Νότης Μαυρουδής*: Ο άτυχος… φάλαινος.

Η μικρή σε ηλικία αρσενική φάλαινα, βάρους επτά τόνων, μήκους εννέα μέτρων, η οποία ξεβράστηκε στο Ακρωτήρι Σαντορίνης στις 5 ή στις 19 του μηνός Απριλίου, με 30 κιλά πλαστικές σακούλες στο στομάχι της, σόκαραν και πάλι την παγκόσμια κοινότητα και όλους όσοι διαθέτουν ευαισθησία σε θέματα περιβάλλοντος. Υποθέτω πως δεν θα βρεθεί κανείς που θα μιλήσει για μεμονωμένο γεγονός…
Το μακάβριο θέαμα της φάλαινας είναι ακόμη ένα απτό παράδειγμα σύγχρονου «πολιτισμού» στις άκρως καταναλωτικές κοινωνίες, σε συνδυασμό με την «κουλτούρα» τής μάζας, η οποία δεν θεωρεί σ η μ α ν τ ι κ ή την διάσωση του κόσμου και την προστασία του από την ατελείωτη πλαστική ύλη που, υπό διάφορες μορφές, συνοδεύει την καθημερινότητά μας και απειλεί την ίδια τη ζωή και το μέλλον μας!
Τέτοια δείγματα ανατρέπουν τις θεωρίες για τον δυτικό και… ουμανιστικό Πολιτισμό. Η πλαστική σακούλα, το πλαστικό γενικώς, εξυπηρετεί τον παγκόσμιο καταναλωτή, από τότε που ξεκίνησε η μαζική του χρήση εδώ και πολλές δεκαετίες, όμως έμελλε να παίξει κι έναν ρόλο καταστροφικό σε ό,τι αφορά την παγκόσμια οικολογική ισορροπία, λόγω της αντοχής και της… μακροζωίας τού υλικού αυτού. Αυτή η πολυσύνθετη ύλη, με βάση το πετρέλαιο, βρίσκεται πλέον σε μια καμπή κατά την οποία η ανθρωπότητα θα πρέπει να ξανασκεφτεί την ασύδοτη χρήση της, την απουσία συνειδητοποίησης των διαστάσεων του προβλήματος, καθώς και την έλλειψη ευαισθησίας της απέναντι στο περιβάλλον, στις θάλασσες, στα ποτάμια, στις χωματερές και όπου αλλού συσσωρεύονται παρόμοια βλαβερά και ανεπιθύμητα υλικά. Το πλαστικό έχει ήδη διανύσει έναν ολόκληρο αιώνα από την παρασκευή του. Ήδη από το 1855 ο Alexander Parkes ανακάλυψε το πρώτο πλαστικό (τη ζελατίνη) και λίγο αργότερα τα συνθετικά υλικά κατέληξαν να χρησιμοποιούνται σε παντός είδους κατασκευές. Θα σκεφτόταν κανείς πως ο 20^ος αιώνας ήταν αρκετό διάστημα ώστε ο άνθρωπος και οι τεχνολογίες που έχει επινοήσει, να μπορούσαν να λειτουργούν υπέρ τής προστασίας και της διατήρησης του φυσικού περιβάλλοντος του πλανήτη Γη.
Απ’ ό,τι έχω ακούσει, για παράδειγμα από ταξιδιώτες στην Ινδία, ο ποταμός Γάγγης παρασέρνει μέσα στην ροή του χιλιάδες τόνους τέτοιων πλαστικών αποβλήτων, κυρίως πλαστικές σακούλες. Να αναλογιστούμε πως στις όχθες τού ποταμιού αυτού, ζουν εκατομμύρια άνθρωποι, οι οποίοι εκεί πλένονται, εκεί αφοδεύουν, εκεί πετάνε και ό,τι άχρηστο… Κόλαση!
