Categories: Διάφορα

Σήμερα είναι η παγκόσμια μέρα της μαθηματικής σταθεράς π

Ο αριθμός π (συμβολίζεται διεθνώς με το ελληνικό γράμμα π) είναι μια μαθηματική σταθερά που ορίζεται ως ο λόγος της περιφέρειας προς τη διάμετρο ενός κύκλου, και είναι με ακρίβεια οκτώ δεκαδικών ψηφίων ίσος με 3.14159265 και γι’ αυτό κάθε χρόνο στις 14 Μαρτίου (3.14) γιορτάζεται η μέρα του π.
Το π είναι γνωστό επίσης ως σταθερά του Αρχιμήδη (δεν πρέπει να συγχέεται με τον αριθμό του Αρχιμήδη) ή αριθμός του Λούντολφ.
Ωστόσο ειδικά φέτος οι μαθηματικοί έχουν ένα λόγο παραπάνω να το γιορτάζουν, αφού το 2015 είναι η μοναδική χρονιά που στις 14 Μαρτίου η ημερομηνία θα περιλαμβάνει περισσότερα ψηφία του π (3.1415) ενώ ο ακριβής εορτασμός είναι στις 09:26, για να συμπεριληφθούν ακόμη περισσότερα ψηφία.
Οι άνθρωποι γνωρίζουν τον αριθμό π εδώ και χιλιάδες χρόνια, ενώ εμφανίζεται ακόμη και στην Αγία Γραφή, αλλά και σε αρχαίους πολιτισμούς: Οι Βαβυλώνιοι, οι αρχαίοι Έλληνες, ακόμα και οι Κινέζοι έχουν δοκιμάσει να υπολογίσουν όλο και πιο ακριβείς εκδόσεις του π.
Ο διάσημος μαθηματικός Αρχιμήδης προσπάθησε να δώσει έναν ακριβή υπολογισμό του π το 250 π.Χ. χρησιμοποιώντας δύο πολύγωνα 96 όψεων, ένα μέσα σε κύκλο και ένα δεύτερο έξω. Υποστήριξε ότι η τιμή του π θα βρίσκεται μεταξύ των μηκών της περιμέτρου του κάθε πολυγώνου. Η θεωρία του αυτή ήταν ο πιο ακριβής υπολογισμός του π για την εποχή.
Ωστόσο, χρόνια μετά, οι άνθρωποι υπολόγισαν το π με μεγαλύτερη ακρίβεια. Αλλά το κυνήγι για ακόμα περισσότερα δεκαδικά ψηφία έγινε επιτακτικό με την ανάπτυξη των ηλεκτρονικών υπολογιστών. Δύο Αμερικανοί μαθηματικοί υπολόγισαν ότι το π έχει 1.120 ψηφία το 1949 με μια αριθμομηχανή γραφείου. Επί του παρόντος, το έχει υπολογιστεί να έχει 13.300.000.000.000 δεκαδικά ψηφία.
Το 2009, το Κογκρέσο των ΗΠΑ κήρυξε την 14η Μαρτίου ως Ημέρα του π με ψηφοφορία 391 υπέρ και 10 κατά.
Για την απομνημόνευση των πρώτων λίγων δεκαδικών ψηφίων του αριθμού π έχουν επινοηθεί διάφοροι μνημονικοί κανόνες, ανάμεσά τους και η παρακάτω φράση
ΑΕΙ Ο ΘΕΟΣ Ο ΜΕΓΑΣ ΓΕΩΜΕΤΡΕΙ ΤΟ ΚΥΚΛΟΥ ΜΗΚΟΣ ΙΝΑ ΟΡΙΣΗ ΔΙΑΜΕΤΡΩ ΠΑΡΗΓΑΓΕΝ ΑΡΙΘΜΟΝ ΑΠΕΡΑΝΤΟΝ ΚΑΙ ΟΝ ΦΕΥ ΟΥΔΕΠΟΤΕ ΟΛΟΝ ΘΝΗΤΟΙ ΘΑ ΕΥΡΩΣΙ
Η παραπάνω φράση είναι και ένας μνημωνικός τρόπος για τον προσδιορισμό των 23 πρώτων ψηφίων του π. Ο αριθμός των γραμμάτων κάθε λέξης αποτελεί και ένα ψηφίο του π.
Δηλαδή ΑΕΙ = 3, Ο =1, ΘΕΟΣ = 4, Ο = 1, ΜΕΓΑΣ = 5, ΓΕΩΜΕΤΡΕΙ = 9, ΤΟ = 2, ΚΥΚΛΟΥ = 6, ΜΗΚΟΣ = 5, ΙΝΑ = 3, ΟΡΙΣΗ = 5, ΔΙΑΜΕΤΡΩ = 8, ΠΑΡΗΓΑΓΕΝ = 9, ΑΡΙΘΜΟΝ = 7, ΑΠΕΡΑΝΤΟΝ = 9, ΚΑΙ = 3, ΟΝ = 2, ΦΕΥ = 3, ΟΥΔΕΠΟΤΕ = 8, ΟΛΟΝ = 4, ΘΝΗΤΟΙ = 6, ΘΑ = 2, ΕΥΡΩΣΙ = 6.
Δηλαδή από την συγκεκριμένη φράση έχουμε τα 23 πρώτα ψηφία του αριθμού: π=3,1415926535897932384626… .
Κατά σύμπτωση, η ημέρα εορτασμού του αριθμού π συμπίπτει με τα γενέθλια του Άλμπερτ Άινσταϊν, γεγονός που δίνει τη δυνατότητα στους λάτρεις των μαθηματικών την ευκαιρία να συζητήσουν για διάσημες ανακαλύψεις που έχουν αποδειχτεί με τη χρήση των μαθηματικών.

