Σάλος προκλήθηκε από το δημοσίευμα του BBC για την «αόρατη μειονότητα της Ελλάδας – τους Μακεδόνες Σλάβους» -σύμφωνα με τον δημοσίευμα είναι- μια «μειονότητα την ύπαρξη της οποίας αρνείται επί δεκαετίες», η Ελλάδα.
Πάντως οφείλουμε να πούμε ότι αυτό είναι ένα ρεπορτάζ που προκαλεί πολλά και έντονα ερωτηματικά τα οποία χρήζουν άμεσα απάντησης.
Το βρετανικό δίκτυο μίλησε μ’ έναν 92χρονο συνταξιούχο δικηγόρο, που δίνει «μόνον το μικρό του όνομα για να προστατέψει την ταυτότητά του», όπως λέει. Ο κ. Φωκάς «μιλά άπταιστα επίσημα Ελληνικά με μια χαρακτηριστική χροιά: η μητρική του γλώσσα είναι “μακεδονική”, μια σλαβική γλώσσα που σχετίζεται με τη βουλγαρική και ομιλείται εδώ και αιώνες σ’ αυτό το τμήμα των Βαλκανίων. Στο μοντέρνο σπίτι του γιου του σ’ ένα χωριό στη βόρεια Ελλάδα, μoυ εξηγεί την οδυνηρή ιστορία της μη αναγνωρισμένης σλαβόφωνης μειονότητας της Ελλάδας», γράφει ο συντάκτης του άρθρου.
Ο συντάκτης του άρθρου αναφέρει ότι όταν γεννήθηκε ο κ. Φωκάς η βόρεια ελληνική περιοχή της Μακεδονίας είχε μόλις πρόσφατα προσαρτηθεί στο ελληνικό κράτος κι ότι ο θείος του έλεγε ότι η οικογένειά τους «δεν ήταν ούτε Σέρβοι, ούτε Έλληνες, ούτε Βούλγαροι, αλλά “Ορθόδοξοι Μακεδόνες».
«Τελικά οι Σλαβομακεδόνες βρέθηκαν μοιρασμένοι ανάμεσα στα τρία αυτά κράτη. Στην Ελλάδα ορισμένοι εκδιώχθηκαν, όσοι παρέμειναν ωθήθηκαν να αφομοιωθούν. Σ’ όλα τα χωριά και τις κωμοπόλεις με μη ελληνικά ονόματα δόθηκαν νέα, που επέλεξε μια επιτροπή λογίων στα τέλη της δεκαετίας του 1920, αν και σχεδόν έναν αιώνα αργότερα ορισμένοι “ντόπιοι” εξακολουθούν να χρησιμοποιούν τα παλιά», λέει το δημοσίευμα. Και συνεχίζει: «Το 1936, όταν ο κ. Φωκάς ήταν εννέα ετών, ο Έλληνας δικτάτορας Ιωάννης Μεταξάς (ένας θαυμαστής του Μουσολίνι) απαγόρευσε τη “μακεδονική γλώσσα” και υποχρέωσε τους ομιλούντες τη “μακεδονική” να αλλάξουν σε ελληνικά τα ονόματά τους».
Ο κ. Φωκάς υποστηρίζει ότι αστυνομικοί παρακολουθούσαν τις κηδείες και κρυφάκουγαν από τα παράθυρα για να πιάσουν όποιον μιλούσε ή τραγουδούσε στην απαγορευμένη γλώσσα, ότι υπήρχαν μηνύσεις, απειλές και ξυλοδαρμοί.
«Γυναίκες, που συχνά δεν μιλούσαν ελληνικά, κάλυπταν με τις μαντίλες τους τα στόματά τους όταν μιλούσαν, αλλά η μητέρα του κ. Φωκά συνελήφθη και της επιβλήθηκε πρόστιμων 250 δρχ. , που ήταν μεγάλο ποσό τότε. “Οι σλαβόφωνοι υπέφεραν πολλά από τους Έλληνες επί Μεταξά”, λέει. “20 άτομα απ’ το χωριό του, οι κεφαλές μεγάλων οικογενειών εξορίστηκαν στη Χίο. Ένας απ’ αυτούς ήταν ο πεθερός μου”. Τους βασάνισαν αναγκάζοντάς τους να πίνουν ρετσινόλαδο, ένα ισχυρό καθαρτικό».
