Categories: Εκπαίδευση

Σαν σήμερα γεννήθηκε ο μεγάλος επαναστάτης Ερνέστο Τσε Γκεβάρα

Ο Ερνέστο «Τσε» Γκεβάρα ήταν αργεντίνος διεθνιστής επαναστάτης, μία από τις σημαντικές προσωπικότητες του 20ου αιώνα. Υπήρξε ηγετική φυσιογνωμία της Κουβανικής Επανάστασης και άσκησε μεγάλη επίδραση στη θεωρία και την τακτική του ανταρτοπόλεμου. Πίστευε στην επικράτηση του σοσιαλισμού μέσα από μια παγκόσμια επανάσταση. Με το πέρασμα των χρόνων ο Τσε έγινε το σύμβολο της αιώνιας επανάστασης και αντικείμενο λατρείας, ένα ποπ είδωλο παντός καιρού.

Γεννήθηκε στο Ροζάριο της Αργεντινής στις 14 Ιουνίου 1928 και ήταν το μεγαλύτερο από τα πέντε παιδιά μιας μεσοαστικής οικογένειας αριστερών τάσεων, με βασκικές και ιρλανδικές ρίζες. Σπούδασε ιατρική στο Πανεπιστήμιο του Μπουένος Άιρες και αποφοίτησε τον Μάρτιο του 1953.

Τα καλοκαίρια περνούσε τις διακοπές του ταξιδεύοντας μαζί με τον φίλο του Αλμπέρτο Γρανάδο σε διάφορες χώρες της Λατινικής Αμερικής (Περού, Χιλή, Βενεζουέλα, Κολομβία) με μια πεντακοσάρα «Νόρτον» του 1939. Οι παρατηρήσεις του πάνω στα οικονομικά και πολιτικά προβλήματα των χωρών της Λατινικής Αμερικής τον έπεισαν ότι η μόνη λύση είναι η επανάσταση. Οι αναμνήσεις του από τα ταξίδια αυτά κυκλοφόρησαν το 1992 σε βιβλίο με τίτλο «Ημερολόγια Μοτοσυκλέτας» και το 2004 μεταφέρθηκαν στη μεγάλη οθόνη από τον βραζιλιάνο σκηνοθέτη Βάλτερ Σάλες.

Μετά την αποφοίτησή του πήγε στη Γουατεμάλα, όπου ο συνταγματάρχης Χακόμπο Άρμπενς ηγείτο ενός προοδευτικού καθεστώτος, το οποίο μέσα από την αναδιανομή της γης, απέβλεπε στην πραγματοποίηση της κοινωνικής επανάστασης. Την εποχή εκείνη, ο Γκεβάρα απέκτησε και το περίφημο υποκοριστικό του «Τσε», από μια γλωσσική συνήθεια των αργεντινών, που δίνουν έμφαση στο λόγο τους με το επιφώνημα «che». Η ανατροπή του καθεστώτος Άρμπενς το 1954 με πραξικόπημα υποστηριζόμενο από τη CIA, τον έπεισε ότι οι ΗΠΑ θα καταπολεμούσαν πάντα τις αριστερές κυβερνήσεις της Λατινικής Αμερικής και των άλλων αναπτυσσόμενων χωρών του κόσμου.

Μετά την ανατροπή Άρμπενς, ο Τσε πήγε στο Μεξικό, όπου γνώρισε τους αδελφούς Κάστρο, οι οποίοι προετοίμαζαν εξέγερση στην Κούβα για την ανατροπή του δικτάτορα Φουλχένσιο Μπατίστα. Προσχώρησε στις δυνάμεις τους και άρχισε να εκπαιδεύεται στον ανταρτοπόλεμο. Στις 25 Νοεμβρίου 1956 εγκατάλειψε το Μεξικό με το σκάφος Γκράνμα και με 82 συντρόφους του αποβιβάστηκε στις ακτές της επαρχίας Οριέντε της Κούβας.

Εκεί με επικεφαλής τον Φιντέλ Κάστρο θα ανατρέψουν στις 2 Ιανουαρίου 1959 τη δικτατορία Μπατίστα και θα εγκαταστήσουνι ένα προοδευτικό καθεστώς με μαρξιστικό προσανατολισμό.

Ο Τσε έπαιξε ηγετικό ρόλο στο νέο καθεστώς της Κούβας και το εκπροσώπησε σε πολλές αποστολές στο εξωτερικό. Απέκτησε μεγάλη φήμη στη Δύση, λόγω της θαρραλέας στάσης του σε κάθε μορφή ιμπεριαλισμού και νεοαποικιοκρατίας, που εκείνη την περίοδο τις εκπροσωπούσαν οι Ηνωμένες Πολιτείες.

