Πέντε σενάρια για το μέλλον της ΕΕ των 27 μέχρι το 2025 παρουσίασε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ζαν Κλοντ Γιούνκερ (Jean-Claude Juncker) ενώπιον των ευρωβουλευτών στις Βρυξέλλες.
Αυτό το κείμενο, η «Λευκή Βίβλος» όπως αποκαλείται στη θεσμική διάλεκτο, περιλαμβάνει από το σενάριο του περιορισμού της ΕΕ σε αρμοδιότητες εσωτερικής αγοράς, το σενάριο μιας ΕΕ πολλαπλών ταχυτήτων αλλά και το πιο φιλόδοξο μιας βαθύτερα ενοποιημένης Ένωσης των 27.
Στόχος της Επιτροπής είναι με αυτό το έγγραφο να θέσει τη βάση της συζήτησης σε όλα τα επίπεδα (ευρωπαϊκών θεσμών, κρατών-μελών και κοινωνίας των πολιτών) για τις αλλαγές που πρέπει να γίνουν προκειμένου οι Ευρωπαίοι πολίτες να αισθανθούν την προστιθέμενη αξία της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Αναλυτικά τα πέντε σενάρια είναι:
Σενάριο 1: «Συνεχίζουμε κανονικά»
Η ΕΕ των 27 επικεντρώνει την προσοχή της στην επιτυχή ολοκλήρωση του προγράμματος θετικών μεταρρυθμίσεων στο πνεύμα των κατευθύνσεων της Επιτροπής του 2014 για ένα Νέο ξεκίνημα για την Ευρώπη και της Δήλωσης της Μπρατισλάβας, την οποία προσυπέγραψαν και τα 27 κράτη μέλη το 2016.
Σενάριο 2: «Τίποτα περισσότερο από την ενιαία αγορά»
Η ΕΕ των 27 επικεντρώνεται σταδιακά εκ νέου στην ενιαία αγορά, καθώς τα 27 κράτη μέλη δεν κατορθώνουν να βρουν κοινό έδαφος σε όλο και περισσότερους τομείς πολιτικής.
Σενάριο 3: «Αυτοί που θέλουν περισσότερα κάνουν περισσότερα»
Η ΕΕ των 27 προχωρά όπως σήμερα, αλλά επιτρέπει στα κράτη μέλη που το επιθυμούν να αναπτύξουν μεγαλύτερη δράση σε συγκεκριμένους τομείς, όπως η άμυνα, η εσωτερική ασφάλεια ή τα κοινωνικά θέματα. Διαμορφώνονται μία ή περισσότερες «συμμαχίες πρόθυμων κρατών».
Σενάριο 4: «Κάνουμε λιγότερα με πιο αποδοτικό τρόπο»
Η Ευρωπαϊκή Ένωση εστιάζει στην επίτευξη καλύτερων και ταχύτερων αποτελεσμάτων σε επιλεγμένους τομείς πολιτικής, κάνοντας λιγότερα σε τομείς όπου θεωρείται ότι δεν υπάρχει προστιθέμενη αξία. Το ενδιαφέρον και οι περιορισμένοι πόροι εστιάζονται σε επιλεγμένους τομείς πολιτικής.
Σενάριο 5: «Κάνουμε μαζί πολύ περισσότερα»
Τα κράτη μέλη αποφασίζουν να μοιραστούν περισσότερες αρμοδιότητες, πόρους και διαδικασίες λήψης αποφάσεων σε όλους τους τομείς. Οι αποφάσεις εγκρίνονται ταχύτερα σε ευρωπαϊκό επίπεδο και εφαρμόζονται επίσης ταχύτερα.
Τέλος ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε γραπτή ανακοίνωση που εξέδωσε δήλωσε τα εξής: «Πριν από 60 χρόνια, οι πατέρες της Ευρώπης επέλεξαν να ενώσουν την ήπειρο με τη δύναμη του νόμου αντί για τις ένοπλες δυνάμεις. Μπορούμε να είμαστε υπερήφανοι γι’ αυτά που έχουμε καταφέρει από τότε. Η πιο ζοφερή μας ημέρα το 2017 θα εξακολουθήσει να είναι πολύ πιο λαμπρή από οποιαδήποτε ημέρα πέρασαν οι πρόγονοί μας στο πεδίο μάχης. Καθώς εορτάζουμε την 60η επέτειο των Συνθηκών της Ρώμης, είναι καιρός για την ενωμένη Ευρώπη των 27 να διαμορφώσει ένα όραμα για το μέλλον της. Είναι καιρός για ηγεσία, ενότητα και κοινή βούληση. Η Λευκή Βίβλος της Επιτροπής παρουσιάζει μια σειρά από διαφορετικές διαδρομές που θα μπορούσε να επιλέξει να ακολουθήσει αυτή η ενωμένη ΕΕ των 27. Είναι η αρχή της διαδικασίας, όχι το τέλος, και ελπίζω ότι τώρα θα πραγματοποιηθεί ένας έντιμος και ευρύς διάλογος. Η μορφή θα ανταποκρίνεται στη λειτουργία. Κρατάμε το μέλλον της Ευρώπης στα χέρια μας».
