Κώστας Ανθόπουλος: Τα πάθη των αναπληρωτών και το στοίχημα της εύρυθμης λειτουργίας του σχολείου

Είναι σύνηθες φαινόμενο τα τελευταία χρόνια η εκάστοτε ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας να βρίσκεται αντιμέτωπη με το πρόβλημα της διαχείρισης του εκπαιδευτικού προσωπικού και των δύο βαθμίδων της εκπαίδευσης και ιδιαίτερα με την κάλυψη των κενών θέσεων που προκύπτουν εξαιτίας ποικίλων λόγων που συνδέονται τόσο με εσωτερικές παθογένειες του εκπαιδευτικού συστήματος όσο και με πραγματικές λειτουργικές ανάγκες.

Το πρόβλημα της διαχείρισης του εκπαιδευτικού προσωπικού επιδεινώθηκε και εξαιτίας της οικονομικής κρίσης και των επιπτώσεών της στην κρατική χρηματοδότηση της εκπαίδευσης με αποτέλεσμα (όπως προκύπτει από τους παρακάτω πίνακες) να υπάρχει μεγάλη απόκλιση του αριθμού διορισμών σε σχέση με τον αριθμό των αποχωρήσεων των εκπαιδευτικών της Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης την τελευταία πενταετία (8.918 συνταξιοδοτήσεις Δασκάλων έναντι 1097 διορισμών και 2.721 συνταξιοδοτήσεις Νηπιαγωγών έναντι 529 διορισμών).

ΑΠΟΧΩΡΗΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΑΣΚΑΛΩΝ ΚΑΙ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ
ΕΤΗ	ΠΕ 70	ΠΕ 60
2010	2817	1074
2011	1057	324
2012	1098	326
2013	1571	436
2014	1396	358
2015	979	203
ΓΕΝ.ΣΥΝΟΛΟ	8.918	2.721

 

ΜΟΝΙΜΟΙ ΔΙΟΡΙΣΜΟΙ ΔΑΣΚΑΛΩΝ ΚΑΙ ΝΗΠΙΑΓΩΓΩΝ
ΕΤΗ	ΠΕ 70	ΠΕ 60
2010	1025	338
2011	50	61
2012	5	35
2013	17	95
2014	–	–
2015	–	–
ΓΕΝ.ΣΥΝΟΛΟ	1097	529

 

Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι σε πρόσφατη στατιστική έρευνα του Υπουργείου Παιδείας ο συνολικός αριθμός των εκπαιδευτικών που προσλαμβάνονται ως αναπληρωτές και στις δυο βαθμίδες εκπαίδευσης είναι πάνω από 22.000 αποτελώντας περίπου το 14% του μόνιμου προσωπικού, γεγονός που καταδεικνύει το μέγεθος και τις ποσοτικές διαστάσεις του ζητήματος αυτού.

Επιπλέον οι αλλεπάλληλες μεταβολές των κριτηρίων προσλήψεων αναπληρωτών μετά την κατάργηση της επετηρίδας το 1998 και την καθιέρωση του διαγωνισμού ΑΣΕΠ, οι συνεχείς αποσπασματικές ρυθμίσεις, οι ανακολουθίες και οι κυβερνητικές διαφοροποιήσεις ακόμα και από Υπουργούς της ίδιας Κυβέρνησης σε συνδυασμό με την ανάπτυξη και δημιουργία πολλών υποομάδων συμφερόντων των ίδιων των αναπληρωτών (αναπληρωτές με προϋπηρεσία, επιτυχόντες σε διαγωνισμό του ΑΣΕΠ, με μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς τίτλους, με υπηρεσία σε δυσπρόσιτες περιοχές, με οικογενειακούς λόγους και το κυριότερο αναπληρωτές που διεκδίκησαν το δίκαιό τους μέσω της δικαστικής οδού), έχουν δημιουργήσει ένα ιδιότυπο και ομιχλώδες τοπίο που εντείνει την εργασιακή ανασφάλεια σε χιλιάδες αδιόριστους εκπαιδευτικούς και δυσχεραίνει τη λήψη αποφάσεων που θα συμβάλλουν στη διαμόρφωση ενός σταθερού συστήματος προσλήψεων.

