Τάσος Αποστολόπουλος: Τα νέα αθεϊκά και η δίκη του Γληνού

Ψάχνοντας σήμερα το αρχείο μου έπεσα πάνω σε ένα άρθρο μου που είχε δημοσιευθεί στο περιοδικό «ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ», φύλλο 4, Ιανουάριο 1991. Είχε τίτλο: ΤΑ ΝΕΑ ΑΘΕΪΚΑ ΚΑΙ Η ΔΙΚΗ ΤΟΥ ΓΛΗΝΟΥ. Ένα άρθρο που πάντα είναι επίκαιρο. Να τι έγραφα τότε:
«Με αφορμή το βανδαλισμό του τάφου του Νίκου Καζαντζάκη που έγινε από αγνώστους της 18-10-90 ο νους μου γύρισε 62 χρόνια νωρίτερα. 11 Γενάρη 1928, στην αίθουσα της Αλάμπρας οργανώνεται μια διάλεξη από τον Εκπαιδευτικό Όμιλο, που δίνει αφορμή στην Ασφάλεια να ενεργήσει ποινική δίωξη εναντίον του Δημήτρη Γληνού, του Νίκου Καζαντζάκη και του Παναίτ Ιστράτι που μίλησαν εκείνο το βράδυ. Δεν κινεί τα νήματα μόνο η Αστυνομία αλλά και η Ιερά Σύνοδος, η οποία στέλνει κλήση σε απολογία στο Γληνό και στο Δελμούζο. Ο δε Σεβ. Σπάρτης κ. Γερμανός απειλεί να καλέσει σε απολογία και τον Ν. Καζαντζάκη και τον Κ. Βάρναλη και την Ρόζα Ιμβριώτη και την Π. Δέλτα. 

Να τι έλεγε η κλήση:
ΚΛΗΣΙΣ
Τον κ. Δημήτριον Γληνόν.
Καλείσαι να εμφανισθής εν τοις Γραφείοις της Ιεράς Συνόδου την 3ην Απριλίου 1928 ημέραν Τρίτην και ώραν 9ην π.μ. και απολογηθής επί της αποδιδομένης σοι κατηγορίας υπονομεύσεως της ορθοδόξου χριστιανικής ημών πίστεως και διαδόσεως αθεϊστικών θεωριών και δοξασιών εν γένει. 
Εν Αθήναις τη 30η Μαρτίου 1928
Εντολή της Ιεράς Συνόδου
Ο ανακριτής
(υπογρ.) Ο Σπάρτης Γερμανός

Και η απάντηση του Γληνού έμεινε στην Ιστορία:
Αθήνα 2 του Μάη 1928
Προς το Σ. Μητροπολίτη της Σπάρτης κ. Γερμανό:
Σεβασμιότατε,
Έλαβα και την δεύτερη πρόσκληση σας να παρουσιαστώ σήμερα στα γραφεία της Ιεράς Συνόδου για να απολογηθώ στην κατηγορία, που μου αποδίνετε, πως υπονομεύω την ορθόδοξη χριστιανική πίστη και διδάσκω αθεϊστικές δοξασίες. Σας στέλνω γραφτή την απάντησή μου. Στην Ιερά Σύνοδο της Εκκλησίας της Ελλάδος δεν αναγνωρίζω το δικαίωμα να ελέγξει τη συνείδησή μου. Σύμφωνα με το Σύνταγμα της Ελληνικής Δημοκρατίας «Η ελευθερία της θρησκευτικής συνειδήσεως είναι απαραβίαστος». Και ακόμη «Έκαστος δύναται να δημοσιεύει προφορικώς, εγγράφως και δια του τύπου τους στοχασμούς του τηρών του νόμους του Κράτους». Και ακόμη «Η τέχνη και η Επιστήμη και η διδασκαλία είναι ελεύθεραι». Εάν οι φιλοσοφικές και επιστημονικές ιδέες, που διδάσκω, δεν συμφωνούν με τα δόγματα της Ορθόδοξης Εκκλησίας, αυτό μπορείτε να το κρίνετε και να λάβετε όσα μέτρα θεωρείται αναγκαία. Σας κάνω αυτή τη δήλωση, πως δεν έχω επιστημονική και ηθική ευθύνη παρά μόνο για όσα γράφω και δημοσιεύω με την υπογραφή μου ή όσα αναγνωρίζω πως αποτελούν δική μου διδασκαλία. Σπερμολογίες των τριόδων ή δημοσιεύματα τρίτων δεν με ευθύνουν, ούτε εκπροσωπούν τις ιδέες μου».

