12ο Συμπόσιο Σύμης

Ομιλία Γιώργου Α. Παπανδρέου

Πέμπτη 16 Ιουλίου 2009

Φίλες και φίλοι του ωραίου νησιού της Σκιάθου, αγαπητέ Νομάρχη Μαγνησίας, Απόστολε Παπατόλια, αγαπητέ Δήμαρχε Σκιάθου, Νίκο Πλωμαρίτη, αγαπητοί βουλευτές της Μαγνησίας, αγαπητά μέλη του Εθνικού Συμβουλίου του ΠΑΣΟΚ, μέλη της Νομαρχιακής Επιτροπής και της Τοπικής Οργάνωσης των Σποράδων, μέλη της Νεολαίας ΠΑΣΟΚ νομού Μαγνησίας, αγαπητοί σύνεδροι, καλεσμένοι μας και συμμετέχοντες του Συμποσίου της Σύμης.

Φίλες και φίλοι, που μας τιμάτε με την παρουσία σας το βράδυ αυτό. Είναι ιδιαίτερη η χαρά μας, που βρισκόμαστε σε αυτό το τόσο όμορφο σημείο, σε αυτή τη μικρή εκδήλωση, στο παλιό δημοτικό σχολείο στο Μπούρτζι,  κλείνοντας με αυτό τον τρόπο και το φετινό Συμπόσιο της Σύμης.

Ένα Συμπόσιο, το οποίο ξεκίνησε πριν από δώδεκα χρόνια και το διοργάνωσε το Ίδρυμα Ανδρέας Παπανδρέου και ο Πρόεδρος του Ιδρύματος, Κώστας Λαλιώτης, και είναι το πρώτο που οργανώνουμε σε αυτή την περιοχή της Ελλάδας, στις Σποράδες και, βεβαίως, στο πανέμορφο νησί της Σκιάθου.

Θέλω να ευχαριστήσω ιδιαίτερα το Νομάρχη, Απόστολο Παπατόλια, τον Δήμαρχο Σκιάθου, Νίκο Πλωμαρίτη, τους τοπικούς φορείς, τις τοπικές αρχές, την Αστυνομία, το Λιμενικό, που συνέβαλαν σε αυτή τη φιλοξενία προς τους ξένους καλεσμένους μας. Και βεβαίως, ακριβώς αυτό είναι που τους εντυπωσιάζει, αυτή η φιλοξενία, η αγάπη και η ζεστασιά που προσφέρουμε.

Επιτρέψτε μου επίσης να ευχαριστήσω ιδιαίτερα τον παπά - Άγγελο, για τη φιλοξενία του στην Ιερά Μονή της Ευαγγελίστριας. Ήταν μια βραδιά πράγματι αξέχαστη.

Εγώ βέβαια έχω επισκεφθεί πολλές φορές αυτά τα μέρη και παλαιότερα, αλλά μπορώ να σας μεταφέρω από τους καλεσμένους μας, ότι έχουν μείνει όλοι ενθουσιασμένοι από τη φυσική ομορφιά της Σκιάθου, τον πολιτισμό της, τα τόσα που έχει να προσφέρει, τη ζεστή της φιλοξενία. Θα ήθελα να σας ευχαριστήσω όλους προσωπικά. Νομίζω ότι είναι αξέχαστες οι μέρες που πέρασαν μαζί μας οι καλεσμένοι μας, εδώ στη Σκιάθο.

Επιτρέψτε μου βεβαίως να ευχαριστήσω και όλους τους συνεργάτες εθελοντές που εργάστηκαν ακούραστα αυτές τις μέρες, αλλά και την προηγούμενη περίοδο για την προετοιμασία του Συμποσίου, για να γίνει κι αυτό το Συμπόσιο, ένα πολύ σημαντικό και πετυχημένο Συμπόσιο της Σύμης. Και πάλι από καρδιάς, ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους.

Αυτό το ωραίο νησί, όπως συνειδητοποιήσαμε όλοι στο Συμπόσιο, αυτός ο πανέμορφος τόπος, αυτός ο πολιτισμός της Σκιάθου, βρίσκεται σήμερα υπό απειλή. Απειλή βέβαια αντιμετωπίζουν και τόσες άλλες όμορφες περιοχές της χώρας μας, όπως και ολόκληρης της Μεσογείου. Αντιμετωπίζουμε την ερημοποίηση, την καταστροφή των δασών, την καταστροφή των θαλασσών μας, την απώλεια των υδάτινων πόρων της χώρας μας και, βεβαίως, και ευρύτερων περιοχών, με επιπτώσεις όχι μόνο στην οικονομία μας, αλλά και στον ίδιο τον πολιτισμό μας, επιπτώσεις που θα δημιουργήσουν κοινωνικές συγκρούσεις, φτώχεια, μιζέρια και πόνο.