Πρόσφατα η ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας έδωσε στη δημοσιότητα σχέδιο μεταβατικό για τις προσλήψεις αναπληρωτών για τη νέα σχολική χρονιά που περιλαμβάνει τα ακόλουθα κριτήρια:

• Μοριοδότηση επιτυχίας σε διαγωνισμούς ΑΣΕΠ 2006-08
• Προϋπηρεσία αναπληρωτή με πλαφόν τους 60 μήνες
• Ακαδημαϊκά προσόντα (μοριοδότηση βαθμού πτυχίου, μεταπτυχιακό, διδακτορικό, γλωσσομάθεια κ.λ.π.)
• Κοινωνικά κριτήρια

Αυτές οι θέσεις του Υπουργείου Παιδείας έχουν προκαλέσει ποικίλες αντιδράσεις στην εκπαιδευτική κοινότητα που εστιάζονται κυρίως στην λογική που διέπει το συνολικό πλαίσιο κριτηρίων, κι αυτό γιατί δημιουργεί εστίες αντιπαλότητας στο εσωτερικό των αναπληρωτών και ιδιαίτερα ανάμεσα σε όσους έχουν αυξημένη προϋπηρεσία και όσους δεν έχουν αλλά διαθέτουν ακαδημαϊκά προσόντα (π.χ. υψηλό βαθμό πτυχίου) ενώ ταυτόχρονα έχουν επιφέρει διχασμό στο εσωτερικό του συνδικαλιστικού κινήματος  των εκπαιδευτικών όπου παρατηρείται πανσπερμία προτάσεων δίχως όμως να γίνεται εφικτή η δυνατότητα  έκφρασης μιας ενιαίας και κοινής θεώρησης των κριτηρίων προσλήψεων των αναπληρωτών.

Με βάση όλα τα παραπάνω είναι επιβεβλημένο συντεταγμένα το εκπαιδευτικό κίνημα να αναζητήσει με το Υπουργείο Παιδείας μια μόνιμη και σταθερή λύση στο θέμα αυτό και να διαμορφωθούν από κοινού συνολικές προτάσεις  που θα έχουν ως κατεύθυνση:

• Τον καθορισμό σταθερών κριτηρίων προσλήψεων σε βάθος δεκαετίας
• Τη διαφάνεια και αντικειμενικότητα του θεσμικού πλαισίου τοποθετήσεων αναπληρωτών και καταγραφής εκπαιδευτικών αναγκών
• Την έγκαιρη κάλυψη των κενών θέσεων εκπαιδευτικών με μόνιμες προσλήψεις
• Την ολοκλήρωση όλων των υπηρεσιακών μεταβολών των εκπαιδευτικών (αποσπάσεων, μεταθέσεων) μέχρι τα μέσα Ιουνίου έτσι ώστε η κάθε νέα σχολική χρονιά να είναι απαλλαγμένη από τα προβλήματα κανονικότητας και εύρυθμης λειτουργίας.

Προηγούμενα άρθρα

1. Κώστας Ανθόπουλος: Εκπαιδευτική αποκέντρωση και τοπική κοινωνία
2. Κώστας Ανθόπουλος: Εκπαιδευτικές αλλαγές που έμειναν στο ράφι και πολιτικό δίδαγμα
3. Κώστας Ανθόπουλος: Εκτιμήσεις των διεθνών οργανισμών για τη σχολική ηγεσία και η συμβολή τους στο διάλογο για τη βελτίωση της διοίκησης της εκπαίδευσης
4. Κώστας Ανθόπουλος: Το σχολείο που βιώνουμε … το σχολείο που οραματιζόμαστε
5. Κώστας Ανθόπουλος: Εκπαιδευτική Μεταρρύθμιση και Κοινωνική Δυναμική
6. Κώστας Ανθόπουλος: Κοινωνική κρίση και σύγχρονος εκπαιδευτικός
7. Κώστας Ανθόπουλος: Εργασιακή ανασφάλεια στο δημόσιο και παραγωγικότητα
8. Κώστας Ανθόπουλος: Τοπική Αυτοδιοίκηση και Εκπαίδευση