Βασίλης Φουρτούνης, δάσκαλος

Τρίτη 22 Οκτωβρίου 2013

Λίστα με τα 100 νέα επαγγέλματα του μέλλοντος και τα αντίστοιχα 30 που θα πάψουν να υφίστανται, ετοίμασαν στη Σχολή Διοίκησης της Μόσχας, στο Σκόλκοβο.

Μετά το 2020, στα περιττά επαγγέλματα θα συμπεριληφθούν οι θυρωροί και επιστάτες, οι εργοδηγοί, ανθρακωρύχοι, δημοσιογράφοι, λογιστές, συμβολαιογράφοι, φαρμακοποιοί, νομικοί σύμβουλοι, ακόμη και οι τροχονόμοι.

Το επάγγελμα του τεχνικού ανελκυστήρων, του ταχυδρόμου και του ράφτη θα εκλείψουν μέσα στα επόμενα χρόνια. Από την άλλη, στα πιο δημοφιλή επαγγέλματα θα είναι του αγρότη πόλεως και του ειδικού στην κατασκευή σύγχρονων τεχνητών μελών και ορθοπεδικών βοηθημάτων.

Η Σχολή Διοίκησης της Μόσχας στο Σκόλκοβο, αξιολογώντας τις κοινωνικές και οικονομικές εξελίξεις, συνέταξε τον δικό της κατάλογο με τα 100 νέα επαγγέλματα, καθώς και τα 30 επαγγέλματα που θα εξαφανιστούν, λόγω της αυτοματοποίησης. Οι συντάκτες του, καλούν τους ενδιαφερόμενους να πάψουν να κοπιάζουν στις οικονομικές και νομικές ειδικότητες, καθώς πολλά από τα δημοφιλή σήμερα επαγγέλματα δεν θα έχουν ζήτηση μόλις σε 10 χρόνια από τώρα και η δομή της αγοράς εργασίας θα αλλάξει.

Ένα από τα σημαντικότερα θέματα, ωστόσο, είναι η σχέση εκπαίδευσης και αγοράς εργασίας, σημειώνει ο καθηγητής της Σχολής, Πάβελ Λουξά. «Οι εργοδότες -αναφέρει- αναζητούν ειδικούς, λαμβάνοντας υπόψη τις νέες ανάγκες τους. Στην αρχή αντιμετωπίζουν ελλείψεις σε κάποια ειδικότητα και ακολούθως ψάχνουν τον ειδικό. Αυτός ο κύκλος της αναζήτησης απορροφά χρόνο. Ο σκοπός των επιστημόνων της Σχολής Διοίκησης είναι να προβλέψουν τις ανάγκες της αγοράς σε ειδικούς, τα νέα επαγγέλματα και να προσδιορίσουν τα καλύτερα ΑΕΙ που μπορούν να προετοιμάσουν αυτούς τους ειδικούς». Για παράδειγμα, ο ταχέως αναπτυσσόμενος κλάδος της Βιοτεχνολογίας, τον οποίο φέρνει ως παράδειγμα ο Λουξά, ύστερα από 5-7 χρόνια θα έχει μεγάλη ζήτηση σε επαγγελματίες που τώρα δεν υπάρχουν.

Ο Λουξά βεβαιώνει ότι δεν πρόκειται για αφηρημένες φαντασιώσεις των ακαδημαϊκών, καθώς η βάση για τις προγνώσεις είναι τα επενδυτικά πλάνα και οι στρατηγικές των μεγαλύτερων εταιριών της Ρωσίας. Τα περισσότερα συμπεράσματα, όπως αναφέρει, εξήχθησαν από κοινού με κορυφαίους ειδικούς των σχετικών κλάδων.

Οι κύριες τάσεις

Στον «Άτλαντα των νέων επαγγελμάτων», ο οποίος περιλαμβάνει 19 βασικούς κλάδους και τεχνολογικούς τομείς (από την ιατρική και τις βιοτεχνολογίες μέχρι τις κατασκευές και τη βιομηχανία προϊόντων για παιδιά), έχουν αναλυθεί οι σημαντικότερες αλλαγές και οι νέες τεχνολογίες οι οποίες θα οδηγήσουν στην εμφάνιση νέων επαγγελμάτων από το 2020 και μετά. Στην έρευνα συμμετείχαν περίπου 2000 ειδικοί.

Βέβαια, το αν θα έχουν ζήτηση αυτά τα «νέα επαγγέλματα», εξαρτάται από το βαθμό επιτυχίας της τεχνολογικής ανάπτυξης στη χώρα και στον κόσμο (χωρίς παγκόσμιους πολέμους, παγκόσμιες καταστροφές, εσκεμμένη καθυστέρηση της ανάπτυξης τεχνολογιών). Τα επαγγέλματα αυτά προϋποθέτουν άλλα πρότυπα, διαφορετικά από τα σημερινά, τα οποία θα έχουν συσταθεί από το μηδέν και σε συνδυασμό με την ανάπτυξη των τεχνολογιών και της εκπαίδευσης. Η επισημοποίηση ανάλογων επαγγελμάτων - όπως και αν εξελιχθεί η ανάπτυξη της χώρας και του κόσμου - θα επιτρέψουν τη διατήρηση και ανάπτυξη της βιομηχανίας, της υγείας και των επιστημών, λένε οι επιστήμονες.