Βασίλης Φουρτούνης

Recent Posts

Νίκος Τσούλιας*:  Κι όμως υπάρχει ρεύμα σκοταδισμού!

Συνωμοσιολογίες, ψευδοεπιστήμες, θρησκοληψίες είναι στο προσκήνιο και μάλιστα καταδεικνύεται ότι ενισχύονται από το διαδίκτυο. Σε…

5 ώρες ago

Νίκος Φασφαλής: Συνεδρίαση του ΚΥΣΠΕ, Παρασκευή 11 Απριλίου 2025

Με ανακοίνωσή του ο αιρετός του Κεντρικού Υπηρεσιακού Συμβουλίου Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης (ΚΥΣΠΕ), με την παράταξη…

11 ώρες ago

Α.Δ.Ε.Δ.Υ.: Καταγγελία κατά του Άρη Πορτοσάλτε, για την επίθεσή του κατά της δικαστού που έκρινε νόμιμη την απεργία των Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας

Η Ανώτατη Διοίκηση Ενώσεων Δημοσίων Υπαλλήλων (Α.Δ.Ε.Δ.Υ.) με ανακοίνωσή της καταγγέλλει τον δημοσιογράφου του ΣΚΑΪ,…

16 ώρες ago

Τουρκία: Ο δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου, έγινε επίτιμος δημότης του Παρισιού

Ο δήμαρχος Κωνσταντινούπολης Εκρέμ Ιμάμογλου (Ekrem İmamoğlu) ανακηρύχθηκε επίτιμος δημότης της πόλης του Παρισιού, «της…

17 ώρες ago

Δήμος Αθηναίων: Συνεχίζονται οι δενδροφυτεύσεις σε Λυκαβηττό και Στρέφη

Ο Δήμος Αθηναίων συνεχίζει να δίνει ανάσες πρασίνου και ζωής στην πόλη. Περισσότερα από 1.100…

17 ώρες ago

Γιάννης  Μανιάτης: Σε κίνδυνο η ελληνική επιτραπέζια ελιά – Ώρα για άμεση παρέμβαση της Κομισιόν

Με ερώτησή του προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ο Ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ και Αντιπρόεδρος της Ομάδας των…

1 ημέρα ago