Γιατί οι ΗΠΑ εξαίρεσαν την Ελλάδα από τις ιρανικές κυρώσεις

Η απόφαση των ΗΠΑ να εξαιρέσουν την Ελλάδα από τις ιρανικές κυρώσεις φαίνεται πως δεν αποδίδεται σε καθαρά πετρελαϊκούς λόγους. Πώς ο αγωγός EastMed αλλάζει την αμερικανική στρατηγική στην Ευρώπη.
Οι ΗΠΑ προχώρησαν τη Δευτέρα σε μία κίνηση-έκπληξη, η οποία προξένησε πολλαπλά ερωτηματικά για τις σκοπιμότητές της. Ο λόγος για την εξαίρεση της Ελλάδας από τις κυρώσεις στο ιρανικό πετρέλαιο.
Η απόφαση της Ουάσιγκτον δεν συνδέεται άμεσα με τις αγορές συμβολαίων αργού από την Τεχεράνη. Αντίθετα πρόκειται για μια πρωτοβουλία, η οποία εντάσσεται στους ευρύτερους γεωπολιτικούς σχεδιασμούς του Λευκού Οίκου.
Εκτός της Ελλάδας, στο καθεστώς των εξαιρέσεων, το οποίο θα βρίσκεται σε ισχύ τουλάχιστον για τις 180 επόμενες ημέρες, συμπεριλαμβάνονται η Κίνα, η Ινδία, η Τουρκία, η Νότια Κορέα, η Ιαπωνία, η Ιταλία και η Ταϊβάν.
Η μόνη χώρα, η οποία βρίσκεται εκτός του «top 15» των αγοραστών πετρελαίου, είναι η… Ελλάδα! Επομένως, το επιχείρημα της «μη διατάραξης της διεθνούς αγοράς» και της «διασφάλισης της σταθερότητας της τιμής των συμβολαίων αργού», φαίνεται πως δεν επιβεβαιώνεται στην ελληνική περίπτωση.
Η εξαίρεση της Ελλάδας αποτελεί κατά κύριο λόγο, ένα πολιτικό μήνυμα προς την Ευρωπαϊκή Ένωση γιατί αποτελεί άρρηκτη διασύνδεση της συγκεκριμένης κίνησης με τις ενεργειακές εξελίξεις στην ανατολική Μεσόγειο.
Με λίγα λόγια αποφάσισαν να βοηθήσουν μια χώρα, η οποία θα επιτελέσει κεντρικό ρόλο στις ενεργειακές διασυνδέσεις που προωθούνται στην περιοχή.
Εδώ θα πρέπει να γίνει ειδική μνεία στο project του αγωγού «EastMed», ο οποίος φιλοδοξεί να μεταφέρει αέριο από τα κοιτάσματα του Ισραήλ στη Γηραιά Ήπειρο, μέσω της Ελλάδας και της Κύπρου. Μάλιστα, το συγκεκριμένο έργο, προϋπολογισμού έως και 7 δισ. ευρώ, στο μεγαλύτερο μέρος του, θα είναι υποθαλάσσιο. Άλλωστε γι’ αυτό κι έχει δημιουργηθεί η τριμερής συνεργασία Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, η οποία απολαμβάνει και την «ευχή» του αμερικανικού παράγοντα, Οι εξελίξεις, λοιπόν, στην ανατολική Μεσόγειο μπορεί να αποτελούν μια εξήγηση για την εξαίρεση της Ελλάδας, εξάλλου, οι ΗΠΑ μέσω της Σαουδικής Αραβίας, μπορούν να ελέγξουν σε σημαντικό βαθμό τις διεθνείς πετρελαϊκές ροές, αλλάζοντας τις εύθραυστες ενεργειακές ισορροπίες.
Στόχος όλων αυτών των ενεργειών το ρωσικό αέριο
Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο απώτερος στόχος της αμερικανικής στρατηγικής συνίσταται στον περιορισμό της ρωσικής επιρροής στην Ευρώπη, μέσω του ρωσικού αερίου και του ρωσικού πετρελαίου.