Η Ιρίνα Ντενίσοβα, καθηγήτρια της Ρωσικής Οικονομικής Σχολής και του Κέντρου Οικονομικών και Δημοσιονομικών Ερευνών, αναφέρει με κάποιο σκεπτικισμό ότι η ιδέα της πρόγνωσης της ζήτησης σε αρκετά συγκεκριμένους τομείς εμφανίζεται από καιρό σε καιρό στους κύκλους των ειδικών και των φορέων λήψης αποφάσεων. Όπως τονίζει, για να γίνει αυτό, είναι απαραίτητη η δαπάνη πόρων για τη συγκέντρωση περισσότερων στατιστικών δεδομένων και τη δημιουργία μοντέλων πρόγνωσης. Δεδομένου όμως, ότι σήμερα δεν υπάρχει καν η βάση για μια καλή πρόγνωση της ανάπτυξης της χώρας ανά κλάδους, χρειάζεται ακόμη  να συμπληρωθεί η λίστα σε επαγγέλματα.

Ποια επαγγέλματα θα εξαφανιστούν

Ξεχωριστό κεφάλαιο της λίστας είναι αφιερωμένο σε 30 επαγγέλματα τα οποία εκλείπουν. Οι συντάκτες υποστηρίζουν ότι ορισμένα από αυτά θα εγκαταλείψουν την αγορά υπό την πίεση των αυτοματοποιημένων και ρομποτικών συστημάτων. Ένα άλλο τμήμα θα χαθεί μαζί με τον ίδιο τον κλάδο.

Το Σκόλκοβο «καταδίκασε σε θάνατο» τη βιομηχανία χαρτοπολτού και χαρτιού, τις εκδόσεις, τα αρχεία και τις βιβλιοθήκες, καθώς και τα ταχυδρομεία. Όπως προβλέπουν οι ειδικοί, ως το 2020 θα εξαφανιστούν από την αγορά ο ταξιδιωτικός πράκτορας, ο κειμενογράφος, ο ομιλητής, ο αρχειοθέτης, ο ράφτης, ο τεχνικός ανελκυστήρων, ο ταχυδρόμος, ο πρακτικός μηχανικός που χειρίζεται ή παρακολουθεί κάποια μηχανή. Μετά το 2020, στα περιττά επαγγέλματα θα συμπεριληφθούν οι θυρωροί και επιστάτες, οι εργοδηγοί, ανθρακωρύχοι, δημοσιογράφοι, λογιστές, συμβολαιογράφοι, φαρμακοποιοί, νομικοί σύμβουλοι, ακόμη και οι τροχονόμοι.

Μια από τις βασικές αιτίες της εξάλειψης των επαγγελμάτων, είναι η αυτοματοποίηση της διαδικασίας, αλλά αυτό δεν μειώνει την απασχόληση, διευκρινίζει ο Λουξά. Ο κόσμος μεταπηδά σε άλλες ειδικότητες που προϋποθέτουν πιο λεπτή φύση εργασίας και οι οποίες προηγουμένως δεν υπήρχαν. Η ικανότητα εκτέλεσης μια εργασίας ποικίλης φύσεως, είναι ένα από τα συγκριτικά πλεονεκτήματα του εργάτη του μέλλοντος, θεωρούν οι ερευνητές. Για τους καινοτόμους κλάδους είναι αναγκαία η επονομαζόμενη «προσέγγιση του οικοσυστήματος», δηλαδή η δημιουργία ομάδων ειδικών με αλληλοσυμπληρούμενες αρμοδιότητες που θα είναι σε θέση να σχεδιάζουν και να προσαρμόζουν νέα προϊόντα, θα προωθούν τα νέα προϊόντα και θα οργανώνουν τα προγράμματα παραγωγής τους.

Σε κάθε περίπτωση, έρευνες όπως αυτή είναι πολύ χρήσιμες, θεωρεί η Ντενίσοβα. Πρόκειται για έναν μεσοπρόθεσμο προσανατολισμό για όλους, για τους εργοδότες, το σύστημα εκπαίδευσης, τους γονείς και τους φοιτητές. Πρέπει να γίνει κατανοητό ότι ο Άτλας περιγράφει κυρίως το τεχνολογικό σύνορο (ή τις προσδοκίες μας σχετικά με το τεχνολογικό σύνορο μετά από 10-15 χρόνια) και τις σχετικές αρμοδιότητες και τα επαγγέλματα, καταλήγει η ειδικός.

Το πλήρες άρθρο στη ρωσική, βρίσκεται στην ηλεκτρονική διεύθυνση:

http://www.vedomosti.ru/career/news/15192231/startap-mama-vmesto-pochtalona