Έκθεση Συνολάκη: Έκαναν λάθος εκτίμηση στο Μάτι διαφορετικά δεν θα είχαμε τόσους νεκρούς

Λάθος εκτίμηση του αρχικού μεγέθους της πυρκαγιάς στο Μάτι, που έχει κοστίσει μέχρι σήμερα τη ζωή σε 99 ανθρώπους, καθώς και καθυστερημένη αξιολόγηση και αντιμετώπιση της, καταλογίζει η έκθεση του καθηγητή φυσικών καταστροφών στο Πολυτεχνείο Κρήτης και μέλους της Ακαδημίας Αθηνών, Κώστα Συνολάκη.
Ο κ. Συνονολάκης και η ομάδας του με τη χρήση εναλλακτικών μοντέλων εκτίμησης του χρόνου που θα απαιτείτο για την εκκένωση της περιοχής εκτιμά ότι η απομάκρυνση των κατοίκων πεζή προς την ακτή θα μπορούσε να έχει ολοκληρωθεί σε χρονικό διάστημα 57 έως 83 λεπτών. Στοι συμπέρασμα αυτό καταλήγουν χρησιμοποιώντας για τη μελάτη τους μοντέλα πανεπιστημίων της Ιαπωνίας και του Όρεγκον. Σύμφωνα, λοιπόν, με την έκθεση ότι αν είχε δοθεί έγκαιρη εντολή εκκένωσης στους κατοίκους θα είχαν απομακρυνθεί από την πυρκαγιά, χωρίς να κινδυνεύσει κανείς. Χαρακτηριστικό είναι ότι η πυρκαγιά έφτασε στη Λεωφόρο Μαραθώνος σε περίπου μιάμιση ώρα μετά τη έναρξή της.
Επίσης, σύμφωνα με την έκθεση, η προσομοίωση διαφόρων τακτικών εναέριας αναχαίτισης του πύρινου μετώπου απέδειξε επίσης ότι ο συνδυασμός ρίψεων νερού από αεροσκάφη τύπου CL-215 και CL-415 θα μπορούσε να επιβραδύνει την εξέλιξη της φωτιά για τουλάχιστον μία ώρα, επιτρέποντας την ασφαλή απομάκρυνση όλων των κατοίκων είτε πεζή, είτε ακόμη και με αυτοκίνητα.
Η έρευνα που παρουσιάστηκε στο Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, παρουσία του προέδρου της ΝΔ, Κυριάκου Μητσοτάκη, κατέδειξε ότι δεν υπάρχουν κατάλληλα σχέδια αντιμετώπισης καταστροφικών περιστατικών και εκκένωσης, ενώ σε τοπικό επίπεδο ο εν λόγω σχεδιασμός είναι επί της ουσίας ανύπαρκτος. Ασαφές και προβληματικό είναι και το πλαίσιο των αρμοδιοτήτων που έχουν όλοι εμπλεκόμενοι φορείς τόσο σε εθνική όσο και σε τοπική κλίμακα. Καθίσταται συνεπώς αδήριτη η ανάγκη συγκρότησης ενός νέου και ολοκληρωμένου σχεδίου για τη διαχείριση έκτακτων καταστάσεων, τόσο σε εθνικό όσο και τοπικό επίπεδο.
Επιβάλλεται επίσης, σύμφωνα με την μελέτη, η βελτίωση των επιχειρησιακών δυνατοτήτων πρώτης προσβολής δασικών πυρκαγιών. Η αναβάθμιση του στόλου πυροσβεστικών αεροσκαφών, η αυξημένη ετοιμότητα ή/και εναέρια επιτήρηση από πυροσβεστικά αεροσκάφη τις ημέρες υψηλού κινδύνου πυρκαγιάς, η εγκατάσταση συστήματος με βιντεοκάμερες ασφαλείας σε περιοχές υψηλού κινδύνου, καθώς και η βελτίωση της συνεργασίας και επικοινωνίας των εμπλεκόμενων φορέων, θα συμβάλλουν στην όσο το δυνατόν ταχύτερη επέμβαση για την αντιμετώπιση κάθε πυρκαγιάς στα πρώτα κρίσιμα λεπτά.

Τρία μέτρα μπορούν να συμβάλλουν άμεσα προς αυτή την κατεύθυνση.

