Ηλικιακό όριο στον επιζώντα σύζυγο, μικρότερο ποσό σύνταξης και ακόμη πιο αυστηρές προϋποθέσεις στις περιπτώσεις διαζυγίου, προβλέπονται για τις συντάξεις χηρείας, σύμφωνα με το νέο τοπίο που διαμορφώνεται με την εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας. Οι αλλαγές αφορούν όλες τις παροχές προς συζύγους και ανήλικα τέκνα, για θανάτους που επήλθαν από τις 13 Μαΐου 2016 και μετά καθώς διαμορφώνονται ενιαίοι όροι για όλους, ακόμη και για τους αγρότες ασφαλισμένους στον ΟΓΑ.
Με το νέο καθεστώς, από το σχέδιο της εγκυκλίου οι συνταξιούχοι ή οι εργαζόμενοι οι οποίοι θα δικαιωθούν σύνταξη χηρείας μετά τις 13/5/2016, που ισχύει ο νόμος Κατρούγκαλου, θα πάρουν:
- Το 50% της σύνταξης του θανόντος για μια τριετία και αν στη λήξη της τριετίας είναι κάτω των 55 ετών, τότε η σύνταξη διακόπτεται για πάντα. Για παράδειγμα ασφαλισμένος/η ή και άνεργος/η 46 ετών θα πάρει σύνταξη χηρείας ως τα 49 και μετά τίποτε.
- Το 50% της σύνταξης που λάμβανε ή επρόκειτο να λάβει ο θανών και αν ο δικαιούχος (επιζών σύζυγος) κλείνει τα 55 εντός της τριετίας της πρώτης καταβολής, τότε η σύνταξη διακόπτεται μόλις περάσουν τα τρία χρόνια αλλά επαναχορηγείται στα 67. Αν όμως στα 67 ο επιζών παίρνει και δική του σύνταξη, τότε θα πάρει το 25% αντί του 50% της σύνταξης.
Για παράδειγμα, δικαιούχος σύνταξης χηρείας λόγω θανάτου μετά τις 13/5/2016, με αρχικό ποσό 600 ευρώ, θα πάρει τα 300 ευρώ για μια τριετία και αν κλείνει μέσα στην τριετία αυτή τα 55, η σύνταξη θα ανασταλεί στη λήξη της τριετίας και θα επαναχορηγηθεί στα 67. Αν στα 67 ο δικαιούχος παίρνει και δική του σύνταξη, τότε τα 300 ευρώ θα γίνουν 150 ευρώ. Αν στα 67 δεν πάρει δική του σύνταξη, επειδή δεν συμπληρώνει τα ένσημα, και δικαιωθεί με το επίδομα ανασφάλιστου του ΟΓΑ, δηλαδή με τα 360 ευρώ, τότε κινδυνεύει αν επιλέξει τη σύνταξη χηρείας να χάσει τα 360 ευρώ του ΟΓΑ!!!
Και αυτό γιατί στη νομοθεσία του ΟΓΑ προβλέπεται ότι το προνοιακό ποσό σύνταξης ή επιδόματος καταργείται από τη στιγμή που ο συνταξιούχος παίρνει και δεύτερη σύνταξη από οποιαδήποτε αιτία. Σε αυτή την περίπτωση θα κινδυνεύσει να χάσει τα 360 ευρώ και να μείνει με 150 ευρώ.
Το σημερινό τοπίο των συντάξεων χηρείας
Με βάση τα στοιχεία του πληροφοριακού συστήματος “Ήλιος“, τον Ιούλιο του 2015, οι κύριες συντάξεις θανάτου ή χηρείας ανέρχονταν σε 594.227 (επί συνόλου 2.914.505) ή το 20%. Οι επικουρικές συντάξεις θανάτου ή χηρείας ανέρχονταν σε 350.451 (επί συνόλου 1.223.3520 ή το 28%. Η ετήσια δαπάνη για κύριες συντάξεις χηρείας ανέρχεται σε 3,4 δις. ευρώ, ενώ για τις επικουρικές συντάξεις χηρείας η ετήσια δαπάνη ανέρχεται σε 468 εκατ. ευρώ. Με άλλα λόγια οι ετήσιες δαπάνες για κύριες και επικουρικές συντάξεις θανάτου ξεπερνούν τα 4 δις. ευρώ ή το 13% της ετήσιας εθνικής συνταξιοδοτικής δαπάνης (πλην ΕΚΑΣ).