Το δημοσίευμα αναφέρει ότι μετά την εισβολή των χωρών του Άξονα στην Ελλάδα το 1941 «ορισμένοι σλαβόφωνοι υποδέχθηκαν ως πιθανούς απελευθερωτές από το καταπιεστικό καθεστώς του Μεταξά τους Βούλγαρος, αλλά πολλοί εντάχθηκαν σύντομα στην αντίσταση υπό το Κομμουνιστικό Κμμα (που υποστήριζε τότε την “μακεδονική μειονότητα”) και συνέχισαν να πολεμούν με τους Κομμουνιστές στον εμφύλιο που ακολούθησε την κατοχή υπό τον Άξονα (…) όταν τελικά ηττήθηκαν οι κομμουνιστές, ακολούθησαν σοβαρά αντίποινα για όσους συνδέθηκαν με την αντίσταση ή την αριστερά».
Ο κ. Φωκάς υποστηρίζει ότι «οι “Μακεδόνες” πλήρωσαν ακριβότερα από οποιονδήποτε άλλο για τον εμφύλιο. Οκτώ άτομα πέρασαν από στρατοδικείο και εκτελέστηκαν απ’ το χωριό του, οκτώ απ’ το διπλανό, 23 από το απέναντι».
Ο κ. Φωκάς ήταν τότε φοιτητής στη Θεσσαλονίκη, αλλά όπως λέει, συνελήφθη και αυτός και έκανε τρία χρόνια στη Μακρόνησο. «Έγιναν τρομερά πράγματα, αλλά δεν πρέπει να μιλάμε γι’ αυτά. Είναι προσβολή για τον Ελληνικό πολιτισμό. Βλάπτει τη φήμη της Ελλάδας», λέει.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα είναι αδύνατος ο ακριβής προσδιορισμός του αριθμού των Σλαβόφωνων ή των απογόνων τους στην Ελλάδα. Επικαλείται δε τις εκτιμήσεις του ιστορικού Leonidas Embiricos, που κάνει λόγο για πάνω από 100.000 στην ελληνική Μακεδονία «αν και μόνον 10.000-20.000 προσδιορίζονται ανοικτά ως μέλη της μειονότητας – και πολλοί άλλοι είναι «περήφανοι Έλληνες εθνικιστές».
«Η “μακεδονική” γλώσσα δεν έχει απαγορευτεί επισήμως στην Ελλάδα εδώ και δεκαετίες, αλλά ο φόβος παραμένει (…). Η γλώσσα αργοπεθαίνει. Χρόνια καταπίεσης την περιόρισαν σε εσωτερικούς χώρους κι η αφομοίωση αποτελειώνει τη δουλειά», λέει ο συντάκτης του άρθρου.
Σημειώνει δε ότι «η επικύρωση της συμφωνίας της Ελλάδας με τη Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας και η αναγνώριση “μακεδονικής γλώσσας και εθνικότητας” είναι σημαντική πολιτικής πρόοδος που θα συμβάλει στην άμβλυνση τέτοιων φόβων. Αλλά η διαδικασία έχει προκαλέσει επίσης νέα κύματα οργής και φόβων με ενίοτε μεγάλες, βίαιες διαδηλώσεις κατά της συμφωνίας, υποστηριζόμενες από τμήματα της Ορθόδοξης Εκκλησίας.»
Και καταλήγει: «Εκλογές αναμένονται πριν το τέλος του έτους. Η δεξιά αντιπολίτευσης της Ελλάδας έσπευσε να κεφαλαιοποιήσει τα εθνικιστικά συναισθήματα κατηγορώντας την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ για προδοσία. Για τους Σλαβόφωνους της Ελλάδας, που το μόνο που ζητούν εδώ και καιρό είναι το δικαίωμα στην πολιτιστική έκφραση, ίσως δεν έφθασε ακόμη η ώρα να βγουν από τη σκιά».
Στα μαχαίρια ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ – Αντιδράσεις από το ΚΙΝΑΛ
ΣΥΡΙΖΑ και Νέα Δημοκρατία αντάλλαξαν πυρά, με αφορμή το δημοσίευμα του BBC για ύπαρξη «αόρατης μακεδονικής μειονότητας» στην Ελλάδα.
Αρχικά η Νέα Δημοκρατία ζήτησε από τον κ. Τσίπρα να ξεκαθαρίσει ότι δεν υφίσταται «εθνική μακεδονική μειονότητα» υπενθυμίζοντας μάλιστα, ότι «ο κ. Μητσοτάκης είχε προειδοποιήσει για τους κινδύνους της Συμφωνίας των Πρεσπών, λέγοντας ότι «ήδη κάποιοι έχουν φροντίσει με αναρτήσεις τους, αυτοπροσδιοριζόμενοι ως μέλη της Εθνικής Μακεδονικής Μειονότητας”, να πανηγυρίζουν για τη συμφωνία, την οποία εσείς υπογράψατε».
