Απόψεις για το άστρο της Βηθλεέμ, που οδήγησε τους μάγους στον Ιησού

Απόψεις για το άστρο της Βηθλεέμ, που οδήγησε τους μάγους στον Ιησού
Βασίλης Φουρτούνης, δάσκαλος	Δευτέρα 24 Δεκεμβρίου 2012
Περισσότερα από 2.000 χρόνια έχουν περάσει από τη νύχτα της εμφάνισης του φωτεινού Άστρου στον ουρανό της Βηθλεέμ, με τους επιστήμονες και τους θεολόγους να έχουν διαφορετικές εξηγήσεις για το φαινόμενο. Ήταν τότε που στην πρωτεύουσα του σημερινού Ισραήλ, την Ιερουσαλήμ, βασίλευε ο Ηρώδης και τη βασιλεία του ήρθε να αναταράξει ένα κάπως ασυνήθιστο γεγονός, το οποίο περιγράφει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος: Μια μέρα, τρεις ανατολίτες αστρονόμοι, εμφανίστηκαν στην πόλη ζητώντας πληροφορίες, όπως υποστήριζαν, για το νέο βασιλιά που είχε γεννηθεί. Ο Ηρώδης, ταραγμένος, τους κάλεσε σε ακρόαση και έμαθε από αυτούς για το μεγάλο ταξίδι που είχαν ξεκινήσει περίπου δύο χρόνια νωρίτερα. Ποια ιδιότητα είχαν αυτοί οι άνθρωποι που ήρθαν αν προσκυνήσουν το νεογέννητο Χριστό; Γιατί έκαναν αένα τόσο μεγάλο ταξίδι; Στα αρχαία Περσικά, οι «Μομπάντ», δηλαδή οι Μάγοι, ήταν τα πρόσωπα εκείνα, τα οποία αποτελούσαν την τάξη των ιερέων του Θεού Άχουρα Μάζδα. Εκτός όμως, από την ιερατική τους ιδιότητα, ήταν παράλληλα και αστρολόγοι – αστρονόμοι, δηλαδή θεματοφύλακες των επιστημονικών γνώσεων της εποχής τους, τις οποίες μετέδιδαν από γενιά σε γενιά. Από την Μηδία προήλθε και η ισχυρή ιερατική τάξη των Μάγων στην αρχαία Περσία, η οποία ασκούσε μεγάλη πολιτική επιρροή. Οι Μάγοι λοιπόν, οι οποίοι προσκύνησαν τον Ιησού, ήταν ιερείς – σοφοί, οι οποίοι θα μπορούσαν να ήταν Μήδοι, Πέρσες, Άραβες, Χαλδαίοι, Βαβυλώνιοι, Αρμένιοι, Πάρθοι, Αφγανοί ή να ανήκαν σε οποιοδήποτε άλλο αρχαίο Ανατολικό λαό. Αν και στην Καινή Διαθήκη δεν αναφέρεται πουθενά η καταγωγή τους, τα ονόματά τους και ο αριθμός τους, στην Χριστιανική παράδοση τελικά επικράτησε η άποψη ότι ήταν τρεις Πέρσες και τα ονόματά τους ήταν Γάσπαρ, Μελχιώρ και Βαλτάσαρ. Όσον αφορά στην καταγωγή τους, ο ευαγγελιστής Ματθαίος μας λέει αόριστα, ότι ήλθαν από την Ανατολή, «μάγοι από ανατολών», δηλαδή από κάποια χώρα ανατολικά του Ιορδάνη ποταμού. Πρώτος ασχολήθηκε με το πρόβλημα αυτό ο μάρτυς, απολογητής και φιλόσοφος Ιουστίνος (100; - 165 μ.Χ.), ο οποίος στο απολογητικό του έργο «Διάλογος προς Ιουδαίον Τρύφωνα» υπεστήριξε, ότι οι Μάγοι ήταν Άραβες. Την άποψη αυτή υπεστήριξαν και ο Τερτυλιανός, στo «Κατά Μαρκίωνος» αντιαιρετικό του έργο και ο Ιερώνυμος (340 – 460 μ.Χ.), ο οποίος έγραψε ότι οι Μάγοι ήταν Ναβαταίοι από την Πετραία Αραβία. Ο Ωριγένης πίστευε ότι ήταν Αιγύπτιοι, όπως και ο Μέγας Αθανάσιος (295 - 373 μ.