Η Ουάσιγκτον φαίνεται φιλοδοξεί να καταστήσει τη νοτιοανατολική Μεσόγειο ως συμπλήρωμα στις πηγές ενεργειακής τροφοδοσίας της Ευρώπης, προκειμένου οι Ρώσοι να μην έχουν τον πλήρη έλεγχο.
Επομένως η εξαίρεση της Ελλάδας από τις ιρανικές κυρώσεις δεν αποδίδεται σε πετρελαϊκού λόγους, αλλά αντίθετα συνιστά μέρος του ευρύτερου γεωπολιτικού σχεδιασμού των ΗΠΑ στη Γηραιά Ήπειρο. Με αυτή την ενέργεια οι ΗΠΑ έδωσαν το μήνυμα και τώρα περιμένουν τις εξελίξεις.
Σε όλα τα παραπάνω θα πρέπει να συμπεριλάβουμε και τον παράγοντα Τουρκία με την αστάθεια της αλλά και τον απρόβλεπτο χαρακτήρας του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν που υποχρεώνουν τροποποίηση του ενεργειακού σχεδιασμού του αμερικανικού «τόξου» και την αναπόφευκτη στροφή στον υποθαλάσσιο αγωγό «EastMed».
Επίσης δεν θα πρέπει να μας διαφύγει και το έντονο ενδιαφέρον των Αμερικανών για τον προς κατασκευή σταθμό «LNG» – υγροποιημένο φυσικό αέριο – στην Αλεξανδρούπολη, στον Έβρο. Πρόκειται για έναν πλωτό σταθμό, ο οποίος φιλοδοξεί να αποτελέσει την τέταρτη πύλη εισόδου φυσικού αερίου στην Ελλάδα, αλλά και μια νέα πύλη εισόδου για τις αγορές της νοτιοανατολικής και κεντρικής Ευρώπης.
Ο σταθμός θα εγκατασταθεί 17,6 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά του λιμανιού της Αλεξανδρούπολης και μέσω ενός συστήματος υποθαλάσσιου και χερσαίου αγωγού, θα συνδέεται στο εθνικό σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου. Θα διαθέτει μάλιστα, αποθηκευτικούς χώρους 170.000 κυβικών μέτρων, καθώς και δυνατότητα παροχής φυσικού αερίου, έως και 6,1 δισ. κυβικών μέτρων ετησίως.
Κλείνοντας θα πρέπει να τονίσουμε ότι η απόφαση της Ουάσιγκτον για την ενεργοποίηση των κυρώσεων στο Ιράν, ουσιαστικά είναι  μία κίνηση «περισσότερο αποδοκιμασίας και λιγότερο ουσίας». Ο λόγος δεν είναι άλλος, από την παροχή εξαιρέσεων στους μεγαλύτερους «παίχτες» της πετρελαϊκής αγοράς.
Για παράδειγμα, η Κίνα  αποτελεί τον μεγαλύτερο εισαγωγέα αργού παγκοσμίως, διαθέτοντας μερίδιο της τάξης του 18,6% επί του συνολικού πετρελαϊκού εμπορίου. Η Ιαπωνία, παράλληλα, κατέχει μερίδιο 7,3%, η Ινδία 6,9% και η Νότια Κορέα 6,8%.
Οι συγκεκριμένες χώρες, άλλωστε, μαζί με τις ΗΠΑ, αποτελούν το «top 5» των αγοραστών πετρελαίου. Η πρώτη 10άδα, μάλιστα, συμπληρώνεται από την Ολλανδία, τη Γερμανία, την Ιταλία, την Ισπανία και τη Γαλλία.
Ουσιαστικά η Αμερική δεν θέλει να προκαλέσει αναταραχή και γι’ αυτό εξαίρεσε τις παραπάνω χώρες από τις κυρώσεις, καταλήγουν οι γνώστες της παγκόσμιας αγοράς.