Έχουν ήδη γραφτεί κατά καιρούς πάρα πολλά για τις ίσες ευκαιρίες στη μάθηση που δεν προσφέρουν τα εκπαιδευτικά συστήματα σε Ανατολή και Δύση. Αφορμή για να γράψω αυτό το άρθρο ήταν, από τη μια, η άρνηση των κρατικών υπηρεσιών να εφαρμόσουν ως αυτονόητο τους νόμους του κράτους και, από την άλλη, η ομιλία του Υπουργού παιδείας στον αγιασμό ενός σχολείου στην Αίγινα.
Η μικρή Κατερίνα, μοναδικό παιδί ενός μικρού χωριού στον ορεινό όγκο της Άρτας, δεν θα μπορέσει να έχει τα ίδια δικαιώματα με τα άλλα παιδιά της ίδιας ηλικίας (νήπιο β΄ ηλικίας – προνήπιο), αφού η «κρατική μέριμνα» δεν φρόντισε να της εξασφαλίσει τη μεταφορά από τον τόπο κατοικίας της στον τόπο που λειτουργεί το Νηπιαγωγείο (μια απόσταση περίπου δέκα χιλιομέτρων), αφού, κατά την άποψη των αρμοδίων, δεν την δικαιούται – την μεταφορά – άρα και τη φοίτησή της γιατί είναι προνήπιο. Επιπροσθέτως, είναι σημαντικό να αναφέρω, ότι το συγκεκριμένο νηπιαγωγείο δεν θα λειτουργήσει ως Ολοήμερο όπως αρχικά είχε προβλεφτεί.
Ο Υπουργός Παιδείας από το Σχολείο στην Αίγινα όπου παρέστη στον αγιασμό δήλωσε: «Και θα πρέπει να πούμε ότι επιτέλους και εμείς, σαν πολλές άλλες χώρες, είμαστε μια κανονική χώρα που το άνοιγμα των σχολείων δεν θα είναι πάντα πρώτη είδηση.»
Αλήθεια κ. Υπουργέ είμαστε πλέον μια κανονική χώρα;
Επειδή και άλλες πολλές παρόμοιες περιπτώσεις μπορεί κανείς να αναφέρει σαν αυτή της μικρής Κατερίνας θα πρέπει να σας πω κύριε Υπουργέ πώς δεν είμαστε μια κανονική χώρα αλλά θα συμφωνήσω μαζί σας με τη φράση, που στη συνέχεια ακολούθησε στο λόγο σας, ότι «Η κανονικότητα είναι δυνατόν να γίνει.».
Μπορεί να γίνει βέβαια αλλά από ποιον εξαρτάται;
Είναι σε όλους γνωστό, πόσο χρήσιμη και σημαντική, για την εξέλιξη ενός μαθητή, είναι η εκπαίδευση στο Νηπιαγωγείο και δεν θα αναφερθώ διεξοδικά σε αυτό αφού, εξάλλου, δεν είναι και ο στόχος αυτού του άρθρου. Το νηπιαγωγείο αποτελεί ένα ουσιαστικό βήμα στην πορεία των μαθητών για να εξασφαλίσουν την ακαδημαϊκή τους επιτυχία. Η κύρια αποστολή του είναι να κάνει τα παιδιά να θέλουν να πάνε στο σχολείο για να μάθουν και να αναπτύξουν την προσωπικότητά τους.
Η σημασία της παραπάνω φράσης αποτυπώνεται στους νόμους και άλλες διατάξεις του κράτους που αφορούν στην εκπαίδευση, αλλά αυτό το ίδιο το κράτος αρνείται να τους εφαρμόσει, άλλοτε με ευθεία παράβασή τους και άλλοτε προβάλλοντας εμπόδια από την πραγματική ή την προσχηματική άγνοια του γράμματος ή/και του τύπου των σχετικών διατάξεων. Σε αυτό το συμπέρασμα καταλήγει κανείς όταν οι αρμόδιοι φορείς ισχυρίζονται ότι τα νήπια β΄ ηλικίας δεν δικαιούνται τη δωρεάν μεταφορά τους στο σχολείο και επομένως και την άρνηση εφαρμογής της συνταγματικής επιταγής για δωρεάν παιδεία!!! Στην Έκθεση του Συνηγόρου του Πολίτη , όπου κατέληξε μία ακριβώς παρόμοια υπόθεση (Αύγουστος 2017) διαβάζουμε:
«α) σύμφωνα με τη σχετική ΚΥΑ «οι Περιφέρειες μεταφέρουν δωρεάν τους μαθητές πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης δημόσιων σχολείων…» και β) τα προνήπια που έχουν εγγραφεί και φοιτούν στο νηπιαγωγείο έχουν ισότιμα δικαιώματα και υποχρεώσεις με τα νήπια και επομένως δικαιούνται μεταφοράς στο πλαίσιο που ορίζεται για όλους τους μαθητές της α/θμιας εκπαίδευσης».