Το σημερινό οικονομικό μοντέλο της υπερσυγκέντρωσης εξουσίας και κεφαλαίου στα χέρια των λίγων, φθάνει στο τέλος του. Χρειάζεται, και αυτό ακριβώς προτείνουμε, ένα άλλο μοντέλο, ένα νέο πρότυπο ανάπτυξης, που θέτει τις πραγματικές ανάγκες κάθε πολίτη, κάθε ανθρώπου, στο επίκεντρο της πολιτικής μας. Κι εμείς, αυτό το εννοούμε και το ονομάζουμε «πράσινη ανάπτυξη». Πράσινη ανάπτυξη, που μπορεί να γίνει ο νέος στόχος της Ελλάδας. Όπως παλαιότερα ήταν στόχος να ενταχθούμε στην ΟΝΕ και να διοργανώσουμε τους Ολυμπιακούς Αγώνες, ο νέος στόχος της χώρας μας μπορεί και πρέπει να είναι, να πρωτοπορήσουμε στην ανάπτυξη, με την φιλική σχέση μας με το περιβάλλον, δηλαδή, την πράσινη ανάπτυξη.

Είναι ένα νέο πρότυπο ανάπτυξης, που διασφαλίζει και διασφαλίζεται, θα έλεγα, από πέντε στόχους:

Πρώτα απ' όλα, διασφαλίζουμε με την πρόταση αυτή την κοινωνική αλληλεγγύη, τη συνοχή και την κοινωνική δικαιοσύνη, μια οικονομία χωρίς κοινωνικές ανισότητες.

Δεύτερον, μια νέα σχέση του ανθρώπου με τη φύση, με το περιβάλλον, με τον ίδιο του τον πολιτισμό.

Τρίτον, την ανάπτυξη και την αξιοποίηση νέων τεχνολογιών. Νέων τεχνολογιών, που σημαίνει επένδυση στην εκπαίδευση, επένδυση στον άνθρωπο, επένδυση στον νέο άνθρωπο, αλλά και στη δια βίου εκπαίδευση. Επένδυση στην τεχνολογία και την καινοτομία, που θα επιτρέψει να αλλάξουμε τη σημερινή χρήση της ενέργειας και να την αντικαταστήσουμε με νέες, ήπιες μορφές ενέργειας, όπως είναι ο ήλιος, ο άνεμος, η γεωθερμία, τα ίδια τα κύματα της θάλασσας.

Αυτές γίνονται, με τις νέες τεχνολογίες, οι νέες πηγές ενέργειας και βεβαίως, θα πρέπει να είναι οι νέες πηγές ενέργειας και για την Ελλάδα. Αυτές τις πηγές, ξέρουμε εμείς πολύ καλά, ότι τις έχουμε σε αφθονία. Δεν χρειάζεται να τις εισάγουμε. Είναι εδώ, είναι μέρος του πολιτισμού μας. Είναι μέρος της ιστορίας μας, ο ήλιος, η θάλασσα, η γεωθερμία, ο άνεμος.

Γι' αυτό είναι και η δύναμή μας. Και είναι σε αφθονία αυτή η δύναμή μας. Αυτή η δύναμη που προέρχεται από τους ίδιους τους τόπους μας, τα νησιά μας, τα βουνά μας, τις θάλασσές μας. Που θα δώσει δύναμη στην Περιφέρεια. Πολύ σωστά είπε ο Νομάρχης μας, ότι αυτή η νέα πράσινη ανάπτυξη θα ενδυναμώσει την Περιφέρεια, μέσα από την Τοπική Αυτοδιοίκηση, τους τοπικούς φορείς, τις Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, τους συλλογικούς φορείς, που θα μπορέσουν να αξιοποιήσουν πια αυτές τις νέες μορφές τεχνολογίας και ενέργειας για την ανάπτυξη, με έναν τρόπο αποκεντρωμένο.

Νέα δύναμη στην Περιφέρεια. Νέα δύναμη στον τοπικό πολιτισμό. Νέα δύναμη στη βιοποικιλότητα, αλλά και στην τόσο μεγάλη ομορφιά της ποικιλίας που έχει η Ελλάδα στον πολιτισμό της, από τη μουσική μέχρι και την παραγωγή. Δύναμη, που θα κάνει πολύ ξεχωριστό τον τουρισμό μας, πολύ ξεχωριστά και ποιοτικά τα αγροτικά μας προϊόντα, αλλά και τα μέσα μεταφοράς, και τις κατοικίες τις οποίες χτίζουμε.

