O Γολγοθάς του Τσίπρα: Διπλό Μνημόνιο ή εκλογές

Η απαίτηση του Eurogroup της 22ας Απριλίου για την θεσμοθέτηση μέτρων ύψους 5,4 δις. ευρώ και την δέσμευση της κυβέρνησης για προληπτικά μέτρα ύψους 3,6 δις. ευρώ που στην ουσία αποτελούν ένα 4ο Μνημόνιο προκαλούν αναταράξεις στην κυβέρνηση και επαναφέρουν πάνω από τη χώρα μας το φάντασμα των διαπραγματεύσεως του περσινού καλοκαιριού.

Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας αναζητεί διέξοδο για την ψήφιση των μέτρων από την βουλή έχοντας ήδη προωθήσει στο κοινοβούλιο το ασφαλιστικό και το φορολογικό που περιλαμβάνουν οδυνηρά μέτρα για την πλειοψηφία των πολιτών, Θέλοντας να δώσει την αίσθηση ότι αυτά τα μέτρα αποτελούν επιλογές της ελληνικής κυβέρνησης και όχι επιταγές των εταίρων μας.

Παρά την ρητορική της κυβέρνησης ότι τα προληπτικά μέτρα δεν αποτελούν 4ο Μνημόνιο και πως στην κυβερνητική πλειοψηφία δεν υπάρχουν ρήγματα, τόσο στην Κουμουνδούρου όσο και σε μερίδα κυβερνητικών στελεχών επικρατεί αναβρασμός καθώς εκφράζονται διαφωνίες για τα προληπτικά μέτρα.

Η κυβέρνηση για να δικαιολογήσει τον ισχυρισμό ότι δεν πρόκειται για 4ο Μνημόνιο και υποστηρίζοντας την θέση ότι δεν θα ψηφιστούν προληπτικά μέτρα από την βουλή λόγω του θεσμικού πλαισίου της χώρας που απαγορεύει την νομοθέτηση προληπτικών μέτρων, επικαλέστηκε μέχρι και τις δηλώσεις του Γ. Ντάισελμπλουμ  ο οποίος για πρώτη φορά εμφανίζεται από το Μαξίμου ως σύμμαχος της χώρας.

Το δίλλημα Τσίπρα και η ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ που γίνεται πάλι το κλειδί των εξελίξεων

Το δίλλημα του Πρωθυπουργού και αυτήν τη φορά παραμένει το ίδιο με το καλοκαίρι του 2015: ή καταθέτει το νομοσχέδιο και ψηφίζει τα μέτρα  ύψους 9 δις. ευρώ θέτοντας σε κίνδυνο την συνοχή της ΚΟ και του κυβερνώντος κόμματος ή ξαναπαίζει το χαρτί της κάλπης εάν διαπιστωθεί αδιέξοδο στις διαπραγματεύσεις.

Πέραν την διαπραγμάτευσης με τους δανειστές, το Μέγαρο Μαξίμου έχει ξεκινήσει και μία παράλληλη διαπραγμάτευση με την ΚΟ και το κόμμα για να περάσει τα μέτρα. Για την κατάθεση του νομοσχεδίου και την άσκηση πίεσης στους βουλευτές το Μαξίμου αξιοποιεί μία σειρά από «όπλα» θέτοντας την ΚΟ στο επίκεντρο των εξελίξεων: «Πέρασαν τα μέτρα που πρότεινε η ελληνική κυβέρνηση».

Το Μαξίμου υποστηρίζει ότι στο πακέτο των μέτρων ύψους 5,4 δις. ευρώ έχουν περάσει τα μέτρα που πρότεινε η ελληνική πλευρά εμφανίζοντας ως επιτυχία το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης. Στο συγκεκριμένο πακέτο μέτρων φαίνεται ότι υπάρχει μία μίνιμουμ συμφωνία στον ΚΟ αν και έχουν εκφραστεί αντιδράσεις από βουλευτές όπως ο Σ. Παπαδόπουλος που εκλέγεται στα Τρίκαλα σχετικά με την αύξηση του ΦΠΑ στο 24%.

Παράλληλα η τάση των 53 η οποία αριθμεί 11 βουλευτές μεταξύ των οποίων είναι και ο Ευ. Τσακαλώτος, έχει προτείνει την διαφυγή του κόμματος από της εξουσία μέσω εκλογών προκειμένου να μην επιβληθούν σκληρά μέτρα από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ και το κόμμα ακολουθήσει την πορεία των προηγούμενων μνημονιακών κυβερνήσεων. Πάντως η παρουσία του Ευ. Τσακαλώτου στο υπουργείο Οικονομικών αποτελεί την συγκολλητική ουσία των 53 με την κυβέρνηση. 

Έρχεται η διευθέτηση του χρέους

Οι δηλώσεις ξένων αξιωματούχων για το ελληνικό χρέος αξιοποιούνται σε αυτήν την εσωκομματική αντιπαράθεση και την προσπάθεια του Μαξίμου να ομογενοποιήσει την ΚΟ. Ένα από τα επιχειρήματα που αναμένεται να χρησιμοποιήσει η ηγεσία του κόμματος είναι ότι η ψήφιση των μέτρων θα ανοίξει τον δρόμο για την διευθέτηση του χρέους, που δεν θα αφορά κούρεμα της ονομαστικής αξίας αλλά παραμετρικές αλλαγές με επιμήκυνση χρόνου και μείωση επιτοκίων. 

Η μάχη με την «διαπλοκή» και ο ανασχηματισμός

Το Μαξίμου επιμένει να αξιοποιεί την ρητορική για την μάχη κατά της διαπλοκής προκειμένου να πιέσει τους βουλευτές του κόμματος. Ο κίνδυνος της επανόδου της ΝΔ του Κυρ. Μητσοτάκη στην κυβέρνηση αλλά και η μάχη «κατά των οικονομικών συμφερόντων» λειτουργούν αποτρεπτικά σε βουλευτές που έχουν εκφράσει διαφωνίες σχετικά με την άσκηση της κυβερνητικής πολιτικής.