Χ.). Τελικά επικράτησε η άποψη, την οποία υπεστήριξε πρώτος ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος (337/345 μ.Χ.), ότι δηλαδή οι Μάγοι κατάγονταν από την Περσία. Κατά τα λεγόμενα των σοφών, είχε εμφανιστεί στο στερέωμα ένα αστέρι με ασυνήθιστη λάμψη, το οποίο ερμήνευσαν σαν ένδειξη της χαρμόσυνης είδησης της γέννησης κάποιου πανίσχυρου νέου ηγεμόνα. Ξεκίνησαν αμέσως από την πατρίδα τους για να τον προσκυνήσουν, και ακολουθούσαν το αστέρι που έλαμπε μπροστά τους συνεχώς, δείχνοντάς τους το δρόμο προς το νεογέννητο βασιλιά. Μόνο που σαν έφτασαν στην Ιερουσαλήμ το αστέρι χάθηκε από τα μάτια τους. Αναφορά στην εμφάνιση του Άστρου γίνεται από τον ευαγγελιστή Ματθαίο σε μία μόνο περικοπή (κεφάλαιο Β'. 2), στην οποία αναφέρεται μόλις τέσσερις φορές. Από τα λόγια του Ματθαίου, προκύπτουν κάποια συμπεράσματα αρκετά χρήσιμα για την κατανόηση αυτού του φαινομένου. Το Άστρο της Βηθλεέμ έπρεπε να ήταν κάτι ασυνήθιστο για να τραβήξει την προσοχή των Μάγων και να κάνουν ένα τόσο μακρινό ταξίδι, ενώ παράλληλα, θα έπρεπε να βρίσκεται στην ίδια θέση για εβδομάδες ή μήνες, μιας και οι Μάγοι είχαν αρκετά μεγάλη απόσταση να διασχίσουν. Επίσης, θα έπρεπε να είναι δυσδιάκριτο στο πολύ κόσμο, διότι φαίνεται πως μόνο οι Μάγοι το είχαν δει. Δεν το διέκριναν στον ουρανό ή είχαν ακούσει κάτι γι' αυτό ούτε οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι, το ίδιο και ο Ηρώδης. Ακόμα, το Άστρο των Χριστουγέννων ίσως να μην ήταν ένα άστρο με τη σημερινή έννοια της λέξης, καθώς την εποχή που γράφτηκε το Ευαγγέλιο του Ματθαίου η λέξη «αστήρ» προσδιόριζε οτιδήποτε φαινόταν στον ουρανό. Τέλος, όσον αφορά στη θέση του Άστρου στον ουρανό, θα πρέπει να σκεφτούμε ότι οι Μάγοι είδαν το Άστρο βρισκόμενοι στις ανατολικά από την Παλαιστίνη χώρες της Ασίας, συνεπώς θα έπρεπε αυτό να ήταν στο δυτικό μέρος του ουρανού -και να κατευθυνθούν δυτικά για να φτάσουν στη Βηθλεέμ και όχι στην Κίνα ή στις Ινδίες. Λίγο πριν την γέννηση του Ιησού, τρείς σοφοί ιερείς και αστρολόγοι, οι γνωστοί σε όλους μας τρεις Μάγοι, είχαν δει ένα αστέρι με ασυνήθιστη λάμψη και το είχαν ερμηνεύσει σαν ένδειξη χαρμόσυνης είδησης της γέννησης κάποιου πανίσχυρου νέου ηγεμόνα. Τους προκάλεσε τόση εντύπωση ώστε ξεκίνησαν από τα βάθη της Ανατολής για να προσφέρουν τα δώρα τους και να προσκυνήσουν το ξεχωριστό βρέφος! Από επιστημονικής πλευράς, ορισμένοι ερευνητές υπέθεσαν ότι το Άστρο της Βηθλεέμ ήταν κάποιο μετέωρο, φαινόμενα τα οποία δεν είναι καθόλου σπάνια και συνεπώς δεν θα είχε προκαλέσει την εντύπωση των Μάγων για να κάνουν ένα τόσο μακρινό ταξίδι. Μια άλλη πιθανή εξήγηση είναι η εμφάνιση κάποιου κομήτη. Συνολικά, έχουν καταγραφεί από τους αρχαίους χρόνους έως και τη γέννηση του Χριστού 135 κομήτες. Όπως αναφέρει ο Ωριγένης, τον 3ο μ.