Η είδηση ήρθε κι έπεσε σαν τούβλο στο κεφάλι! Σε ζαλίζει, παθαίνεις διάσειση και χάνεις το έδαφος που πατάς…
Πρωτόγνωρο; Ναι, θα έλεγα. Ξαφνικό; Ναι, θα ξαναέλεγα. Συχνό; Όχι θα απαντούσα. Απρόσμενο; Μάλλον ναι, θα έλεγα πάλι.
Ο λόγος για την «έφοδο» τριών μικρών μαθητών, δεκάχρονων – εντεκάχρονων(!!!), οι οποίοι, με περισσό θράσος και μένος, μπήκαν από ένα παράθυρο στο 2ο Νηπιαγωγείο Λαγυνών Λαγκαδά στις 17/9 και τα έκαναν γυαλιά – καρφιά. Βιβλιοθήκες, παιχνίδια, έπιπλα και άλλα υλικά αντικείμενα, έγιναν στόχος βανδαλισμού και καταστροφής. Το γεγονός μας δίνει αφορμή να αναστοχαστούμε σχετικά με τι είναι μικρή και τι μεγάλη ηλικία στην εποχή τού διαδικτύου και της απόλυτης επιβολής τής εικόνας στην ψυχή και στο νου…
Ναι! Δεν είναι καινούργιο το θέμα. Παρατηρώντας τα όσα συμβαίνουν στον κόσμο, αντιλαμβανόμαστε πως, η παραβατικότητα και η εγκληματικότητα, εγκλωβίζουν όλο και περισσότερους νέους ανθρώπους και παιδιά κατεβάζοντας το όριο ηλικίας των παραβατών. Τα Σχολεία στην Αμερική αποδεικνύουν πως οι λεγόμενοι «πιτσιρικάδες», κι όχι μόνο έφηβοι, έχουν πάρει προ πολλού τη δίκαννη καραμπίνα του μπαμπά και σκορπούν τον τρόμο στις σχολικές κοινότητες…
Αμ, και σ’ εμάς; Λίγες είναι οι αυτοσχέδιες συμμορίες – ακόμα και μαθητών -που κυκλοφορούν για να… πουλήσουν μαγκιές και πρώιμο νταηλίκι στα πεζοδρόμια και τις πλατείες; Να ασκήσουν ψυχολογική βία – το γνωστό μπούλινγκ – σε συνομήλικους και των δύο φύλων αλλά και σε γάτες, σκύλους κλπ;
Να επανέλθουμε όμως στο θέμα μας (από το οποίο, εξάλλου, δεν απομακρυνθήκαμε).
Είναι βεβαίως αυτονόητη η έκπληξή μας για το… παράδοξο ένας 11χρονος να βρίσκεται υπό το κράτος εκδικητικής στάσης απέναντι σε οτιδήποτε περιβάλλεται (οικογένεια, συγγενείς, φίλοι, γειτονιά, συμμαθητές) πριν καλά – καλά μπορέσει να στοιχειοθετήσει μέσα του συμβάντα που καθιστούν, τον μικρό (σε ηλικία) άνθρωπο, ένα οργισμένο άτομο που ζητάει την… ανατροπή και τη… ρήξη, έστω σε μορφή πρωτόλεια. Να εκφράσει με καταστροφές το: «Άτιμη, μπαμπέσα κοινωνία».
Κάτω από άλλες συνθήκες θα μπορούσα να πω πως αστειεύομαι, αλλά, σας παρακαλώ, απαλλάξτε με απ’ αυτή την… υποψία.
Όχι, κανένα αστείο! Κανένα υπονοούμενο! Αντιθέτως, ανησυχία μαζί με κάτι που μοιάζει με… δέος.
