ÂñÝèçêáí ôá ìáôùìÝíá ñïý÷á ËáìðñÜêç êáé Ôóáñïõ÷Ü
Ôñßôç 2 Áõãïýóôïõ 2011
ΒρÞκαμε στο http://www.nooz.gr Ýνα Üρθρο για τα ματωμÝνα ροýχα των ΛαμπρÜκη και ΤσαρουχÜ και το αναδημοσιεýουμε, δεδομÝνου üτι στο παρελθüν εßχαμε ασχοληθεß με αυτü το θÝμα γρÜφοντας Ýνα αφιÝρωμÜ για τη δολοφονßα του αγωνιστÞ της ειρÞνης Γρηγüρη ΛαμπρÜκη πατÞστε εδþ για να διαβÜσετε το αφιÝρωμα. ΑναλυτικÜ το Üρθρο του nooz.gr Ýχει ως εξÞς:
“Τα ματωμÝνα ροýχα της δημοκρατßας και της ειρÞνης”. ¸τσι χαρακτÞρισαν οι αντιδικτατορικοß αγωνιστÝς, μÝλη της Εταιρεßας ΔιÜσωσης Ιστορικþν Αρχεßων τα ποτισμÝνα απü το αßμα, ροýχα που φοροýσαν το μοιραßο βρÜδυ της 22 ΜαÀου 1963, κατÜ τη δολοφονικÞ επßθεση εναντßον τους στη Θεσσαλονßκη, τα δýο ιστορικÜ στελÝχη και βουλευτÝς της ΕΔΑ Γρηγüρης ΛαμπρÜκης και Γιþργης ΤσαρουχÜς.
Τα συγκλονιστικÜ ντοκουμÝντα του πολιτικοý εγκλÞματος, που συντÜραξε το πανελλÞνιο και χαρακτηρßστηκε "προμÞνυμα της δικτατορßας", βρßσκονται σÞμερα στο χþρο, üπου φιλοξενοýνται τα γραφεßα της ΕΔΙΑ στην ¶νω Πüλη της Θεσσαλονßκης (στο δημοτικü κτßριο που Ýχει παραχωρηθεß- οδüς Θεοφßλου 13).
Στις γυÜλινες προθÞκες, üπου τοποθετÞθηκαν προσωρινÜ για την παρουσßαση, εßναι ευδιÜκριτα διÜστικτα απü αßμα, το λευκü πουκÜμισο, το μπλε σακÜκι και παντελüνι του Γρηγüρη ΛαμπρÜκη, ενþ ακριβþς δßπλα Ýχει τοποθετηθεß το καφετß σακÜκι, το γιλÝκο, το λευκü πουκÜμισο, η γραβÜτα, η λεπτÞ μαýρη ζþνη και τα μαýρα παποýτσια του Γιþργη ΤσαρουχÜ.
Στην προθÞκη με τα ροýχα του Γρηγüρη ΛαμπρÜκη, υπÜρχει μüνο το Ýνα του παποýτσι (το Üλλο του πιθανüτατα χÜθηκε μÝσα στο δολοφονικü παραλÞρημα που εßχαν στÞσει παρακρατικοß στον τüπο της επßθεσης), ενþ λεßπει απü την Ýκθεση και το παντελüνι του ΤσαρουχÜ, που απü την πολυκαιρßα και τη φθορÜ χρειÜζεται ειδικÞ συντÞρηση πριν εκτεθεß.
Η κüρη του βουλευτÞ της ΕΔΑ Γ. ΤσαρουχÜ που δολοφονÞθηκε αργüτερα Καßτη ΤσαρουχÜ ανÝφερε: "Το κοστοýμι το φοροýσε τη μÝρα που Ýγινε η δολοφονικÞ απüπειρα κατÜ του ΛαμπρÜκη. Και ο ΤσαρουχÜς την ßδια μÝρα δÝχτηκε την επßθεση των παρακρατικþν και τραυματßστηκε βαριÜ. Δεν εßναι αυτÜ τα ροýχα που φοροýσε τη μÝρα της δολοφονßας του, που συνÝβη αργüτερα στις 9 ΜαÀου του 1968, ýστερα απü πολýωρο βασανισμü απü τα üργανα της χοýντας στο Γ' ΣΣ. Εκεßνα τα ροýχα, τα εßχε παραλÜβει η μητÝρα μου και ενÜμιση περßπου χρüνο μετÜ, τα πÝταξε, μην αντÝχοντας να τα βλÝπει μÝσα στο σπßτι".