Χ. αιώνα: «Έχω τη γνώμη ότι το άστρο που εμφανίστηκε στους σοφούς της Ανατολής ήταν ένα από εκείνα τα φωτεινά σώματα που εμφανίζονται από καιρό σε καιρό και που οι Έλληνες οι οποίοι συνηθίζουν να τα ξεχωρίζουν με ονομασίες ανάλογα με τη μορφή και το σχήμα τους τα ονόμαζαν κομήτες, φωτεινές δοκούς, θυσάνους, άστρα με ουρά, καράβια και με διάφορα άλλα ονόματα». Εν τούτοις είναι δύσκολο να θεωρηθεί ότι το Άστρο των Χριστουγέννων ήταν ένας κομήτης αφ' ενός μεν γιατί θα τον έβλεπαν όλοι, αφ' ετέρου δε γιατί οι αρχαίοι λαοί θεωρούσαν τους κομήτες ως προάγγελους δυσάρεστων γεγονότων και καταστροφών. Μήπως το Άστρο των Χριστουγέννων ήταν κάποιος νόβα, κάποιο «καινοφανές» άστρο ή μήπως σουπερνόβα; Καθώς τα άστρα γερνάνε γίνονται ασταθή στις θερμοπυρηνικές τους αντιδράσεις και φτάνει μια στιγμή που το άστρο αυτό αποβάλλει με μια ή περισσότερες εκρήξεις μερικά από τα εξωτερικά του στρώματα αερίων και έτσι παρουσιάζεται λαμπρότερο από ότι ήταν πριν. Έτσι, άστρα που ήταν πολύ αμυδρά, όταν μετατραπούν σε νόβα γίνονται εύκολα ορατά. Όταν ένα άστρο μεταβληθεί σε σουπερνόβα, διασπάται κυριολεκτικά στα «εξ ων συνετέθη» και μπορεί να εκπέμψει εκατομμύρια φορές περισσότερο φως και ακτινοβολία απ' ότι ο Ήλιος μας. Το Άστρο της Βηθλεέμ όμως, δεν θα πρέπει να ήταν ένα παρόμοιο άστρο, καθώς θα υπήρχε κάποια ένδειξη των αστρονόμων της εποχής εκείνης και ο κάθε άνθρωπος της εποχής θα μπορούσε να δει ένα νόβα ή σουπερνόβα, ενώ όπως φαίνεται το παρατήρησαν μόνο οι Μάγοι. Μία ακόμα θεωρία για την εξήγηση αυτού του φαινομένου διατυπώθηκε από τον Γιόχαν Κέπλερ, ο οποίος υποστήριξε πως αυτό που οδήγησε τους Μάγους στον Ιησού ήταν μια σύνοδος πλανητών ή συζυγία. Οι πλανήτες, στις κανονικές τους κινήσεις γύρω από τον Ήλιο φαίνονται να κινούνται από τη Δύση προς την Ανατολή. Οι πλανήτες που βρίσκονται πλησιέστερα στον Ήλιο φαίνονται όμως να κινούνται ταχύτερα και οι πιο απομακρυσμένοι δείχνουν να κινούνται βραδύτερα. Μ' αυτόν τον τρόπο, ένας από τους πλανήτες είναι δυνατόν να φτάσει και να προσπεράσει κάποιον άλλον. Το προσπέρασμα αυτό ονομάζεται σύνοδος ή συζυγία των δύο πλανητών. Οι πλανήτες Δίας και Κρόνος στη διάρκεια του 7 και του 6 π.