Επιτέλους! Οι εξελίξεις στον πολιτικό χώρο του Κέντρου και της Κεντροαριστεράς ξεκίνησαν! Και μάλιστα με ιλιγγιώδεις ρυθμούς, πρωτόγνωρους εδώ και αρκετά χρόνια. Δεν θα ήταν υπερβολή να πει κανείς, ότι άρχισαν να κινούνται οι τεκτονικές πλάκες του χώρου.
Σε αυτό συνέβαλαν πολλοί/ές. Η Φώφη Γεννηματά επέδειξε πολιτική τόλμη όταν μίλησε με σαφήνεια για την ανάγκη ενός νέου ενιαίου φορέα της Κεντροαριστεράς, εισηγήθηκε την επιτάχυνση των διαδικασιών μέχρι το τέλος του 2017 και πρότεινε τον Ν. Αλιβιζάτο για την ευθύνη της διεξαγωγής τους. Ο εξαιρετικού κύρους, Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου, Νίκος Αλιβιζάτος, προσωπικότητα εκτός ΔΗΣΥ, αλλά με πλήρη αποδοχή απ’ όλα τα σχήματα και τις προσωπικότητες του κεντρώου και κεντροαριστερού χώρου. Ο Γιώργος Καμίνης, με την γνωστοποίηση της υποψηφιότητας του για την ηγεσία της Προοδευτικής Δημοκρατικής Παράταξης, αποτέλεσε τον καταλυτικό παράγοντα για το “άνοιγμα” της διαδικασίας, επανέφερε τον χώρο στο επίκεντρο μιας άνευ προηγουμένου θετικής δημοσιότητας, ξανάφερε την ευρύτερη παράταξη στην επικαιρότητα και στη «μόδα» και κυρίως μετέτρεψε μια σχεδόν «δεδομένη» διαδικασία σε κεντρικό πολιτικό γεγονός, με εξαιρετικό ενδιαφέρον. Ο Σταύρος Θεοδωράκης, με τη συμμετοχή του επιβεβαίωσε ότι ολόκληρος ο ενδιάμεσος χώρος μεταξύ ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ, βρίσκεται πλέον σε διαδικασία ανασύνταξης.
Το τι θα προκύψει μετά, κανείς δεν το γνωρίζει ακριβώς. Θα είναι σίγουρα ένα καινούργιο τοπίο. Είναι κάτι που μπορεί να φοβίζει κάποιους, αλλά είναι και το πιο γοητευτικό στη νέα αυτή πραγματικότητα. Το πρώτο ζητούμενο, η απελευθέρωση μιας νέας δυναμικής -απίστευτης για τα μέχρι σήμερα δεδομένα- έχει ήδη επιτευχθεί. Η μορφοποίηση θα διαρκέσει για μεγάλο διάστημα, και θα απαιτήσει συνεισφορά όλων, αλληλοσεβασμό, νεωτεριστικές ιδέες, προγραμματική καινοτομία.
Αναδιαμόρφωση του πολιτικού σκηνικού
Ήταν μάλλον προφανές. Όταν η υπαρξιακή κρίση της χώρας θα φαινόταν ότι βρίσκεται στην αρχή του τέλους, όταν -παρά τις δύσκολες επιλογές που έχουμε ακόμα μπροστά μας την οικονομία- η κοινωνία δεν θα αισθανόταν ότι βρίσκεται με το ένα πόδι στον γκρεμό, θα άρχιζε η ανασύνθεση του πολιτικού συστήματος.
Είναι από καιρό έντονη η αναγκαιότητα για την πολυσυζητημένη «νέα Μεταπολίτευση». Για μια σαφή διαχωριστική γραμμή με το παρελθόν, και για την ανάδυση νέων δυνάμεων και σχημάτων που θα κληθούν να εκφράσουν τις καινούργιες ανάγκες, προσδοκίες και στόχους. Η Μεταπολίτευση του 1974 εξέφρασε τις τότε ανάγκες της ελληνικής κοινωνίας, με ενσωματωμένα τα διδάγματα και της εμπειρίες της μετεμφυλιακής περιόδου και της επτάχρονης στρατιωτικής δικτατορίας. Έτσι και τώρα απαιτείται, αφού ληφθούν υπόψη τα αίτια που οδήγησαν στο χείλος της χρεωκοπίας και στην ανάγκη των Μνημονίων, να αναδειχθεί ένα νέο πολιτικό σκηνικό, που θα ωθήσει την χώρα μπροστά.