Τα ροýχα παραδüθηκαν στην ΕΔΙΑ μÝσα σε δýο χÜρτινες κοýτες που Ýξω γρÜφουν με πρüχειρα γρÜμματα "ΛαμπρÜκης" και "ΤσαρουχÜς" απü Ýναν Üγνωστο. Τα δÝματα Þταν σε Üθλια κατÜσταση, ενþ τα τριμμÝνα απü τον καιρü και τρυπημÝνα ροýχα των ιστορικþν ηγετþν της αριστερÜς εßχαν καταφαγωθεß απü ζωýφια.
Τα χαρτüκουτα με το πολýτιμο ιστορικü υλικü, τα οποßα αποτÝλεσαν πειστÞρια για τη δßκη, βρßσκονταν για μεγÜλο διÜστημα στα υπüγεια του δικαστικοý μεγÜρου Θεσσαλονßκης. Διασþθηκαν απü την πολτοποßηση και την καταστροφÞ παλιþν δικογραφιþν και αρχειακþν εγγρÜφων, που αποφÜσισε το Συμβοýλιο Εφετþν τον Οκτþβριο του 2008, με το αιτιολογικü της αποσυμφüρησης του χþρου.
"ΑυτÞ τη στιγμÞ, η πολτοποßηση των δικογραφιþν και των αρχεßων Ýχει σταματÞσει μετÜ απü ενÝργειÝς μας και περιμÝνουμε απü τον νÝο προúστÜμενο του Εφετεßου σε συνεργασßα μαζß μας, να αποφασιστεß να γßνει Ýνας χþρος με δικÞ μας δαπÜνη για να φυλαχθοýν οι σημαßνουσες πολιτικÝς και ποινικÝς δικογραφßες. Ζητοýμε να μην καταστραφεß καμßα δικογραφßα -διüτι ανÜμεσÜ τους υπÜρχουν και Üλλες ιστορικÜ βαρýνουσες (Πüλκ, Βελδεμßρης, Παγκρατßδης) - πριν υπÜρξει πλÞρης ψηφιοποßηση των εγγρÜφων" δÞλωσε ο πρüεδρος του δικηγορικοý συλλüγου Θεσσαλονßκης Μανþλης Λαμτζßδης.
Τα διαβιβαστικÜ των πειστηρßων
Δßπλα στα ματωμÝνα ροýχα - πειστÞρια της εγκληματικÞς ενÝργειας του παρακρÜτους της εποχÞς- Ýχουν αναρτηθεß τα παραπεμπτικÜ Ýγγραφα της δικαιοσýνης της εποχÞς και τα συνοδευτικÜ σημειþματα της δικογραφßας, μιας και τα συγκεκριμÝνα ροýχα αποτελοýσαν τεκμÞρια δικογραφßας για τη δßκη των φυσικþν αυτουργþν της δολοφονßας του Γρηγüρη ΛαμπρÜκη, που Ýγινε το 1966.
Το Ýνα Ýγγραφο αφορÜ επßσημο διαβιβαστικü της Εισαγγελßας Εφετþν Θεσσαλονßκης με αριθμü πρωτοκüλλου 12616/62 προς τον "κ. ΓραμματÝα Εφετþν» üπου αναγρÜφεται επß λÝξη: «ΠÝμπομεν υμßν συνημμÝνως τα πειστÞρια (εν χαρτοκιβþτιον περιÝχον την ενδυμασßα του αποβιþσαντος Γρηγ. ΛαμπρÜκη και Κων. ΤσαρουχÜ, ανÞκον εις την κατÜ του Σπυρßδωνος ΓκοτζαμÜνη ποινικÞν δικογραφßαν, προσδιορισθεßσαν εις την δικÜσιμον της 3ης Οκτωβρßου 1966 του Κακουργιοδικεßου Θεσσαλονßκης και παρακαλοýμεν για την κατÜ Νüμον καταχþρησιν των εις τας παρ´υμßν οικεßα βιβλßα και εν καιρþ ενÝργειαν των νομßμων".