Χ έλαβαν μέρος σε μία τριπλή ή μεγάλη συζυγία. Αν το Άστρο της Βηθλεέμ όμως ήταν μια συζυγία, θα το γνώριζαν οι αστρονόμοι της εποχής καθώς η μελέτη του ουρανού ήταν αρκετά ανεπτυγμένη την εποχή εκείνη. Στην πορεία των χρόνων διατυπώθηκαν και άλλες θεωρίες για την «ταυτότητα» του Άστρου. Το 1911, ο Γερμανός Alfred Jeremias υποστήριξε πως το Άστρο της Βηθλεέμ ήταν το λαμπρότερο άστρο του αστερισμού του Λέοντος, ο Βασιλίσκος, ενώ το 1913 ο A. Stenzel υποστήριξε πως «οδηγός» των Μάγων ήταν ο κομήτης του Χάλεϊ. Μία ακόμη θεωρία, του Έλληνα αστρονόμου Κωνσταντίνου Χασάπη υποστηρίζει πως το Άστρο της Βηθλεέμ ήταν ο πλανήτης Κρόνος τον οποίο αποκαλεί «ηγετικό πλανήτη της μεγάλης συγκεντρώσεως του 6 π.Χ.», ενώ ο αείμνηστος Κ. Χασάπης ορίζει τη γέννηση του Χριστού στις 6 Δεκεμβρίου του 5 π.Χ. και το προσκύνημα των Μάγων στις 19 του ίδιου μήνα. Αυτή η ημερομηνία γέννησης του Χριστού φαίνεται αρκετά δύσκολο να είναι και η σωστή, καθώς ο Ευαγγελιστής Λουκάς αναφέρει ότι ο Ιησούς γεννήθηκε την εποχή που οι βοσκοί «φυλλάσουν φυλακάς νυκτός επί την ποίμνην αυτών». Αυτή η εποχή είναι απίθανο να είναι οι τελευταίες μέρες του Δεκεμβρίου καθώς τότε η Βηθλεέμ είναι βυθισμένη στην παγωνιά και τη βροχή. Πιθανότερη εποχή να συνέβη η γέννηση του Χριστού είναι η άνοιξη, όταν τα νεογέννητα αρνάκια χρειάζονται τη βοήθεια των βοσκών, ερμηνεύοντας κατά γράμμα αυτά που αναφέρει το κατά Λουκάν Ευαγγέλιο. Τέλος ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος γράφει ότι δεν ήταν αστέρι, αλλά κάποια αόρατη δύναμη που πήρε αυτή την μορφή. Την άποψη του Ιωάννου του Χρυσοστόμου υποστήριξε το σύνολο των πατέρων της εκκλησίας, αφού τα κείμενα του ευαγγελιστή Ματθαίου αναφέρουν ότι στο τέλος το αστέρι κατέβηκε πάνω από τη στάνη για να υποδείξει τη φάτνη «ιδού, το άστρο οδήγησε αυτούς, μέχρις ότου ήλθε και στάθηκε πάνω από το σημείο όπου ήταν το παιδί» Το συγκεκριμένο φαινόμενο απασχόλησε εκτός από την Εκκλησία και αρκετούς ερευνητές, αστρολόγους, αστρονόμους, ιστορικούς, αρχαιολόγους, από την αρχαιότητα έως και σήμερα. Σύγχρονοι ερευνητές μιλούν για άγνωστης ταυτότητας ιπτάμενο αντικείμενο αφού όπως αναφέρεται στις γραφές, φαινόταν συνεχώς μέρα-νύχτα, δεν ακολουθούσε πορεία από τα ανατολικά προς τα δυτικά όπως τα αστέρια γιατί κατευθυνόταν από βορρά προς νότο, αλλά και γιατί εμφανίστηκε και εξαφανίστηκε αρκετές φορές όσο κράτησε η παρουσία του. Βλέπουμε πως οι θρησκευτικές και επιστημονικές αντιλήψεις και θεωρίες δεν «συμβαδίζουν» σχετικά με την ταυτότητα του Άστρου της Βηθλεέμ. Αυτό που μένει, είναι η προσωπική προσέγγιση του καθενός από εμάς στο συγκεκριμένο «φαινόμενο» αλλά και γενικότερα στο ζήτημα της γέννησης του Χριστού. ΚΑΛΑ & ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ σε όλους. Προηγούμενα άρθρα για τη γιορτή των Χριστουγέννων 1. Γιατί τα γιορτάζουμε τη γέννηση του Χριστού στις 25 Δεκεμβρίου(25-12-2010)

