Reuters: Το χρήμα απέναντι στην κουλτούρα και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν οι επενδυτές

Ένα άρθρο της Angeliki Koutantou του διεθνούς πρακτορείου ειδήσεων  Reuters με τίτλο «Cash versus culture: tourism projects hit trouble in Greece» κάνει εκτενή αναφορά στο ελληνικό παράδοξο: Το χρήμα απέναντι στην κουλτούρα και τα εμπόδια που αντιμετωπίζουν όσοι θέλουν να επενδύσουν στην ελληνική επικράτεια.

Στο άρθρο τονίζεται ότι η ανάκαμψη της Ελλάδας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από ξένες επενδύσεις και περιγράφει τα εμπόδια που βάζει η γραφειοκρατία και η κυβέρνηση στις επενδύσεις.

Η περίπτωση Αγγελιάδη

Το άρθρο ξεκινά με την περίπτωση του Μάικ Αγγελιάδη έναν Έλληνα μετανάστη στη Νέα Υόρκη που ευελπιστεί εδώ και 25 χρόνια να φτιάξει ένα γήπεδο γκολφ στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τη Ρόδο. Αλλά εις μάτην. 
Πριν από τρία χρόνια ο Αγγελιαδής κέρδισε έναν κρατικό διαγωνισμό για την ανάπτυξη ενός παραθαλάσσιου ακινήτου στη Ρόδο. Ωστόσο, η πορεία σύντομα θα άλλαζε.

«Ο τότε υπουργός Πολιτισμού … χαρακτήρισε ολόκληρη την περιοχή ως αρχαιολογικό χώρο», δήλωσε ο Αγγελιάδης στο Reuters. Τώρα το έργο για επένδυση ύψους 400 εκατομμυρίων ευρώ έχει σταματήσει και σύμφωνα με τα λεγόμενά του «Περιμένουμε ακόμα μια απάντηση από το υπουργείο για το τι σκοπεύουν να κάνουν».

Στην Ελλάδα οι ανησυχίες για το περιβάλλον και τις αρχαιότητες συνδυάζονται με νόμους λαβύρινθους, ζήλο για τους αξιωματούχους και εχθρική πολιτική ιδεολογία για να δημιουργήσουν εμπόδια που ακόμη και οι επενδυτές που είναι εξοικειωμένοι με τη χώρα δεν μπορούν να καταλάβουν.

Η ανάκαμψη της Ελλάδας εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από ξένες επενδύσεις. Πριν από επτά χρόνια ξεκίνησε ένα πρόγραμμα ιδιωτικοποίησης για να αυξήσει τα 50 δισεκατομμύρια ευρώ για το σχεδόν χρεοκοπημένο κράτος. Μέχρι σήμερα έχει μόλις 4,4 δισεκατομμύρια ευρώ, και οι κυβερνητικοί επικριτές λένε ότι η υπερβολική γραφειοκρατία είναι ένας σημαντικός λόγος για την άθλια απόδοση.

Όμως, πολλοί Έλληνες αισθάνονται υποχρεωμένοι να προστατεύσουν την πολιτιστική κληρονομιά των 3.500 χρόνων της χώρας τους και μερικές από τις πιο όμορφες ακτές της Ευρώπης από την υπερβολική ανάπτυξη, πιέζοντας ωστόσο την ανάγκη να συγκεντρωθούν μετρητά.

Η νέα επικεφαλής του Ταμείου, Λίλα Τσιτσογιαννοπούλου, από την πλευρά της επιμένει ότι το έργο γκολφ στη Ρόδο θα προχωρήσει. Το Ταμείο θα χρηματοδοτήσει αρχαιολόγους για να καθορίσει ποια τμήματα του οικοπέδου θα μπορούσαν να αποκαλύψουν αρχαιότητες.

Ο Αγγελιαδής από τη δική του πλευρά δήλωσε ότι η τελική του απόφαση αν θα προχωρήσει με την επένδυση εξαρτάται από το πόσο σημαντικά είναι τα ευρήματα.

Η περίπτωση του Ελληνικού 

Δημόσια, το ελληνικό κράτος λέει ότι επιδιώκει ενεργά επενδύσεις. Ειδικά μάλιστα στην περίπτωση ενός χώρου που κάποτε φιλοξενούνταν ο διεθνής αερολιμένας της Αθήνας.

Τα τελευταία 16 χρόνια, τα παλιά τερματικά του Ελληνικού κείτονται εγκαταλειμμένα σε μια καταπράσινη πεδιάδα τριπλάσια του μεγέθους του Μονακό, μαζί με τους επίσης εγκαταλελειμμένους θαλάμους αθλοπαιδιών που χρησιμοποιούνταν για τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2004.

Υποστηριζόμενη από τους επενδυτές της Κίνας και των χωρών του Κόλπου, η εταιρεία επενδύσεων  Lamda πρότεινε ένα σχέδιο ύψους 8 δισ. ευρώ για την ανέγερση ενός από τα μεγαλύτερα παραθαλάσσια θέρετρα της Ευρώπης, καλύπτοντας περίπου 1.532 στρέμματα.