Ο Γληνός, όπως ήταν φυσικό, δεν παρουσιάστηκε στην Ιερά Σύνοδο. Η δίκη άρχισε της 23 Της. Το Υπουργείο Παιδείας έφερε αντίρρηση στην πράξη αυτή της Ιεράς Συνόδου. Έτσι, ο Υπουργικός Επίτροπος κ. Δόξας δεν έλαβε μέρος στη διαδικασία. Απ’ την άλλη μεριά, η δικαιοσύνη όρισε τη δίκη για τη διάλεξη την 1η Ιουνίου στο Πλημμελειοδικείο Αθηνών. Στην ανάκριση είχαν παρουσιαστεί μάρτυρες κατηγορίας τα όργανα της Αστυνομίας, που παρακολούθησαν τη διάλεξη. Ο Ευστρ. Κουλουμβάκης, αυτόκλητος χωρίς να βρεθεί στη διάλεξη, για να κατηγορήσει τον Γληνό σαν τον κύριο υπεύθυνο της διάλεξης, ο Δ. Δαμασκηνός, δικηγόρος, για να καταθέσει πως έχει πληροφορίες ότι ο Ιστράτι και ο Καζαντζάκης είναι πράκτορες της Ρωσίας, και ο Αλέξανδρος Εμπειρίκος Κουμουντούρος, βουλευτής, για να καταθέσει πως ο Ιστράτης δεν έχει καμιά αξία σαν συγγραφέας και είναι χυδαίος, υβριστής του Ελληνικού και του Ρουμανικού λαού στα φιλολογικά έργα του. Στο μεταξύ, ο Ιστράτι απελάθηκε από την Ελλάδα και ο Καζαντζάκης αναχώρησε στο εξωτερικό. Έτσι, στη δίκη της 1ης Ιουνίου η υπόθεση χωρίστηκε και δικάστηκε μόνο ο Γληνός. 
Η σύνθεση του δικαστηρίου ήταν: Τριανταφύλλου (πρόεδρος), Λαμπρίας και Κυριαζόπουλος. Εισαγγελέας ήταν ο Κιουρτσάκης. Μάρτυρες κατηγορίας ήταν ο Λ. Μειμάρης Ανθυπασπιστής Χωροφυλακής, Αλ. Εμπειρίκος, Κουμουνδούρος βουλευτής, Γ. Γιανναράκος συντάχτης της «Εστίας», Αγγ. Φοντάνας μοίραρχος και ο δικηγόρος Δ. Δαμασκηνός. Μάρτυρες υπεράσπισης ήταν ο Αλ. Παπαναστασίου, ο Κων. Τριανταφυλλόπουλος, ο Γιώργος Νάζος, ο Αριστείδης Θεοδοσιάδης, ο Σπύρος Θεοδωρόπουλος, ο Ευστράτιος Σωμερίτης, ο Περικλής Καραπάνος και ο Γιώργος Μπαντούνας. Για συνηγόρους ο κατηγορούμενος είχε τον Αλ. Σβώλο και τον Περικλή Ράλλη. Η απουσία του Ιστράτι και του Καζαντζάκη είχε αφαιρέσει τον ιδεολογικό χαρακτήρα της δίκης. Ο Γληνός δικαζόταν γιατί σαν πρόεδρος σωματείου μη πολιτικού κάλεσε έναν «πράκτορα» να μιλήσει στο Αλάμπρα με αποτέλεσμα να προκληθεί «μίσος» και «εχθροπάθεια» ανάμεσα στους πολίτες. Ο Γληνός λοιπόν, «εν γνώσει και από σκοπού», προκάλεσε αυτή την εχθροπάθεια που πέφτει στις διατάξεις του άρθρου 204 του Ποινικού Κώδικα. 
Η Ασφάλεια μέσα από «στημένους» μάρτυρες προσπαθεί να αποδείξει ότι:
• Η διάλεξη του Ιστράτι γράφτηκε σε συνεννόηση με το Γληνό. 
• Πως ο Γληνός μετέφρασε τη διάλεξη από τα Γαλλικά στα Ελληνικά και
• Πως ο Γληνός από νωρίτερα είχε εγκρίνει το περιεχόμενο της διάλεξης. 
Μέσα από την ακροαματική διαδικασία έπεσαν σαν «χάρτινοι πύργοι» οι κατηγορίες. Μόνο ο εισαγγελέας Κιουρτσάκης συνέχισε τον προετοιμασμένο φιλιππικό του. Με ξερό στόμφο, που πρόδινε την ψεύτικη κατηγορία, ζήτησε την καταδίκη του κατηγορουμένου γιατί «δια ζώσης προεκάλεσε και ηρέθισε πολίτας εις διχόνοιαν και αμοιβαίαν εχθροπάθειαν δια της εν τω θεάτρω Αλάμπρα γενομένης διαλέξεως». Η δίκη άρχισε της 7:30 το βράδυ της Παρασκευής και τελείωσε της 3 το πρωί. Της 3:30 το δικαστήριο κοινοποίησε την απόφασή του. Ο Γληνός ήταν ΑΘΩΟΣ. Η κακότεχνη σκευωρία έπεσε. Η ελευθερία της σκέψης και της έκφρασης για άλλη μια φορά νίκησε.»

Προηγούμενα άρθρα

1. Τάσος Αποστολόπουλος: Αβεβαιότητα και μαύρα σύννεφα πάνω από την παγκόσμια οικονομία
2. Τάσος Αποστολόπουλος: Δωρεάν μεταπτυχιακά για παιδιά φοροφυγάδων
3. Τάσος Αποστολόπουλος: Δύσκολα θα έχει μέλλον αυτός ο τόπος
4. Τάσος Αποστολόπουλος: Το νέο κύμα και η Αρλέτα σημάδεψαν τα φοιτητικά μας χρόνια
5. Τάσος Αποστολόπουλος: Και το σύστημα επιλογής διευθυντών σχολείων του ΣΥΡΙΖΑ απέτυχε στην πράξη
6. Τάσος Αποστολόπουλος: Προδότες και βολεμένοι
7. Τάσος Αποστολόπουλος: Η Περιφέρεια Πελοποννήσου στη λογική Ερντογάν
8. Τασος Αποστολόπουλος: Δολοφόνησαν τον «Καλλικράτη» – ΖΗΤΩ Η ΑΔΙΑΦΑΝΕΙΑ!!!!!
9. Τάσος Αποστολόπουλος: Η απαξιωτική συμπεριφορά του Περιφερειάρχη κ. Τατούλη
10. Τάσος Αποστολόπουλος: Αν δεν αλλάξουμε ρότα αντίο Ευρώπη…
11. Τάσος Αποστολόπουλος: Πού είναι οι αγανακτισμένοι;