Απόψεις για το άστρο της Βηθλεέμ, που οδήγησε τους μάγους στον Ιησού

Βασίλης Φουρτούνης, δάσκαλος

Δευτέρα 24 Δεκεμβρίου 2012

Περισσότερα από 2.000 χρόνια έχουν περάσει από τη νύχτα της εμφάνισης του φωτεινού Άστρου στον ουρανό της Βηθλεέμ, με τους επιστήμονες και τους θεολόγους να έχουν διαφορετικές εξηγήσεις για το φαινόμενο.

Ήταν τότε που στην πρωτεύουσα του σημερινού Ισραήλ, την Ιερουσαλήμ, βασίλευε ο Ηρώδης και τη βασιλεία του ήρθε να αναταράξει ένα κάπως ασυνήθιστο γεγονός, το οποίο περιγράφει ο Ευαγγελιστής Ματθαίος: Μια μέρα, τρεις ανατολίτες αστρονόμοι, εμφανίστηκαν στην πόλη ζητώντας πληροφορίες, όπως υποστήριζαν, για το νέο βασιλιά που είχε γεννηθεί. Ο Ηρώδης, ταραγμένος, τους κάλεσε σε ακρόαση και έμαθε από αυτούς για το μεγάλο ταξίδι που είχαν ξεκινήσει περίπου δύο χρόνια νωρίτερα.

Ποια ιδιότητα είχαν αυτοί οι άνθρωποι που ήρθαν αν προσκυνήσουν το νεογέννητο Χριστό; Γιατί έκαναν αένα τόσο μεγάλο ταξίδι;

Στα αρχαία Περσικά, οι «Μομπάντ», δηλαδή οι Μάγοι, ήταν τα πρόσωπα εκείνα, τα οποία αποτελούσαν την τάξη των ιερέων του Θεού Άχουρα Μάζδα. Εκτός όμως, από την ιερατική τους ιδιότητα, ήταν παράλληλα και αστρολόγοι – αστρονόμοι, δηλαδή θεματοφύλακες των επιστημονικών γνώσεων της εποχής τους, τις οποίες μετέδιδαν από γενιά σε γενιά. Από την Μηδία προήλθε και η ισχυρή ιερατική τάξη των Μάγων στην αρχαία Περσία, η οποία ασκούσε μεγάλη πολιτική επιρροή.

Οι Μάγοι λοιπόν, οι οποίοι προσκύνησαν τον Ιησού, ήταν ιερείς – σοφοί, οι οποίοι θα μπορούσαν να ήταν Μήδοι, Πέρσες, Άραβες, Χαλδαίοι, Βαβυλώνιοι, Αρμένιοι, Πάρθοι, Αφγανοί ή να ανήκαν σε οποιοδήποτε άλλο αρχαίο Ανατολικό λαό. Αν και στην Καινή Διαθήκη δεν αναφέρεται πουθενά η καταγωγή τους, τα ονόματά τους και ο αριθμός τους, στην Χριστιανική παράδοση τελικά επικράτησε η άποψη ότι ήταν τρεις Πέρσες και τα ονόματά τους ήταν Γάσπαρ, Μελχιώρ και Βαλτάσαρ.

Όσον αφορά στην καταγωγή τους, ο ευαγγελιστής Ματθαίος μας λέει αόριστα, ότι ήλθαν από την Ανατολή, «μάγοι από ανατολών», δηλαδή από κάποια χώρα ανατολικά του Ιορδάνη ποταμού. Πρώτος ασχολήθηκε με το πρόβλημα αυτό ο μάρτυς, απολογητής και φιλόσοφος Ιουστίνος (100; - 165 μ.Χ.), ο οποίος στο απολογητικό του έργο «Διάλογος προς Ιουδαίον Τρύφωνα» υπεστήριξε, ότι οι Μάγοι ήταν Άραβες. Την άποψη αυτή υπεστήριξαν και ο Τερτυλιανός, στo «Κατά Μαρκίωνος» αντιαιρετικό του έργο και ο Ιερώνυμος (340 – 460 μ.Χ.), ο οποίος έγραψε ότι οι Μάγοι ήταν Ναβαταίοι από την Πετραία Αραβία. Ο Ωριγένης πίστευε ότι ήταν Αιγύπτιοι, όπως και ο Μέγας Αθανάσιος (295 - 373 μ.Χ.). Τελικά επικράτησε η άποψη, την οποία υπεστήριξε πρώτος ο Ιωάννης ο Χρυσόστομος (337/345 μ.Χ.), ότι δηλαδή οι Μάγοι κατάγονταν από την Περσία.

