Δημήτρης Αλικάκος: Από τις ανοησίες του Σώρρα, στο «μνημείο» της ΕΡΤ

Σε μια χώρα που το δικαστήριο αναγνωρίζει τα 600 δις «κοπανιστού αέρα» του Σώρρα σαν πραγματικά, τι άλλο θα μπορούσε να συμβεί; Να χρησιμοποιήσουν τις ανοησίες του υπαρχηγού του Σώρρα, του Λαμπράκη, σε μνημείο για τους «νεκρούς» της ΕΡΤ. 

Ας τα πάρουμε από την αρχή.
Το καλοκαίρι του 2013 στους κύκλους του άφραγκου δισεκατομμυριούχου Αρτέμη, έκανε την εμφάνισή της μια φράση στα «αρχαία ελληνικά» που έχει μόνο φωνήεντα.
Η φράση υποτίθεται ότι σημαίνει «Όπως η αυγή, γιε μου να είσαι πάντα» και υποτίθεται ότι αποδεικνύει την «ανωτερότητα της ελληνικής γλώσσας». Τίποτα από όλα αυτά δεν ισχύει. Είναι μια κατασκευασμένη φράση, δηλαδή δεν υπάρχει καταγεγραμμένη σε κανένα αρχαίο κείμενο.
Αν την ψάξετε δεν θα την βρείτε πουθενά πριν το 2013, που την χρησιμοποίησε και ο τότε υπαρχηγός του Σώρρα, Εμμανουήλ Λαμπράκης, για πρόλογο σε μια ομιλία του.
Ναι, ο παραπάνω κύριος είναι αυτός που έλεγε πως «ο Σώρρας πούλησε αρχαία διαστημική τεχνολογία στους Αμερικάνους». Από εκείνο το σημείο και μετά, άρχισε η εμφάνιση της φράσης σε διάφορα blogs και κανείς δεν αναρωτήθηκε αν υπάρχει κάπου καταγεγραμμένη ή αν είναι σωστή.
Μέχρι που έφτασε στα μάτια του κυρίου Σαραντάκου, που ασχολείται με την ελληνική γλώσσα και τους μύθους γύρω από αυτή. Συγκεκριμένα, ο κύριος Σαραντάκος κατέρριψε τους δύο ισχυρισμούς που συνόδευαν τη φράση που μέχρι εκείνη τη στιγμή έφερνε βόλτες στο διαδίκτυο μετά την τρομερή επιτυχία που είχε στους οπαδούς του «σωτήρα», Σώρρα.

1ος ισχυρισμός. «Η φράση έχει μόνο φωνήεντα».
Το «ηώ» είναι αιτιατική, ενώ κανονικά εδώ χρειάζεται ονομαστική: όπως η αυγή. Αρα, Οία ηώς είναι το σωστό. Ή, μάλλον χρειάζεται και άρθρο: Οία η ηώς, ω υιέ αεί ει. Το οποίο, δεν σημαίνει, όπως νομίζει αυτός που σκάρωσε τη φράση, «να είσαι πάντα», αλλά «είσαι πάντα» -η προστακτική θα ήταν «ίσθι», που έχει κι αυτή σύμφωνα.
(Στο δικό μου το αισθητήριο, και η φράση «οία η ηώς, ω υιέ» μου φαίνεται να κουτσαίνει. Αφού το υποκείμενο της σύγκρισης είναι αρσενικό, δεν θα έπρεπε να είναι «οίος η ηώς ω υιέ»; Το έδειξα όμως σε μια φίλη φιλόλογο που δεν συμφώνησε μαζί μου, και θεώρησε σωστό το «οία η ηώς ω υιέ». Αν έχετε άποψη, σχολιάστε)
Πάντως, είτε έτσι είτε αλλιώς καταρρίπτεται ο ισχυρισμός ότι αυτή η φράση έχει μόνο φωνήεντα.

