Πόσο αφελής μπορεί να είναι κάποιος για να πιστέψει ότι το τέλος των μνημονίων τελειώνουν με την τυπική ισχύ τους; Αλλά και πόσες λεηλασίες μπορούν να κάνουν στο γλωσσικό μας κώδικα οι γνωστοί απελευθερωτές της χώρας Τσίπρας και Καμμένος για να πείσουν την «κοινή γνώμη» ότι τελείωσαν οι δεσμεύσεις της χώρας έναντι των δανειστών;
Τρία είναι – κατά τη γνώμη μου – τα κριτήρια για να απαντηθεί το απλό ερώτημα: «Τελείωσαν τα μνημόνια»;
α) Οι εφαρμοστικοί νόμοι που έχουν ψηφιστεί από τις κυβερνήσεις θα παύσουν να ισχύουν;
Η απάντηση είναι προφανής. Κανένας νόμος δεν καταργείται! Εφεξής και με βάση τους γενικούς περιορισμούς που έχουν γίνει στο 4ο μη τυπικό αλλά πανίσχυρο μνημόνιο θα αναιρούνται σταδιακά κάποιοι απ’ αυτούς τους νόμους με προτεραιότητες που θα διαμορφώνονται από την ελληνική πολιτεία. Η επιστροφή της χώρας στην κανονικότητα ή στην προ κρίσης εποχή θα πάρει δεκαετίες.
β) Υπάρχουν νέα μνημονιακά μέτρα που θα εφαρμοστούν στο μέλλον;
Και εδώ η απάντηση είναι γνωστή. Έχουν ήδη ψηφιστεί από τη συγκυβέρνηση ΣΥ.ΡΙΖ.Α. – ΑΝ.ΕΛ. η μεγάλη μείωση των συντάξεων από 1.1.2019 και η μείωση του αφορολόγητου από την 1.1.2020, μέτρα που θα συρρικνώσουν από το εισόδημα των εργαζομένων τα μικρά περιθώρια μιας στοιχειώδους επιβίωσης. Αλλά η μεγάλη οικονομική θηλιά είναι η ψήφιση των μεγάλων πρωτογενών πλεονασμάτων που πρέπει να δημιουργεί η ελληνική οικονομία μέχρι το 2060! Αυτή είναι η απόλυτη υποδούλωση της παραγωγικής δυναμικής της χώρας μας. Αν αυτή η δέσμευση δεν αλλάξει, δεν υπάρχει ελπίδα. Γιατί πρέπει ο ρυθμός ανάπτυξης της χώρας να υπερβαίνει σαφώς τα πρωτογενή πλεονάσματα – κάτι που είναι σχεδόν αδύνατο.
γ) Η χώρα μας θα κινείται αυτόνομα στις επιλογές των οικονομικών μέτρων τα επόμενα χρόνια;
Η απάντηση εδώ έχει αμφισημία και μπορούμε να δώσουμε την απάντηση: «και ναι και όχι». Δεν θα υπάρχει απόλυτος έλεγχος για κάθε οικονομικό μέτρο στην ελληνική κυβέρνηση, όπως ίσχυε μέχρι τώρα. Αλλά θα υπάρχει επιτροπεία ανά τακτά χρονικά διαστήματα – τετράμηνα – στα οποία η επιτροπή των δανειστών θα ελέγχει την πορεία της οικονομίας, την εφαρμογή των δεσμεύσεων και κυρίως την εξέλιξη των πρωτογενών πλεονασμάτων. Επομένως σε καμιά περίπτωση, δεν θα υπάρχει απόλυτη αλλά μόνο σχετική ελευθερία στις κινήσεις της πολιτείας μας.
Ωστόσο, προσθετικά και προφανώς πιο σημαντικά από τα ερωτήματα που ετέθησαν, υπάρχουν πιο καθοριστικά ερωτήματα που αφορούν την ουσία της εθνικής οικονομίας μας και την προοπτική της χώρας μας. Και είναι τα εξής:
- Βγαίνει η Ελλάδα από την κρίση ή εξακολουθεί να βρίσκεται στη σκιά της;
Και είναι βασικό αυτό το ερώτημα, γιατί έχουμε καταφέρει με τη βοήθεια του κρατούντος λαϊκισμού να θεωρούμε ως μείζον πρόβλημα τα μνημόνια και όχι την κρίση που έφερε τα μνημόνια. Εδώ μπορούμε να ισχυριστούμε ότι έχουμε κάνει κάποια βήματα στην πορεία προς την έξοδο της κρίσης. Αλλά τίποτα δεν έχει ακόμα κριθεί. Η οικονομία μας είναι ευάλωτη και αν συγκεντρωθούν σύννεφα διεθνούς κρίσης – στην Ιταλία ή στην Τουρκία κλπ -, ή αν δεν εφαρμόσουμε συνετή πολιτική, εύκολα θα πισωγυρίσουμε. - Υπάρχει ανάπτυξη στη χώρα μας;
Αυτό είναι το απόλυτο σημείο πολιτικής εστίασης για το συζητούμενο πρόβλημά μας, της ισχύος των μνημονίων και της κρίσης. Όλα κρίνονται εδώ, στη δυνατότητα ανάπτυξης της οικονομίας μας. Εδώ είναι ο παράγοντας που θα ανοίξει τις προοπτικές στη χώρα μας. Και όμως υπάρχει άπνοια και ακινησία. Η πρωτοφανής φορολογία στις επιχειρήσεις και η αυξημένη γραφειοκρατία στομώνουν κάθε απόπειρα επενδύσεων. Υπάρχει όμως και η ιδεολογική αμηχανία του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. που δεν ξέρει τι ακριβώς θέλει στις σχέσεις του με το κεφάλαιο. Από τη μια το βλέπει ως ταξικό εχθρό και από την άλλη βλέπει ότι χωρίς τη δική του κινητικότητα δεν υπάρχει ελπίδα. Και έτσι είμαστε «στη μέση του πουθενά». Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι τα ορυχεία της Χαλκιδικής και το Ελληνικό, στα οποία κυριαρχεί ένα μεγάλο μηδενικό.