Κατά τα λεγόμενα των σοφών, είχε εμφανιστεί στο στερέωμα ένα αστέρι με ασυνήθιστη λάμψη, το οποίο ερμήνευσαν σαν ένδειξη της χαρμόσυνης είδησης της γέννησης κάποιου πανίσχυρου νέου ηγεμόνα. Ξεκίνησαν αμέσως από την πατρίδα τους για να τον προσκυνήσουν, και ακολουθούσαν το αστέρι που έλαμπε μπροστά τους συνεχώς, δείχνοντάς τους το δρόμο προς το νεογέννητο βασιλιά. Μόνο που σαν έφτασαν στην Ιερουσαλήμ το αστέρι χάθηκε από τα μάτια τους.

Αναφορά στην εμφάνιση του Άστρου γίνεται από τον ευαγγελιστή Ματθαίο σε μία μόνο περικοπή (κεφάλαιο Β'. 2), στην οποία αναφέρεται μόλις τέσσερις φορές. Από τα λόγια του Ματθαίου, προκύπτουν κάποια συμπεράσματα αρκετά χρήσιμα για την κατανόηση αυτού του φαινομένου.

Το Άστρο της Βηθλεέμ έπρεπε να ήταν κάτι ασυνήθιστο για να τραβήξει την προσοχή των Μάγων και να κάνουν ένα τόσο μακρινό ταξίδι, ενώ παράλληλα, θα έπρεπε να βρίσκεται στην ίδια θέση για εβδομάδες ή μήνες, μιας και οι Μάγοι είχαν αρκετά μεγάλη απόσταση να διασχίσουν.

Επίσης, θα έπρεπε να είναι δυσδιάκριτο στο πολύ κόσμο, διότι φαίνεται πως μόνο οι Μάγοι το είχαν δει. Δεν το διέκριναν στον ουρανό ή είχαν ακούσει κάτι γι' αυτό ούτε οι Γραμματείς και οι Φαρισαίοι, το ίδιο και ο Ηρώδης.

Ακόμα, το Άστρο των Χριστουγέννων ίσως να μην ήταν ένα άστρο με τη σημερινή έννοια της λέξης, καθώς την εποχή που γράφτηκε το Ευαγγέλιο του Ματθαίου η λέξη «αστήρ» προσδιόριζε οτιδήποτε φαινόταν στον ουρανό.

Τέλος, όσον αφορά στη θέση του Άστρου στον ουρανό, θα πρέπει να σκεφτούμε ότι οι Μάγοι είδαν το Άστρο βρισκόμενοι στις ανατολικά από την Παλαιστίνη χώρες της Ασίας, συνεπώς θα έπρεπε αυτό να ήταν στο δυτικό μέρος του ουρανού -και να κατευθυνθούν δυτικά για να φτάσουν στη Βηθλεέμ και όχι στην Κίνα ή στις Ινδίες.

Λίγο πριν την γέννηση του Ιησού, τρείς σοφοί ιερείς και αστρολόγοι, οι γνωστοί σε όλους μας τρεις Μάγοι, είχαν δει ένα αστέρι με ασυνήθιστη λάμψη και το είχαν ερμηνεύσει σαν ένδειξη χαρμόσυνης είδησης της γέννησης κάποιου πανίσχυρου νέου ηγεμόνα. Τους προκάλεσε τόση εντύπωση ώστε ξεκίνησαν από τα βάθη της Ανατολής για να προσφέρουν τα δώρα τους και να προσκυνήσουν το ξεχωριστό βρέφος!

Από επιστημονικής πλευράς, ορισμένοι ερευνητές υπέθεσαν ότι το Άστρο της Βηθλεέμ ήταν κάποιο μετέωρο, φαινόμενα τα οποία δεν είναι καθόλου σπάνια και συνεπώς δεν θα είχε προκαλέσει την εντύπωση των Μάγων για να κάνουν ένα τόσο μακρινό ταξίδι.

