Προσπερνώντας, όσο γίνεται την ασχήμια και την Ελλάδα που μας πληγώνει, με τα “ψεύτης”, τα περί “ντροπής”, “απατεώνων” τον Moscovici, την Μέρκελ, το “βόρειο-μακεδονικό”, την εκπροσώπηση στην ενθρόνιση του νεο-σουλτάνου κλπ τους “άμοιρους” συνταξιούχους που είναι και πάλι στον αργαλειό των προεκλογικών υφαντών για ψήφους. Μεγάλη η δεξαμενή. Σε μια χώρα που αναζητεί γενναίες πολιτικές η άγρα ψήφων οδηγεί σε κάλπικες τροπολογίες και αντιπαραθέσεις.
Μαζί με την κοινωνική συνοχή ας “πούμε” ότι ψάχνουμε και την περιφερειακή, ας προστατέψουμε το όνειρο και να επιδιώξουμε βαθιές μεταβολές για να μην ξαναζήσουμε την τελευταία οκταετία.
Το μεταπολεμικό πλαίσιο ανάπτυξης παγίωσε ένα πολωτικό πρότυπο ανάμεσα στην Αττική και την περιφέρεια. Έτσι διαχρονικά οι περιφερειακές ανισότητες αυξάνονται. Τάση που δεν αντιστράφηκε από τα κοινοτικά πλαίσια. Σειρά δεικτών, στατιστικών στοιχείων, μελετών αποδεικνύουν την εμμονή των ανισοτήτων και το άνοιγμα της ψαλίδας. Ωστόσο η αίσθηση, η γνώση, οι εμπειρίες των απλών πολιτών που βιώνουν την διαφορά είναι η πιο αδιάψευστη επιβεβαίωση. Ένα πρόβλημα που η κρίση επιδείνωσε και το μνημονιακό τοπίο δυσκολεύει, αλλά παραμένει βασικό και διαρθρωτικό, που απαιτεί σύγκλιση και συναίνεση πολιτικών για το νέο παραγωγικό μοντέλο καθώς και για την ενδυνάμωση της προσπάθειας αντιμετώπισης της ανεργίας, του δημογραφικού ή της στοχευμένης ενσωμάτωσης προσφύγων.
Πολυπαραγοντικός συνδυασμός επιλογών και σύνθετος ο προσδιορισμός σαφών κατευθύνσεων με εθνική στρατηγική και στην Ευρώπη, όπου είναι καταλυτική η πραγματικότητα χασμάτων μεταξύ βορρά και νότου, κεντρικής και ανατολικής αλλά και εντός των χωρών ειδικά με γεωμορφολογικούς προσδιορισμούς ορεινών και νησιώτικων περιοχών.
Η περιφερειακή πολιτική της ΕΕ αντιπροσωπεύει το μεγαλύτερο κονδύλιο του προϋπολογισμού της για την περίοδο 2014-2020 (351,8 δισ. ευρώ σε σύνολο 1 082 δισ. ευρώ) και αποτελεί το κυριότερο επενδυτικό εργαλείο της Ένωσης. Οι πόροι αυτοί αξιοποιούνται στη χρηματοδότηση στρατηγικών υποδομών: μεταφορές, επικοινωνίες, μετάβαση σε φιλικότερη οικονομία προς το περιβάλλον, στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων ώστε να γίνουν καινοτόμες και ανταγωνιστικές, δημιουργία απασχόλησης, ενίσχυση και εκσυγχρονισμός εκπαιδευτικών συστημάτων. Η οικοδόμηση περιφερειακών κοινωνιών χωρίς αποκλεισμούς απαιτεί και ανάλογη κατανομή των δημόσιων επενδύσεων σε εθνικό επίπεδο που μπορούν να κάνουν πιο άρτια την πολιτική περιφερειακής ανάπτυξη. Η αύξηση της ανταγωνιστικότητας της οικονομίας με πυρήνα το περιφερειακό επίπεδο οδηγεί στην ενίσχυση των διασυνδέσεων κάθε χώρας με τις διεθνείς αγορές και δημιουργεί αίσθημα εμπιστοσύνης των επενδυτών. Έτσι η εθνική συνεισφορά και μόχλευση των χρηματοδοτήσεων στις ιδιαιτέρες ανάγκες κάθε περιφερείας είναι αναντικατάστατη. Η περιφερειακή πολιτική συνιστά επίσης έκφραση αλληλεγγύης μεταξύ των ευρωπαϊκών κρατών αλλά και των ανεπτυγμένων περιφερειών προς στις λιγότερο αναπτυγμένες ώστε να αξιοποιείται πλήρως το οικονομικό δυναμικό σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.
Επικέντρωση σε περιφερειακή επενδυτική στρατηγική, διαπεριφερειακές δράσεις, δικτύωση και εργαστήρια για τις περιφέρειες είναι τα υγιή βήματα που οδηγούν στα επόμενα: ανάπτυξη νέων εταιρικών σχέσεων και σχημάτων, επενδύσεις, αξιοποίηση νέων επιστημόνων, κίνητρα για νεολαία και για πολιτισμική ανάταξη. Επομένως το επόμενο βήμα είναι ανανέωση μεθόδων, κανόνων, στόχων πολιτικής για τη συνοχή. Η προετοιμασία είναι επείγουσα υπόθεση για την ερχόμενη διετία με ατμομηχανή την μέθοδο των πιλοτικών δράσεων έξυπνης εξειδίκευσης αν θέλουμε μετά το 20 να σφυρίζουν και εδώ τα τραίνα του μέλλοντος!
*Ο Σπύρος Παπασπύρος είναι πρώην Πρόεδρος της ΑΔΕΔΥ