Το δεýτερο με ημερομηνßα 17 Δεκεμβρßου 1965 εßναι το Ýγγραφο με αριθμü πρωτοκüλλου 17041 απü την εισαγγελßα Πρωτοδικþν Θεσσαλονßκης προς τον αρμüδιο εισαγγελÝα, üπου αναφÝρεται : "Εν συνεχεßα της υπ. Αριθμ. 596/16-1-65 αναφορÜς μου, δι´ης υπÝβαλον υμßν την κατÜ Σπυρßδωνος ΚοτζαμÜνη…. ποινικÞ δικογραφßαν, εφ’ ης το υπ. Αριθμ. 1128/… βοýλευμα του Συμβουλßου του ενταýθα Πλημ/δικεßου, λαμβÜνω την τιμÞ ν’ αποστεßλω το παρÜ τη υ’ εμÝ υπηρεσßα φυλασσüμενον δÝμα εμπεριÝχον τας ενδυμασßας των παθüντων Γρηγορßου ΛαμπρÜκη και Κωνσταντßνου ΤσαρουχÜ".
Μαρτυρßες
Οι παρευρισκüμενοι στη συνÝντευξη τýπου, ανÜμεσÜ τους και αυτüπτες μÜρτυρες της δολοφονßας του ΛαμπρÜκη, αναφÝρθηκαν στο κλßμα της εποχÞς, με αφορμÞ τα 47 χρüνια, που συμπληρþνονται φÝτος απü τη δολοφονßα του "Μαραθωνοδρüμου της ΕιρÞνης" και τον βαρý τραυματισμü του μετÝπειτα δολοφονηθÝντος Γιþργη ΤσαρουχÜ.
"¹ταν μια απερßγραπτη κατÜσταση. (Οι παρακρατικοß) Üλλαζαν διαρκþς σχÝδιο στους δρüμους κÜτω απü τη συγκÝντρωση των Φßλων της ΕιρÞνης, üπου μßλησε ο ΛαμπρÜκης. Τον περßμεναν, Þταν προσχεδιασμÝνο. Αρκεß να φανταστεß κανεßς üτι ξεκßνησε üλο αυτü απü το Πικαντßλυ, üπου Þταν αρχικÜ προγραμματισμÝνη η ομιλßα και ο ιδιοκτÞτης της δεν την παραχþρησε τελικÜ, üπου ο ΛαμπρÜκης δÝχτηκε μια ομπρελιÜ απü τον θηριþδη παρακρατικü Πιτσüκο", θυμÜται ο αυτüπτης μÜρτυρας, δικηγüρος Σπýρος ΣακÝττας.
"Ο τελευταßος συμμετεßχε μετÜ και στον ξυλοδαρμü του ΤσαρουχÜ, σε Üλλο σημεßο, δηλαδÞ εßχε μετακινηθεß. Οι δε ΓκοτζαμÜνης και Εμμανουηλßδης ειδοποιÞθηκαν αργüτερα απü την ΑριστοτÝλους για να Ýρθουν στη συμβολÞ των οδþν ΒενιζÝλου και ΣπανδωνÞ, εκεß που εκδηλþθηκε η δολοφονικÞ απüπειρα κατÜ του ΛαμπρÜκη. Ο ΜÞτσου (επικεφαλÞς της αστυνομßας) παρακολουθοýσε αμÝτοχος. Τον μüνο που ξÝχασαν να ειδοποιÞσουν Þταν ο τροχονüμος της βÜρδιας (Ασπιþτης), που Þταν εκτüς κλßματος και προσπÜθησε να εντοπßσει το τρßκυκλο" προσθÝτει.
Ο συνεργαζüμενος με την ΕΔΑ βουλευτÞς της αριστερÜς και στÝλεχος του διεθνοýς κινÞματος ειρÞνης, υφηγητÞς της ιατρικÞς Γρηγüρης ΛαμπρÜκης παρασýρθηκε στη συμβολÞ των οδþν ΒενιζÝλου και ΣπανδωνÞ απü το τρßκυκλο, που οδηγοýσε ο παρακρατικüς Σπýρος ΓκοτζαμÜνης και στο οποßο επÝβαινε ο ΕμμανουÞλ Εμμανουηλßδης.
ΔÝχτηκε ισχυρü χτýπημα στο κεφÜλι απü σκληρü αντικεßμενο, απü το οποßο προÞλθε ο θÜνατος του. ΠÜλη με τους δρÜστες Ýδωσε πÜνω στο τρßκυκλο ο Χατζηαποστüλου, που αποπειρÜθηκε να τους σταματÞσει και πÝρασε στην ιστορßα ως "Τßγρης" για το Üλμα του.
