«Στον αέρα» η λειτουργία των ολοήμερων δημοτικών

Στον αέρα βρίσκονται για την καινούργια σχολική χρονιά τα ολοήμερα δημοτικά σχολεία της χώρας, σύμφωνα με τον Απόστολο Λακασσά της Καθημερινής, καθώς στο υπουργείο Παιδείας εξετάζεται η κατάργησή τους με στόχο την εξοικονόμηση κονδυλίων.

Συγκεκριμένα, τα κονδύλια που θα δίνονταν για την κάλυψη των αναγκών στο ολοήμερο σχολείο μελετάται να αξιοποιηθούν για προσλήψεις εκπαιδευτικών για το βασικό σχολικό πρόγραμμα. Όμως, η κατάργηση των ολοήμερων θα προκαλέσει οξύτατο πρόβλημα στις οικογένειες περίπου 340.000 μαθητών.

Ειδικότερα, με βάση τις πρώτες εκτιμήσεις, ο αριθμός των ελλείψεων εκπαιδευτικών σε πρωτοβάθμια εκπαίδευση θα κινηθεί μεταξύ 24.000 με 26.000. Ωστόσο, προς το παρόν έχουν εξασφαλισθεί πιστώσεις για την κάλυψη μόλις 12.000 θέσεων. Εξαιτίας των δυσκολιών στη διαχείριση του εκπαιδευτικού προσωπικού και της εξοικονόμησης πόρων, η πολιτική ηγεσία του υπουργείου εξετάζει την κατάργηση του προγράμματος των ολοήμερων δημοτικών σχολείων με Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (ΕΑΕΠ), το οποίο ξεκίνησε με ευρωπαϊκά κονδύλια το 2010 και για το οποίο απαιτείται η πρόσληψη εκπαιδευτικών διαφόρων ειδικοτήτων (πληροφορική, καλλιτεχνικά, φυσική αγωγή κ.ά.).

Στο ολοήμερο σχολείο η έναρξη του υποχρεωτικού προγράμματος γίνεται στις 8.10 το πρωί και το βασικό πρόγραμμα ολοκληρώνεται στις 12.20 για την Α΄ και Β΄ Δημοτικού και στη 1.15 μ.μ. για τις επόμενες τέσσερις τάξεις. Βέβαια, εάν το Δημοτικό είναι ολοήμερο, το πρόγραμμά του ολοκληρώνεται στις 2 μ.μ. για όλες τις τάξεις, ενώ στην απογευματινή ζώνη ΕΑΕΠ παρέχεται η δυνατότητα πρόωρης αποχώρησης των μαθητών από 3.30 μ.μ. έως 3.40 μ.μ.

Το διευρυμένο ωράριο του ολοήμερου, εκτός από το ότι εξυπηρετεί τους γονείς, δίνει τη δυνατότητα στο δημόσιο εκπαιδευτικό σύστημα να προσφέρει νέες δραστηριότητες που έχουν ανάγκη οι μαθητές. Η αξία των ολοήμερων σχολείων καταδεικνύεται από το γεγονός ότι είναι πολύ δημοφιλή: τα σχολεία με ΕΑΕΠ καλύπτουν το 58% του μαθητικού πληθυσμού των δημοτικών σχολείων (589.000 το σύνολο). Το πρόγραμμα ξεκίνησε το 2010, επί υπουργίας Αννας Διαμαντοπούλου, και έως το τέλος της προηγούμενης σχολικής χρονιάς συνολικά, από τα 4.564 δημοτικά σχολεία της χώρας τα 1.336 λειτούργησαν με ΕΑΕΠ, με τα περισσότερα να βρίσκονται στα μεγάλα αστικά κέντρα με τα πολυπληθέστερα σχολεία.
«Πάση θυσία»