Αξιοποιώντας όλα τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, όπως είναι η μεσογειακή δίαιτα, συγκριτικά πλεονεκτήματα που ουσιαστικά τα είχαμε ξεχάσει, που είναι μέρος της ιστορίας μας, της παράδοσής μας, αλλά τώρα μπορούν να αξιοποιηθούν μέσα από αυτές τις νέες τεχνολογίες.

Όλα αυτά βεβαίως χρειάζονται ένα σχέδιο, ένα σχέδιο δημοσίων επενδύσεων, ένα σχέδιο για να φέρουμε και ιδιωτικές επενδύσεις στη χώρα, ένα σχέδιο που θα φέρει καινούργιες δουλειές για τη νεολαία μας, ένα σχέδιο που θα φέρει ανάπτυξη, αυτή την πράσινη ανάπτυξη.

Το τέταρτο στοιχείο αυτής της πράσινης ανάπτυξης, είναι η Δημοκρατία μας, διότι ουσιαστικά θα δώσουμε πολλές δυνατότητες στην τοπική κοινωνία να απελευθερωθεί από αυτό τον βραχνά του συγκεντρωτικού και πελατειακού κράτους.

Θα μπορέσουμε να αποκεντρώσουμε λοιπόν και να δώσουμε δύναμη στον πολίτη, θα μπορέσουμε να συμβάλουμε στο να δοθεί και ασφάλεια και σιγουριά στον πολίτη, με τη συμμετοχή του, με τη φωνή του να είναι πιο δυνατή. Η Δημοκρατία είναι το νέο στοίχημα στην πολιτική. Πρέπει να δώσουμε νέο οξυγόνο στην έννοια της Δημοκρατίας κι αυτό πρέπει να συνδεθεί με ένα νέο αναπτυξιακό μοντέλο.

Και τέλος, το πέμπτο σημείο είναι η Ελλάδα των ανοικτών οριζόντων, η Ελλάδα της πρωτοβουλίας, η Ελλάδα που έχει στόχους στην ευρύτερη περιοχή και που μπορεί να είναι πρωτοπόρος. Μια Ελλάδα πρωτοπόρος στην πράσινη ανάπτυξη.

Γι΄ αυτά τα θέματα, θα μας μιλήσουν, και τους ευχαριστώ, τρεις διακεκριμένοι σύνεδροι και πιστά μέλη της οικογένειάς μας της Σύμης, ο Joseph Stiglitz, κάτοχος του Βραβείου Νόμπελ και Καθηγητής Οικονομίας στο φημισμένο Πανεπιστήμιο της Columbia, ο Gerd Leipold, Επικεφαλής της Greenpeace, και η Segolene Royal, η οποία ήταν υποψήφια για το αξίωμα του Προέδρου της Γαλλίας και, πρόσφατα, ορίστηκε Αντιπρόεδρος στη Σοσιαλιστική Διεθνή.

Τα θέματα που συζητήσαμε ήταν ακριβώς η οικονομική κρίση, πώς πρέπει να φτιάξουμε ένα νέο μοντέλο, το οποίο θα μας οδηγήσει σε μια άλλη ανάπτυξη, με ανθρώπινο πρόσωπο, την πράσινη ανάπτυξη, πώς θα δώσουμε δύναμη στον πολίτη για να έχει λόγο, φωνή, συμμετοχή, μέσα από τους δημοκρατικούς μας θεσμούς, αλλά και με νέους συμμετοχικούς θεσμούς και βέβαια, πώς θα μπορέσουμε να διασφαλίσουμε την ειρήνη και την ασφάλεια, και στην καθημερινότητα, και στην ευρύτερη περιοχή.

Αυτά είναι θέματα και ελληνικά, αλλά όπως βλέπω και μέσα από τη Σοσιαλιστική Διεθνή - και βρίσκεται κοντά μας και ο Louis Ayala, που είναι ο Γραμματέας της Σοσιαλιστικής Διεθνούς - είναι κοινά θέματα, τα οποία όλοι αντιμετωπίζουμε.

Κλείνοντας, θα ήθελα να πω ότι, δυστυχώς, η Ελλάδα, ιδιαίτερα μετά από τους Ολυμπιακούς Αγώνες, έχει μια κυβέρνηση που, αντί να αξιοποιεί τα συγκριτικά μας πλεονεκτήματα, υποβάθμισε, αποδυνάμωσε, αποδιοργάνωσε ένα ευνομούμενο κράτος, κομματικοποίησε τα πάντα και κυριαρχεί η λογική της πελατειακής σκοπιμότητας.

