Γιάννης Λούλης: Πώς γίνεται και ο Τσίπρας παραμένει πολιτικά κυρίαρχος στη χώρα;

Πώς είναι δυνατόν, μετά το κλείσιμο των τραπεζών, τα capital controls, συν τη δυσμενέστατη συμφωνία με εταίρους και δανειστές, με δεδομένο ότι όλα αυτά προήλθαν από τραγικούς διαπραγματευτικούς χειρισμούς της κυβέρνησης, ο Αλέξης Τσίπρας να παραμένει πολιτικά κυρίαρχος στη χώρα, διερωτάται ο πολιτικός αναλυτής Γιάννης Λούλης, σε άρθρο του στην ΗΜΕΡΗΣΙΑ.

Γράφει ο Γιάννης Λούλης στο άρθρο του με τίτλο «Το παράδοξο Τσίπρα»:

«Ένα ερώτημα που τίθεται επίμονα, ειδικά εκτός Ελλάδος, αφορά στον πρωθυπουργό της χώρας. Πώς είναι δυνατόν, μετά το κλείσιμο των τραπεζών, τα capital controls, συν τη δυσμενέστατη συμφωνία με εταίρους και δανειστές, με δεδομένο ότι όλα αυτά προήλθαν από τραγικούς διαπραγματευτικούς χειρισμούς της κυβέρνησης, ο Αλέξης Τσίπρας να παραμένει πολιτικά κυρίαρχος στη χώρα; Το φαινόμενο τούτο μπορεί να αποκτήσει λοιπόν την ονομασία «το παράδοξο Τσίπρα». Σ’ αυτό αναφέρθηκα σε δύο συνεντεύξεις, στον κυπριακό «Φιλελεύθερο της Κυριακής» (στις 26/7) και στη Wall Street Journal (23/7). Υπάρχει άραγε ερμηνεία του «παράδοξου»; Ας πάρουμε τα πράγματα με τη σειρά.

Τις εκλογές του Ιανουαρίου του 2015 δεν τις κέρδισε ένα κόμμα, ούτε τις κέρδισε μια ιδεολογία (η Αριστερά), αλλά ένα πρόσωπο: Ο Αλέξης Τσίπρας. Δεν κέρδισε όμως γιατί προκαλούσε εμπιστοσύνη. Βεβαίως, στις συγκεκριμένες εκλογές έπεισε ότι δεν θα διακινδυνεύσει τη θέση της Ελλάδας στο ευρώ. Αυτό ήταν κομβικό, ώστε να καβαλήσει ένα οργισμένο κύμα καταδίκης και αποδοκιμασίας των παρακμιακών και τοξικών κυρίαρχων κομμάτων της μεταπολίτευσης τα οποία προκαλούσαν αποστροφή με τις ηγεσίες τους, τις πρακτικές τους και όσα απέπνεαν από όλους τους πόρους τους.

Μπορεί ο Τσίπρας να εξελέγη με επιφυλάξεις και αρνητική ψήφο, όμως ως πρωθυπουργός απέκτησε αρχικά ευρεία αποδοχή που εδραζόταν σε θετικά στοιχεία. Μπήκε άνετα και πειστικά στον νέο ρόλο του. Ήταν ένα φρέσκο πολιτικό προϊόν, που εξέπεμπε ιδεαλισμό, σοβαρότητα, σεμνότητα και διαφορετικότητα. Το επικοινωνιακό του ταλέντο συνοδεύτηκε από πολιτική βαρύτητα. Ήταν επίσης τυχερός, που τους πρώτους κρίσιμους μήνες, η κυβέρνησή του κρινόταν στο διαπραγματευτικό μέτωπο, όπου κυριαρχούσε η μαχητικότητα και όχι στο εσωτερικό. Διότι το κυβερνητικό του σχήμα ήταν πρόδηλα γυμνό σε ποιότητα στελεχών, ήταν ορατά μη ικανό διαχειριστικά σε συνδυασμό με σύνδρομα γραφικότητας. Τίποτα το πραγματικά νέο δεν υπήρχε.

Στο διαπραγματευτικό πεδίο, στην πρώτη φάση, ακόμη και ο ανεκδιήγητος Βαρουφάκης φάνταζε ως καταιγιστικός «αστέρας» εντός και εκτός της χώρας. Όσοι αγνοήσαμε εξ αρχής την πρόσκαιρη λάμψη του, βεβαίως κατανοούσαμε ότι επρόκειτο για κούφια και ανερμάτιστη προσωπικότητα με παθογένειες, που ήταν αδύνατον να εκτιμηθεί η ακριβής έκτασή τους. Το ότι όμως ο αστέρας έγινε καταστροφική καρικατούρα, υπήρξε, εν τέλει, άλλο ένα «τυχερό χαρτί» για τον Τσίπρα. Διότι όλο το μένος για τα διαπραγματευτικά αδιέξοδα έπεσε στους ώμους του Βαρουφάκη και πολύ λιγότερο στον Τσίπρα, που τον επέλεξε, που άργησε να τον αντικαταστήσει και τον διατήρησε ως υπουργό μέχρι το ολέθριο λάθος του δημοψηφίσματος.

Η έξοδος από το πρόγραμμα και το δημοψήφισμα ήταν μοιραίες επιλογές. Διαπραγματευτική αφροσύνη. Κατά ένα τρόπο πάντως, ο Τσίπρας κατέστησε «συνενόχους» όσους «ηρωικά» είπαν το «όχι», αποτελώντας τη μεγάλη πλειοψηφία. Βεβαίως, αν ο Τσίπρας επέλεγε το Grexit, οι ψηφοφόροι δεν θα τον συγχωρούσαν. Θα τον ισοπέδωναν πολιτικά. Όμως, η άτακτη αναδίπλωσή του μετατράπηκε σε σωτήριο συμβιβασμό. Ως μικρότερο κακό, σε μια θαρραλέα μάχη», που δόθηκε, έστω κι αν χάθηκε!

Ήδη ο Βαρουφάκης γίνεται -από την αυτοκαταστροφική του μανία- αποδιοπομπαίος τράγος. Μόνος του φορτώνεται κάθε λάθος, και όσα δεν του αναλογούν. Ταυτόχρονα, η «παλαβή Αριστερά» δίνει αέρα μετριοπάθειας σε έναν Τσίπρα, που προσπαθεί να σώσει τη χώρα από το Grexit. Όλα αυτά βοήθησαν και βοηθούν στην κυριαρχία Τσίπρα. Και πάνω απ’ όλα βοηθούν οι τοξικοί ανταγωνιστές του. Όμως, «το παράδοξο Τσίπρα» έχει αποδυναμωθεί. Στηρίζεται όλο και περισσότερο στις αδυναμίες άλλων. Έχει γίνει εύθραυστο.»