Στον προσχηματικό, κατά την άποψή μας, ή τουλάχιστον από άγνοια ισχυρισμό εκ μέρους των αρμόδιων για τη μεταφορά των νήπιων β΄ ηλικίας δεδομένου ότι δεν είναι υποχρεωτική η Εκπαίδευση για την ηλικία αυτή , ο Συνήγορος του Πολίτη σημειώνει: «Η δε προαιρετικότητα συνίσταται μόνο στο δικαίωμα της πολιτείας να αποκλείει προνήπια μέσω κλήρωσης από υπερπλήρη νηπιαγωγεία, δίνοντας το δικαίωμα φοίτησης σε άλλο νηπιαγωγείο εφόσον υπάρχουν κενές θέσεις καθώς και στη μη αναζήτηση ποινικών ευθυνών για τους γονείς που επιλέγουν να μη φοιτήσουν τα παιδιά τους στο προνήπιο.» (1).
Επίσης σε πρόσφατο έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών(2) επισημαίνεται ότι: «…..Συνεπώς τα νήπια β΄ ηλικίας τα οποία είναι εγγεγραμμένα σε Δημόσια νηπιαγωγεία και φοιτούν δύνανται να θεωρηθούν υποχρεωτικής εκπαίδευσης , από την στιγμή της εγγραφής τους και ως εκ τούτου άποψή μας είναι ότι πρέπει να μεταφέρονται όπως και τα υπόλοιπα νήπια με τους ίδιους όρους και προϋποθέσεις που μεταφέρονται και τα νήπια α΄ ηλικίας». Οι αρμόδιοι τυπολάτρες στάθηκαν στη λέξη « άποψή μας» και δεν εφαρμόζουν το νόμο, αφού το εν λόγω έγγραφο έρχεται εκ του περισσού ( και αν είναι δυνατόν μετά από σχετικό έγγραφο-ερώτημα του Υπουργείου Παιδείας!!!), γιατί η εκπαίδευση στο νηπιαγωγείο είναι διετής από το νόμο και δεν απαιτούνται πρόσθετες ερμηνείες.
Από το νόμο 1566/85 και τις μεταγενέστερες τροποποιήσεις που έγιναν προβλέπεται η διετής δωρεάν εκπαίδευση στο νηπιαγωγείο. Κρίμα αλλά θα ήταν πολύ χρήσιμο κ. Υπουργέ, τη γραπτή άποψη του Υπουργείου Εσωτερικών και την προφορική της αρμόδιας διεύθυνσης του Υπουργείου Παιδείας ( Δνση Σπουδών /τμήμα Γ΄) να την κάνετε εσείς ο ίδιος σαφή και συγκεκριμένη για να καταλάβουν οι αρμόδιοι των κρατικών υπηρεσιών ότι οι μαθητές β΄ ηλικίας του νηπιαγωγείου έχουν, από το νόμο, τα ίδια δικαιώματα με αυτούς της α΄ ηλικίας, προκειμένου να εφαρμοστούν τα αυτονόητα!!!
Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το Ν.3518,άρθρο73,Φ.Ε.Κ272,τ.Α,21.12.2006, η φοίτηση στο Νηπιαγωγείο είναι διετής και εγγράφονται σε αυτό νήπια που συμπληρώνουν την 31η Δεκεμβρίου του έτους εγγραφής την ηλικία των τεσσάρων ετών, ενώ για τα νήπια που συμπληρώνουν την ηλικία των πέντε ετών η φοίτηση είναι υποχρεωτική. Το πνεύμα και το γράμμα του νόμου επιβεβαιώνεται και με το πρόσφατο προεδρικό διάταγμα για τη λειτουργία των Νηπιαγωγείων και Δημοτικών Σχολείων ( Π.Δ.79/2017).
Η υποχρεωτική λοιπόν φοίτηση των παιδιών της α΄ ηλικίας αφορά στην υποχρέωση του γονέα να εγγράψει το παιδί στο νηπιαγωγείο και να φροντίσει για τη φοίτησή του σ΄ αυτό, δηλαδή έχει υποχρέωση με ποινικές ευθύνες από το νόμο να το κάνει. Από την άλλη, από πουθενά δεν προκύπτει ότι η πολιτεία μπορεί να αρνηθεί να προσφέρει την εκπαίδευση στα παιδιά-μαθητές β΄ ηλικίας εφόσον οι γονείς το επιθυμούν και εγγράψουν το παιδί τους στο νηπιαγωγείο.
Επομένως κ. Υπουργέ, θα ήθελα να πιστέψω, ότι εμπράκτως θα δείξετε ότι κάθε παιδί, από τη στιγμή της εγγραφής του στο νηπιαγωγείο, έχει την προστασία του Νόμου και του Χάρτη των Δικαιωμάτων του Παιδιού ( Άρθρα 2 και 28) και ως εκ τούτου οποιαδήποτε διάκριση είναι παράνομη αλλά και ανήθικη.
———————————-
Παραπομπές
1. Βλ. σύνδεσμος συνηγόρου του πολίτη που προσπελάστηκε στις 8/9/2017
https://www.synigoros.gr/?i=childrens-rights.el.prosvasimotita.448136
- Αρ. Πρωτ. 15884/ 30 Μαΐου 2017/Υπ.Εσωτ.Γεν.Δνση Αποκ…./ τμήμα τεχνικών υπηρεσιών.
*Ο Γιώργος Σαλαμούρας είναι Επίτιμος Σχολικός Σύμβουλος Δημοτικής Εκπαίδευσης και πρώην Επιθεωρητής των Ευρωπαϊκών Σχολείων