Ο πολίτης βομβαρδίζεται καθημερινά από αποκαλύψεις διαφθοράς και, βεβαίως, πολλοί αισθάνονται δυσπιστία ακόμα και απέναντι στο ίδιο το πολιτικό σύστημα. Αισθάνονται ότι δεν μπορεί να αυτοπροστατευθεί και να προστατεύσει τα συμφέροντα του κάθε πολίτη, το βιος, τον κόπο, τη φορολογία την οποία πληρώνει ο Έλληνας πολίτης, τον δημόσιο πλούτο ο οποίος ανήκει στον Έλληνα πολίτη.

Περνά σήμερα η Ελλάδα μια περίοδο βαθιάς κρίσης, οικονομικής κρίσης, πολιτικής κρίσης, θεσμικής κρίσης και κρίσης αξιών. Και βιώνουμε όλοι μας, όλοι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες, αυτή την ανασφάλεια. Ανασφάλεια, που ξεκινά από το χώρο της υγείας, από το αν αύριο θα έχουμε σύνταξη, αν η παιδεία θα μας δώσει προοπτική, αν υπάρχει πρόνοια για τον πιο αδύναμο, για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας, αλλά ακόμα και για τα εθνικά μας θέματα.

Ανασφάλεια, καθώς βλέπουμε μια κυβέρνηση χωρίς πολιτικές, χωρίς βούληση, που δεν μπορεί να υπηρετήσει το δημόσιο συμφέρον, αλλά που έχει μάθει πολύ καλά να υπηρετεί «ειδικά συμφέροντα», τους λίγους, τους «ημέτερους», τους ισχυρούς. Αυτό είναι που πρέπει να ανατρέψουμε. Και αυτό είναι που θα ανατρέψουμε, και σύντομα. Όποτε γίνουν οι εθνικές εκλογές, θα ανατρέψουμε αυτή την αντίληψη, ώστε επιτέλους το ελληνικό κράτος να είναι ευνομούμενο, να υπηρετεί το δημόσιο συμφέρον, το συμφέρον του πολίτη και κανένα άλλο συμφέρον. Αυτό, θέλω να ξέρετε, ότι το εγγυόμαστε, το εγγυώμαι προσωπικά.

Εμείς, οι προοδευτικές δυνάμεις, έχουμε αποδείξει με τις προτάσεις μας ότι είμαστε επίκαιροι όσο ποτέ. Έχουμε όραμα, έχουμε σχέδιο, έχουμε λύσεις. Λύσεις, βέβαια, που θα χρειαστούν και τη δική σας συμμετοχή. Συμμετοχή, όχι μόνο για να φθάσουμε, και θα φθάσουμε να γίνουμε κυβέρνηση αυτής της χώρας, το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, αλλά από την επομένη των εκλογών, για να σηκώσουμε όλοι τα μανίκια και να δουλέψουμε για μια άλλη Ελλάδα.

Μια Ελλάδα ευνομούμενη, μια Ελλάδα της κοινωνικής συνοχής, μια Ελλάδα της δικαιοσύνης, μια Ελλάδα της πράσινης ανάπτυξης, μια Ελλάδα της σιγουριάς και της ασφάλειας, μια Ελλάδα που δίνει ξανά προοπτική και ελπίδα στη νέα γενιά, αλλά και σιγουριά στους απόμαχους της εργασίας.

Θέλω να σας ευχαριστήσω για τη δική σας συμμετοχή απόψε, που δείχνει για άλλη μια φορά αυτό το πάθος, αυτό το ενδιαφέρον, αυτή τη συμμετοχή, αυτή την ουσιαστική ελπίδα που ξαναφέρνουμε στην πατρίδα μας.

Θέλω να ευχαριστήσω και όλους όσοι συμμετείχαν σε αυτό το πολύ ενδιαφέρον - και πάλι, φέτος - Συμπόσιο της Σύμης και δίνω τον λόγο στον Joseph Stiglitz, μετά στον Gerd Leipold και στην Segolene Royal,  για να μας παρουσιάσουν τα συμπεράσματα των εργασιών μας, του φετινού 12ου Συμποσίου της Σύμης, που πραγματοποιήθηκε εδώ, στην Σκιάθο.

Σας ευχαριστώ πάρα πολύ. Καλή μας συνέχεια και καλή μας επιτυχία.