Σε τροχιά ολικής ρήξης οι σχέσεις Τουρκίας – Ευρώπης και στη μέση η Ελλάδα

«Εάν το παρατραβήξετε, αυτά τα σύνορα θα ανοίξουν. Ούτε εγώ ούτε ο λαός μου επηρεαζόμαστε από αυτές τις ωμές απειλές. Δεν μας νοιάζει ακόμη κι αν όλοι εγκρίνετε το ψήφισμα», δήλωσε χθες ο Ταγίπ Ερντογάν απευθυνόμενος προς την Ε.Ε. και τις κυβερνήσεις των χωρών-μελών της.

Την περασμένη  Πέμπτη, ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ, σχολιάζοντας την απόφαση που έλαβε -με ευρύτατη πλειοψηφία- η Ευρωβουλή για «πάγωμα» των ενταξιακών διαπραγματεύσεων, είχε δηλώσει ότι «αν οι πρόσφυγες διασχίσουν τα σύνορά μας, θα κατακλύσουν την Ευρώπη». Για να προσθέσει, μάλιστα, τα εξής: «Δέχομαι ότι η διακοπή των σχέσεων με την Ευρώπη θα βλάψει την Τουρκία, αλλά η ζημιά θα είναι πενταπλάσια ως και εξαπλάσια για την ίδια την Ευρώπη».

Μετά και από αυτά και παρά την επίσημη θέση του Βερολίνου για μη διακοπή των διαπραγματεύσεων, λογικά είναι να μην υπάρχει άνθρωπος στον κόσμο που να συνεχίζει να δίνει βάση στην ψευδή υπόθεση, ότι Βρυξέλλες και Άγκυρα θα μπορούσαν να τα βρουν, γιατί έχουν αμοιβαία συμφέροντα, αλλά και γιατί υπάρχει το τεράστιο θέμα των προσφύγων της Τουρκίας. Στο σημείο αυτό να τονίσουμε ότι δεν ήμαστε μόνο εμείς που, ακόμη και την περίοδο των «διθυράμβων» για τη συμφωνία που είχαν συνάψει οι δύο πλευρές για το προσφυγικό, θεωρούσαμε ότι η ρήξη μεταξύ Τουρκίας κι ΕΕ ήταν ουσιαστικά προδιαγεγραμμένη, για δύο κυρίως λόγους.

Από τη μία, επειδή οι ελίτ και οι πολιτικές ηγεσίες των «28» δεν επεδίωκαν τίποτε άλλο παρά να ξεφορτωθούν το πρόβλημα και να το μεταθέσουν στην Τουρκία με το μικρότερο δυνατό κόστος, συνεχίζοντας παράλληλα να αποκλείουν κάθε ενδεχόμενο ένταξής της στην Ε.Ε. Ακόμη και η πολυσυζητημένη κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους που ταξιδεύουν στη Ζώνη του Σένγκεν ήταν ένας μύθος, μιας και έμοιαζε απίθανη η συναίνεση σε αυτό, σε μια στιγμή που σχεδόν όλοι οι ξένοι χαρακτηρίζονται ανεπιθύμητοι, ενώ η Ακροδεξιά σαρώνει στις περισσότερες χώρες.

Και από την άλλη, επειδή ο Ερντογάν ήταν σαφές ότι θα επιχειρούσε να αξιοποιήσει το «χαρτί» του προσφυγικού, προκειμένου να προωθήσει τις γεωπολιτικές του επιδιώξεις, αλλά και να διασφαλίσει τα μέγιστα δυνατά οικονομικά και πολιτικά ανταλλάγματα -χωρίς, μάλιστα, καν να πληροί τους όρους.

Με βάση αυτά τα δυο δεδομένα η κυβέρνηση των Αθηνών έχει κάθε λόγο να ανησυχεί. Γιατί από τη μια είχε εντελώς λανθασμένα είχε ποντάρει τα ρέστα της στην (ούτως ή άλλως απαράδεκτη) συμφωνία της ΕΕ με την Άγκυρα για το προσφυγικό και από την άλλη επειδή έτρεφε ελπίδες ότι ο Ερντογάν θα έβαζε την υπογραφή του στη λύση του Κυπριακού και τη διευθέτηση των διαφορών στο Αιγαίο χωρίς όχι απλώς να «κλειδώσει» τα κεκτημένα της χώρας του, αλλά να πάρει ό,τι παραπάνω μπορεί.

Η πραγματικότητα, δυστυχώς, δείχνει κάτι εντελώς διαφορετικό και τούτο γίνεται πιο φανερό από την αμφισβήτηση της Συνθήκης της Λωζάνης και η επίκληση των «συνόρων της καρδιάς» του δεν είναι, άλλωστε, τυχαία γεγονότα.