Μεγάλες αλλαγές στο μάθημα της Ιστορίας από το Δημοτικό έως την Α’ Λύκειου

Ριζικές αλλαγές στο μάθημα της Ιστορίας σε όλες τις βαθμίδες της εκπαίδευσης, από το δημοτικό έως και το λύκειο, προτείνει το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ).

Ειδικότερα, στην 50σέλιδη πρότασή του για την Ιστορία (πρόταση που ταυτίζεται με αυτήν που είχε κάνει και ο υπουργός Παιδείας Κώστας Γαβρόγλου), το ΙΕΠ προτείνειQ

Στην Δ’ Δημοτικού αντί για Αρχαία Ελληνική Ιστορία να διδάσκεται οικογενειακή, προφορική και τοπική ιστορία.

Στην Ε’ Δημοτικού προτείνεται να διδάσκεται η ιστορία από την προϊστορική εποχή μέχρι την ελληνιστική και ρωμαϊκή Εποχή και την εποχή του Χριστιανισμού με έμφαση σε σημαντικές κοινωνικές και πολιτισμικές αλλαγές όπως για παράδειγμα ο πόλεμος, η ειρήνη, η δουλεία και η θέση της γυναίκας.

Στην ΣΤ’ Δημοτικού προτείνει την αφαίρεση της παρουσίασης των στρατιωτικών γεγονότων της ελληνικής επανάστασης και ζητά το μάθημα να αφορά στη διδασκαλία των βασικών κοινωνικών χαρακτηριστικών της ελληνικής κοινωνίας όπως η εκβιομηχάνιση και ο εκσυχρονισμός. Για τους πρωταγωνιστές της Επανάστασης προτείνει θεματικό φάκελο με τίτλο «Επώνυμοι και ανώνυμοι πρωταγωνιστές της Ελληνικής Επανάστασης. Η καθημερινή ζωή των επαναστατημένων. Συνήθειες και πρακτικές».

Σ την Α΄ Λυκείου όπου αντί για τη διδασκαλία των προϊστορικών πολιτισμών της Ανατολής ως την εποχή του Ιουστινιανού η πρόταση του ΙΕΠ θέλει η ύλη να αφορά στην περίοδο από τα τέλη του 19ου αιώνα έως και σήμερα. Η πρόταση θέλει το πρώτο κεφάλαιο του νέου βιβλίου να έχει τίτλο «Ο καπιταλισμός ως παγκόσμιο σύστημα 1880-1914». Αυτό σημαίνει ότι οι μαθητές θα διδάσκονται για το πως εδραιώθηκε η νεωτερικότητα, για τον κόσμο της εργασίας, την αποικιοκρατία, τον ιμπεριαλισμό, το συνδικαλιστικό κίνημα, τον αγώνα για τη χειραφέτηση των γυναικών και άλλα.

Επίσης στην Α’ Λυκείου, στο τελευταίο κεφάλαιο προτείνεται η διδασκαλία για το τέλος του Ψυχρού Πολέμου, την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων, την παγκοσμιοποίηση, τη διεύρυνση της ΕΕ, την κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού και την εγκατάλειψη του κράτους πρόνοιας. Παράλληλα θα γίνονται αναφορές στις νέες συγκρούσεις, τον εμφύλιο της Γιουγκοσλαβίας, τον πόλεμο στον Κόλπο, τον θρησκευτικό ριζοσπαστισμό, ενώ η διδασκαλία θα αφορά και σε θέματα όπως ο ΟΗΕ και οι αλλαγές στην ενημέρωση.

Επί της ουσίας το ΙΕΠ προτείνει να καταργηθεί η επανάληψη των ιστορικών κύκλων, ειδικότερα της αρχαίας, της μεσαιωνική και της νεότερης εποχής καθώς όπως τονίζει διδάσκονται τρεις φορές, δηλαδή από μία φορά σε κάθε βαθμίδα, ενώ ζητά να περιοριστεί και η διδασκαλία των ιστορικών γεγονότων που αφορούν την ιστορία που εστιάζει σε πολιτική, στρατιωτική και διπλωματική δράση των μεγάλων προσωπικοτήτων. Αντίθετα, προτείνει να ενισχυθούν τα κοινωνικά και οικονομικά ζητήματα και η ιστορία της τέχνης.

Αναλυτικά οι αλλαγές που προτείνει το ΙΕΠ για κάθε τάξη

Για την Ε΄ Δημοτικού

Σήμερα διδάσκεται: Η άνοδος της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και οι σχέσεις με τους Έλληνες, η μετάβαση από τη Ρωμαϊκή στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία, η Κωνσταντινούπολη, ο Χριστιανισμός γίνεται επίσημη θρησκεία, ζητήματα καθημερινή ζωής, το έργο του Ιουστινιανού, Η Αγία Σοφία, το Βυζαντινό κράτος και οι σχέσεις με τους γειτονικούς λαούς (Σλάβοι, Βούλγαροι, Ρώσοι, Πέρσες, Άραβες), η εικονομαχία, Οι Μακεδόνες και η ακμή του Βυζαντίου, τα εσωτερικά προβλήματα, η άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Φράγκους, οι Οθωμανοί Τούρκοι, Ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος και η άλωση της Κωνσταντινούπολης.

Προτείνεται: Να διδαχθεί η ιστορική εξέλιξη από την προϊστορία έως την οθωμανική κατάκτηση. Λόγω του μεγάλου χρονικού εύρους της περιόδου η έμφαση του μαθήματος δίνεται στις σημαντικές κοινωνικές και πολιτισμικές αλλαγές που συντελούνται στο πέρασμα των αιώνων και λιγότερο στην εξέταση συγκεκριμένων προσώπων ή γεγονότων.