Ο ενδεχόμενος ανασχηματισμός

Οι διαρροές για τον ενδεχόμενο ανασχηματισμό μετά την αξιολόγηση έχουν βάλει την ΚΟ του ΣΥΡΙΖΑ να ασχολείται με το νέο κυβερνητικό σχήμα. Ακόμα και διαφωνούντες βουλευτές όπως ο Γ. Μπαλάφας φέρονται να ενδιαφέρονται να ενταχθούν στην κυβέρνηση ενώ αντιδράσεις συναδέλφων τους όπως του Σ. Παπαδόπουλου, οφείλονται σύμφωνα με πληροφορίες στην δυσαρέσκεια τους σχετικά με την πιθανή υπουργοποίηση συναδέλφων τους από την ίδια περιφέρεια. Στην περίπτωση του Σ. Παπαδόπουλου φέρεται να υπάρχει έντονη δυσφορία για τα σενάρια που εμφανίζουν την Π. Δριτσέλλη που εκλέγεται και αυτή στον ν. Τρικάλων, να καταλαμβάνει θέση υφυπουργού σε έναν πιθανό ανασχηματισμό. 

Η προοπτική των εκλογών

Παρά το γεγονός ότι ακόμα και στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ επιμένουν ότι δεν υπάρχει διακύβευμα για να οδηγηθεί η χώρα στις κάλπες δεν αποκλείουν το ενδεχόμενο να προκηρυχτούν εκλογές ή ακόμα και νέο δημοψήφισμα που θα οδηγήσει σε νέες εκλογές, εάν το Μαξίμου διαπιστώσει ότι δεν μπορεί να περάσει τα μέτρα από την βουλή λόγω της άρνησης μερίδας βουλευτών του κυβερνώντος κόμματος να υπερψηφίσουν.

Η ..απειλή των εκλογών λειτουργεί ως όπλο του Α.Τσίπρα προς την ΚΟ αφού θα πραγματοποιηθούν και πάλι με λίστα οπότε το Μαξίμου θα έχει τον πρώτο λόγο στην σειρά κατάταξης των ψηφοδελτίων. Ο Αλέξης Τσίπρας ενδέχεται να τραβήξει την σκανδάλη των εκλογών αν διαπιστώσει ότι απομακρύνεται η διευθέτηση του χρέους ή εάν καταλάβει ότι δεν έχει την στήριξη των εταίρων ή εάν στοχεύει σε μια «προγραμματισμένη ήττα» που δεν θα του στερεί την πιθανότητα της επανόδου.

Στο Μαξίμου πια διαμορφώνεται και αυτή η στρατηγική και δεν αποκλείεται να οδηγηθούμε σε κάλπες εάν διαπιστωθεί ότι δεν είναι εφικτό να περάσουν τα μέτρα από την Βουλή πετώντας την καυτή πατάτα στην επόμενη κυβέρνηση. Εξάλλου οι διαρροές στο τύπο με τον Αλέξη Τσίπρα να απειλεί τον Ολάντ με παραίτηση – οι οποίες διαψεύστηκαν- θα λέγαμε ότι επιβεβαιώνουν το παραπάνω σκεπτικό. 

Οι ομοιότητες με το καλοκαίρι του 2015 και οι εισηγήσεις για προσέγγιση με ΠΑΣΟΚ και Ποτάμι 

Οι ομοιότητες με την διαπραγμάτευση  το καλοκαίρι του 2015 είναι παρά πολλές καθώς και τότε πριν από το δημοψήφισμα η κυβέρνηση έλεγε ότι η συμφωνία …καθαρογραφόταν ενώ σήμερα ισχυρίζεται ότι έχουν γίνει βήματα στο 95% της αξιολόγησης. Τότε στην θέση της εσωκομματικής αντιπολίτευσης ήταν η ομάδα Λαφαζάνη όπου για να αποφευχθεί η σύγκρουση στην βουλή επιλέχτηκε η προκήρυξη του δημοψηφίσματος. Σήμερα στην θέση της ομάδας Λαφαζάνη είναι η τάση των 53 που έχουν περίπου 11 βουλευτές αρκετοί εκ των οποίων – όπως και το 2015 με το Αριστερό Ρεύμα- κατέχουν κυβερνητικές θέσεις (Ευ. Τσακαλώτος, Θ. Δρίτσας).

Επίσης όπως και το καλοκαίρι του 2015 η κυβέρνηση έχει ξεκινήσει το …σκούπισμα των αποθεματικών των δημόσιων φορέων για να πληρώσει συντάξεις κάνοντας αρχή από τα αποθεματικά των νοσοκομείων.

Σύμφωνα με πληροφορίες, υπάρχουν εισηγήσεις στον Αλέξη Τσίπρα που προτείνουν, πριν από την ψήφιση στην Βουλή, να απευθυνθεί στην Δημοκρατική Συμπαράταξη και στο Ποτάμι καλώντας την Φ. Γεννηματά και τον Στ. Θεοδωράκη στο γραφείο του προκειμένου να ζητήσει την στήριξή τους στην ψήφιση των μέτρων. Σε μία τέτοια περίπτωση όπου η απάντηση των δύο πολιτικών αρχηγών αναμένεται να είναι αρνητική ο κ. Τσίπρας θα επιδιώξει να εντείνει το δίπολο με τη ΝΔ και να ..πετάξει το μπαλάκι της ευθύνης στα κόμματα της Κεντροαριστεράς προετοιμάζοντας το κλίμα για εκλογές.