Ολόκληρη η ανακοίνωση της ΝΔ
«Δεν πέρασε ούτε ένα μήνας αφότου ο Πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, Κυριάκος Μητσοτάκης, προειδοποιούσε από το βήμα της Βουλής για τους κινδύνους της Συμφωνίας των Πρεσπών αναφέροντας χαρακτηριστικά: “Ήδη κάποιοι έχουν φροντίσει με αναρτήσεις τους, αυτοπροσδιοριζόμενοι ως μέλη της “Εθνικής Μακεδονικής Μειονότητας”, να πανηγυρίζουν για τη Συμφωνία την οποία εσείς υπογράψατε. Σήμερα το έκαναν. Εκεί μας οδηγεί η πολιτική σας κ. Τσίπρα. Θα τα βρούμε μπροστά μας αυτά τα προβλήματα σε βάθος χρόνου”. Η απάντηση τότε του κ. Τσίπρα ήταν ότι η Νέα Δημοκρατία υποθάλπει τον εθνικισμό.
Το BBC σήμερα με εκτενές άρθρο του υιοθετεί τον ανήκουστο ισχυρισμό ότι “στην Ελλάδα κατοικεί εδώ και χρόνια μια καταπιεσμένη μακεδονική μειονότητα”. Καλούμε τον κ. Τσίπρα να πράξει σήμερα κιόλας το αυτονόητο: να ξεκαθαρίσει άμεσα, κατηγορηματικά και προς όλες τις κατευθύνσεις ότι ζήτημα “εθνικής μακεδονικής μειονότητας” δεν υφίσταται στην Ελλάδα. Πόσο μάλλον όταν το δημοσίευμα επικαλείται την ομιλία του κ. Τσίπρα στη Βουλή. Η ευθύνη για τη Συμφωνία των Πρεσπών και τις βλαπτικές συνέπειες της για τη χώρα μας, ανήκει ακέραιη στην κυβέρνηση και τους πρόθυμους υποστηρικτές της».
Μαξίμου: Εθνικά επικίνδυνος ο κ. Μητσοτάκης
Άμεση ήταν η αντίδραση από το Μαξίμου, το οποίο κατήγγειλε ότι «ο κ. Μητσοτάκης και η ΝΔ αποφάσισαν για ακόμη μία φορά να γίνουν ακραίοι προπαγανδιστές απαράδεκτων και ανυπόστατων ισχυρισμών, επιβεβαιώνοντας ότι δεν είναι μόνο ανίδεοι, αλλά και εθνικά επικίνδυνοι».
«Ολόκληρη η ανακοίνωση του γραφείου Τύπου του πρωθυπουργού:
Ο κ. Μητσοτάκης και η ΝΔ αποφάσισαν για ακόμη μία φορά να γίνουν ακραίοι προπαγανδιστές απαράδεκτων και ανυπόστατων ισχυρισμών, επιβεβαιώνοντας ότι δεν είναι μόνο ανίδεοι, αλλά και εθνικά επικίνδυνοι.
Αρχικά, ο κ. Μητσοτάκης ισχυρίστηκε στο Politico ότι βλέπει “αποσχιστικές τάσεις στη βόρεια Ελλάδα”. Στη συνέχεια είπε στην Άνγκελα Μέρκελ πως “δεν θα επιτρέψει την καταλανοποίηση της βόρειας Ελλάδας”, συγκρίνοντας δηλαδή τη βόρεια Ελλάδα με την Καταλονία που έχει διαφορετική γλώσσα, διαχωριστό εθνοτικό αυτοπροσδιορισμό από τους κατοίκους της και ιστορικά αποσχιστικές τάσεις από την Ισπανία. Και όσες φορές τον έχει καλέσει ο Πρωθυπουργός να διαψεύσει, ο κ. Μητσοτάκης δεν το έχει τολμήσει.
Όπως έχει τονίσει σε όλες τις τοποθετήσεις του ο κ Πρωθυπουργός, η Συμφωνία των Πρεσπών, κατοχυρώνει με τον πλέον επίσημο και διεθνώς δεσμευτικό τρόπο ότι δεν υφίσταται ζήτημα “μειονότητας”.
Η ίδια η γειτονική χώρα έχει δια του κυβερνητικού της εκπροσώπου (5/12/2018) τονίσει ότι “ως χώρα που επιδιώκει να ενταχθεί στην ΕΕ” και ως χώρα που ” σέβεται το άρθρο 4(3) της Συμφωνίας των Πρεσπών… δεσμεύεται να μην αναμειγνύεται στις εσωτερικές υποθέσεις της Ελλάδας, περιλαμβανομένης της υπεράσπισης των δικαιωμάτων προσώπων που δεν είναι πολίτες της” προσθέτοντας ότι “το ζήτημα του ποιές γλώσσες διδάσκονται στην Ελλάδα είναι ένα θέμα εσωτερικής πολιτικής και εσωτερική υπόθεση της Ελλάδας.”