Για τη Στ΄ Δημοτικού

Σήμερα διδάσκεται: Οι εξελίξεις στην Ευρώπη κατά τους Νεότερους Χρόνους (Αναγέννηση, Ανακαλύψεις, Διαφωτισμός. Οι Έλληνες κάτω από την οθωμανική και τη λατινική κυριαρχία, Οι δάσκαλοι του Γένους. Η Επανάσταση του 1281 με αναλυτική παρουσίαση όλων των στρατιωτικών γεγονότων, οι εθνοσυνελεύσεις και η πολιτική οργάνωση του Αγώνα, ο Ιωάννης Καποδίστριας και το έργο του. Η ίδρυση του ελληνικού κράτους. Η Ελλάδα στον 19° αιώνα: η βασιλεία του Όθωνα, Γεώργιος Α’, Χαρίλαος Τρικούπης. Η Ελλάδα στον 20° αιώνα: Μακεδονικός Αγώνας, Γουδί, Βαλκανικοί Πόλεμοι, η Ελλάδα στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Μικρασιατική Εκστρατεία και η Καταστροφή, ο Μεσοπόλεμος, Η Ελλάδα στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, το Αλβανικό Έπος, η γερμανική κατοχή, ο εμφύλιος. Η μεταπολεμική ανασυγκρότηση (1950 – 1974), το Κυπριακό ζήτημα, η Ελλάδα και η ευρωπαϊκή της πορεία. Να σημειωθεί ότι η Ελλάδα στον 20° αιώνα, ιδιαίτερα μετά το Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, δεν διδάσκεται πάντοτε γιατί δεν επαρκεί ο διδακτικός χρόνος.

Προτείνεται: Να διδαχθεί η ιστορική εξέλιξη από τον 15ο αιώνα έως τη σύγχρονη εποχή. Στην ίδια λογική με το μάθημα ιστορίας της Ε’ Δημοτικού η έμφαση δίνεται στις σημαντικές τεχνολογικές, κοινωνικές και πολιτισμικές αλλαγές και λιγότερο στην εξέταση συγκεκριμένων προσώπων ή γεγονότων, με την εξαίρεση της ίδρυσης του ελληνικού κράτους και των δύο παγκοσμίων πολέμων.

Α’ Γυμνασίου

Σήμερα διδάσκεται: η προϊστορία (με έμφαση στην Εποχή του Χαλκού στο Αιγαίο), η αρχαία Ιστορία και η ελληνιστική – ρωμαϊκή περίοδος ως την ενθρόνιση του Μ. Κωνσταντίνου.

Προτείνεται: η κάλυψη της περιόδου από την απώτερη προϊστορία ως την ιστορία της Ρώμης στα τέλη της ρεπουμπλικανικής περιόδου. Αναβάθμιση της προϊστορίας και ένταξη της στην παγκόσμια κλίμακα. Ανάδειξη της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτισμικής ιστορίας σε συνομιλία με την πολιτική και στρατιωτική. Θεματική εμβάθυνση σε σημαντικά ζητήματα.

Β’ Γυμνασίου

Σήμερα διδάσκεται: Το γνωστικό αντικείμενο έχει ως τίτλο «Μεσαιωνική και Νεότερη Ιστορία» και εκτείνεται από το 330 μ. Χ. μέχρι το 18ο αιώνα (χωρίς τον Ευρωπαϊκό Διαφωτισμό).

Προτείνεται: Να καλυφθεί η περίοδος από την ύστερη αρχαιότητα μέχρι τον 15ο αιώνα. Η βυζαντινή ιστορία θα εξετασθεί σε στενή συνάφεια με την ιστορία της μεσαιωνικής Δύσης. Έμφαση δίνεται στις κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις, καθώς και τις επαφές και συγκρούσεις με άλλους λαούς. Θεματική εμβάθυνση σε σημαντικά ζητήματα, όπως η θρησκεία, η πολιτική οργάνωση, κ.ά.

Για τη Γ’ Γυμνασίου

Σήμερα διδάσκεται: Η ιστορία της Γ’ Γυμνασίου, κάτω από τον τίτλο Νεότερη και Σύγχρονη, καλύπτει τη χρονική περίοδο από το Διαφωτισμό μέχρι και τη δεκαετία του 1990 σε Ευρώπη, Βαλκάνια και Ελλάδα.

Προτείνεται: Με δεδομένο ότι η ύλη θα ολοκληρώνεται στην Α’ Λυκείου, η Γ’ Γυμνασίου προτείνεται να καλύπτει την περίοδο από τον 15ο μέχρι τα τέλη του 19ου αιώνα.

Για την Α΄Λυκείου

Σήμερα διδάσκεται: Η ιστορία της Α’ Λυκείου, με τίτλο Ιστορία του Αρχαίου Κόσμου, καλύπτει τη χρονική περίοδο από τους προϊστορικούς πολιτισμούς της Ανατολής έως την εποχή του Ιουστινιανού.

Προτείνεται: Λαμβάνοντας υπόψη την δηλωμένη πρόταση για επέκταση της υποχρεωτικής φοίτησης κατά ένα έτος και τη συνολικότερη αναμόρφωση των προγραμμάτων σπουδών για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση προτείνεται η Α’ Λυκείου να καλύπτει την περίοδο από το 1880 ως σήμερα.

Τέλος, το ΙΕΠ προτείνει να αυξηθεί κατά μια ώρα η διδασκαλία του μαθήματος σε όλες τις τάξεις από το Γυμνάσιο έως και τη Β’ Λυκείου.

Δείτε ολόκληρο το σχέδιο προγραμμάτων σπουδών για το μάθημα της Ιστορίας