Μια άλλη πιθανή εξήγηση είναι η εμφάνιση κάποιου κομήτη. Συνολικά, έχουν καταγραφεί από τους αρχαίους χρόνους έως και τη γέννηση του Χριστού 135 κομήτες. Όπως αναφέρει ο Ωριγένης, τον 3ο μ.Χ. αιώνα: «Έχω τη γνώμη ότι το άστρο που εμφανίστηκε στους σοφούς της Ανατολής ήταν ένα από εκείνα τα φωτεινά σώματα που εμφανίζονται από καιρό σε καιρό και που οι Έλληνες οι οποίοι συνηθίζουν να τα ξεχωρίζουν με ονομασίες ανάλογα με τη μορφή και το σχήμα τους τα ονόμαζαν κομήτες, φωτεινές δοκούς, θυσάνους, άστρα με ουρά, καράβια και με διάφορα άλλα ονόματα».

Εν τούτοις είναι δύσκολο να θεωρηθεί ότι το Άστρο των Χριστουγέννων ήταν ένας κομήτης αφ' ενός μεν γιατί θα τον έβλεπαν όλοι, αφ' ετέρου δε γιατί οι αρχαίοι λαοί θεωρούσαν τους κομήτες ως προάγγελους δυσάρεστων γεγονότων και καταστροφών.

Μήπως το Άστρο των Χριστουγέννων ήταν κάποιος νόβα, κάποιο «καινοφανές» άστρο ή μήπως σουπερνόβα; Καθώς τα άστρα γερνάνε γίνονται ασταθή στις θερμοπυρηνικές τους αντιδράσεις και φτάνει μια στιγμή που το άστρο αυτό αποβάλλει με μια ή περισσότερες εκρήξεις μερικά από τα εξωτερικά του στρώματα αερίων και έτσι παρουσιάζεται λαμπρότερο από ότι ήταν πριν. Έτσι, άστρα που ήταν πολύ αμυδρά, όταν μετατραπούν σε νόβα γίνονται εύκολα ορατά.

Όταν ένα άστρο μεταβληθεί σε σουπερνόβα, διασπάται κυριολεκτικά στα «εξ ων συνετέθη» και μπορεί να εκπέμψει εκατομμύρια φορές περισσότερο φως και ακτινοβολία απ' ότι ο Ήλιος μας.

Το Άστρο της Βηθλεέμ όμως, δεν θα πρέπει να ήταν ένα παρόμοιο άστρο, καθώς θα υπήρχε κάποια ένδειξη των αστρονόμων της εποχής εκείνης και ο κάθε άνθρωπος της εποχής θα μπορούσε να δει ένα νόβα ή σουπερνόβα, ενώ όπως φαίνεται το παρατήρησαν μόνο οι Μάγοι.

Μία ακόμα θεωρία για την εξήγηση αυτού του φαινομένου διατυπώθηκε από τον Γιόχαν Κέπλερ, ο οποίος υποστήριξε πως αυτό που οδήγησε τους Μάγους στον Ιησού ήταν μια σύνοδος πλανητών ή συζυγία.

Οι πλανήτες, στις κανονικές τους κινήσεις γύρω από τον Ήλιο φαίνονται να κινούνται από τη Δύση προς την Ανατολή. Οι πλανήτες που βρίσκονται πλησιέστερα στον Ήλιο φαίνονται όμως να κινούνται ταχύτερα και οι πιο απομακρυσμένοι δείχνουν να κινούνται βραδύτερα. Μ' αυτόν τον τρόπο, ένας από τους πλανήτες είναι δυνατόν να φτάσει και να προσπεράσει κάποιον άλλον. Το προσπέρασμα αυτό ονομάζεται σύνοδος ή συζυγία των δύο πλανητών. Οι πλανήτες Δίας και Κρόνος στη διάρκεια του 7 και του 6 π.Χ έλαβαν μέρος σε μία τριπλή ή μεγάλη συζυγία. Αν το Άστρο της Βηθλεέμ όμως ήταν μια συζυγία, θα το γνώριζαν οι αστρονόμοι της εποχής καθώς η μελέτη του ουρανού ήταν αρκετά ανεπτυγμένη την εποχή εκείνη.