Το έργο επρόκειτο να αποτελέσει ένα σημείο επενδυτικής αλλαγής για την Ελλάδα, φέρνοντας εκατοντάδες χιλιάδες τουρίστες και δημιουργώντας 75.000 θέσεις εργασίας σε μια χώρα όπου η ανεργία εξακολουθεί να είναι πάνω από 20 τοις εκατό.

Ο ΣΥΡΙΖΑ διαμαρτυρήθηκε έντονα για τη χορήγηση μίσθωσης 99 ετών σε κρατική ιδιοκτησία, όταν ήταν στην αντιπολίτευση, θέλοντας να μετατρέψει την περιοχή σε δημόσιο πάρκο. Στη συνέχεια, και αφού κέρδισε την εξουσία το 2015, αναγκάστηκε να επιμείνει στην ιδεολογική απόρριψη της ιδιωτικοποίησης, δέχτηκε ωστόσο την ανάπτυξη με μια τρίτη διεθνή συμφωνία διάσωσης για την Ελλάδα.

Αλλά τα προβλήματα δεν είχαν τελειώσει. Οι ελληνικές αρχές καθυστέρησαν να αποφασίσουν στο εάν ένα μέρος των παλαιών κτιρίων του αερολιμένα θα έπρεπε να χαρακτηριστεί ως ιστορικό, στην περίπτωση που υπάρχουν αρχαία ευρήματα. Στη συνέχεια, το δασικό τμήμα δήλωσε 3.7 εκτάρια ευκαλύπτου, κυπαρισσιού και ελαιόδεντρων στο κτήμα ως προστατευόμενη δασική έκταση.

Η κοινοπραξία Lamda, η οποία περιλαμβάνει τον κινεζικό όμιλο Fosun και τον κατασκευαστή της Eagle Hills με έδρα το Αμπού Ντάμπι, ήλπιζε παρόλα αυτά να αρχίσει τις εργασίες μέχρι τον Ιούνιο.

Αλλά πάλι τα προβλήματα δεν είχαν τελειώσει καθώς τα αρχαιολογικά και δασοκομικά ζητήματα καθυστέρησαν την υποβολή του σχεδίου και την έναρξη της διαδικασίας χορήγησης αδειών. Η διαδικασία εκτιμάται ότι θα διαρκέσει περίπου εννέα μήνες, είπε ο Διευθύνων Σύμβουλος της Lamda Οδυσσέας Αθανασίου, οπότε τώρα η επιχείρηση δεν μπορεί να «πατήσει» στο οικόπεδο πριν τον Απρίλιο του επόμενου έτους.

Η κοινοπραξία πέρασε τρεις μήνες πέρυσι προσπαθώντας να πείσει τις αρχές ότι ο διάδρομος του αεροδρομίου που χρησιμοποιήθηκε για 60 χρόνια δεν ήταν μνημείο. Σχεδιάζει επίσης να δημιουργήσει ένα πάρκο που καλύπτει το ένα τρίτο περίπου του χώρου, αλλά το έργο εξακολουθεί να υστερεί.

Για παράδειγμα, η κατασκευή του μετρό της Αθήνας από τη δεκαετία του 1990 έχει αποκαλύψει σημαντικές αρχαιότητες που εκτίθενται τώρα για τους επισκέπτες και τους ντόπιους.

Επενδύσεις στην Ελλάδα

Η ιδιωτικοποίηση αντιμετωπίζεται από μία κυβερνητική υπηρεσία, το Ταμείο Ανάπτυξης Περιουσιακών Στοιχείων της Ελληνικής Δημοκρατίας. Αυτό είναι υπεύθυνο για πωλήσεις που κυμαίνονται από το σιδηροδρομικό δίκτυο έως τους θαλάσσιους λιμένες και τα αεροδρόμια.

Οι άμεσες ξένες επενδύσεις ανήλθαν σε 2,8 δισεκατομμύρια ευρώ πέρυσι, δηλ. 11 φορές μεγαλύτερη από το 2010, όταν η Ελλάδα έλαβε το πρώτο της σχέδιο διάσωσης, με τη Γερμανία να συνεισφέρει σε αυτό. Αυτό όμως παρέμεινε σε ποσοστό 35% χαμηλότερο από ό, τι πριν από την κρίση το 2006.

Η επιχειρηματική δραστηριότητα στην Ελλάδα δεν ήταν εύκολη. Η χώρα κατατάσσεται σε 61 από τις 190 χώρες, πίσω από το Μεξικό και τη Ρουάντα, καθώς και από τις περισσότερες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σε έκθεση της Παγκόσμιας Τράπεζας. Όσον αφορά την επιβολή των συμβάσεων, η Ελλάδα κατέλαβε την 133η θέση.