Η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ δεν είναι η πρώτη φάση της νέας Μεταπολίτευσης. Είναι η τελευταία –μάλλον- φάση της παλιάς Μεταπολίτευσης. Όλοι οι πολιτικοί χώροι πρέπει να αναμετρηθούν με τις σύγχρονες προκλήσεις. Και αυτοί που κυβερνούν σήμερα, αλλά και η συντηρητική παράταξη, η Ν.Δ. Όποιος πολιτικός χώρος κατανοήσει έγκαιρα και σε βάθος τις νέες προκλήσεις και αναμορφωθεί κατάλληλα, θα ηγεμονεύσει μακροχρόνια στη νέα πολιτική περίοδο της χώρας.
Φυσικά, η ανανέωση και η αναμόρφωση δε μπορεί παρά να αρχίσει από τον χώρο εκείνο, ο οποίος χτυπήθηκε πιο βαριά από όλους τους άλλους, μέσα στη λαίλαπα των μνημονιακών χρόνων. Άδικα εν πολλοίς, καθώς ο χώρος του Κέντρου και της Κεντροαριστεράς σήκωσε δυσανάλογο βάρος, λόγω των συμπτώσεων της Ιστορίας. Χωρίς να είναι αναμάρτητος όσον αφορά τη διαχείριση κατά το παρελθόν, έδειξε πολιτικό ανάστημα και αίσθηση ευθύνης στην τελική και βαρύτερη φάση της κρίσης, από το 2010 και μετά. Και γι’ αυτό η περίοδος διακυβέρνησης Γ. Παπανδρέου και οι μεταρρυθμίσεις της, πρέπει να αποκατασταθούν πολιτικά και ηθικά στην συνείδηση της κοινωνίας.
Νέα πολιτική σύνθεση στο Κέντρο και την Κεντροαριστερά
Η σφαίρα έφυγε πλέον από το περίστροφο. Δεν υπάρχει πλέον επιστροφή. Δυσκολίες, εντάσεις, αντιτιθέμενες προτάσεις, ναι, θα υπάρξουν. Δεν είναι, όμως, στιγμή για μεμψιμοιρίες, για φοβικές αντιδράσεις, για το “σύνδρομο του σκαντζόχοιρου”. Το στοίχημα είναι η ανανέωση του DNA της παράταξης. ‘Όποιος επιμείνει σε δεδομένα σχήματα, σε γνωστές συνταγές και σε «κλειστά κουτάκια», θα χάσει απλώς το τραίνο των εξελίξεων.
Η συσπείρωση του χώρου από το φιλελεύθερο Κέντρο, τη μεταρρυθμιστική Κεντροαριστερά, τη σύγχρονη σοσιαλδημοκρατία έως την ανανεωτική Αριστερά και την πολιτική Οικολογία, μπορεί να γίνει πλέον πραγματικότητα. Όχι ως απλό άθροισμα δυνάμεων, αλλά ως μια νέα πολιτική σύνθεση, βασισμένη σε ένα συνολικό σχέδιο μεγάλων αλλαγών, ριζικών τομών και βαθιών μεταρρυθμίσεων στη χώρα. Αυτό αναμένουν οι χιλιάδες ανένταχτοι, διεσπαρμένοι του χώρου, που παρακολουθούν με μεγάλη αγωνία και υψηλές προσδοκίες.
* Ο Θόδωρος Τσίκας είναι Πολιτικός Επιστήμονας-Διεθνολόγος, μέλος του Εθνικού Συμβουλίου του Κινήματος Δημοκρατών Σοσιαλιστών και στέλεχος της Δημοκρατικής Συμπαράταξης