• Πρώτον, η υπογραφή μνημονίων συνεργασίας με ραδιοφωνικούς και τηλεοπτικούς σταθμούς, ώστε να μεταδίδουν άμεσα και αδιαμεσολάβητα τα μηνύματα που προέρχονται από την πολιτική προστασία σε στιγμές κρίσης.
• Δεύτερον, η διαμόρφωση βιβλιοθήκης μηνυμάτων ανά περιοχή, προκειμένου η Πολιτική Προστασία να μπορεί να στείλει ακόμη και εξειδικευμένες οδηγίες στους πολίτες για τον τρόπο να προφυλαχθούν.
• Τρίτον, η αξιοποίηση τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, με σκοπό την επέκταση του συστήματος της έγκαιρης προειδοποίησης των πολιτών με πολλαπλά μέσα (κινητά τηλέφωνα, διαδίκτυο κλπ).

Τέλος να σημειώσουμε όιτι για την έρευνα συνεργάστηκαν με τον καθηγητή Κώστα Συνολάκη, ο Νίκος Καλλιγέρης καθηγητής στο University of California, οι Bασίλης Σκαναβής και Κωστής Δουλιγέρης από το University of Southern California, η Ιφιγένεια Γιανουκάκου–Λεονστίνη από το Πολυτεχνείο Κρήτης, οι Haizhong Wang, Ali Mostafizi από το Oregon Staτe University και ο Tomoyuki Takabatake, Waseda University, Japan.

ΝΔ: Τέσσερα ερωτήματα για το Μάτι, από το πόρισμα της επιτροπής Συνολάκη
Η ΝΔ επισημαίνει ότι αν και η έρευνα, στην οποία μεταξύ άλλων μετείχαν και αναγνωρισμένοι επιστήμονες των ΗΠΑ και της Ιαπωνίας, «δεν είχε ασφαλώς στόχο να εντοπίσει, πόσο μάλλον να προσωποποιήσει τις ευθύνες για την εθνική τραγωδία, καθώς αυτό είναι έργο και αρμοδιότητα της Ελληνικής Δικαιοσύνης», εντούτοις προκύπτουν μία σειρά ερωτήματα «στα οποία οφείλει να απαντήσει η κυβέρνηση καθώς στην πολιτική δεν αρκεί να αναλαμβάνεις θεωρητικά τις ευθύνες σου, ούτε να κρύβεσαι από τα εύλογα ερωτήματα που έχουν οι πολίτες».

Τα 4 ερωτήματα της Νέας Δημοκρατίας:

• Γιατί ο βαθμός επικινδυνότητας στην Ανατολική Αττική για πρόκληση πυρκαγιάς ήταν στο 4 και όχι 5, όταν ήταν γνωστό από την προηγούμενη μέρα ότι στην περιοχή θα έπνεαν δυτικοί άνεμοι 7 μποφόρ;
• Γιατί τα πυροσβεστικά αεροσκάφη έφτασαν στην περιοχή αφού η φωτιά είχε περάσει τη Λεωφόρο Μαραθώνος;
• Γιατί δεν αξιολογήθηκε εγκαίρως η βεβαιότητα ότι θα απειληθούν κατοικημένες περιοχές; Και κυρίως
• Γιατί δεν ειδοποιήθηκαν οι κάτοικοι να εκκενώσουν το Μάτι, όταν από το πόρισμα προκύπτει ότι υπήρχε χρόνος να σωθούν ακόμη και πεζή;

Μητσοτάκης: Να λάβει υπόψιν της η Δικαιοσύνη την έκθεση
Ο κ. Μητσοτάκης, μετά το τέλος της παρουσίασης έκανε την ακόλουθη δήλωση:
«Θα ήθελα πραγματικά, όσο το δυνατόν περισσότεροι συμπολίτες μας να δουν αυτήν την παρουσίαση στο διαδίκτυο. Όχι τόσο για να αποδώσουμε ευθύνες -αυτή εξάλλου είναι μια δουλειά την οποία κάνει η Δικαιοσύνη, και είμαι σίγουρος ότι θα την κάνει πολύ καλά και θα λάβει υπ’ όψιν της και αυτό το εξαιρετικά κρίσιμο υλικό. Όσο για να δούμε τι πρέπει να κάνουμε επιτέλους για να μην ξανασυμβεί ποτέ ξανά μια τέτοια τραγωδία. Αν κάτι, νομίζω, συγκρατεί οποιοσδήποτε παρακολούθησε αυτή την παρουσίαση, είναι η τεράστια απόσταση που μας χωρίζει από το πώς είναι οργανωμένο σήμερα το κράτος και πώς στην κυριολεξία πηγαίνουμε στην τύχη για να αντιμετωπίσουμε τέτοιες καταστροφές και το τι πρέπει να γίνει για να μπορέσουμε επιτέλους με επαγγελματισμό, με σοβαρότητα να εξασφαλίσουμε αυτό που είναι το πιο σημαντικό για κάθε κράτος: την προστασία της ανθρώπινης ζωής και της ανθρώπινης περιουσίας».