Η κατάργηση τού πλαστικού έχει καταλήξει να είναι ύψιστης προτεραιότητας στόχος και μέλημα. Στο σημείο αυτό, οι κυβερνητικές πρωτοβουλίες θα παίξουν σημαντικό συλλογικό-κοινωνικό ρόλο, διότι σήμερα, όπως και πάντα, δεν έχουμε ανάγκη από οποιουσδήποτε πολίτες, αλλά από συνειδητοποιημένους πολίτες. Ήδη η σταδιακή κατάργηση της πλαστικής σακούλας, μόνο θετική εξέλιξη μπορεί να έχει εις το διηνεκές.
Ο άτυχος φάλαινος, με τα 30 κιλά πλαστικού στο στομάχι, ελπίζω να γίνει παράδειγμα προς αποφυγή. Δεν είναι το πρώτο υδρόβιο πλάσμα που υφίσταται τέτοια και τόση βία από την υπάρχουσα ρύπανση των θαλασσών. Έχουν ξεβραστεί και άλλα πολλά ζώα τού νερού στις παγκόσμιες ακτές. Δεν είναι εύκολο να συγκεντρώσει κανείς τις συνεχόμενες σφαγές υδρόβιων πλασμάτων. Εκατοντάδες θαλάσσιες χελώνες, φάλαινες, φώκιες, δελφίνια, ψάρια και θαλασσοπούλια χάνουν τη ζωή τους από τα πλαστικά και άλλου είδους ρυπάνσεις, καθώς η λεγόμενη οικολογική συνείδηση όλων μας είναι σχεδόν ανύπαρκτη, χώρια τα θύματα από το κυνήγι, τις ομαδικές σφαγές δελφινιών λόγω «παραδοσιακών» εθίμων, την συνεχόμενη και ανεξέλεγκτη ρύπανση με αποκλειστικό υπεύθυνο, τα απόβλητα των βιομηχανιών, αλλά και τον κάθε ά ν θ ρ ω π ο προσωπικά… Ένα μαύρο χάλι!
Εντάξει, το θέμα τής ρύπανσης των θαλασσών και όχι μόνο, είναι ούτως ή άλλως πολυσύνθετο και δαιδαλώδες. Παράλληλα, δυσκολεύομαι να απλοποιήσω έναν τέτοιο συλλογισμό, ο οποίος έχει ρίζες και προεκτάσεις που χάνονται μέσα στον χρόνο.
Η ουσία είναι πως, Ωκεανοί, Θάλασσες και γενικότερα το… ταξίδι τού νερού στη φύση, αμφιβάλλω αν, και κατά πόσο, μπορεί να ελεγχθεί και να προστατευθεί από την παγκόσμια κοινότητα, η οποία ρυπαίνει διαθέτοντας κακομαθημένες συμπεριφορές, αλλά και θεοποίηση του χρηματικού κέρδους, αρνούμενη να σεβαστεί την υδρόγειο σφαίρα.
Το άτυχο κήτος, το οποίο ήταν αρσενικού γένους φάλαινα, δεν απόλαυσε ολόκληρη την ζωή του. Πέθανε από το πολύ πλαστικό που βρέθηκε στο στομάχι του. Υπενθυμίζω: 30 κιλά πλαστικές σακούλες σε ένα στομάχι, δεν τη λες και μικρή ποσότητα…
Έτσι είναι, η πλαστική σακούλα είναι το πιο εύκολο υλικό που θα βρεθεί παντού. Είναι, με λίγα λόγια, ένα προσιτό «λαϊκό υλικό» και η χρήση του, επειδή είναι τζάμπα, ωθεί τον άνθρωπο να το πετάει (να το ξεφορτώνεται) δίχως σκέψη, δίχως στοιχειώδη συνείδηση και δίχως ενοχή, σε οποιοδήποτε σημείο τού… ορίζοντα.
Η συνειδητοποίηση του προβλήματος, από τον κάθε πολίτη, είναι σπουδαία προϋπόθεση, για την διάσωση του πλανήτη.
Ας το ξανασκεφτούμε λοιπόν…