Με δυο λόγια η Συμφωνία των Πρεσπών κλείνει οριστικά το ζήτημα ύπαρξης δήθεν μειονότητας και οι γείτονές μας όχι μόνο το συνυπογράφουν αλλά και το αποδέχονται ρητά στις δηλώσεις τους.
Την ίδια στιγμή όμως ο κ. Μητσοτάκης επιμένει, κυριευμένος από αντιπολιτευτική τύφλωση, να επιχειρεί να ξανανοίξει όσα η κυβέρνηση με τη Συμφωνία των Πρεσπών έκλεισε οριστικά.
Και αντί να εγκαλέσει όσους, όπως το BBC, επιχειρούν να εγείρουν ανύπαρκτα θέματα, συντάσσεται μαζί τους.
Αποδεικνύει για άλλη μια φορά ότι δεν είναι απλά κατώτερος των περιστάσεων αλλά και εθνικά επιζήμιος.»
Η αντίδραση του ΚΙΝΑΛ
Θέση στο ζήτημα πήρε και το Κίνημα Αλλαγής, επισημαίνοντας ότι «λίγες ήμερες μόνο χρειάστηκαν από την κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών, για να ξεκινήσουν οι προκλήσεις του αλυτρωτισμού και η προπαγάνδα του δήθεν Μακεδονισμού»
Η ανακοίνωση του ΚΙΝΑΛ
«Λίγες ημέρες μόνο χρειάστηκαν από την κύρωση της συμφωνίας των Πρεσπών, για να ξεκινήσουν οι προκλήσεις του αλυτρωτισμού και η προπαγάνδα του δήθεν Μακεδονισμού.
Το είχαμε επισημάνει σε όλους τους τόνους. Μας αγνόησαν όπως και την βούληση της πλειοψηφίας του Ελληνικού λαού. Οι ευθύνες τους με πρώτο τον κ. Τσίπρα αποδεικνύονται μεγάλες. Δεν θα αντιδράσουν αποτελεσματικά στις προκλήσεις;»
Η ανακοίνωση απάντηση της ΝΔ προς το ΣΥΡΙΖΑ
Για την ανακοίνωση του Μαξίμου η αξιωματική αντιπολίτευση θεωρεί ότι πρόκειται για ένα πολύ σοβαρό θέμα και πως το να επιτίθεται η κυβέρνηση στη ΝΔ δεν ωφελεί ούτε πείθει κανέναν.
Η ανακοίνωση-απάντηση της ΝΔ στο Μαξίμου:
«Επειδή το BBC δεν είναι Documento και επειδή όσα γράφει τα διαβάζει η διεθνής κοινότητα, ο κ. Τσίπρας οφείλει σήμερα κιόλας να διαμηνύσει προς πάσα κατεύθυνση ότι ζήτημα “μακεδονικής” μειονότητας ΔΕΝ υφίσταται στην Ελλάδα.
Το θέμα είναι εξαιρετικά σοβαρό και η μέθοδος να επιτίθεται στη Νέα Δημοκρατία επειδή εγκαίρως τον προειδοποίησε για τις δυσμενείς συνέπειες της Συμφωνίας των Πρεσπών ούτε ωφελεί, ούτε πείθει πια κανέναν».
Διπλωματικές πηγές: Ανακριβείς και διαστρεβλωμένες πληροφορίες
Διπλωματικές πηγές χαρακτηρίζουν απαράδεκτους τους ισχυρισμούς που προβάλει το BBC, σε ρεπορτάζ στο οποίο αναφέρεται σε καταπιεσμένη μειονότητα Μακεδόνων- Σλάβων στην Ελλάδα.
«Η Συμφωνία των Πρεσπών εξαλείφει κάθε περιθώριο έγερσης ζητήματος μειονότητας», τόνισαν οι ίδιες διπλωματικές πηγές στο BBC, υπογραμμίζοντας ότι το εν λόγω ρεπορτάζ του βρετανικού δικτύου περιέχει ανακριβείς και διαστρεβλωμένες πληροφορίες για τη Συμφωνία των Πρεσπών και την ιστορία.
Μάλιστα επισημαίνουν ότι θα σταλεί σχετική επιστολή στο ΒBC που θα απορρίπτει τους «απαράδεκτους ισχυρισμούς του ρεπορτάζ».
- Διαβάστε το πλήρες άρθρο του βρετανικού δικτύου BBC με τίτλο «Greece‘s invisible minority – the Macedonian Slavs», στα αγγλικά, πατώντας ΕΔΩ