Όντως, τέτοια γεγονότα (ή μήπως δεν είναι γεγονός;) μας δείχνουν πως είναι δύσκολο να κατανοήσουμε τα μελλούμενα του 21ου αιώνα. Οι σχέσεις με τα παιδιά μας (τα… μικρά παιδιά μας) θα εξελιχθούν σε παγίδα αν τα εκπαιδεύουμε με τα συστήματα των γονιών και των παππούδων μας, με στερεότυπα και με θρησκόληπτες συμπεριφορές, με ηθικούς κανόνες οι οποίοι ξεπερνιούνται από τον χρόνο που τρέχει σαν τρένο και περνάει από μπροστά μας δίχως να το αντιληφθούμε…
Αλλά, το αυτονόητο ερώτημα είναι: Πώς να αντιμετωπίσουν οι νέοι γονείς τα μικρά παιδιά που – μεταξύ μας – γεννιούνται μεγαλύτερα από την ηλικία τους; Σημειώστε πως αυτοί οι μικροί μεγάλοι φίλοι και απόγονοί μας, με τη γέννησή τους, από την κοιλιά της μάνας τους, ξέρουν το computer σε βάθος, μέχρι που κατεβάζουν και… εφαρμογές! Μαθαίνουν δυο και τρεις ξένες γλώσσες στο πιτς φιτίλι και τα κορίτσια βάφονται από τα 12 χρόνια τους. Τα αγόρια έχουν παράπονα πως οι συνομήλικές τους τα… σνομπάρουν και στέλνουν SMS στους μεγαλύτερους… Τα κινούμενα σχέδια δεν τους αρέσουν πια και προτιμούν τα αισθηματικά έργα με ευτυχή κατάληξη. Φροντίζουν τον εγωκεντρισμό τους από νωρίς και βιάζονται να αποτυπώσουν το πρώτο tattoo στο σώμα τους…
Αυτή η πρόωρη προσπάθεια του μικρού να γίνει μεγάλος, αφήνει τα σημάδια της, με άγνωστες και απρόσμενες εξελίξεις στο μεγάλωμά του… Καθιστά τις νέες γενιές, από πολύ μικρή ηλικία, πλάσματα τα οποία θα αντιμετωπίσουν μια δύσκολη και διαφορετική ζωή που εγκυμονεί καταστάσεις πρωτόγνωρες…
Κατώτατο μορφωτικό επίπεδο πολιτικών ηγετών, περίοδος δόξης λαμπρής άκρατου λαϊκισμού, απόλυτη επιβολή στην καθημερινότητα των ανθρώπων της εξουσίας τεχνοκρατών, τραπεζιτών και διεθνών… λογιστών, αντικατάσταση της ανθρώπινης σκέψης με εκείνη της τεχνητής νοημοσύνης, ελεγχόμενη πληροφόρηση, διάθεση και χρήση των τεχνολογικών ανακαλύψεων στα μεγάλα οργανωμένα συμφέροντα, κοινωνική αποδοχή μεγάλου μέρους τής κοινωνίας μας αυτής της «νέας κατάστασης πραγμάτων», υποβάθμιση της πολιτικής σκέψης και των ιδεολογιών οι οποίες έχουν ανάγκη τη διαλεκτική τους ζύμωση, προσαρμογή εκπαιδευτικών μορφωτικών μεταρρυθμίσεων προς τις τεχνικές επιστήμες κι όχι τις ανθρωπιστικές, διαρκής συρρίκνωση των μαθησιακών ωρών γύρω από τα καλλιτεχνικά μαθήματα…
Υπόθεση εργασίας κάνω για τη μελλοντική πορεία της κοινωνίας, με τα δικά μου εργαλεία σκέψης και συμπερασμάτων. Όμως, πόσο σίγουρη είναι μια τέτοια εκτίμηση, όταν δεν πηγάζει από κάποιον «ειδικό»;
Πού θα πάει όλη αυτή η εξέλιξη με τα παιδιά να προβαίνουν σε πράξεις τις οποίες θεωρούσαμε πως μόνο οι «μεγάλοι» ήταν ικανοί να κάνουν; Αφού τα παιδιά των 11 χρόνων είναι ικανά να εισβάλουν και να κάνουν… καλοκαιρινό ένα σχολείο, γιατί να μην διαθέτουν ικανότητες για το καλύτερο; Τόση εκπαίδευση και μαθησιακή εργασία, με όλο και περισσότερες σχολικές υποχρεώσεις, ιδιαίτερα βοηθητικά μαθήματα, φροντιστήρια, απολυτήρια, μεταδιδακτορικά και τόσα άλλα για τον γνωστικό εφοδιασμό τού παιδιού που μεγαλώνει…
Ωστόσο, κάποιο… κρυφό πρόβλημα υπάρχει το οποίο δεν κίνησε επαρκώς την προσοχή και το ενδιαφέρον των κυβερνήσεων, των οποίων οι υποσχέσεις για Παιδεία ήταν -κατά τ’ άλλα- στην ημερήσια διάταξη.
Υποψιάζομαι πως το… μυστικό βρίσκεται -κατά πάσαν πιθανότητα- σε ό,τι συνέβαινε έξω από το σχολείο και την εκπαίδευση, με την οικογενειακή ευθύνη σε πρώτο πλάνο, αλλά και τη γειτονιά, τις παρέες, τις επικοινωνίες, την όλο και πιο βίαιη τηλεοπτική «τροφή», τις ακολουθούμενες και διαρκώς γερασμένες ηθικές αναγωγές, αρνητικές παραδόσεις και υποβαθμισμένα πρότυπα, διαδικτυακές αγκυλώσεις, μόδες, νεοπλουτισμός και ακατάλληλες παρέες…
Τι να πω; Δεν μπόρεσα να μάθω τη συνέχεια της ιστορίας των 11χρονων «εξεγερμένων». Άκουσα τις δηλώσεις του διευθυντή και κάποιων απορημένων συντοπιτών τους. Τι σημασία θα είχε όμως; Όλο και πιο πολλά κρούσματα τέτοιων περιπτώσεων θα συναντάμε, γιατί τα γεννάει η κοινωνία και το ίδιο το σύστημα αξιών.
Νιώθω πως οι… μικροί μεγάλοι, έχουν ανάγκη τη συμπαράσταση και την προσοχή μας. Η εγκατάλειψη, στο δικό τους ανεξέλεγκτο και βίαιο κόσμο, θα είναι σαν το λουλούδι που ξεχνάμε να το ποτίσουμε…
*Ο Νότης Μαυρουδής είναι κιθαριστής – συνθέτης