Μετά την Κούβα ο Τσε το φθινόπωρο του 1966 βρέθηκε στη Βολιβία για να συνεχίσει το επαναστατικό του έργο. Ο Τσε με πάσα μυστικότητα οργάνωσε στη ζούγκλα της Σάντα Κρους μία ομάδα από 50 αντάρτες, που αποτέλεσαν τον αρχικό πυρήνα του Βολιβιανού Απελευθερωτικού Στρατού. Ταυτόχρονα, δραστηριοποιήθηκε και η CIA, που δεν είχε ξεχάσει τη δράση του Γκεβάρα στην Κούβα και την καθοριστική του συνεισφορά στην επικράτηση των «μπαρμπούδος» του Κάστρο, αλλά και την εναντίον των ΗΠΑ ρητορική του. Τότε εκτός από τον στρατό και τους Αμερικανούς, ο Τσε είχε να αντιμετωπίσει και την εχθρική συμπεριφορά του τοπικού Κομμουνιστικού Κόμματος, που ήταν περισσότερο προσανατολισμένο προς τη Μόσχα, παρά προς στην Αβάνα.

Ο κλοιός έσφιγγε γύρω του και ο Τσε δεν άργησε να πέσει στα χέρια των διωκτών του. Σύμφωνα με κάποιους στρατιώτες, ο Τσε φώναξε στους στρατιώτες: «Μη με πυροβολείτε. Είμαι ο Τσε Γκεβάρα και αξίζω περισσότερο ζωντανός παρά νεκρός». Πάνω του βρέθηκε το ημερολόγιο που κρατούσε για τη δράση του στη Βολιβία. Η πρώτη εγγραφή ήταν στις 7 Νοεμβρίου 1966 και η τελευταία στις 7 Οκτωβρίου 1967 την παραμονή της σύλληψής του.

Την επομένη μέρα, ο Τσε Γκεβάρα εκτελέστηκε σε μία αίθουσα ενός εγκαταλελειμμένου σχολείου στο χωριό Λα Χιγκέρα. Η σορός του 39χρονου επαναστάτη μεταφέρθηκε στο νοσοκομείο του Βαγιεγκράντε για να επιδειχθεί στους εκπροσώπους του Τύπου. Ακολούθως, ένας στρατιωτικός γιατρός τού ακρωτηρίασε τα δύο χέρια ως αποδεικτικό στοιχείο και στη συνέχεια το υπόλοιπο της σορού του τάφηκε σε άγνωστο σημείο. Ο τάφος του αποκαλύφθηκε το 1997 κοντά στο αεροδρόμιο του Βαγιεγκράντε από μια ομάδα κουβανών ιατροδικαστών. Τα οστά του μεταφέρθηκαν στην Κούβα και τάφηκαν στο Μαυσωλείο της Σάντα Κλάρα, όπου δόθηκε η καθοριστική μάχη της Κουβανικής Επανάστασης.

Σχεδόν αμέσως με τον θάνατό του άρχισε να καλλιεργείται ο μύθος του. Ο γιατρός από την Αργεντινή έγινε το σύμβολο της εξέγερσης και της επανάστασης για το φοιτητικό κίνημα της δεκαετίας του ’60. Πολλά νεαρά άτομα στη Δύση τον ξεχώρισαν ανάμεσα σε άλλους επαναστάτες, επειδή απαρνήθηκε τις ανέσεις μιας άνετης μεσοαστικής ζωής για να αγωνισθεί για τους φτωχούς και απόκληρους του πλανήτη και για μία δίκαιη κοινωνία. Ακόμη και όσοι διαφωνούσαν με τις κομμουνιστικές του ιδέες αναγνώρισαν τη ακεραιότητα και το πνεύμα αυτοθυσίας που τον διέκρινε.

Ο Τσε Γκεβάρα είχε και πολλούς επικριτές. Πολλοί πιστεύουν ότι ο ηρωικός του θάνατος, το νεαρό της ηλικίας του και η αποτυχία των οραμάτων του συνεισέφεραν καθοριστικά στη δημιουργία του μύθου του. Οι συντηρητικοί τον κατηγόρησαν ότι δημιούργησε τα πρώτα στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας στην Κούβα, ενώ οι αναρχικοί ως ένα σταλινικό γραφειοκράτη, αν και η σχέσεις του με τη Μόσχα δεν ήταν οι καλύτερες δυνατές. Για την επίσημη Αμερική, ο Τσε Γκεβάρα θεωρείται και σήμερα ένας επικίνδυνος τρομοκράτης, του μεγέθους του Οσάμα Μπιν Λάντεν.

Με το πέρασμα των χρόνων, ο Τσε έγινε αντικείμενο λατρείας, ένα ποπ είδωλο παντός καιρού. Μπλουζάκια, καπελάκια, κονκάρδες, πόστερ και κούπες με παραλλαγές της περίφημης φωτογραφίας του Άλμπερτ Κόρντα, αποδεικνύουν του λόγου το αληθές.

Παρόμοια άρθρα