Απροστάτευτοι από τις καιρικές συνθήκες οι «δεσμώτες του Φαλήρου» στο Κέντρο Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος

Απροστάτευτοι από τις καιρικές συνθήκες βρίσκονται οι δεσμώτες του Παλαιού Φαλήρου που παραπέμπουν στο Κυλώνειον Άγος.

Ο χώρος της ανασκαφής είναι στο έλεος των καιρικών συνθηκών καθώς δεν έχει τοποθετηθεί μέχρι στιγμής σκέπαστρο και δεν έχει δημιουργηθεί αυλάκι που να διοχετεύει τα όμβρια ύδατα. Επίσης, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων είναι με τις αρχαιολογικές σκαπάνες ανά χείρας αναμένοντας τη σχετική υπογραφή της απόφασης από τον υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού κ. Αριστείδης Μπαλτάς, που θα τους δώσει τη δυνατότητα να συνεχίσουν την ανασκαφή.

Οι δεσμώτες που πέρασαν στην ιστορία

Μέχρι τώρα έχουν εντοπιστεί συνολικά 287 ταφές, εκ των οποίων οι 145 είναι οι λεγόμενες ελεύθερες (λακκοειδείς εντός της άμμου), 87 εγχυτρισμοί, 18 ταφικές πυρές, 35 κιβωτιόσχημοι, 1 λάρνακα και 1 ζωική ταφή αλόγου. Στο συγκεκριμένο σκάμμα της Εσπλανάδας, εντοπίστηκαν για πρώτη φορά κτιστές κατασκευές όπως κιβωτιόσχημοι τάφοι και πλινθόκτιστες ταφικές πυρές.

Τα ευρήματα, που παραπέμπουν στο Κυλώνειον άγος, ήρθαν στο φως κατά τη διάρκεια των ανασκαφών για την κατασκευή του Κέντρου Πολιτισμού Σταύρος Νιάρχος στο Φαληρικό Δέλτα.

Πρόκειται ουσιαστικά για τη συνέχεια της Νεκρόπολης του Φαλήρου η οποία ανασκάπτεται από το 1911. Οι σωστικές ανασκαφές που διεξάγονται με μεγάλη προσοχή και φροντίδα, από την Αρχαιολογική Υπηρεσία από το 2012 απέδειξαν ότι η νεκρόπολη του Φαλήρου είναι εξαιρετικά εκτεταμένη και τοποθετείται από τα μέσα του 8ου έως και τον 4ο αιώνα π.Χ.

Μέχρι τώρα έχει καθαριστεί το 50% από την ταφή και φαίνεται ότι είναι νέοι άνδρες, καλοζωισμένοι, με άριστη οδοντοφυΐα και, εκ πρώτης όψεως, δεν έχουν κατάγματα στα οστά. Ένας μόνο είχε αιχμή βέλους καρφωμένη στον ώμο, και η εξήγηση είναι πως, ίσως, είχε αιχμαλωτιστεί.

Ο τελευταίος νεκρός που αποκαλύφθηκε στις 31 Μαρτίου 2016, έχει δεμένα πόδια, πράγμα που ίσως συνδέει το πολυάνδριο της Εσπλανάδας με τους αποτυμπανισμένους που αποκαλύφθηκαν έναν αιώνα νωρίτερα, σύμφωνα με την κ. Στέλλα Χρυσουλάκη, έφορο αρχαιοτήτων Δυτικής Αττικής, Πειραιώς και Νήσων.

Tι είναι το Κυλώνειον άγος

Με το όνομα Κυλώνειον άγος έμεινε γνωστή στην ιστορία μια σειρά από δεινοπαθήματα και θεομηνίες που έπληξαν την αρχαία Αθήνα και που αποδόθηκαν στην οργή των θεών για τη σφαγή των οπαδών του Κύλωνα.

Ο Κύλων που ανήκε στην τάξη των ευγενών, είχε αναδειχθεί ολυμπιονίκης. Εκμεταλλευόμενος την δημοτικότητά που είχε αποκτήσει και έχοντας τη βοήθεια του πεθερού του Τυράννου των Μεγάρων Θεαγένη επιχείρησε να καταλάβει την εξουσία στην Αθήνα. Είχε μάλιστα πάρει και χρησμό από το Μαντείο των Δελφών που έλεγε: «εν του Διός τη μεγίστη εορτή καταλαβείν την Αθηναίων ακρόπολιν» (Θουκ. Α’ 126, 4). Θεώρησε ότι η μεγαλύτερη γιορτή του Δία ήταν τα Ολύμπια (κατά πάσα πιθανότητα όμως το Μαντείο αναφερόταν στα Διάσια).