Έγγραφο του αμερικανικού Κογκρέσου τον Μάρτιο του 1996 για τα Ίμια

Ένα έγγραφο της ερευνητικής υπηρεσίας του αμερικανικού Κογκρέσου (CRS) με ημερομηνία την 7η Μαρτίου του 1996 που είχε διαρρεύσει το 2009 στην ιστοσελίδα WikiLeaks, κίνησε το ενδιαφέρον των μέσων ενημέρωσης, με αφορμή την κατάσταση που επικρατεί στα Ίμια.

Με τίτλο «Ελλάδα και Τουρκία: Η Κρίση στην Βραχονησίδα», το κείμενο της Κάρολ Μιγδάλοβιτζ από το Τμήμα Διεθνών Σχέσεων και Εθνικής Ασφαλείας της υπηρεσίας περιγράφει το χρονικό της κρίσης στα Ίμια, κρατώντας μια ουδέτερη και διπλωματική στάση, αν και επιρρίπτει ευθύνες στο αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών για την υποβάθμιση των σχέσεων ΗΠΑ-Ελλάδας.

Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η αναφορά της έκθεσης στην στροφή της χώρας μας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία ερμηνεύεται ως μια προσπάθεια της κυβέρνησης Σημίτη να απολέσει το στίγμα της «εθνικής ντροπής» από την απόσυρση των στρατευμάτων από τις βραχονησίδες. Αξίζει να σημειωθεί ότι το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών παρουσιάζει το 1996 ως την τρίτη περίοδο της συμμετοχής της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς «χαρακτηρίζεται από ακόμα μεγαλύτερη υποστήριξη της ιδέας και της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης καθώς και της εμβάθυνσης της ενοποίησης σε όλους τους τομείς». Ωστόσο, το CRS «έβλεπε» μια αποτυχία και σε αυτόν τον τομέα.

«Οι κινήσεις της ελληνικής κυβέρνησης στην Ευρώπη ίσως να είχε στόχο να τραβήξει την προσοχή από την υποτιθέμενη ντροπή. Αν αυτό ισχύει, τότε (η κυβέρνηση) δεν πέτυχε τον στόχο της. Η αντιπολίτευση συνέχισε να ασκεί ανελέητη κριτική στην κυβέρνηση, ιδιαίτερα για την αποτυχία της να λάβει μεγαλύτερη στήριξη από την Ευρώπη».

Στο κείμενο της υπηρεσίας αναγνωρίζεται το γεγονός ότι το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο αναγνώρισε τα ελληνικά εδάφη, όμως προσθέτει ότι η πλειοψηφία των κυβερνήσεων των κρατών-μελών της ΕΕ ήθελαν η Ελλάδα να βρει μια κοινή λύση με την Τουρκία, λόγω μιας εμπορικής συμφωνίας που προωθούνταν εκείνη την εποχή. Ως παράδειγμα, το CRS φέρνει τον Γάλλο πρόεδρο Ζαν Σιράκ που είχε αφήσει να εννοηθεί ότι «όσο λιγότερα προβλήματα προκαλεί η Ελλάδα, τόσες περισσότερες οι πιθανότητες να έχει την στήριξη της Γαλλίας».

Αξίζει να σημειωθεί ότι στο κείμενο αναφέρεται επανειλημμένως το «λάθος» του τότε ΥΠΕΞ των ΗΠΑ να ανακοινώσει την 1η Φεβρουαρίου του ίδιου έτους ότι υπάρχουν και άλλα νησιά για την κυριαρχία των οποίων δεν θα πάρει θέση. Στο κείμενο τονίζεται ότι αυτός ήταν και ο λόγος που η ελληνική κυβέρνηση αρνήθηκε να δεχτεί τον ειδικό απεσταλμένο των ΗΠΑ στα Βαλκάνια, Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ, και να στραφεί στους Ευρωπαίους συμμάχους της.