος Α. Παπανδρέου τόνισε επίσης ότι:«Σήμερα είναι ξεκάθαρο ότι αν οι ελληνικές πολιτικές δυνάμεις είχαν ενώσει τις δυνάμεις τους, όταν ξέσπασε η κρίση, δεν θα είχαμε χάσει τόσο πολύτιμο χρόνο και θα είχαμε βγει από το πρόγραμμα νωρίς και με πολύ λιγότερο κοινωνικό κόστος. Είναι χρήσιμο, να διαβάσετε και τα τρία μνημόνια για να βγάλετε πολύτιμα συμπεράσματα. Το πρώτο μνημόνιο, δεν είχε σχέση με αυτά που ακολούθησαν σε σφοδρότητα – ήταν σαφώς ελαφρύτερο. Και αν οι Ευρωπαίοι, αντί της τιμωρητικής λογικής είχαν σταθεί ενωμένοι απέναντι στις αγορές, μπορεί να μην είχε υπάρξει ούτε πρώτο μνημόνιο. Η κυβέρνηση του 2009-11 είχε ξεκινήσει την προώθηση των μεταρρυθμίσεων που χρειαζόταν η χώρα για να ορθοποδήσει, αλλά οι πιέσεις που δέχθηκε από εσωτερικούς και εξωτερικούς παράγοντες, καθώς και από ομάδες συμφερόντων, τίναξαν στον αέρα ένα πρόγραμμα που είχε πρωτόγνωρη αποδοχή από τον Ελληνικό λαό.
Σήμερα, η Ελλάδα, βγήκε από το τρίτο μνημόνιο με μια κοινωνία λαβωμένη, χωρίς να έχουν αντιμετωπισθεί οι αιτίες που μας οδήγησαν στην κρίση, όπως το ιδιότυπο πελατειακό σύστημα. Μεγάλη πρόκληση για το μέλλον είναι να κάνουμε ριζοσπαστικές τομές για να συνεχιστεί το έργο αυτό από εκεί που σταμάτησε το 2011 καθώς και να συμπράξουμε με όλες τις προοδευτικές δυνάμεις στην Ευρώπη για την αντιμετώπιση θεμάτων όπως η κλιματική αλλαγή, η καταπολέμηση της ανισότητας, οι μετακινήσεις πληθυσμών, η τέταρτη τεχνολογική επανάσταση, η ρομποτική, η τεχνητή νοημοσύνη. Αυτούς τους αγώνες έχει νόημα να τους δώσουμε όλοι μαζί, με τη Βρετανία μέσα στην Ευρώπη. Η Ελλάδα, μια χώρα μικρή, περνώντας μεγάλες δοκιμασίες και με τρομερές θυσίες, έκρινε ότι μπορούμε να αντιμετωπίζουμε καλύτερα την παγκοσμιοποίηση μαζί στο κοινό ευρωπαϊκό πλαίσιο. Είναι ένα χρήσιμο παράδειγμα και αντικείμενο προβληματισμού σε σχέση με το μεγάλο δίλημμα που αντιμετωπίζει σήμερα η Βρετανία.»
Την πεποίθησή του ότι εάν γινόταν το δημοψήφισμα του 2011, η κυβέρνησή του θα το είχε κερδίσει, και ότι έτσι η Ελλάδα θα έβγαινε γρηγορότερα από το πρόγραμμα διάσωσης και θα ήταν σε καλύτερη θέση στις αγορές, εξέφρασε ο κ. Παπανδρέου και διευκρίνισε ότι το ερώτημα σε ένα τέτοιο δημοψήφισμα δεν θα ήταν η παραμονή ή όχι στην Ευρώπη – όπως ήθελαν κάποιοι ευρωπαίοι ηγέτες – αλλά εάν θα μείνουμε στην Ευρώπη με το συγκεκριμένο πρόγραμμα και με θυσίες.
«Αυτό που μετανιώνω περισσότερο είναι ότι το δημοψήφισμα δεν έγινε ποτέ. Αν το είχαμε κάνει θα το είχαμε κερδίσει. Οι Έλληνες θα είχαν το πρόγραμμα και θα βγαίναμε από αυτό πολύ γρηγορότερα. Μέχρι το 2012-13 θα είχαμε βγει από την κρίση και από το πρόγραμμα διάσωσης. Θα είχαμε βέβαια να κάνουμε μεταρρυθμίσεις, αλλά θα βγαίναμε στις αγορές και σε καλύτερη θέση» είπε ο κ. Παπανδρέου, ως προσκεκλημένος ομιλητής σε εκδήλωση που διοργάνωσε το Ελληνικό Παρατηρητήριο στο London School of Economics (LSE), με θέμα «Τι διδαχθήκαμε από την ελληνική κρίση: απόψεις από τον Γ. Παπανδρέου».