2ος ισχυρισμός. «Αυτό γίνεται μόνο με την Ελληνική γλώσσα»
Πάμε τώρα στο δεύτερο σκέλος, ότι τάχα «μόνο στα ελληνικά» μπορείς να κατασκευάσεις μια «πλήρη φράση» μόνο με φωνήεντα.
Πριν προχωρήσουμε, έχουμε ένα θέμα ορολογίας. Τι θα πει «φωνήεν»; Διότι βέβαια, η λέξη ΕΥΑ μπορεί να φτιάχνεται μόνο από γράμματα που συνήθως αναπαριστούν φωνήεντα, αλλά περιέχει σύμφωνο αφού προφέρεται [eva]. Το ίδιο και αγγλικές λέξεις όπως you ή ewe. Από την άλλη, γαλλικές λέξεις όπως aux, eaux, haut προφέρονται ολες «ο» (εντάξει, μακρό) παρόλο που όταν γράφονται περιέχουν και γράμματα που αναπαριστούν σύμφωνα.
Αλλά, έτσι για ευκολία, ας πούμε ότι αναζητούμε προτάσεις που να απαρτίζονται από τα εξής γράμματα του λατινικού αλφαβήτου: a, e, i, o, u, y (μαζί με τα τυχόν διακριτικά σημεία) και αντίστοιχα του ελληνικού αλφαβήτου Α, Ε, Η, Ι, Ο, Υ, Ω
Λοιπόν, με βάση τους περιορισμούς που θέσαμε, σε γλωσσικά φόρουμ του Διαδικτύου βρήκα σε διάφορες γλώσσες προτάσεις μόνο με φωνήεντα, ιδίως σε γλώσσες όπως τα φιλανδικά ή τα εσθονικά που έχουν μεγάλη αναλογία φωνηέντων.
Ένα γνωστό παράδειγμα που το ήξερα από τότε που μάθαινα (ανεπιτυχώς) Σουηδικά (όλοι έχουμε τα ένοχα μυστικά μας) είναι η φράση ενός ποιητή, του Gustaf Fröding:
Å i åa ä e ö
που μεταφράζεται «Mέσα στο ρυάκι υπάρχει ένα νησί». Ωστόσο, πρόκειται για διάλεκτο, όχι για στάνταρ Σουηδικά. Στα καθαυτό σουηδικά η φράση έχει σύμφωνα:
I ån finns det en ö
Κάτι παρόμοιο βρίσκουμε σε μια δανέζικη διάλεκτο:
A æ u å æ ø i æ å, æ i å u å æ ø i æ å?
Όλες οι λέξεις όχι απλώς μονοσύλλαβες αλλά μονογράμματες. Αυτό υποτίθεται ότι σημαίνει: «Είμαι στο νησί μέσα στο ποτάμι, είσαι κι εσύ στο νησί μέσα στο ποτάμι;» (Με τέτοιους περιορισμούς μην περιμένετε διαλόγους άξιους για Νόμπελ).
Και από τα φιλανδικά είδα παρόμοιες φράσεις, ωστόσο επειδή καμιά απ’ αυτές τις γλώσσες δεν ξέρω έκανα το τεστ του Γκουγκλ: έβαζα στο google translate τις… ασύμφωνες φράσεις κι αν δεν τις μετέφραζε τις απέρριπτα.
Οπότε, με βάση αυτό το τεστ, η μεγαλύτερη φράση χωρίς σύμφωνα που βρήκα, που να βγάζει και (κάποιο) νόημα, δεν είναι από βορειοευρωπαϊκή γλώσσα αλλά (έκπληξη) ρουμάνικη:
Oaia aia e a ei, eu i-o iau
το οποίο μεθερμηνευόμενο σημαίνει: «Αυτό το πρόβατο είναι δικό της, της το παίρνω»
Αλλά αφού είδαμε φράση μόνο με φωνήεντα, να δούμε και μια που να έχει μόνο σύμφωνα -και, φυσικά, είναι τσέχικη:
Vlk zmrzl, zhltl hrst zrn
που σημαίνει: ο λύκος πάγωσε, κατάπιε μια χούφτα σπόρια (εύλογο ακούγεται). Βέβαια, στα τσέχικα το l και το r παίζουν ρόλο ημιφώνου, αλλά και πάλι… Αυτό το Vlk είναι ο λύκος -προτιμάμε το βολκ το ρώσικο ή το βουκ το σέρβικο.

Κάπως έτσι φτάσαμε στα αποκαλυπτήρια του «μνημείου» της ΕΡΤ. Η παραπάνω κατασκευασμένη φράση, ξεκίνησε από τους «ψεκασμένους» οπαδούς του απατεώνα Σώρρα και έφτασε να κοσμεί «το μνημείο των πεσόντων στον αγώνα της ΕΡΤ».
Μια ψεύτικη φράση, για το ανάλογο μνημείο.