Και για να μην κάνουμε μόνο προσωπικές θεωρήσεις, ας δούμε μία από τις πολλές εκτιμήσεις του κ. Τσίπρα (15/9/2015): «Στο πρώτο εξάμηνο του 2016 η χώρα θα επιστρέψει σε ανάπτυξη, αφού τα νούμερα, παρά τα προβλήματα, είναι εντυπωσιακά καλά. Χοντρικά πιστεύω πως αρχές του 2016 θα τελειώσουν τα capital controls και στην αρχή του 2017 η Ελλάδα να στραφεί ξανά στις αγορές». Αυτά τα ωραία, τα ατέλειωτα δημαγωγικά…
Αλλά η ανάπτυξη συνδέεται με δύο βασικά στοιχεία, την αύξηση της παραγωγικής δύναμης της οικονομίας και την κατάκτηση ενός σταθερού πολιτικού κλίματος. Το να παίρνεις χρήματα από τη μεσαία τάξη και να τα δίνεις στην κατώτερη τάξη, δεν είναι προοδευτική και ταξική πολιτική και φυσικά οδηγεί σε αδιέξοδο. Οι ιδεολογικές παλικαριές του ΣΥ.ΡΙΖ.Α. στοίχισαν δύο μνημόνια και τα κάπιταλ κοντρόλ και ουσιαστικά εμβάθυναν και επιμήκυναν την κρίση. Το δίλημμα που τίθεται στις επόμενες εθνικές εκλογές είναι – πάντα κατά τη γνώμη μου – το εξής:
Μπορεί να υπάρξει εθνική συνεννόηση – κάτι που έπρεπε να έχει γίνει από την πρώτη εμφάνιση της κρίσης – ή πάλι θα επιβεβαιώσουμε το σισύφειο μαρτύριό μας;
* Νίκος Τσούλιας, πρώην πρόεδρος της Ομοσπονδίας Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης (ΟΛΜΕ)
Προηγούμενα άρθρα
- Νίκος Τσούλιας*: Τα αυθαίρετα κτίσματα είναι η επιτομή της παρακμής μας
- Νίκος Τσούλιας*: Δεν είναι ο ΣΥ.ΡΙΖ.Α. μέρος του παλιού πολιτικού συστήματος;
- Νίκος Τσούλιας*: Υπάρχουν ευθύνες για το μέγεθος της συμφοράς!
- Νίκος Τσούλιας*: Ας υποθέσουμε ότι δεν ευθύνεται κανένας για την τραγωδία στο Μάτι
- Νίκος Τσούλιας*: Το εκπαιδευτικό μου χρώμα ξεθωριάζει…
- Νίκος Τσούλιας*: Ευάλωτη η Ελλάδα στο σχέδιο συμφωνίας με τα Σκόπια
- Νίκος Τσούλιας*: Κι όμως, η Κεντροαριστερά είναι ισχυρή
- Νίκος Τσούλιας*: Δέκα απλά πολιτικά ερωτήματα στον ΣΥ.ΡΙΖ.Α.
- Νίκος Τσούλιας*: Πολιτική είναι η διαμάχη για το διαδίκτυο!
- Νίκος Τσούλιας*: Δεν θα προλάβω τα διαβάσματά μου!
- Νίκος Τσούλιας*: Προβληματισμοί για το συλλαλητήριο της 4ης Φεβρουαρίου 2018
- Νίκος Τσούλιας*: Απόλυτη η αναγκαιότητα του συνδικαλισμού
- Νίκος Τσούλιας*: Η οδύσσεια του ελληνικού σχολείου
- Νίκος Τσούλιας*: Μια εκτίμηση για αποτελέσματα του 18ου Συνεδρίου της ΟΛΜΕ