Όμως, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες της «Κ», σε επανειλημμένες διευρυμένες συσκέψεις στο υπουργείο Παιδείας με τη συμμετοχή του επιτελείου του αρμόδιου αναπληρωτή υπουργού Παιδείας Τάσου Κουράκη και των συνδικαλιστών και εκπροσώπων του τομέα Παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ, τέθηκε ως ύψιστη προτεραιότητα -«πάση θυσία» όπως ελέχθη- για να καλύψουν τις ελλείψεις εκπαιδευτικών να βρεθούν πόροι από τον κρατικό προϋπολογισμό, τα προγράμματα ΕΣΠΑ και το πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, έστω και με την κατάργηση προγραμμάτων όπως του ολοήμερου Δημοτικού με ΕΑΕΠ και των σχολικών εξοπλισμών (π.χ. κατάργηση προγράμματος αγοράς Η/Υ για τα σχολεία στο πλαίσιο του Ψηφιακού Σχολείου).
Οι συνδικαλιστές υπογράμμισαν ότι διαφωνούν σε οποιαδήποτε συζήτηση για αύξηση του ωραρίου των εκπαιδευτικών (την πρόταση έκανε διερευνητικά ο υπουργός Αριστείδης Μπαλτάς). Αντίθετα, προκρίνουν να καταργηθεί το ΕΑΕΠ ώστε να μη γίνουν προσλήψεις αναπληρωτών ειδικοτήτων. Κάτι που αντιμετωπίζεται θετικά από το υπουργείο, με δεδομένο μάλιστα ότι η ηγεσία του δεν ενέταξε για το νέο σχολικό έτος κανένα δημοτικό σχολείο στο πρόγραμμα ΕΑΕΠ, ενώ και στο Εθνικό Πρόγραμμα Μεταρρυθμίσεων 2015 δεν υπάρχει καμία αναφορά και πρόβλεψη για το ολοήμερο Δημοτικό με ΕΑΕΠ.

«Η αδυναμία λήψης αποφάσεων που θα εξορθολογίζουν τη διαχείριση του εκπαιδευτικού προσωπικού για να μην προκύψει πολιτικό κόστος οξύνει ακόμα περισσότερο το πραγματικό πρόβλημα των εκπαιδευτικών κενών. Η πρόταση για περικοπή των καινοτόμων εκπαιδευτικών προγραμμάτων και ιδιαίτερα αυτών που υποστηρίζονται από το ΕΣΠΑ, ώστε να εξοικονομηθούν πόροι για προσλήψεις, εκτός από οπισθοδρομική και αντιεκπαιδευτική, δεν συνάδει με τους κανόνες της Ε.Ε., η οποία χρηματοδοτεί καινοτόμα εκπαιδευτικά προγράμματα και όχι προσλήψεις που καλύπτουν πάγιες ανάγκες», ανέφερε στην «Κ» στέλεχος του μηχανισμού του υπουργείου Παιδείας, τονίζοντας ότι η κατάργηση του ολοήμερου προγράμματος θα προκαλέσει αντιδράσεις και από εκπαιδευτικούς και από γονείς.

Βιωματική και συνεργατική μάθηση

Το Ενιαίο Αναμορφωμένο Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα (ΕΑΕΠ) εισήγαγε στο δημοτικό σχολείο νέα γνωστικά αντικείμενα και εμπλούτισε τα ήδη υπάρχοντα. Έτσι στο σχολικό πρόγραμμα προστέθηκαν τα μαθήματα των Νέων Τεχνολογιών, της Θεατρικής Αγωγής καθώς και το μάθημα της Αγγλικής Γλώσσας από τις πρώτες τάξεις του Δημοτικού. Αυξήθηκαν οι ώρες της Φυσικής Αγωγής και της Μουσικής, διδάσκεται υποχρεωτικά ο χορός, ενώ εισήχθη το μάθημα της Φιλαναγνωσίας. Επίσης, δίνεται έμφαση στην ανάπτυξη διαθεματικών δραστηριοτήτων σε όλες τις τάξεις, με αγωγή υγείας, διατροφικές συνήθειες, κυκλοφοριακή αγωγή, περιβαλλοντική εκπαίδευση, τοπική ιστορία – τοπογεωγραφία. Στο ίδιο πλαίσιο, εισήχθη ως κυρίαρχη διδακτική μεθοδολογία η βιωματική, η συνεργατική μάθηση και η ανακαλυπτική μέθοδος, καθώς στην ευέλικτη ζώνη αναπτύσσονται διαθεματικά προγράμματα με πρωτοβουλία του κάθε εκπαιδευτικού. Στον σχεδιασμό του 2010 (επί υπουργίας Αν. Διαμαντοπούλου) προβλεπόταν η σταδιακή υλοποίηση του ΕΑΕΠ σε όλα -1.330 είναι σήμερα- εξαθέσια και άνω δημοτικά σχολεία μέχρι το τέλος του σχολικού έτους 2014-15. Και επί υπουργίας των Κ. Αρβανιτόπουλου και Ανδ. Λοβέρδου, έστω με καθυστερήσεις, εντάχθηκαν δημοτικά σχολεία στο πρόγραμμα ΕΑΕΠ, παρά τα προβλήματα και τα εμπόδια που υπήρξαν λόγω και αντιδράσεων κύκλων εντός του υπουργείου.