Άρειος Πάγος: Δεν νοείται πολιτικός γάμος μεταξύ ομοφύλων

«Δεν νοείται πολιτικός γάμος μεταξύ ομοφύλων» επισημαίνει σε εισήγησή του προς δικαστήριο ο αρεοπαγίτης, Χαράλαμπος Μαχαίρας, ενώ παράλληλα εισηγείται να μην αναιρεθεί η απόφαση του Εφετείου Δωδεκανήσου που έκρινε μη νόμιμο (ανυπόστατο) το γάμο μεταξύ των δυο ομοφυλόφιλων γυναικών που τελέστηκε στην Τήλο το 2008.
Ο αρεοπαγίτης στην εισήγησή του σχετικά με την έφεση που άσκησε το ζευγάρι ομοφύλων που τέλεσε πολιτικό γάμο στην Τήλο το 2008, σημειώνει ότι υπό το ελληνικό νομικό καθεστώς, «δεν νοείται πολιτικός γάμος μεταξύ ομοφύλων»
Σήμερα ήταν να συζητηθεί στο Α1 Πολιτικό Τμήμα του Ανωτάτου Δικαστηρίου η αναίρεση που έχει ασκήσει το ομόφυλο ζευγάρι κατά της εφετειακής απόφασης, αλλά για τυπικούς λόγους αναβλήθηκε για τον ερχόμενο Νοέμβριο.
Ωστόσο, έγινε γνωστό ότι ο αρεοπαγίτης κ. Μαχαίρας κατά την ακροαματική διαδικασία θα υποστηρίξει ότι από τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα και από την ισχύουσα νομοθεσία δεν είναι επιτρεπτός ο πολιτικός γάμος μεταξύ ομόφυλων ζευγαριών.
Ειδικότερα, ο κ. Μαχαίρας θα αναφέρει πέντε νομικούς λόγους που δεν μπορεί να είναι νόμιμος (υποστατός) ο πολιτικός γάμος των ομόφυλων ζευγαριών, ενώ παράλληλα αιτιολογεί τις θέσεις του.
Οι πέντε λόγοι είναι ότι:
«1) υπό το νομικό καθεστώς του Αστικού Κώδικα (Α.Κ.), θεωρείται αυτονόητη η διαφορετικότητα των φύλλων των νεονύμφων (βλέπε ιδία εκείνες περί προικός, του άρθρου 1.350 κ.ά.).
Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι ο Α.Κ. αντιλαμβάνεται τον γάμο μόνο μεταξύ ετεροφύλων.
Η δε αναφορά των διατάξεων του Α.Κ. πλέον, σε «συζύγους» και «μελονύμφους», ουδόλως οδηγεί στο συμπέρασμα ότι έγινε για να καταδείξει ότι εφεξής «αναγνωρίζει» πολιτικό γάμο και μεταξύ ομοφύλων, αλλά μάλλον ότι υιοθετήθηκε αυτή η φρασεολογία για λόγους νομοτεχνικούς,
2) Αυτό άλλωστε ενισχύεται και από την ρητή αναφορά σε πρόσφατο νομοθέτημα, τον νόμο 3719/2008 – σύμφωνο συμβίωσης-, όπου στο άρθρο 1 αυτού γίνεται χρήση ρητώς της έννοιας των «ετερόφυλων»,
3) από το άρθρο 12 της Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ), ουδόλως συνάγεται καταλυτικό επιχείρημα υπέρ της αναγνώρισης πολιτικού γάμου μεταξύ ομοφύλων, αφού και εκεί διακρίνονται τα δύο φύλα,
4) ομοίως και στο άρθρο 23 παρ. 2 του Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα (ΔΣΑΠΑ),
5) Η ευρωπαϊκή νομολογία κρίνει και τάσσεται μεν ρητώς υπέρ της διεύρυνσης της έννοιας της οικογένειας και μεταξύ ομοφύλων (Στρασβούργο κ.λπ.), δεν έχει αποφανθεί όμως ρητά περί του τρόπου που θα πραγματωθεί αυτή, δηλαδή για παράδειγμα με ποιο νομικό μόρφωμα, όπως λ.χ. το σύμφωνο συμβίωσης ή άλλως».
Κατά συνέπεια, σημειώνει ο αρεοπαγίτης υπό ελληνικό νομικό καθεστώς, «δεν νοείται πολιτικός γάμος μεταξύ ομοφύλων».
Και προσθέτει ότι είναι «γνωστή η επιστημονική συζήτηση που αναπτύσσεται στην ελληνική νομική κοινότητα και κοινωνία γενικότερα για την ανάγκη τέτοιας νομοθετικής ρυθμίσεως».
Τέλος, υπογραμμίζει ο δικαστικός λειτουργός ότι «κατόπιν όλων αυτών θεωρεί ότι είναι αναγκαία η θέσπιση με ρητή νομοθετική διάταξη του γάμου μεταξύ ομοφύλων, όπως ήδη προβλέπεται σε δέκα ευρωπαϊκές χώρες».
Πάντως, σε περίπτωση που χαθεί η δικαστική «μάχη» στον Άρειο Πάγο θεωρείται βέβαιο ότι το ζεύγος θα προσφύγει στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, το οποίο πριν από λίγους μήνες είχε καταδικάσει την Ελλάδα για τον αποκλεισμό των ομόφυλων ζευγαριών από το σύμφωνο συμβίωσης.
Ο δικηγόρος του ομόφυλου ζευγαριού Βασίλης Χειρδάρης, με αφορμή την εισήγηση του κ. Μαχαίρα δήλωσε:
«Η υπόθεση των γάμων των ομοφύλων που θα εκδικαστεί στον Άρειο Πάγο δίνει την ευκαιρία στον Ανώτατο Δικαστήριό μας να εγκαταλείψει την εσωστρέφεια στην νομολογία του και να προχωρήσει σε μια ερμηνεία της νομοθεσίας που θα είναι σύμφωνη με τα σύγχρονα δεδομένα και τις αλλαγές που έχουν επέλθει στα ήθη και στην κοινωνία.
Οι καιροί έχουν αλλάξει και ήδη πάνω από 10 ευρωπαϊκά κράτη έχουν θεσμοθετήσει νομοθεσία για να μπορούν να συναφθούν γάμοι ομοφύλων και πολλά ανώτατα δικαστήρια σε όλο τον κόσμο δίνουν νομολογιακές λύσεις ακόμα και εναντίον απαγορευτικής νομοθεσίας.
Ήδη το υπουργείο Δικαιοσύνης ετοιμάζει νομοσχέδιο που επεκτείνει το σύμφωνο συμβίωσης και στα ομόφυλα ζευγάρια. Δεν αντιλαμβάνομαι γιατί η νομιμοποίηση μιας ερωτικής σχέσης μέσω του συμφώνου συμβίωσης να μην επεκταθεί και στην πιο ώριμη και σοβαρή μορφή της σχέσης, τον γάμο.
Η λύση δεν πρέπει να είναι κομματιαστή αλλά συνολική. Δεν μπορεί να παραβιάζονται τα δικαιώματα των ομοφύλων όσον αφορά το σύμφωνο συμβίωσης αλλά να μην παραβιάζονται ταυτόσημα δικαιώματα όσον αφορά τον γάμο».