Ο ΛαμπρÜκης μετÜ την επßθεση μεταφÝρθηκε με ασθενοφüρο στο νοσοκομεßο αιμüφυρτος και λßγα εικοσιτετρÜωρα αργüτερα υπÝκυψε. Ο ΤσαρουχÜς παρÝμεινε 29 ημÝρες στο νοσοκομεßο, μετÜ την κακοποßηση του, σε Üλλο σημεßο, απü παρακρατικοýς. Ο βουλευτÞς της ΕΔΑ εßχε μüλις επιστρÝψει απü την ΚαβÜλα και κατευθυνüταν προς τη συγκÝντρωση και για να προειδοποιÞσει τον ΛαμπρÜκη, üτι «κÜτι ετοιμÜζονταν…».
Το δημοσιογραφικü "αντι-τρßκυκλο" (Βοýλτεψης, Ρωμαßος, ΜπÝρτσος) με τη συνεπÞ δημοσιογραφικÞ τους Ýρευνα αποκÜλυψαν μετÝπειτα τη σκευωρßα, που εßχε στηθεß με την προσπÜθεια των τüτε αρχþν να εμφανßσουν τη δολοφονßα ως "ατýχημα".
Στη δßκη του 1966, παρÜ την αντßθετη εισαγγελικÞ πρüταση, οι κατηγοροýμενοι για τη δολοφονßα του ΛαμπρÜκη κρßθηκαν αθþοι. Οι υπαßτιοι του ξυλοδαρμοý του ΤσαρουχÜ στη δßκη του 1979 τιμωρÞθηκαν με μικρÝς ποινÝς.
"Πλανüδια η ιστορßα"
Τα μÝλη της ΕΔΙΑ απηýθυναν Ýκκληση "αυτÜ τα σπαρÜγματα μνÞμης" να αποκτÞσουν κÜποτε τον δικü τους μüνιμο εκθεσιακü χþρο "για να μποροýν να τα επισκÝπτονται και να αντλοýν μηνýματα οι νÝες γενιÝς", αφοý η ΕΔΙΑ δεν διαθÝτει κÜποια μüνιμη αßθουσα τεκμηρßων στη Θεσσαλονßκη.
"Η κοινωνικÞ και πολιτικÞ ιστορßα της νεþτερης ΕλλÜδας εßναι διαρκþς φιλοξενοýμενη και πλανüδια" τüνισε ο γραμματÝας της ΕΔΙΑ ΤριαντÜφυλλος Μηταφßδης, επισημαßνοντας üτι παρÜ το πλÞθος των ιστορικþν ντοκουμÝντων, το αßτημα που υποβλÞθηκε για την μüνιμη παραχþρηση μιας αßθουσας στις πρþην φυλακÝς Επταπυργßου (Γεντß ΚουλÝ) παραμÝνει ακüμη αναπÜντητο.
Η ΕΔΙΑ καθþς και τα μÝλη του ΣΦΕΑ 1967-´74 με επιστολÞ τους - την οποßα προσυπογρÜφει και η κüρη του δολοφονηθÝντος βουλευτÞ της αριστερÜς, Καßτη ΤσαρουχÜ - την 1η Ιανουαρßου 2010, προς τον υπουργü ΕθνικÞς ¶μυνας ΕυÜγγελο ΒενιζÝλο ζητοýν να παραχωρηθεß ο χþρος του Γ´ Σþματος Στρατοý üπου Þταν εγκατεστημÝνα τα γραφεßα της ΚΥΠ της χοýντας, üπως και ο αντßστοιχος χþρος του πρþην ΕΑΤ-ΕΣΑ στην ΑθÞνα για να λειτουργÞσουν ως "επισκÝψιμοι χþροι μνÞμης της σýγχρονης πολιτικÞς και κοινωνικÞς ιστορßας της χþρας".
Επßσης, ζητοýν τα επßσημα ιστορικÜ τεκμÞρια της περιüδου (φωτογραφßες, δημοσιεýματα, αποφÜσεις στρατοδικεßων) να συμπεριληφθοýν και να εκτεθοýν στον εορτασμü των 100 χρüνων απü την απελευθÝρωση της Θεσσαλονßκης, το 2012.