Στην πορεία των χρόνων διατυπώθηκαν και άλλες θεωρίες για την «ταυτότητα» του Άστρου. Το 1911, ο Γερμανός Alfred Jeremias υποστήριξε πως το Άστρο της Βηθλεέμ ήταν το λαμπρότερο άστρο του αστερισμού του Λέοντος, ο Βασιλίσκος, ενώ το 1913 ο A. Stenzel υποστήριξε πως «οδηγός» των Μάγων ήταν ο κομήτης του Χάλεϊ.

Μία ακόμη θεωρία, του Έλληνα αστρονόμου Κωνσταντίνου Χασάπη υποστηρίζει πως το Άστρο της Βηθλεέμ ήταν ο πλανήτης Κρόνος τον οποίο αποκαλεί «ηγετικό πλανήτη της μεγάλης συγκεντρώσεως του 6 π.Χ.», ενώ ο αείμνηστος Κ. Χασάπης ορίζει τη γέννηση του Χριστού στις 6 Δεκεμβρίου του 5 π.Χ. και το προσκύνημα των Μάγων στις 19 του ίδιου μήνα.

Αυτή η ημερομηνία γέννησης του Χριστού φαίνεται αρκετά δύσκολο να είναι και η σωστή, καθώς ο Ευαγγελιστής Λουκάς αναφέρει ότι ο Ιησούς γεννήθηκε την εποχή που οι βοσκοί «φυλλάσουν φυλακάς νυκτός επί την ποίμνην αυτών». Αυτή η εποχή είναι απίθανο να είναι οι τελευταίες μέρες του Δεκεμβρίου καθώς τότε η Βηθλεέμ είναι βυθισμένη στην παγωνιά και τη βροχή. Πιθανότερη εποχή να συνέβη η γέννηση του Χριστού είναι η άνοιξη, όταν τα νεογέννητα αρνάκια χρειάζονται τη βοήθεια των βοσκών, ερμηνεύοντας κατά γράμμα αυτά που αναφέρει το κατά Λουκάν Ευαγγέλιο.

Τέλος ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος γράφει ότι δεν ήταν αστέρι, αλλά κάποια αόρατη δύναμη που πήρε αυτή την μορφή. Την άποψη του Ιωάννου του Χρυσοστόμου υποστήριξε το σύνολο των πατέρων της εκκλησίας, αφού τα κείμενα του ευαγγελιστή Ματθαίου αναφέρουν ότι στο τέλος το αστέρι κατέβηκε πάνω από τη στάνη για να υποδείξει τη φάτνη «ιδού, το άστρο οδήγησε αυτούς, μέχρις ότου ήλθε και στάθηκε πάνω από το σημείο όπου ήταν το παιδί»

Το συγκεκριμένο φαινόμενο απασχόλησε εκτός από την Εκκλησία και αρκετούς ερευνητές, αστρολόγους, αστρονόμους, ιστορικούς, αρχαιολόγους, από την αρχαιότητα έως και σήμερα. Σύγχρονοι ερευνητές μιλούν για άγνωστης ταυτότητας ιπτάμενο αντικείμενο αφού όπως αναφέρεται στις γραφές, φαινόταν συνεχώς μέρα-νύχτα, δεν ακολουθούσε πορεία από τα ανατολικά προς τα δυτικά όπως τα αστέρια γιατί κατευθυνόταν από βορρά προς νότο, αλλά και γιατί εμφανίστηκε και εξαφανίστηκε αρκετές φορές όσο κράτησε η παρουσία του.

Βλέπουμε πως οι θρησκευτικές και επιστημονικές αντιλήψεις και θεωρίες δεν «συμβαδίζουν» σχετικά με την ταυτότητα του Άστρου της Βηθλεέμ. Αυτό που μένει, είναι η προσωπική προσέγγιση του καθενός από εμάς στο συγκεκριμένο «φαινόμενο» αλλά και γενικότερα στο ζήτημα της γέννησης του Χριστού.

ΚΑΛΑ & ΕΥΤΥΧΙΣΜΕΝΑ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ σε όλους.

Προηγούμενα άρθρα για τη γιορτή των Χριστουγέννων

1. Γιατί τα γιορτάζουμε τη γέννηση του Χριστού στις 25 Δεκεμβρίου(25-12-2010)